Katalog

YEO1NCI YUNUS NADİ . İDAREHANESİ: ; Düynnıramıımiye karçısiHİa dıirei mıhsosa ; Telgraf t tstanbul Cumhurîyet ] Posta kntnea ı N° 2 4 6 î T I » A I I I Bafinuhanir : 2366 I e i e T O n . Tahrlr müdUrO : 3236 Idare mOdürü 2365, Kltap kısmı: 472 Cumhuri '" • IIIHII1IHTHM..M PAZAR 20 TEMMUZ L93 J ABONE ŞERAİTİ ; MODDET: JTORKİYE I $ HARİÇ İÇİN ; Senelîği : 1400 Kr. 2700 Kr. j 6 Ayhgı 730 &•. 1450 Kr. : 3 Ayhğı S 4O0 Kr. 800 Kr. i NUshası her yerde = 5 Knrnştnr « »* • * llk Tren Bugün "Sıvas»a Vanyor Hakikî Almanya Kültür Almanya'sım Franatz kitaplarından değil, haJd' ki müşahedelerden tammak lâzımdtr, Geçen yü Yunus Nadi Bey, ba yü da Abldin Daver Bey; haklkl Almanya'yı tanıtmak için güzel ve clddî müçahedelerini ncçrettüer. Bunun fiklr hayatımıa içln, hlç güphesiz, hususî bir ehemmiyeti vardır. Bir Almanya'yı tanımıyorduk. AlmanTığı çok yanlış anlaşılmış. bir tarlht varlık olarak mahakeme ediyorduk. Heyecanlar içinde geçen büyük harp yüları Iki milleti talih arkadaşı yap mıştı. Fakat o vaklt çok başka hedeflerimlz, gayelerimiz vardı. Vatanın müdafaasj ile meşgul idik. BirbirimM daha derin, daha yakın tanımak ve anlamak içln zamanın bünyesi müsait değildi. Biz harp yapan Almanya'nm yanında aynl samanda yüksek kültürlü bir Almanya da oldugunu blliyorduk. Yalnız ba ktiltür Almanya'sını anlamak, bütün genişliği ile kavramak için, her şeyden evvel, vasıtalarımız çok noksandL Almanca bilenlerlmlz azdı. Alman ülkesinin teşküâtı ile, ilim müesseseleri fle temasa gelmemiştik. Almanya'yı ya Fransız kitaplarından, yahnt «Havas» Ajansından anlamağa çalışmak ta çok tehlikeli bir şeydi. Fakat, ne yapalım, hakikat böyle, biz ba hatalı yola düşmüştük. Meşhur Fransız filozofn Alfred Fouille'nln Almaniık hakkında yazdığı, sözde ilml, yazüarda Alman'ük, Alman dill korkunç bir manzara gösterir. Daha sonra dünya harbinde en büyük Fransız allmlerinln, mütefekklrlerinin yazdıklan eserler de böyledir.Halbukl Fransız ilml, yaran asırdanberi Alman tesirinin altında kaldığını inkâr edemiyecek bir inkişaf devresi geçirmlşti. Ba vaziyet, hiç şüphesiz, Fransu'hk için ayıp sayılamaz. Almanya'yı hiç tanımadığım zamanlarda, Paris Darulfönananda talebe iken (1910), Fransız müderrisleri Alman 11minden hürmetle bahsediyorlar ve bir çok ilmi sözlerin Fransızca mukabili olmadığını söylüyorlardı. Benim gibi, o vaklt, Almanya*yı hiç tanımıyan bir fert İçln mflderrislerimin sözlerinl anlamak çok güç bir şeydi. Daha sonra Schopenhaner'in «ilim dili» dediği Almancanın hakikt bfinyeslni yakından tanımak fırsatını boldum, ve Fransız müderrislerime hak verdim. Haküd Almanya; başlıbaşma bir kültfir âlemidir. Bizim ba yüksek kültür âünyası ile geç temasımızın pek çok tarihi sebepleri vardır. Bunun en ehemmiyetlisi, Alman ittihadının çok geç vücude gelmiş olmasıdır. 