Katalog

' *fe Yeni muamele vergisinin Sehir ve memleket haberleri I Siyasî icmal Sularyurn plâj dava Arnavutluk tahtı ve esaslarını neşrediyoruz Işe y a r a m ı y a n Kazanç vergisi kanununda avukat ve doktorlar lehine tadilât yapıldı (Birincl Sahifeden Mabait) r Cumhurıyet gümrük motörleri I Adliye Vekâletinin tahS sı bitmek üzere,. Adi mavzer kurşununa ! jy t bile dayanamazlar kik edeceği bir iş ! Aldığımız bir mektupta deniliyor ki: Avrupa sulhu Bütün cihan şimdi tamirat, harp borçları ve Avusturya gibi umum milletlerm alâkadar olduğu mes'ele» ler ile meşgul bulunduğundan diğer mühim mes'eleler ve hâdiseler o kadar nazari dikkati celbetmiyor. Bu mes'elelerin başmda Arnavutluk vardır. Hayli zamandanb«ıe> «üki: > net içinde bulunan bu memleketin ahvali yeniden karışmak üzeredir. Arnavutluk Kralı Ahmet Zogo'nun sui kaste uğradığı bir kaç gün evvel Avrupa'da şayi olmuş ve bu haber Arnavut sefarethaneleri ta • rafından derhal tekzip olunmuştur. Kralm vefat etmediği şüphesiz dir. Fakat Draç civarında deniz kenarında bir köşkte ağır hasta olduğu ve Arnavutluk tahtında yakın zamanda bir tebeddül olacağı Ar • navut'luğun en yakın komşusu Yugoslâvya'da muhakkak addolunu yor. Röyter ajansı tarafından Londra'da neşrolunan bir telgrafnamede Arnavutluk'ta mahsulün bereketsiz olmasından ve vergilerin ağvlığından derin bir hoşnutsuzluk olup her an bir ihtilâl çıkacağına intizar olunuyor. İtalya devleti Arnavutluk'ta eı • kacak her hangi bir karışıklığa Tiran muahedesi mucibince müdahale etmek hakkını haiz olduğundan şimdi tahmin olunan ihtilâl zuhur ettiği takdirde Arnavutluğ'u işgal edecek< tir. Belgrat mehafilinde söylendiğine göre İtalya hükumeti Arnavutluğ'a simdiki buhranı izale için iki milyon tngiliz lirahk bir istikraz teklif etmiş ve lâkin bunun için Arnavut • luk'ta on bin İtalyan muhacirmin iskânını ve buniara, mahkeme, polis ve milis işlerinde muhtariyet veril • mesini şart koymuştur. Gene Belgrat mehafilinin kanaa • tine göre İtalya hükumeti Ahmet Zogo'nun yerine Arnavutluk tahtına Karadağ'h Prens (Mişel) i getir meğe ve paytahtı Tiran'dan İşkodra'ya nakletmeğe karar vermiştir. Müteveffa Prens Mirko'nun oğlu olan Prens Mişel hali hazırda Yu goslâv tahtını işgal etmekte olan Karayorgeviç hanedanının rakibi ve selefi olan Obrenoviç hanedanma mensuptur. Bu haberlerin, ne derece doğru olduğu malum değildir. Şu kadar var ki Yugoslâvya hükumet mahafili bu haberlerin sahih olduğuna kani olup bu haberlerde zikrolunan yolda t talya tarafından bir hareket vukuunda Cemiyeti Akvam nezdinde şiddetli ve musırrane teşebbüsatta bulunmağa ve bunu teyit için Arna vutluk hududuna külliyetli miktarda asker sevketmeğe karar vermiştir. Arnavutluk mes'elesinden dolayı Yugoslâvya ile İtalya arasındaki münasebatın tekrar gerginleştiği ve bu yüzden Avrupa sulhunun başka bir tehlikeye maruz kaldığı artık ta hakkuk ediyor. Dünkü celsede vekiller müdafaalarını yaptılar İkinci hukuk mahkemesi azasuıdan Mithat ve Başkâtip Macit BeyIer aleyhine ikame edilen davaya dün de Ağırcezada devam edilmiştir. Celse açıldıktan sonra müddeî şahsî vekili Sabri B. Mithat B. hâ kimlik, Macit B. yedi adillik vazi felerini sui istimal suretile müekki • linin zararını mucip