Katalog

Cumhuriyet Bir zavallı çocuğa kıyan, L Sehir ve memleket haberleri 1 Siyasî icmal Paris itilâfı üç kişiyi çiğniyen adam! Otobüsler inzıbat Kubilây abidesi Ticaret Odasımn Evvelki günkü faciaya sebep olan Etnin Vafi Efendi tevkif edildi iBirinci sahiîeden mdbait) r altına alınıyor tini nazari dikkate alarak tevkifine lüzum görmüştür. Hâdisenin şekil ve mahiyeti ve neticesi umumî bir tesir uyandırmıştır. Bu itibarla Adliye bu husustaki tahkikatı azami »ür'at ve dikkatle yapmaktadır. Emin Vafi Efendi aslen Girit'li ve Türk tebaasıdır. Holanda'da vâ«i mikyasta ticaretle meşguldür ve söylenildiğine göre de çok zengin bir adamdır. Kazaya sebebiyet veren otomobil Hollanda'da on beş bin liraya satın alınmış çok kuvvetli bir makinedir. Emin Vafi Efendi bundan bir müddet ^.. >,el Hollanda'da bir buçuk milyonluk bir dava kazanmış, pa raları aldıktan sonra da otomobil ile Avrupa'da bir tenezzühe çıkmıştır. Refakatinde bulunan Hollanda'lı zat avukatıdır. Iki kişi beraberce bütün Av rupa merkezlerini gezdikten sonra bir kaç gün evvel buraya gelmişlerdir. Otomobil de beynel milel bir plaka olduğundan Seyrüsefer merkezi bunların Istan bul'da on beş gün müddetle ayni plaka ile gezmelerine müsaade etmiştir. Otomobili kullanan Emin Vafi Efendi de beynelmilel şoför vesikasını hâmildir. Seyrüsefer merkezi bu vesikayı gör müş, sahibinin otomobil idare edebileceğine dair şerh vermiştir. Bunun üzerine Emin Vafi Efendi, avukatile birlikte lstanbul'da da gezmeğe başlamış ni hayet evvelki gün bu faciaya tebebiyet vermiştir. Dün bir muharrimiz Emin Vafi Efendi ile görüşmüştür. Mu maileyh şunlan söylemektedir: « Bu kazadan çok mütees sirim. Şimdiye kadar bir çok memleketlerde, batta daha dar sokaklarda otomobil kullandım, hiç bir kazaya sebebiyet verme dim. Elimde beynelmilel mahiyette bir ehliyetname vardır. Her devletin toprağında bu ehliyetname ile otomobil sevk ve idare ettim. Fakat şunu söylemek mecburi yetindeyim ki bu memleketin halkı yolda nasıl yüriineceğini bilmemekte, kazalar bu yüzden olmaktadır.» Emin Vafi Efendinin bu çü • rük iddiası üzerine muharririmiz kendisine şu suali sormuştur: Sebebiyet verdiğiniz facia, kazazedelerin yolda nizamata riayetsiz olarak yürümelerinden ileri gelmemiştir, bilâkis bu zavallılar yaya kaldırımı üzerin den ve müsterih olarak yürümekteler iken vukubulmuştur. Buna ne diyeceksiniz? Evet, bu gayrimemul bir felâket olmuştur. Efendim, bakınız size vaziyeti anlatayım. O tomobilimiz Babıali caddesine geldiği vakit bozuldu. Bir saat kadar tamir ile uğraştık. Bu müddet esnasında otomobilin freni ve anahtarları bir iki defa açıl dı ve kapandı. Son defasında anahtar kapatılırken fren kolu açık bırakılmış. Ben yerde idim ve şoför mevkiinde de Hollan da'lı dostum bulunuyordu. Makineye manyetodan cereyan gel dikten sonra marş düğmesine basTnasını söyledim. Düğmeye basılır basılmaz otomobil birdenbire hareket etti ve karsı kaldırıma yürüdü ki, o anda facia da vukua geldi. Buna mâni olamadık. Gazetelerden bazıları bu Talimatname nihayet ikmal edildi Belediye nihayet otobüsler hak • kında esash tedbirler almağa başlamıştır. Bunun için hazırlanan talimatnamenin dün de tetkikine de vam edilmiştir. Daimî Encümen Belediye reis muavini Hâmit Beyin de iştirakile dün