Katalog

2 Eylul 1931 'Camhuriyet SON TELGRAFLAB M. Musolini Yakında tayyare ile Berlin'e gidecek Polâ Neğri Meşhur sinema yıldızı apandisitten öldü Meşhur sinema artistlerinden Pola Negri yapılan bir apandisit ameHyatı neticesinde vefat etmiştir. Pola Negri geçenlerde apandisite tu tulmuş ve vaktinde ameliyat ya pılamadığından ahvali sıhhiyesi ağırlaşmıştı. Bunun üzerine ameliyat yapılmış ise de peritonit başladığmdan artisti kurtarmak kabil olamamıştır. Bu meşhur sinema yıldızmın vefatı, sinema âleminde büyük bir teessür uyandırmıştır. Cenazesi büyük merasimle kaldirılacaktır. * Pola Negri bir Macar ailesinin kızıdır. Sinemaya intisap etmeden evvel asıl ismi «Apolonia Şalupek» idi. Babası umumî harpten evvel Lehistan'a hicret etmiş ve orada ihtilâl cilerle birlikte cahştığından şüpbe lenildiği için Rusya hükumeti tarafından hudut haricine çıkarılraıştı. Babası gittikten sonra Rus me murları gelip Pola ile annesini de evden dışarı atmışlar ve evlerini gözIerinin öniinde yakmışlardır. Bu suretle sokakta kalan Pola bir Leh asılzadesi tarafından himaye edilerek hususî tahsil görmüş ve sonra dansöz olmuştur. Fazla mahsul Z. Bankası yeni bir muavenet şekli düşünüyor Bozcaada ve tmroz'da... 1HEM Imroz kızlarının gözleri, Amerika'dan servet getirecek hemşerilerinde... MEMLEKETTEN INTtBALAR t , mmmmmmmmm* NALINA MIHINA Köpeklere abide! Himayei Hayvanat Cemiyeti, yalnız bizde değil, her memlekette var. Paris Himayei Hayvanat Cemiyeti, harpte ölen köpeklere bir abide dikilmesi için bir beyanname neşret miş. Namık Kemal'in, Köpektir zevk alan sayyadı biinsafa hizmetten dediği bu hayvan, garpte, şarktaki kadar bor görülmez. öyle olmasına rağmen, köpeklere abide dikmek fikrini Fransa'da da mülâyim bul mıyanlar vardır. I Roma 31 (A.A.) Deveran eden haberlere nazaran M. Musolini Jeneral Balbo'nun kullanacağı bir tayyare ile Berlin'e bir ziyaret yapacakAnkara 1 (Telefonla) Zitır. Diğer taraftan mevkii henüz taraat Bankası köylüden borç yin edilmiyen bir su (Kaplıca) şehlarına mahsuben almakta ol rinde M. Musolini'nin Ahnan hükuf duğu buğdaydan maada müsmeti rîcalile müsadif olacağı da zantahsillerin fazla mahsuUerini nediliyor. ispanya tayyare güzelinin başına gelenler Madrit 31 (A.A.) Geçenlerde Mi*« Aviation intihap edilmiş olan Matmazel Eliza Prieto dün sabah 4 rüzgâr tayyare meydanında bir gezinti uçuşu yapmakta iken bir ça om vuş tayyareci tarafından idare edilmekte olan tayyaresi demir bir sütuna çarpmış ve Eliza Prieto'nun yii zunü tehlikeli surette yaralamıştir. Tayyareci bu kazadan zararsızkurtulmuştur. de bankanın malî vaziyetinin •g müsaadesi nisbetinde mahsul E mukabili ikraz şeklinde mua " mele yapmak suretile ayrıca muaveneti de derpiş etmektedir. Bu mes'eleden bahseden bir Fransız gazetesi, 18701871 harbinde, Paris'in muhasarası esnasında muhabere hizmetinde kullanılan güver cinler için bir abide yapıldığmı hatırlatıyor ve diyor ki: «Muharebe atlarının meziyetlerini, cengâverler, asırdan asra, methü sena ederek ayuka çıkarmış, şairler onlara kasideler söylemiştir. Atın asalet, ve cesaretini temsil eden abideler, şanlı kumandanlara tahsis edilen heykeller nisbetinde çoktur. Napolyon devri, atlara