1870 yüına kadar Almanya; küçük küçök ve birbirine zıt devletlerden İbaretti. Kuvvetli bir kültür hayatı yaşamakla beraber, dünya politikasında ehemmiyetli bir varlık değildl. Bismarck, onu büyük bir kudret birliği haline getirdikten sonra Alman'hğın manası anlaşılmış oldu. Fransa büyttk dslupta karnlmuş eski bir devlet oldağa için, şark memleketleri, ona, çok erken tanımışü. Almanlık kadret haline geldiği vakit ise, şark memleketleri «Hükümdar» adını taşıyan tehlikeli ve meziyetsiz insanlar yfizünden, korkunç buhran devresine girmişti. Alman'lar; başka Avrupa milIetlerinin şarkta yapmış oldoklan kültür propagandasmda çok geç kalmışlardı. Biz, bagün, onan için, meselâ, en ehemmiyetsiz bir Fransız şairinin adını bildiğimiz, yazüarına göz gezdirmiş olduğumaz halde, çok defa, hakikî Alman dâhilerinin atlarmı bile tanımıyoraz. Halbnki bu, bizim İçin, düzeltilmesi icap eden bir hatadır. Modern kültür, yalnız Fransa demek değildir. Biz, bunu artık en son kat'iliği ile bilmeliyiz. Bunu da iyi kavnyabilmek için dünyanın büyük milletlerinl daha yakından tanımak mecboriyeti vardır. Harekât bilfiil bifti 930 kraliçemiz 1 • I•• • • 11IftllIf 111lllll11111111III||||11M1111M11II111M11llllllllll1111 •• Türk hudutları dahilinde tek yabancı şaki kalmamıştır Iran'a kaçmak istiyen şakiler, 80 kîlometre ilerlsine kadar takip ve tenkil edildiler Zilân baskınından evvel Çaldıran'a saldırarak telgraf tellerini kesen şakilerle birleşen köylüler tedip edilmiçtir. Salih Pasa silâh arkadaşlarına gönderdiği bir tamimde son defa icra edilen takip hareketinin tam bir isabet ve muvaffakiyetle netice verdiğini kaydederek telgrahn verildiği dakikada Türk hudutları içinde hiç bir yabancı şaki kalmadığını, hu dut civarlarının da temizlendiğini, bu maksatla kuvvetleri mizin fazlalastırddığını söyli Türk ordusu îran'da 80 yor ve sözlerini su suretle bitikilometre uzunulğunda riyor: kat'î bir tenkil hareketi ya Kolordu kamandanı Salih Pf. parak bütün eşkiyayı tek gâha döndü. Îran'da yapılan yü «Tenkil harekâtt bugün bil bir kişi kalmıyıncıya kadar rüyüç esnasında iki hükumet askeri fiil bitti. Kazanılan büyük muvaffakiyetten dolayı kolordu imha etmiştir. arasında hiç bir hâdise olmamış, nun bilumum efrat ve sabitamm tebrik ederim.» Kıtaat tedip sahasından ordu plân sükunetle tatbik edilmiştir. Trabzon 19 Çaldıran'da geniş sahalı bir tarama hareketine çıkan ordumuz yürüyüşünü muvaffakiyetle nihayete erdir miş ve Zilân çevirme hareketinden kurtulabilenleri imha etmiçtir. Bu sefer de sıkışınca Iran toprağına geçip kurtulmak istiyenler olmuçtur. Lâkin ordumuz hudutta kalmamıs, şakilerin 1 ran dahilindeki karargâh ve toplanma yerleri tamamen tah • rip olunmuçtur. Mübeccel Hanım dün Parise hareket etti 31 ağustos'ta diğer güzellerle birlikte cenubî Amerika'ya gidecektir "Sıvas,, a ilk tren bugün işliyecektir! ^ ı ^^^^~ ^^^ı^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ~^^^^~ ^^^^~ ~^^^^ ı ^ ^ ^ ^ ^ ^ Maluller „ bin lira tevzi edilecek tevziata ağustos'ta başlanması için tertibat alındi Harp malulleri ile şehi ailerine verile cek tütün bey'iyesinden yüzde iki hisse ile maluller paza nmn tasfiye sinden hasıl o lan parasınır eshabına tev Mübeccel Hanımın dün Sirkeci garında aldırdığımız iki resmi Türldye*1930 Güzellik Kraliçesi ekspresle Paris'e hareket etmişti» Mübeccel H. Riyo dö Janeyro'da Kraliçemizin dün gideceğini öğ> yapılacak dünya güzellik müsaba renen halk Mübeccel Hanımı görkasına