olduklarını söy liyerek zararı şahsî olarak talep ettiği 20 bin küsur liranın tahtı hükme alınmasını talep etti. Müteakıben Mithat Beyin vekillerinden Necati B. ortada kanunî bir suç olmadığım söyliyerek dedi ki: * Hakkı t&kdire taalluk eden mesailden dolayı bir hâkimin maz nun sıfatile muhakeme edilmesine kanunî mesağ yoktur. Mithat Beyin yedi adlî mütehassıs zevattan intihap etmesi icap etmez.» Müteakıben Mithat Beyin vekillerinden Mustafa Adil B. söz alarak ezcümle dedi ki: € Müddei şahsî Nobar Ef. aleyhine istihsal edilen tedbiri ihtiyati • nin kendilerine tatbik edildiğinden şikâyet ediyor. Halbuki Nobar Ef. müsteciri umumî olup mucire karşı mes'ul olan kendisidir. Tedbiri ihtiyatî kararını hâkim verdikten sonra tatbikatına girîşeceği zaman kendisince muteber bir adam aramış ve bu adamı kendi mahkemesi Başkâtibi olarak kabul etmiştir. Başkâti bin yedi adil olmıyacağı hakkında kanunî bir kayıt yoktur. Plâjın kiraya verilmesi keyfiye tinde mu'.ıalifi kanun bir cihet yoktur. Hâhim yedi adil talimat vermediği gibi vazif esine müdahale bile edemez. Diğer taraftan bu keyfiyette kasit cürmünüz de yoktur. Hakkı tak dirimizi büyük bir hüsnü niyetle istimal ettik.» Bundan sonra Başkâtip Macit Beyin vekili avukat ömer Kenan B. de müdafaada buhınmuştur. Muhakeme karar tefhimi için 25 hazirana bırakıldı. raeblâğlar bu kanun mucibince muamele vergisine tâbidir. 2 İstisnalar: Aşağıda yazılı maddeler muamele vergisinden miittesnadır: A tmal, ithal, alım ve satımı veya ihracı veyahut bunlardan yalnız birisi devlet inhîsarında bulunan maddeler (imal, ithal, alım ve satım dolayısile). B Metro murabbaı 25 liradan yukarı kıymetteki şark halıları (ithal dolayısüe). C Şeker (imal ve ithal dola yraile). Ç Türkiye mahsulâtını işliyen tasirhaneler, ve prina fabrikaları. D Maddei iptidaiyesi ne olursa olsun bilumum ip ve iplik fabrikaları (imal dolayısile). E Kuruyemişleri ve hububatı, nebatî ve hayvanî, mahtulâti ka • buk ve cöplerinden, pamuğu cekirdeğinden ayıran ve temizliyen ve tasnif eden müesseseler (bu işlerinden dolayi). F Gümrük ithalât tarife kanunile veya sair kanunlarla gümrük resminden muaf olan maddeler (ithal dolayısile), «gümrük ithalât tarife kanunu ve diğer hususî kanunlar mucibince hususî muamelelere tâbi tutulmak itibarile gümrük resmi teminata raptedilen maddelere ait muamele vergileri hakkında ayni madde tatbik olunur.> J Sefaretanelerle siyasî memurlara ve sair zevata ait olup gümrük tarife kanunile ve sair kanunlarla gümrük resminden muafiyeti kabul edilen esya (ithal dolayısile ve mütekabiliyet sartile). H Derair sanayüne mensup biluimal ve tamir müesseseleri (i»•lâtdolayısile). I • Türkiye dahilinde imal olu "mıp ecnebi memleketlere ihraç edîlen bilumum maddeler (imal dola • yısile). ' ' t • Ekmek fabrikaları (imal dolayısile). K • tthalât tarife kanunu veya diger hususî kanunlarla memlekete gümrük ithalât resminden muafen girmesine müsaade olunan bilumum •mtia ve mevadın memleket dahi • Unde imal edilen mümasü ve muadil leri (imal dolayısile). L Mükerrer sigorta muameleleri. M • Hayat sigorta primleri. N • Her nevi maden müeevherlerile yıkanmış veya yıkanmamış maden kömürleri ve kok ve briket (istihraç, izabe, tasfiye ve imal dola • yuile). 