tahsis edilen raevkii bir kat daha yüksek tutmuştur. Nitekim, Vagram meydan muharebesine iştirak etmiş, yahut Rusya'da Napolyon ordusunun ric'atine şahit olmuş, atların samanla do!duru!muş cesetleri hâlâ muhafaza edilmektedir.» Fransız gazetesi, köpeklerin ressam ve heykeltıraşlar tarafından daima tehzil edildiğini ilâve ettik • ten sonra Paris Himayei Hayvanat Cemiyetinin köpeklerin harpte yaptıklan nriihim hizmetleri tasvir eden beyannamesine cevaben diyor H, köpeklerin gösterdikleri itaat ve sadakat hisleri takdire lâyıktır ve belki de bu hayvanlara bir abide dikti' recek kadar güzeldir. Fakat, muhteşem bir abide dikilmektense bol ilikli bir kemik verraek köpekleri çok memnun etmez mi? Siz, ne dersiniz? Ankara'da ucuzluk Sebze fiatları yüzde elli indirildi İmroz'da bir Rum kızı Dahiliye Vekilıne hitaben nutuk soylerken Bir aktris parasütie tayyareden atlarken öldö Kopenhag 31 (A.A.) Gren&s «Jutland» yakınında yapılmakta olan bir hava oyunu esnasında aktris Emilie Sannom paraşütle bir tayya • reden atlamış ve paraşütün açılmaması üzerine 500 metreden yere düşerek ölmüştür. Ankara 1 (Telefonla) Ankara'da havayici zaruriye fiatlarındaki pahalılığın izalesi için alâkadar devair tetkikat yapmaktadır. Sebze fiatlarının indirilmesi için yapılan tetkikat nihayet bulmuş ve bunlar da yüzde kırk, elli tenzilât icrası emredilmiştir. Ankara Belediyesi bu işle ehemmlyetle meşguldür. Dağda kar altında kalan talebe Vaşington 31 (A.A.) Rupobu dağına çıkmış olup bir kar fırtma sında kayboldukları bildirilen 14 taiebeden üçü kadın olmak üzere altuı açlıktan bitap bir vaziyette olarak bulunmuştur. İsmet Paşa haftaya Ankara'ya gidecek Ankara 1 (Telefonla) Başvekfl İsmet Pş. bir haftaya kadar Anka • ra'ya gelecekler ve Heyeti Vekile ictimaına riyaset ederek birikmiş işleri intaç edeceklerdir. Müteakiben tsmet Pş., o zamana kadar Ce • nevre'den avdet edecek olan Hariciye Vekili Tevf ik Rüştü Beyle birlikte mukarrer olan Atina ve Peşte se yahatine çıkacaklardır. Pola Negri İDahiliye Vekilimiz Şükrü Ka ya Bey geçenlerde Çanakkale, Gelibolu, Biga, Imroz ve Bozcaada'da yaptığı tetkik seyahatinde kendisine bir muharririmiz de refakat ettnvş' ti. Arkadasımız bu dolaşma esnasında edindiği intibaları föyle hu lâsa ediyor.~] Çanakkale'den Lâpseki, Kara biga, Ezine'ye ve sair mülhakata yapılacak bir seyahat çok yorucu oluyor. Hele Biga Bayramiç yolu o kadar bozuk ki.. Yolun iki ta • rafında görülen muhteşem man zara olmasa insan toz toprak içinde ve en genci dört yaşında bir otomobil acubesi ile bu yola tahammül edemez. Buraiarda otomobiller yaşla ve numara yerine uim ile tavsif olunvyor. Meselâ Salâhattin'in Karabulut'u altı yasında, Mehmed'in Yıl maz'ı dört yaşında ve saire... tstanbul'da tekaüde çıkarılmış, makinesi yıpranmıs, ve döşeme namına hiç bir şey kalmamış bu iskelet otomobiller şayanı hayrettir ki o yolların yegâne kahramanları... Bu harap otomobiller sancak bordasına radyatörü için ihtiyat bir teneke su ahyor, tenekenin üzerine şoför muavini oturuyor, araba tozu dumana katarak yollanıyor. Lehistan'da bir casusun tevkıfi Varşova 1 (A.A.) Yabancı bir millet hesabına casusluk etmekle Hham altında bulunan