iştirak etmek üzere dünkü [Mdbadi 4 üncü sahifedel Ray tefrişatı dua bitti, ilk tren bugün Kayseriden Sıvasa gidecektir Maarif Eminleri Kongre devam ediyor Koy Maarifî ile ilk tedrisata çok ehemmiyet verilmektedir larının tevzii için emir gelmiştir. Tevziata ağustos ayı içinde başlanacaktır. Malullerin Iisteleri ihzar edilmiş ve derecleri ayrılmıştır. tevziat bunlar derecesinde yapılacaktır.» Bir milleti başka bir milletin yazıları Topraklarımız çelik ağla cektir. «Topraklarımız çelik ağla ör Tevziat emrini duyan bazı mürafle tanımak kadar yanlış ve tehlikeli bir mek» vecizesile ifade edilen demiryolları yol tasavvor olonamaz. Bunun en sosörülüyor bahacı tefecilerin malullerin ala tnraea mlsaUni, biz, Alman'lar hakkınİsmet Pş. kabinesinin meşkur demir siyasetimizin yeni bir merhaleye daha cakları paralan kırmağa teşebbüs da yanlan Fransızca kitaplarında bula yolları siyasetinin bir movaffakiyetine [Mabadı 3 tincü s 'h>fedeî bflirİK. Ba kitapların büyük bir kısmına imilillllinillllllllllllllllllMllllllillilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinMinilllllllllllilllllllllllllllllllllllllillllMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIII ettikleri haber ahnmıştır. Buna gore Almaniar, ckalmkafah», «güç anruya temas etmeliyiz. Hakikî Fransız mani olunması için alâkadar maIayışlu, «hayvan gibi sabırlı», «çok ka nız balı düşünür. Bir aruım «sevki tabiî» Alman, kamatın tahkikat yapması lâzım ile bulduğnı bir şey; insan için muamma âlimlerinin kütüphanelerinde ba» ve «terbiyesiz» dir. Halbuki, dünyaolamaz. Bütün şarkın maddî ve manevî İngiliz, İtalyan, v. s. kitapları hususî bir İstanbul Zat Maaşları Muhasebenm en büyük musiki üstatlarını Alman'yapmıya dır. çöküşünde tek taraflı kalmanın büyük yer tutar. Biz neden böyle Iar yetiştirmlştir. s ciliğinden: hm? Biz, gençliğimize anlatmalıyız ki: ' bir rolu vardır. T.'. ". 1 Askerî mülkî tekaüt kanuGötheier, Schiller'ler, Kantlar, NieBütün şark; Avrupa eski Tunan ve Fransa'dan başka büyük, hem çok bünunun muvakkat maddesi muci tzscheler, v. s. Alman'dırlar. Alman'lar Roma âünyası ile meşgul olurken Arap yük kültür dünyaları da vardır. 4 üncü sahifede: Şimalî Amerika Devletler Birliği ülke dünyasmdan, fıkıhtan başka bir fikir Kuvvetli ve doğru müşahedeleri ile Lisanda sadelik mes'elesi etra bince 25 ilâ 45 yaş arasındaki kızsine binlerce mütefekkir, âlim, san'at varlığı tanımamak hususunda asırlarca Tunus Nadi Bey ve Abidin Daver Bey, ların verilecek iki senelik maaş ikâr, devlet adamı vermişlerdir. Alman' ısrar etmişti. Şarklığı yeni bir tabirle bu hususta, gazetecilik âleminde ehem fmda, Ali Ekrem Beyin beşinci çin kendilerine birer numara ve • mektubu... lann dünya kültüründe çok büyük ve izah etmek icap ederse, diyebiliriz kl: miyetli bir adım atmış oldular. İlk merilmiştir. Mezkur numaraları takiçok şerefli bir hissesi vardır. Milletleri Şarklılık; inatçı bir tektaraflılıktır. Türk rakı uyandırdılar. Bundan sonra bunun ben 22 temmuz 930 pazartesi gübir ikl beyUk sözle mahakeme etmek inkılâbı ba zihniyeti temelinden yıkan inkişafına çalışmak icap eder. Çünkü; hafifmeşreplerin