akşama kadar tali matnamenin müzakeresini ikmal etmiştir. Talimatnamenin fennî ve idarî cihetleri mütehassıslarla gö rüşüldükten sonra tesbit olunmuştur. Otobüs talimatnamesi bugün Belediye reisi tarafından tasdik edi lecek ve cuma günü gazetelerle ilân olunacaktır. Comartesi gününden itibaren otobüsçüler taahhutname lerini verecekler ve yeni ruhsatnamelerini üç dört gün zarfında ala caklardır. Talimatnamenin maddelerini hulâsaten yazıyoruz: Otobüsçülerin bundan evvel kaymakamlıklardan aldıkları ruhsat nameler hükümsüz addedilmekte dir. Bunlar istirdat edilerek Belediyece yenileri verilecektir. Ruh satnamelerin Belediye merkezi ta rafından verilmesile otobüsler bir elden idare edilmiş olacak ve tali matnamenin ahkâmı daha iyi tatbik edilecektir. Bunun kontrol hu • susunda da kolaylıkları vardır. Belediye riyasetinden ruhsatnamesi olmıyan otobüsler işliyemiyeceklerdir. Teberrüat listesi Gazetemizin teşebbüsile yapılacak Kubilây abidesi için vatandaşların gönderdiği te berruatı liste halinde neşre devam ediyoruz: L. K. Eski yekun 1826 06 İstanbul Ticaret ve Sanayi odası memurlan 60 33 İstanbul Ticaret ve Sanayi murakabe bürosu 4 50 Mısırla ticaret mukavelesi nasıl olmalı? Yekun 18M 89 Rehin üzerine para verenler Yapılan nizamname Vilâyete tebliğ edildi Rehin üzerine ödünç para verenler hakkında yapılan nizamname Vilâyete tebliğ edilmiştir. Buna naza ran: Rehin üzerine ödünç p&ra vermek san'atı, menkul emval ve kıymetli evrak mukabilinde para vermektir. Banka muamelâtı bundan hariçtir. Emniyet Sandığı gibi hu • susî nizamnameleri olan müesseseler mevcut nizAmnamelerine tâbidirler. Maaş cüzdanını teminat makamında kabul ederek ödünç para verenler dahi bu nizamnamede gös • terilen murakabe hükümlerine tâ bidirler. Buna muğayir yapılacak mukaveleler muteber değildir. Beş bin liradan aşağı sermaye île rehin üzerine ödünç para vermek san'atı yapılamaz. Hakikî ve hükmî şahıslar işbu nizamnamede yazılı usul dahilinde İktisat Vekâletinden me zuniyet vesikası almadıkça ödünç para vermek muamelelerini yapa mazlar. Rehin üzerine ödünç para verenlere üç sene için mezuniyet vesikası verilir. Bu vesikanm müddeti bitince yenilenmesi caizdir. Vesikalar resmen ilin edilir. Hırsızlık ve saire gibi sabıkası olanlara vesika verilmez. Rehin olarak alınan mallar hakkında satılraış gibi muamele yapılması memnudur. Bu mallar sahibinin malumatı olmadıkça kat'iyyen başka bir şahsa ikinci defa terhin edilemez. Rehin şu suretle kabul edilecektir: ödünç para veren alacagı rehi nüı aslını bozmadan saklıyabil mek için icap eden tesisat ve teşkilâtı yapmağa mecburdur. Mücevherler ile altın ve gümüş avani velhasıl rehin edilen mal, ödünç alanın gözü öntinde çınko veya çinkoya benziyen madenlerden yapılmış zarflar içine konulur ve zarfın üzerinde iki ta rafın mühürile mühürlenir ve imzalanır. Bu zarflar yangından mü teessir olmıyacak kuvvetli kasalarda saklanır. Ödünç para alan borcunu mu • kavelesine göre ödemediği zaman bu mühür ve imza yalnız icra memurunun gözü önünde açılır. Bunlar halı gibi, eşya ise asılları bozulmıya cak tarzda muhafaza edilir. Vilâyet nizamnamenin tebliği üzerine derhal faaliyete geçmiştir. Fransız filosu Meşhur tayyareci Kost ay sonuna Istanbul'da Paris 7 (Hususî) Avrupa'da