mülâzim Humnicki askerî jandarmalar tarafından tevkîf edilmiştir. Tahkikat mülâzimm bundan bir ay evvel Sovyetier hesabına casusluk yaptığından kurşuna dizilmiş olan binbaşı Demkouski ile sıkı münasebat idame ettiğini meydana çıkar mıştır. Mülâzim bugün divani harp tarafından muhakeme edilecektir. ErzurumSıvas hattı Ankara I (Telefonla) Erzu rum • Sıvas hattının inşası için muhtelif gruplarla Nafıa Vekâleti arannda eereyan eden iptidaî mü zakere devam etmektedir. Neticenin ne şekil alacağı malum değildir. Blucistan'da zeizele Karachi 31 (A.A.) Geçen perşembe giinü zeizele neticesinde Blucistan'da 30 kadar şehir ve kasaba • Ankara 1 (Telefonla) Po«ta nın harap olduğu söyleniyor. Pamir, ve Telgraf idaresi fzmir Bursa Mucha ve Bigum şehirlerinin tamaAnkara arasında bir telefon hattı men enkaz haline geldikleri ve di tesisi için tetkikatta bulunmaktadır. ğerlerinin de hasara uğradığı anla şılıyor. Bu 3 şehirde 30 ölü re SO kadar da yaralı vardır. Ankara 1 (Telefonla) Bugün Zira evvelki zelzelelerden ürk • İstanbul'dan Ankara'ya' avdet eden müf olan halk korkudan şehri ter Dahiliye Vekîli Şükrü Kaya Bay kederek ovaya çekilmislerdi. Tayya doğruca Dahiliye Vekâletine giderek relerden faasara uğrıyan mmtakalara geç vakte kadar meşgul olduktan erzak ve mualece taşınmaktadır. sonra saat dörtte Avrupa'da bulunan Tevf ik Rüştü Beye vekâlet etmek üzere Hariciye Vekâletine gttmiş ve uPorto Praia 31 (A.A.) Graf zun müddet meşgul olmuştur. Zeppelin balonu saat 12/10 da Praia üzerînde uçup dolaşmıştır. izmir Bursa Ankara arasında telefon Şükrü Kaya Bey Ankara'da Dansözlükten tiyatro artistliğine intisap etmiş ve nihayet sinemaya geçmistir. Pola Negri bir çok sessiz filimler çevirmiş ve bütün dünyada şöhret kazanmıştır. İki sene evvel şehrimizde göste rilen ve son filimlerinden biri olan «Artist hayatı» çok muvaffakiyet kazanmış ve seyircileri bilâistisna ağlatmıştı. Dört, beş sene evvel Medivani isminde bir Gürcü prensile evlenen Pola Negri son zamanlarda kocasından ayrılmıştı. Pola Negri ayni zamanda çok okumuş mütefekkir bir kadındı. Elmaeları bütün cihanda meşhurdu. Kendi lisanı macarcadan maada fransızca, ingilizce, almanca, italyaoca, ve rusça bildiği için bu dillerde sesli filim çevirmeğe hazırlanıyordu. Pola Negri'nin ölümüyle sinema âlemi telâfi kabul etmez bir ziyaa ugramış oluyor. Bozcaada'da Bozcaada ufak ve şirin bir kasaba. Burada Vekil Bey halk işlerile yakmdan alâkadar oldu, herkesle temas etti. Ahalinin derin memnuniyeti yüzlerinden okunuyor. Kasabada temiz bir meydanın ortasına Utirdadın hatırası olarak bir sütun dikilmiş. Yeni ve güzel bir hükumet konağı meydana bakıyor. Burası müstahsil bir memleket, limana ihtiyacı olduğu için harbi umumiden evvel bir menderek inşasına başlanmış, tabiî harpte mşaat durmuş. EJân da natamam bir halde. Bazıları 2030 bin İmyüiz lirası kadar azim bir servet elde edip köyüne dönüp evlersiyor. Servetinin faîzile rahat yaşıvor. Bu hal bir devri daimdir. Bun ların oğulları da babalarının tuttuğu yoldan ayrılmıyor. Hali hazırda böyle uzak memleketlere dağ'lrnış servet iddiharile meşgul tmroz'lu erkeklerin miktarı büyük bir yekun teşkil eder. Burada elân mevcut genç