3 Sınaî müesseseler, sigorta şirketleri, ve bankalardan Türki ye'ye ithalâtta bulunanlar muamele vergisini vermekle mükelleftirler. Besinci madde muamele vergisi nin nisbetine dairdir: A Vergiye tâbi her nevi mamulâtın satış kıymeti üzerinden aşağıda yazılı cetvelde o mamulâta ait olarak tesbit edilmis olan nisbete tekabül eden bir tniktar; mevadı iptidaiye olmak üzere ayrılır ve mütebaki kıymet muamele vergisine matrah ittihaz olunur. Vergiye tâbi sınaî raüesseseler mamulâtımn satış kıymetinden mamulün bünyesine dahil olan mevadı iptidaiye payını ayırmak üzere İkti sat, Maliye Vekâletleri taraf ından her sene paylar mecmuunun vasatisi umum müesseseler mamulâtının kıymet yekununun yüzde yirmisinden asağı olmamak sartile her san'at şubesi için tenıil edilecek mevadı ip tidaiye payını gÖsterir bir nisbet cetveli ihzar olunur ve bu cetvel Heyeti Vekilede tasdik olunur. Ziraî mahsulâtı öğüten müesse • seler mamulâtının satış kıymetinden yüzde yirmisi mevadı iptidaiye payı olarak ayrılır ve mü tebaki kıymet vergiye matrah ittihaz olunur. Verginin nisbeti mevadı iptidaiye payı ayrıldıktan sonra kalan kıymetinin yüzde altısıdır. B • İthalât mevadı için bunların orijinal faturadaki kıymetlerine nakliye, sigorta, gümrükten ih raçlarına kadar ihtiyar olunan bilumum masarif ve resimler ilâve olunmak suretile kıymetinin yüzde altısıdır. C Sigorta firketleri, bankalar, bangerler için birinci maddenin C. fıkrası mucibince aldıkları me • baliğin yüzde 2 buçuğudur. Lâyihanın diğer maddeleri ver güıin ne suretle tahakkuk ettirile cegi, itirazların nasıl yapılacağı ve tahsilâtın sureti icrası hakkındadır. Tahsil şekline göre sınaî mües • seler vergilerini her ay için tahakkuk ettirmekle beraber vergiyi tahakkuku takip eden aydan itibaren üç müsavi taksitte ve üç ayda tediye ederler. Mamulâtını veresiye satmış olan müesseselerin buna teka bül eden vergileri ayrıca üç ay daha tehir olunur. Kazanç vergisi Kazanç vergisi kanun lâyihasında doktor, avukat, tacir gibi serbest meslek erbabının şikâyetlerinin ö nüne geçmek için yeni bazı tadilât yapılmıştır. Doktor ve avukatlar için lâyiha • da üç matrah Uzerine tarhı teklif «dilen maktu vergi Iktisat Encüme • ninde değiştirilmiş, yazıhane ve muayenehanelerle ikametgâhlarının bina iratları kanununa tevfikan iratları matrah ittihaz edilerek yüzde elli nisbetli smıfa ithal edümistir. Enettmen bu sınıf raükelleflerin şikâyetlerine meydan bırakmamak için ötedenberi tâbi oldukları beyanna me kısmına. girebilmelerini serbest bırakmıstır. Bu hak beyanname usulü harict bırakılan btitün diğer ti caret erbabı ve san'atkârlara da verildiği cihetle hiç bir mükellefin bu noktada telâsına lüzum kalmıya caktır. Kazanç vergisi hakikî kazançtan ahnması lâzım gelen bir vergi olduğu için beyanname ve blânço usulü ticarî defteri olan müesseseler için mecburî addedilmiş, diğer mükel • lefler bina iratları karinesine hakkı hayarını muhafaza etmek sartile tâbi tutulmustur. 