bir devir seyahati yapacak olan hava filosu bu sabah Le Baurget'ten ha • reket etmistir. Filo ayın yirmi ye diainde İstanbul'da bulunacaktır. * Bu filo Ceneral Goys'un kuman • dası altmda bulunmaktadır. Ceneral Goys 1914 te Türk ordusunaa £ay yare muallimi olarak bulunmusttf. Bu filoya Bahri Muhit'i geçmeğe mu vaffak olan tayyareci Costes'te iştirak etmektedir. Bu ay içinde çehrimize gelecek olan Fransız tayyare filosu merasimi mahsusa ile istikbal edilecektir. Filoyu hava kumandanı Kolordu Ku mandanhğı namına Yeşilköy'de ve Tayyare cemiyeti İstanbul müdürü Hasan Fehmi Bey de Tayyare cemiyeti namına burada karşılıyacaklardır. Fransız tayyarecileri tayyare cilerimizin misafiri olacaklar ve buradan Eskişehir'e gidecekler orada da ayni merasimle istikbal edilecek'erdir. Türk tababeti hakkında mühim bir makale İBirinci Sahifeden Mabait) ehemmiyetten, yeni yapılan sıhhî kanunlardan ve bilhassa izdivaçtan evvel sıhhî muayene icrası hakkın daki kanunun henüz Fransa'da dahi tatbik edilmediği halde Türkiye'de tatbik edilmekte olduğundan bah setmektedir. Profesör Haseki Nisa, Etfal, Haydarpaşa hastanelerindeki müşahedatından frengi, sıtma mü cadelelerine verdiğimiz ehemmiyetten bahsetmiş, Bursa'da gördüğü sıhhî bir müesseseyi ehemmiyetle kaydederek Türkiye'de tababetin en ileri giden mesleklerden bîri ohfu Her otobüsün haddi istiabisi tes bît olunacak ve üzerine levhalar asılacaktır. hâdiseyi hakikate gayrimutabık Belediye otobüslerin işliyecekleri bir fekilde yazdılar. Doğrusu bu yerlerde müteaddit sivil kontrol memurları ihdas etmiştir. Buraya a dur.» çıkta bulunan Belediye memurlan Ikinci istintak hâkimi, Emin tayin olunacaklardır. Vafi Efendiyi ve hâdiseye şahit Bu memurların maaşı için bütçede olan bazı kimseleri dinlemiştir. yeni bir fasıl açılmak üzere teşebEmin Vafi Efendi tevkifaneye büsatta bulunulacaktır. Kontrol megönderilmiştir. murlan otobüslerin talimatnameye Dr. Jott gitti gÖre hareket edip etmediklerini daEmin Vafi Efendinin avukatı imî surette teftiş edeceklerdir. Meolan Hollanda'lı doktor Joss evmurlar otobüsleri her istedikleri yervelki akşam vapura binerek mem de ve istedikleri zaman durdurarak leketimizden ayrılmıştır. Bu zat talimatnameye riayet edip etme • siyasî bir pasaportu hâunil oldu diklerini tetkik edebileceklerdir. ğundan Adliyenin müsaadesi üKazalarla şehir arasında ve şehir zerine memleketten gitmiştir. Tah dahilinde işliyen otobüslerin mebde kikat neticeainde bu zatın da hâ« •e müntehaları ile duracaklan yerdisede mes'uliyeti görülecek olur ler Belediyece tesbit olunacaktır. Otobüslerin tesbit olunan bu mıntakasa Hariciye Vekâleti vasıtasile dan harice çıkmaları memnudur. Evmemleketine keyfiyet ihbar edikat ve ücret tarifeleri de Belediyece lecektir. tasdik olunacaktır. Hareket saatleri tayin edilince, otobüsler müşteri olsun olmasın tramvay otobüsleri gibi hareket etmek mecburiyetindedirler. Otobüsçülerin müşterilere ika edecekleri zarar ve ziyanları, Bele diye tarafından tesbit edilmek şarEsnaf Bankası ile Tayyare pi • tile, tazmin etmeleri mecburidir. Oyango bayilerinden Efrayim Davi tobüsçülerden buna riayet edecekledas isminde bir zat arasında zuhur rine dair bir taahhutname ve kefil eden ihtilâf geçen gün ufak bir hâistenecektir. diseye