erkek miktarı genç kızların yüzde otuzuna bile tekabül etmi • yor. Onun için bütün genç kızların gözleri uzaktan büyük bir »ervetle gelecek delikanlılarda!.. Köylüler içinde İmroz kadınları kadar modayı takip eden kadınlar yok desem mübalâğa etmiş olmara. Bir pazar eünü köy meydanına gidiniz. (Horon) dedikleri oytma iştirak eden kadınların kıyafetlerine bakınız, köyde olduğunuza ihtimal | veremezsiniz. ı (Horon) şöyle olur: Köy meyda ' nınm ortasına bir santur, üç kemandan mürekkep bir çalgı heyeti oturup çalmağa baslar. Bizim bildîğimiz dansta bir kavalye bir damı davet eder. Horon da i*e bir kavalye beş altı damı birden davet ediyor. Dansı idare eden erkektir. Muzik fa»ılasız devam eder, horona iltihak etmek istiyen her erkek iki üç hatta altı kadını nlarak halkanın baş tarafına geçer. Saatlerce fasılasız devam eden bu horondan çıkmak istiyenler yerlerîni başkaları doldurduğu zaman oyundan ayrılabilirler. Sekiz Yeni mektep Maarif idaresi kira ile tutulmakta olan bir çok mektep binalarından kurtulmak için her sene muhtelif mıntakalarda müteaddit mektepler yaptırmaktadır. Yeni yapılan bina • lardan bu sene sekiz tanesi açılarak tedrisata başlıyacaktır. Bunlar eski Zaptiye, Rami, Eyüp Nisancası, Topkapı, Kasımpaşa, Anadoluhisarı, Uslrodar, İhsaniye ve Kadıkoy HUm kârimamı mektepleridir. 1 i E. M. Darülfünun takımı bugün şehrîmize geliyor Odesa 31 (A.A.) Türk Darülfünun futbol takımı, bugün saat 4 te «Frange Mer» vapurile hareket edecektir. CUMHVRİYET Darülfünun takımının bugün limanunıza muvasalatına intizar edilmektedir. Gebze'de büyük şenlik ( Birinci sahifeden mabait ) Zeppelinin cevelânı İmroz'da Vekil Bey İmroz'da şayani dikkat merasimle karsılandı. On yaslarında bir Rum kızı güzel bir nutuk söy> liyerek Ada halkı namına Vekili selâmladı. Adada on iki buıe yakın nüfus var. İki vadi üzerine serpilmiş 6 köy... Adanın lhnanı yok. Kaza merkezi Kastro limanı dedikleri açık ve şimale nazır bir mevkiden beş kilo metre uzakta. Bura ahalisine hemen hemen müstehlik denebilir. Yirmi yirmi beş yaşına gelmiş her erkek İmroz'dan kalkıp Mısır, Hindistan, Avusturalya, Kap, Traosval, Kon go, Cenubî ve Şimalî Amerika gibi en uzak memleketlere gidiyor, yirmi otuz sene oralarda kalıyor, çalısıyor. çare yok. Matmazel Lilâ dö Radeski'yi aramağa çıkıyorum. Gülünç olmasa bile, yorucu ve belki de neticesiz bir sergüzeşte atılmakla acaba hata mı ediyordum? Yaralı bir hemşirenin muavenetine koşmak zevki bu bedava ve külfetli takibe ve kaybedeceğim zamana değer mi? Benlik davasınm gece gündüz görüldüğü bu asırda don Kişot rolünü oynadığıma ileride nadim olacak mıyım? Bu düşünceler, Prag ekspresinde geçmek bilmiyen uzun saatleri öldür meğe yardım ediyor. Matmazel dö Radeski'ye, Miroviç civarında mah rem bir tahkikatta bulunmağı va detmiştim. Bir kaç gündenberi Viyana'da yalnızdım. Nelli Sanders'in bana ikram edeceğî dostluk stoku artık tükenmişti. Bana bir akşam: Kuzum, demiştü Buselerinizde bir bayat ekmek tadı var. Kendinizi yenüeştirmek imkânı yok mu? Şu cevabı vermiştim: Bu sui tefehhümü defterinize yeni isimler ilâve edilmiş olmasına atfediyorum. Ertesi gün, saat 12,25 te, cenup istasyonunda çok sevişen iki