75 kuruş yevmiye veya yirmi lira maaşlardan kazanç vergisi alınmı yacaktır. Altmış liraya kadar olan memur maaşlarından 20 lirası tenzil edildikten sonra mütebakismden yüzde beş, altmısmdan fazla ma • aşlardan yüzde beş tamamile alı nacaktır. Lâyiha tktisat Encüme ninden salı günü Meclise verilecektir. çın Veli'nin malı haczedilmemesi ta Ş biî iken bizim hakkı tasarrufumuz ıh 0 *7 lâl edilerek malımıza haciz kondu. Bu w nun üzerine icraya şik&yet ettik. Ge f minin tarafımtzdan sigorta edilmesini fl soyledıler. Fakat vapur elli yasmdan v fazla olduğu için sigorta yapılamadı. w Z,Bu defa icra dairesi borç ile alâkamız I" 1 olmıyan bizlere bu borç için teminat * * gostermemlzi tebltğ etti. Çarunaçar t* 2500 liralik borca karşı 5000 liralik T banka teminat mektubu gösterdik. Bu aefer bunu da az gördüler. Gemi nfttımda bağlı durmaktadır ve gunde yirml altı buçuk lira masrafı vardır kı jk kanun mucibince bu parayı alacak tdk dia edenin vermesi lâzım geldlğinden k bu para verümediği takdirde haczin m fekkedileceği alacaklüara bildirildi. Fakat sonra ne oldu, bilmiyoruz. Bunların hiç birisi yaptlmadı ve gemi HaKartal'da deniz kenarında otu lic'e çekilmek istendı. Halbuki gemi ran Arşak Karagözyan Ef. namında Halic'e çeküecek olursa saçlarının çübiri dün Belediyeye müracaat ederüyeceğı ve harap olacağı malumdur. rek evinin önünde bazı kimselerin Şimdi gemi bir aydanberi bağhdtr. çırıl çıplak denize girdiklerinden şiEvvelce muntazam Karadeniz postakâyet etmiştir. Arşak Karagözyan ları yapıyorduk, yerimizi başka ta Ef. çoluk çocuk sahibi olduğunu ve purlar dldı; müsterilerimiz kayboldu. adabı umutniyeye mugayir olarak Bu da yetmiyormuş gibi alacaklilann denize giren bu kimselerin mene vermesi lâzım gelen hergün en az odilmesini kanun namına talep et • tuz lira masrafı bir aydır kesemızden mektedir. Belediye bu hususta tahöduyoruz. Bin lırayı geçen bu masraf kikatta bulunmaktadır. Eğer'bu hâta ne alacakh, ne borçlu olmadığımız dise vaki ise mütecasirleri menedi halde bize yüklendi lecektir. ı* • «u !% • * f" • Bu muamelelerin hangtsl hak ve adalet mefhumuna uyoundur diye bir kere de gazetenizden soruyoruz.t Motörler bir buçuk senedenberi lstanbul'da Haliç'te bulunmaktadır. Bunlardan münavebe suretile ancak üç tanesi, o da su kesimleri azaldıgı için açık denizlerde mukave met edemedikleri anlaşıldığından liman ve koylarda çalıştırılmak£adır. Bu motörler ince saçtan imal e dildikleri cihetle adi mavzer kurşununa bile mukavim olmadıkları ve sıkı bir taarruz karşısmda derhal hareketten atıl kalacakları beyan olunmaktadır. Bunların tstanbul'a kadar maliyet fiatları bir milyon liraya baliğ olmuştur. €Dortte bir hissesini İstanbul icra daiYeni alınan gümrük motölerinin resinden açık arttırma ile satın alan biz, işe yaramadıklarını bundan evvel diğer bir hissesinın de kimseye borcu |§ mükerreren yazmıştık. olmıyan «4...» vapurunun nısfına mu m Geçen sene bunlardan ancak üçü nazaasız sahîbiz. Elyevm münazaalı işletildiği halde tnasrafı Muhafaza diğer nısıf hissenin sahibi ise bazı bütçesindeki bütün tahsisatı belet kimselere bir alacak ıkrar ederek hısmis ve bunların işletilmesi için yüz sesini ipotek göstermiştir. Bu zevat bir Û yedinci ikramiye faslında teraküm vekil delâletüe ve 1592930 dosya nu M eden paralar kâmilen motörlere tahmarasıle istanbul ucüncu icrasına mü f| sis edilmiştir. Bu sebeple bu sene hiç racaat ederek vapurun nısfım haciz % bir gümrük memuruna ikramiye ve,. ve