sebebiyet vermiştir. Talimatnameye arabaların şekli Esnaf Bankası Tayyare Cemiye • ve döşemeleri hakkında seyrüsefer talimatnamesinin maddeleri de ilâtinin baş bayiliğini yapmakta, aldığı ve edilmiştir. biletleri ikinci derece bayilere tevzi etmektedir. Banka ikinci derece baMuhalif hareket eden şoför ve oyilerden olan Davidas Ef. ye bir kaç tobüsçülerin ruhsatnameleri istirdat keşide için verdiği bilet ücretlerini edilecek ve bir daha verilmiyecektir. alamadığı için aon keşide biletlerini Bundan başka otobüsçüler Beledivermemiştir. yenin bilâhare vereceği bütün talimat ve evamire riayet edeceklerine Davidas Ef. den bilet alan bazı dair de berveçhipeşin bir taahhutmüşteriler kısmen de mumaileyhin name vereceklerdir. teşviki ile hep beraber bankaya gelerek biletlerini bankadan istemiş lerdir. Biriken kalabalık bu sırada bazı gürültüler de çıkarmıştır. Bankanın müracaati üzerine zabıta kalabalığı dağıtmış ve sükunu iade etmistir. Banka, bayi aleyhine kanunî Müddeiumumî Kenan Bey Vekâ • yollara miiracaat etmistir. let tarafından vaki olan davet üze rine Ankara'ya gitmiştir. Kenan Bey Ankara'da yeni bütçe ve kadro işlerile meşgul olacaktır. ğunu zikrettikten sonra Dr. Talât, Hulusi Behçet, Osman Şerafettin, Aydın'da tevkif edilerek şehrimiHüsamettin Beyler hakkında taltifze gönderilen altı komünist maz kâr cümleler sarfetmiştir. nun, mahalli cürüm Aydın olduğu Profesör Tıp Fakültesinden bahiçin vazife noktasından Aydın'a iasederken Fakültenin lstanbul'a nakde edilmişlerdir. linin daha faidebahş olacağına ve burada daha fazla hasta tedavi ve muayene edilebileceğine işaret etmektedir. Yedinci yil dönümünü idrak e • Profesör Gurjero'nun teklifi üden Adapazarı Türk Ticaret Ban zerine mütehassıs doktorlanmız kası tstanbul şubesinde merasim yadan bir kısmı sıhhî komitelere aza pılmış v e müşterileri izaz v e ik • kaydedilmişlerdir. ram edilmiştir. Piyanko bileti Bir bayiin Esnaf Ban kasına oynadığı oyun.. Amerika Reisicumhurünun tek lifi hakkında Paris'te cereyan et mekte olan müzakerat gayet sarpa sardığı bir anda bulunan mahirane bir formül sayesinde nagehan iti lâf hasıl olmuştur. Bu itilâf bütün cihana geniş bir nefes aldırdı. Ftl Ticaret Odası mecüsi dün Şerif zavaki Paris'te itilâf hasıl olmadığı de Süreyya Beyin riyasetinde mutat takdirde tamiratın tecili için Franiçtimaını aktetmiştir. Oda bîrlnci resa hariç bırakılarak umum devletisi Mithat B. birdenbire Ankara'ya ler arasında bir karar verilecekti. hareket ettiğinden ikinci reis Ne Fakat böyle bir karar Almanya'nın cip Beyin istifanamesini Oda mecyükünü hafifletse bile umumî siyaIisine göndermişti. Meclis intihabın set havasında ati için pek te falî tecdidine kadar Necip Beyden istihayır addedilmiyecek bir gerginlik fanamesinin geri alınmasını ricaya husule getirecekti. karar verdi. Bu yüzden terki teslihat ve Young plânının tadili gibi mes'elelerin alâKanunî bir mahzur olmadıkça vikadar devletlerin umumu arasında lâyet kaza komisyonlarına yalnız Odostane bir surette müzakere edilda meclisi azasının değil, Ticaret Omesine imkân hasıl olamıyacak ve dası azasının da intihap edilebilmecihan siyaseti yeniden şiddetli bir si hususunda heyeti idareye salâhibuhrana maruz kalacaktı. Paris itiyet verildi. lâfını temin eden