arkadaş iktisat Vekili ameliyat olacak Ankara 1 (Telefonla) Avru pa'da bulunan tktisat Vekili Mustafa Şeref Bey Cenevre konferansından sonra Fransa'ya giderek ameliyat olacağından bir buçuk ay daha memleketimize avdet edemiyecektir. Ziraat Enstitüleri Vecihi Bey seyahate çıklyor Ankara 1 (Telefonla) Tayyareci Vecihi Bey yapmak tasavvurunda bulunduğu 500 kilometrelik hava seyahati için hazırlıklarını ik mal etmek Hzeredir. EDEBİ TEFRİKA: 12 Ankara 1 (Telefonla) tktisat Vekâletinin insa ettirmekte olduğu enstitülerin inşaatı bitmek üzeredir. Ziraat enstüüsü teşrinievvelde açılacaktır. Bu sene yalnız birinci sınıf faaliyete geçecektir. Avrupa'dan celbi takarrür eden dört mütehassısm mukaveleleri imza edilmek üzere dir. Mektebe girmek için bir sene millî çiftliklerde staj görmek şarttır. Geçen sene bu stajı geçirmek üzere 35 talebe kaydedilmişti. Bunlar bu sene enstitünün ilk sınıf talebesini teşkil edeceklerdir. Bir erkek sesi cevap verdi: Burası Çekoslovakya konsoloshanesi. Hemen telefonu kapadım ve Matmazel dö Radeski'ye dönerek: Şimdi, Avusturya ile Çekoslovakya arasında işliyen trenlerdeh 9,23 treninin hangi sehirle Viyana arasında sefer yaptığmı tarifeden öğrenelim. Tarifeyi karıştırmağa başladım. Bakınız matmazel... İfte, 9,23 treni Viyana Prag ekspresinin Viyana'dan hareket saati. Hemşireniz kurşun kalemle Prag'da aktarma diye işaret etmiş. Bakınız, Prag'dan hareket 14,50 de bir tren hareket ediyor ve 20,10 da Miroviç'e muvasalat ediyor. Hemşireniz, Matmazel dö Radeski'nin, tarifenin kösesine işaret ettiği notlarla, Çekoslovakya'ya ve oradan da Miroviç'e gitmek için pasaport almak üzere hazırlandığına delâlet ettiğini söylersem, hakikati ifade etmiş olurum zannındayım. Orada akrabanız veya dost larmız var mı? Kat'iyyen... Mirovîç'te hiç bir tanıdığımız yok. Sizin evet... Fakat Matmazel UsulsGz giden pir vapur Bir museviye ait Türk bandtralı bir vapurun ikinci, üçüncü kaptan almadan İskenderiye'ye hareket etmesî üzerine mugayîri nizam olan bu hareketinden dolayı vapurun geri çevrilmesi için tskenderiye konsolosumuza telgraf çekildiği haber ve rilmektedir. Lilâ'nın!.. Şimdi (oto S. S.) den ne murat ettiğini halle çalışalım. Bakalım, haritayı tetkik edelim. Acaba Miroviç civarında ilk harfleri S. S. ile başlıyan bir yer var mı? Taharriyatım uzun sürmedi. Matmazel dö Radeski'ye Sedlo Stare isminî parmağımm ucile göstererek: Muammanm düğümünü çöz dük Hemşireniz Sedlo Stare'dedir Şu halde? Şu halde . Hakikat tezahür etti. Ya ben feci surette aldanıyorum, yahut hemşireniz bu havalide küçük bir tenezzüh yapmak lüzumunu hissetmiş bulunuyor» Aaman yarebbi! Aklımı ka çıracağım . Kardeşimin bu kadar esrarı bendan saklaması nasıl mümkün olur? Heyhat! Olan olmuş ve yabancı bir erkek hemşirenizin hayatına karışmış! Neden, neden saklasın? Çünkü aşk, insana hislerini gizIemeği öğreten bir mekteptir de ondan.. * ** 19 mart gün kacabadaki tayyare meydanına toplanmıştır. Sabahtn sekizine doğru Gebze'nin semasında görünerek yere çok yakın uçan bir tayyare halkın afakı dolduran alkışları arasında meydana inmiştir. Tayyare yüzbaşı Tahsin ve uçuş muallimlerînden pilot Cevdet Beyin idaresinde bulunuyordu. Tayyare