takdiri kıymet için tamamını se jjü rilmemiş, yalnız Deniz işleri müdüf» ferden menettirdiler ve bu karar ge ^ rüne üç yüz lira bir mükâfat verilmimiz ağzına kadar yolcu ve yük ile $ miştir. doluiken tatbik edüdi. Alı'nin borcu i f Çiril, çıplâk denize girenler u Belediyede susuzluk Belediye dairesinde üç günden beri terkos suyu akmamaktadır. Şirket terkos borularının patladığım bildirmis ise de civar evlere su gel mektedir. Diğer taraftan Belediyede içecek su buhranı da baş göstermiştir! Eski • denberi Belediyeye hergün dama canalarla iyi su gelmekte ve memurların ihtiyacına sarfedilmekte idi. Bu meyanda bu sudan Belediyede iş takibi için gelen kimselerde istif ade etmekte idi. Fakat daire müdürü olan Abdurrahman Ef. evvelki gün hademelere emir vererek Belediye nin hayrat çesmesi olmadığım ve ashabı mesalihe bir bardak su veren hademenin kovulacağını söyle • mistir. Abdurrahman Ef. bu me • yanda gazetecilerden istiyenlere de kat'iyyen su verilmemesini ilâve etmeği unutmamıştır. Hergün damacanalarla su ve a rabalarla bedava buz gelen bir halk müessesesinde yazın bu yakıcı günlerinde iş takibi için koşan bir vatandaştan bir bardak suyu esirgiyen bu daire müdürünün haleti ruhiyesine şaşmamak kabil değildir. Mes'elenin anlatılışına göre, bu işte, hakikaten bir garabet vardır. Adliye Vekâleti işe vazıyet ederek tahkikat yaptırırsa her türlü dedikoduların önü alınmış ve her hangi bir haksızhk menedilmiş olur, diyoruz. 6 NorveçTı talebe Norveç Tıp Fakültesi talebesinden altı talebe otomobille Avrupa'nın bazı şehirlerine uğradıktan sonra dün tstanbul'a gelmişlerdir. Dört gün sonra buradan Selâniğ'e ve oradan Atina'ya gideceklerdir. Norveç'li talebe her gittikleri şehirde Tıp Fakültelerini gezerek tıbbî tetkikatta bulunmaktadırlar. Doğru değil mi ? Çamur Şevketin katli Dün dinlenen iki şahit, cinayeti Alâettin'in yaptığını söylediler MUHARREM FEVZt Kemik ticareti Mezarlıklardan kemik çalındığı doğru değil Bazı gazetelerin yazdığına göre son zamanlarda kemik ticareti yapan bazı kimseler viraneliklerde hayvan kemiklerini topl<ımakla iktifa etmiyerek mezar • hklardan insan kemiklerini de çıkararak satmaktadırlar. Bu id Umumî istihlâk vergisi İktisat Encümeni tarh ve cibayet usullerinde mükelleflere bir kolaylık olmak üzere sinema, lokanta gibi yerlerden istihlâk vergisinin kaldırılmasına ve bunun kazanç vergisile birlestirilerek tahsiline karar vermiştir. ğımız ilk sehri olan lstanbul'da gördüğümüz hüsnü kabul ve misafirperverlikten fevkalâde mütehassis olduk. Bu hususta nasıl teçekkür edeceğimizi bilemiyo • ruz. Bilhassa tstanbul Valisi Muhittin Beyden gördüğümüz ta • mimiyete ne kadar teşekkür et • sek azdır. Şehrinizin tabiî manzaraları çok güzeldir. Biz buradan unutulmaz hatıralar ve in tibalarla ayrılacağız. İstanbul'a gelecek sene daha kalabahk bir kaf ile ile gelerek daha çok* ka lacağız. Program mucibince İstanbul'da iki günden fazla kalamıyacağız. Bu münasebetle maatteessüf bu gece (dün) Yuna • dia ve ihbarlar üzerine Belebiye heyeti sıhhiyesi tahkikatta bulun muştur. Sıhhiye müdiriyetinin ** sıhhiye müfettislerinin yaptıgı tahkikat neticesinde bunun aslı Sayım vergisi olmadığı tebeyyün etmiştir. Ke • Hayvan sayımı mart iptidasında 