formülde Amerika Uzunluk esası olan toptan manihükumeti Mister (Hoover) in esas fatura satışlarında Odamn metre teklifini ihlâl etmiyen müteferri meüzerinden satış yapılması hakkınsaili Avrupa devletlerine ait bir is daki kararına rağmen tktisat Veî^âtelâkki ederek bunlara alâkadar olletinin, üzerlerinde metresi kaydemamıştır. Binaenaleyh Amerika'nin dilmek şartile, top ve kat satışlara müsaade edilmesi hakkındaki ce teklifi teferrüatı ve teknik cihetleri ileride görüşülmek üzere 1 temmuz» vabî tezkeresi okundu. dan itibaren mer'i olacaktır. Ecnebi f abrika ve şirketlerinin TUr Paris itilâfı maddî cihetten Frankiye'de vekil ve mümessillerinin ve sa'ya mühim faydalar temin etmekumusyoncularının kazanç vergisi kanunu muvacehesinde vaziyeti ka mektedir. Şarta tâbi olmıyan tak • sitler hakkındaki karar Young plânuniyeleri hakkındaki raporun İknının şeklini kurtaracak suveri tisat Vekâletine gönderilmesine ve bir istifadeden başka bir şey degiltemmuz nihayetinde müddeti bite dir. Yalnız tecil olunan tediyatm itcek olan Ticaret ve Zahire Borsası fası için on sene gibi az bîr müddet heyeti idaresini intihap edecek kotayin edilmiş olması Almanya'da misyona Oda reisi sanisi Necip, Furhoş bir tesir bırakmamış ve müfrit tonzade Murat, Ticaret Müdürü fırkaların eline yeni bir silâh ver Muhsin, Ticaret Borsası Komiseri miştir. Bu hal M. Brüning hükumeAkif, Borsa ve Oda umumî kâtipleri tinin mevkiini tarsin edecek bîr şey Nizamettin ve Vehbi Beylerin intideğildir. habma karar verildi. Maahaza Paris itilâfı cihan, •• Müteakıben Mısır'la aktedilecek Avrupa mes'elelerînin hal ve tesvi» ticaret muahedesinde nazari itibara yesi için temmuz zarfında vuku bualınacak ihraç mallarımız hakkında lacak bir çok mülâkat ve temaslan tktisat Vekâletinin tahriratı ve idateshil edecektîr. Amerika Hariciye re heyetinin mukarreratı tetkik e Naz'.rı Mister Stimson Avrupa'ya geldildi. di. Roma'dan başlıyarak büyük devAzadan Gani B. «Japon ve Türk letlerin payitahtlarjnı ziyaret edetütünlerinden ayni miktarda resim a cektir. İngiltere Başvekili ile Harihnmaıı hasebile Japon tütünlerile ciye Nazırı yakında Almanya'ya gîrekabet edemiyoruz. Artvin ve Trab deceklerdir. Bundan sonra Almanya zon'da nefis tütünler mahreç yok Başvekili ile Hariciye Nazırı P» sulluğundan olduğu gibi müstahsîris'e giderek Fransız ricalile Che lin elinde kalmaktadır. Halbuki evquers mülâkatında olduğu gibi hu velce Türk tütünlerinden gümrük susî ve samimî olarak görüşeceklerresmi az alındığından Japon'larla dir. Daha sonra M. Brüning ile Dr. rekabetimiz mümkün oluyor ve bu Curtiüs Roma'ya giderek M. Musosuretle bilhassa Trabzon ve Artvin lini ile görüşeceklerdir. Bu mülâ tütünlerini satarak 78 milyon Hra katlar muallâktaki cihan mes'ele bir servet ithal edebiliyorduk» di lerinin hallı için birer zemin hazıryerek Mısır'a olan ihracatımızm yüz lıyacaktır. MUHARREM FEYZİ de seksenini temin eden tütün hakkında Vekâletin istisnaî bir vaziyet temin etmek için lâzım gelen fedakârhkta bulunmasını tekîif etti. dünkü içtimaı Ucuz taksi Bu teklif kabul edildi. Oda üc reti kaydiyesini vermiyen on sekiz ticarethanenin tecziyesine karar verildi. Bazı şoförler 5 kuruş antreye razı oluyorlar Şoförler Cemiyeti heyeti idaresinin L'ir içtima »cktederek