Cemiyeti muhasibi Gani B. tarafından irat edilen bir nutku müteakıp tayyarenin üstün deki al ve beyaz örtü Ayvacızade 5alâhattin B. tarafından kaldırılmış ve altındaki levhada yazılı «Gebze* ismi meydana çıkmıştır. Bu merasunden sonra Büyük Gazi'ye ve orduya halkın teeekkürlsri iblâğ edilirken tayyare de Eskisehir'e doğru ucmustur. gibi ayrılmıştık. O, Oryant Eks • prese bimnişti; kompartımanının perdeleri inik penceresinin arkasından elile bana bir buse gönderirken: Üç ay sonra daha hararetle buIuşuruz, değil mî? Diyordu, avdette doğru Riç oteline ineceğim. Beni ziyaret etmeği ihmal etmezsiniz... * •* Yeni muallimlijje tayin edjlecekler Kız muallim mektebinin bu »enekj mezunlarından on üç hanımla erkek muallim mektebinden on bir efendi Maarif müdiriyeti emrine verilmişlerdir. Bunlar muhtelif mekteplere tayin edileceklerdir. Taytnleri için Maarif Vekâletinden yeni kadronun gelmesi beklenmektedir. Mektep levazımatı alınıyor Belediye bu sene bütün ilk mek • tepler içia yeknasak defter ve leva* zım almağa karar vermiştir. Bunun için numuneler yapılmış ve münakasa açılraıştır. Kadife aJev MAURlCE DEKOBRA'dan Belki malmazel... Hemşireniz acaba ne maksatla tuvalet masasının çekmesinde bir tren tarifesi bulun • duruyor? Tuhaf şey!... Bunu bilmiyor dum. Dahasi var, tarifenîn koşesine kurşun kalemle yazılmış olan şu yazıları lutfen okur musunuz? Matmazel dö Radeski iğildi ve okudu. «Telefon 17 6 • 23 • hareket 9,23nıuvasalat 13,35 Prag'da aktarma, hareket 14,50 muvasalat 20,10 oto S. S.» Bu basit muammayı halletmek müşkül bir iş değil. Evveli bu telefon numarasınm kime ait olduğunu derhal tahkik edelim. Telefona koştum. Alo... 1 7 6 2 3 matmazel... Kadere rıza göstermekten başka kompartımana girmişti. Bu havaliyi tanıdığmı anladığım bu adamdan bazı izahat almıştım. Miroviç'e gittiğimi öğrenince adamcağazın yüzünde raerakla karışık bir istihza belirdi. Ve gür bir kahkaha koyuvirerek: Miroviç'e ha! Güle güle eğleniniz... Sedlo Stare 20 mart Miroviç diyorum ama, hakiBen de, Matmazel Lilâ'nin kur • kati halde Sedlc Staro'ya gidiyorum. şun kalemle notettiği 9,23 ekspere Orasını biliyor musunuz? Nasıl yersine bindim ve Miroviç trenine akdir? tarma etmezden evvel Prag'da kü Sıçan deliği gîbi bir yer. Sıçan çük bir gezinti yaptım. deliklerinin de sıçanı!.. Çamlarm aPrag, karın altında, beyaz benekli rasına utanarak sıkışmış ehemmi • kristalden yapılmış musanna bir yetsiz bir köyceğez! sofra takımına benziyordu. Avrupa' (Moldav) m güzel vadisinden nm bu incisini takdir edebilmek icin uzak mı? Prağ'ı, kışın kapalı bir gününde görAnlaşılan, yol arkadaşım, Çek ne» meli ve taştan mamul nöbetçilerinîn hirlerinin almanca îsimlerile söy Moldav nehrinde akisleri titriyen lenmesinden hoşlanmıyordu. Tashih Şarl köprüsünden buzlu bir havada etti: geçmeli.. Filhakika Vlâta vadisine uzak Siyasî vazifem icabı vaktile ikadeğildir. Tabiatin şairli köşelerini semet ettiğim bu güzel şehirde kısa. bir verseniz, buradan hazzedersüsiz. cevelândan sonra Miroviç'e bizi geYok rahatmıza düşkün Ueniz hemen ceyarısı bırakacak olan trene atla Prag'a avdet ediniz. dım. Primham istasyonundan bînen Mabadt var bir yoleu benim bulunduğum bir