lşidir. Biz Fransa ka muazzam bir hâdisedir ve bütün kud yeni Türk nesli için Fransa, İngiltere, nünden itîbaren yevmiye yüz elli 5 inci sahifede: dar Almanya'yı, Almanya kadar İngil reti de oradadır. Bugün; eski Mısır, Ba Almanya, v. s. değil, yalnız hakikî mo eytamın alâkası kesilmek suretile Zat ışlerı muhasıbı mes'ulü tere'yi, Amerika'yı, ttalya'yı, Rnsya'yı bil, v. s. tipinde kapalı kültürlerin inki dern kültürün ehemmiyeti vardır. Böytevziata başlanacaktır. Almanya'da akıllara hayret bflmeliyiz. Biz o çahşkan ve gayesinl şafına müsait değildir. Modern kültür; le bir iman da hakikî yükselişin başlanMehmet Bey 1 150 numaraya kadar 21 temmuz pasezmiş anya benzemeliyiz ki balını tek bütün insanlığı kacaklıyan bir hâdise gıç noktası olabilir. veren spor teşkilâtı günu. zartesi gunü. bir çiçekte aramaz, ve çiçeği değil, yal dir. Fakat biz ba kültürle doğrudan doğrM. NERMt 151 300 numaraya kadar 22 temmuz salı 301 450 numaraya kadar 28 ttmmııı ı Ankara 19 (Telefonla) Buraya gelen son haberlere nazaran Kayseri Sıvas de miryolunun ray db'şeme ame Ankara • Kayseri ve Sıvas hattını liyatı bugün Sıvas'a vasıl olagösterir harita rak hitam bulacaktır. tlk tren daha şahit oluyoraz. Her girdiği yere yarın (bugün) sabah Sıvas'a medeniyet götüren lokomotifin tiz feryahareket edecektir. dı bugün Sıvas ufuklarında da aksede r Ankara 19 (Telefonla) Maarif emincri kongresi müzakerata devam etmektedlr. Kongre hafta sonuna kadar devam edecektir. Şimdiye kadar ilk mekzii için Maliye Cedet Kerim B.... tepler hakkında görüşülmüş, bunlara Vekâleti emir vermiştir. Bu para dalr bazı mukarrerat ittihaz edilmiştir. Ziraat Bankasında mahfuz olup Maarif eminleri kongresinde bilhassa 1800000 liradır. Bunun için vilâ köy maarifl cihetine fazla ehemmiyet yetlerde tahrirat müdürlerinin ri verilmektedir. Kongre; vilâyetler idarei hususiyelerinin maarife ait fasıllarının yasetinde birer komisyon teşkil e tamamen tatbiki, ilk tedrisat teftiş fadilecek ve bu komisyona Defterdar aliyetinin azaml istifade verecek şekle ve askerlik şubeleri reisleri iştirak ifrağı, mektep kütüpaneleri tesisi vilâyet kadrolanna ihtiyat muallimlikler ilâveedeceklerdir. si, ilk mekteplerin terbiye işinde mekZat işleri de bir cetvel tanzim e teple ailenin birlik olması için hazırladecek ve tevziat bu suretle yapıla nan talimatnamenin tetkiki,muallimTürk Ocağmdaki ziyafette bululerin malumatını arttırmak hususuna caktır. nanlar grup halinde tarafta halk okuma Dün Harp Malulleri Cemiyeti itina edilmesi, her orta mekteplere gire patılması çareleri müzakere edilecek odaları açdması, reisi Cevdet Kerim B. demiştir ki: cek talebe için mahallerinde pansiyon mevat arasında birinci derecede gel« Malullerin müterakim para lar yapüması, her münhaîin sür'atle ka mektedir. IIIIUIIIIIIIIinilllMIIIIIMIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIHIIIIIIIIIimMIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIinilllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIUIIIIMIMiniUt İki senelik maaşlar 25 ilâ 45 yaş arasındaki kıztarın iki seneliklerî yarın verilecek Tediyat on gün devam edecek r