taksi antrelerinin 26 kuruştan 5 kuruşa indirilmesine ve otomobillerim otobüs gibi ucuz olarak işletmek için hükumet nezdinde teşebbüsatta bulunmak üzere Ankara'ya bir heyet göndermeğe karar verdiği yazılmıştı. Kandilli faciası kurbanları için bir kabir yapılacak Haber aldığımıza nazaran geçenlerde Kandilli'de vukua gelen aşk f aciasının kurbanı Belkis Hanımın Felemenk Bankasındaki arkadaşları aralarında para toplıyarak her iki gencin bir arada kabirlerinin inşasına karar ver mişlerdir. Belkis Hanımın cesedi sevgili Vahit Beyle birlikte ayni mezara gömülecek ve bir kabir yapılacaktır. Hacı Hüsnü B. Ankara'dan geldi Teftişat raporları hakkında Da hiliye Vekâletine izahat vermek ü zere geçenlerde Ankara'ya giden İstanbul mıntakası mülkiye başmüfettişi Hacı Hüsnü Bey dün şehrimize avdet etmistir. Kenan B. Ankara'ya gitti Tarsus hapisanesinde kanlı bir vak'a Tarsus hapisanesindeki mahkumlar arasında bir kavga çıkmıştır. Kavga esnasında eskici Şükrü oğlu Mehmet öldürülmüş, üç kişi de ağır surette yaralanmıştır. Yaralılar hastaneye kaldırılmışlardır. Hapisanede yapılan taharriyatta silâh, rakı ve esrar bulunmuştur. Komünist maznunlar Kırkajjaç'ta yangın Kırkağaç'ta bir yangın çıkmış ve on dükkân yandıktan sonra söndü rülmüştür. Şoförler cemiyetinden bu hu Bir müddettenberi şehrimizde bu susta şu izahat verilmiştir: lunan birinci Müfettişi umumî İbra« Bu mes'ele hakkında ce him Tali Bey bugün Diyarbekir'e gimiyet idare heyetinde böyle bir decektir. içtima olmamıştır. Sadece evvel» ce Belediyeye müracaatle otomo* billerini otobüs gibi işletmek için Raşit Rıza ve arkadaşlarile bir müsaade istiyen şoförle toplanalikte Yunanistan turnasına giden rak kendi aralarında bu mes e Şükran Hanımla Muammer Bey Balı leyi görüşmüşlerdir. Belediye şo^ kesir'den şehrimize gelmişlerdir. förlerin bu müracaati hakkında Şükran Hanımla Muammer Bey buhenüz bir karar vermemiştir.» rada Beyoğlu nikâh memurluğuna müracaatle akitlerinin icrasını ta Haber aldığımıza göre evvelce lep etmişlerdir. Maceraları uzun de26 kuruş antrenin zararlannı mu« dikoduları mucip olan bu iki çift ni cip olduğunu söyliyen şoförlerin hayet resmen evleneceklerdir. Bu subu defa 5 kuruş antreye razı olretle bunların birbirlerinden ayrılamaları Belediyenin nazari dik > cakları hakkındaki haberler tahakkatini celbetmiş ve tetkikata baş« kuk etmemiş oluyor. lanmıştır. Raşit Rıza ve arkadaşları Trakya'dan Balık.esir'e gitmişlerdir. ibrahim Tali Bey Muammer B., Şükran Hanım evleniyprlar Adapazarı bankası Edirne'de 6 7 , kuruşa ekmek Sıhhiye Vekâleti düz kırma buğ day unundan ikinci nevi ekmek i maline müsaade ettiğinden Edirne'de ikinci nevi ekmek çıkarılacak ve fiatı 6 buçuk kuruş olacaktır. Bakırköy Himayei Etfal Cemiyetinden: Polis ikinci şube müdiriyeti bun Bakırköy Himayei Etf il küçük çodan bir müddet evvel Adana Def • cuklar bakım evindeki f akir çocukterdarlığında memur bulunduğu sı rada zimmetine para geçirmekle Ha lara verilmek üzere her hafta 25 30 francala teberru eden lstasyon cadlim Efendi isminde bir şahsı tevkif etmistir. Halim Efendi Adana'ya sev desinde ekmekçi Recep Efendiye cemiyetimiz tarafından alenen teşek • kedilmek üzere polise teslim edil • miştir. kiir olunur. Adana'da ihtilâs eden bir memur Teşekkür