5000 lira ihtilâs eden noter mik ticareti ile meşgul olan kimyapıldığı için sayım vergisi kanunu Polis ikinci şubesince Fehmi Bey selerin depoları anî olarak teftiş ancak gelecek sene tatbik edile namında birisi tevkif edilmiştir. edilmis ve yapılan muayenede cektir. Tiftik keçileri vergisinden Bu zat Giresun'da noter iken kul beş kuruş tenzil edilmiştir. insan kemiğinc tesadüf edilemelanılan pul bedellerinden 5000 lira mistir. ihtilâs etmiştir. Bunun üzerine İsnistan'a gitmek üzere tstanbul'Esasen böyle bir teşebbüse ne tanbul'a kaçmış ve bura zabıtasınca dan ayrılacağız. İstanbul gibi taimkân ve ne de sebep görülme rihî bir kaç medeniyeti sinesinde yakalanmıştır. Fehmi Bey evrakı ile Alâettin Ef. ve Fatma H. muhakeme edihrken birlikte Adliyeye verilmiştir. Mazmektedir. Çünkü keonik ticareti cemeden bir şehri tamamile görsaat sonra tabanca sesleri işittik. Bir randevü evinde arkadaşı Çanun Giresun'a gönderilmek üzere yapan kimseler bu kemiklerin toAlâettin tabanca ile yanımıza geldi. mek ve tetkik etmek için daha mur Şevket'i öldüren Alâettin ile jandarmaya teslim edilmiştir. nunu ancak 3 liraya Avrupa'yi Korkmayın bir şey yok dedi. Şevket cürmün delillerini imha etmekten fazla kalmak icap etmektedir. sofaya uzanmış duruyordu. Alâettin satabilmektedir. Halbuki mezar» suçlu randevücü Fatma Sıdıka'nın Fakat Evvelce de söylediğim gihklardan bir ton insan kemiğiniri Fatma'ya dönerek: muhakemelerine dün Ağırcezada bi program mucibince bu kadar Ticaret Müsteşarlıgı devam edildi. Gördün mü aslan gibi kocanı! çıkanlması için 100 • 150 mezarın az kalabildiğimize çok müte Ticaret Müsteşarlığına eski ZonAlâettin cinayeti kendisinin değil, Namusuma kasteden keratayı nasıl açılması lâzım gelmektedir. lo • guldak meb'usu Hüsnü Beyin tayini essirim. Biz Türkiye'ye çok sa ev sahipleri tarafından içeri alınan temizledim, dedi ve ayaklarile cesan kemikleri mezardan çıkarıU takarrür etmiştir. iki yabancının yaptığını söylemiş, sede bir kaç defa vurdu. Sonra Alâmimî hislerle geldik. Bu hislerisa bile her halde insan kafası koAlâettin'in metresi olduğunu söy ettin Fatma ile beraber ölüyü çuvala miz İstanbul'a geldikten sonra mal ve Musolini gibi dünyanın lay anlasılacağından bunlar çıka« liyen Fatma Hanım da ayni iddiaya sararak sokağa attılar. Fatma H. daha ziyade kuvvet buldu. Az iki büyük adamına maliktir. Buiştirak etmişti. kan lekelerini kül ile sildi. Tabancayı rılamıyacaktır. Eski mezarlann zamanda yapılan muazzam inkıDün şahit olarak dinlenen Ayşe sakladı.» nun için ne kadar iftihar ejtsek açılması da topraklan salâbel lâbınızı burada yakından gör Hanım ise vak'ayı büsbütün başka Maznunlar şahidin ifadesini kayeridir.» kesbettiğinden çok zordur. 3 li bir şekilde hikâye etti: dükten sonra sizleri bir kat daha bul etmediler. Dinlenen küçük şahit ra için bu serait altında 100 150 ttalya'h misafirler dün gece sa« Alâettin Çamur Şevket ile bir Bahriye de ayni şekilde ifade verdi. I takdir ettik. Türkiye ve İtalya bu at 24 te Yunanistan'a hareket mezarın açılmasına kimse tama likte eve geldiler. İki kahve içtik Muhakeme 8 temmuz 10,30 a talik dost iki memleket Mustafa Ke etmişlerdir. etmiyecektir. ten sonra yattılar. Biz de yattık. İki edildi.