Katalog

YEDINCI SENE i i N* 220» Başmuhalflrl 1VADİ ÎDAREHANESİ: DüyuJıoüiHuraiye karşısında dairei mahsnsa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Poeta k u t u s u : N° 2 4 6 Basmuharrir : 2366 Tahrir mUdilru : 3236 Idare mudilrU 2365, Kltap kısmı: 472 Cvı m h u riyet Gazi Hz, Dün saat beşte [Yalovaya hareketf buyurdular Reisicumhur Hz. dün saat beşe kadar Dolmabahçe Sarayındaki mesai bürolarında meşg gul olmuşlardır. Müşarünileyh A Hazretleri saat beşte, maiyetJ | l e r i erkânile beraber Ertugrul İYatile Yalova'yı teşrif buyur ı § muşlardır. SAL1 1 TEMMUZ 193O ABONE ŞERAİTİ 1 MÖDDET: fTÖRKİYE İÇİNJ HARİÇ İÇİN | Seneligi \ 1400 Kr. S 2700 Kr, ! 6 Aylığı | 750 Kr. j 1450 Kr. j \ 3 Aybğı \ 400 Kr. 800 Kr. Nttshası her yerde = 5 Kupııstıır = Serlevhayı gördüğünüz gibi yazarak feari bu kadarcık gazetecilik olsun yapmış olayım! Çünkü Mösyö Rist ile, hani şu haricî borçlar münasebetile maliyemiz üzerinde tetkikat yapan maruf Fransız mütehassısı ile konuştum amma gazetem hesabına mülâkat yapamamış oldam. Çünkü M. Rist işin şimdiki derecesinde kendisinin tetkik ettiği bizim mali vaziyetimize dair beyanat kılıklı cyle gazetelerde neşrolunacak bir kelime bile söylemek istemiyor. Umumî surette fikirler teati etmek için dahi bu konuşmamızın alelusul gazetede neşrolunacak bir mülâkat mahiyetini haiz olmıyacağı hususunda muhterem mütehassısa mükerreren teminat vermeğe mecbur oldum. Binaenaleyh Bu makalenin serlevhası Mösyö Rist ile mülâkat yapamamış olduğumu söylemek için yazılmış gibidir. Dedima, hiç olmazsa bu kadarcık gazetecilik yapmış oluyorum!.. Ankara telefonu M. Rist ile mülâkat! Ankara ile ayda yedi bin mükâleme oluyor Limanımız niçîn boş, gemi niçin gelmiyor? Şirket Müdürü limanın vaziyeti ve tarifeler hakkında izahat veriyor Hamdi Beye göre... Ankaraistanbul telefonunun bir senelik kârı 80,000 liray a yakındır Meclis Reisi Kâzım Pş. Hz. KilMuhabere her ay çoğalıyor yos kampını gezdi Limanımızın hali pürmelâli Liman Şirketi Müdürü Hamdi Bey liman işleri hakkında bir muharririmize şu izabatı vermiştir: « Bir iki aydır işlerde durgunluk vardır. Hatta bu iki ay zarfında bir miktar zarar da ettik. Tabiî bu şirket işinde kâr, zarar her zaman göze alınır. Şimdiye kadar kazançta idik. Maamafi son günleı vaziyetimiz gene düzelmeğe başladı. Limana vapur ve muvaridat gelmeıt si takdir edersiniz ki şirketin her haı bir kusurundan mütevellit değildir. gün bir çok müessese ve bankalar :» [Lutfen sahifayi çevirinizl ) Yalnız şu kadarı söylenebilir ki MösyÖ Rist henüz raporunu vermiş değildir. Gazetelerin yazmakta oldukları rapor havadisi Mösyö Rist'in gerek Maliye Vekilimize, Ankara tstanbul telefonunun gerek Başvekü Paşaya verdiği ol bugün birinci senei devriyesidir. dukça uzun izahattan galat ola Posta, telgraf ve telefon idarei u cak. Filhakika Mösyö Rist Anka mumiyesinin çok ciddî mesaisi ile ra'dan ayrılmadan evvel Maliye tatbik sahasına muvaffakiyetle Vekilimizden başka Başvekil Hz. konulan Ankara telefonu bir senetarafından da kabul olunarak mü dir mükemmeliyetle işlemektedir. şarünileyhin nezdinde uzun müd Bu hat, şüphe yok ki iki şehri tadet kalmıştır. Bu mülâkattaki mü mamen yaklaştırmış ve her istenilkâlemelerin tenvir ve tenevvür diği zaman mükâleme imkânım maksadı etrafında cereyan etmiş hazırlamak ve temin etmek suretile olduğunu tahmin edebiliriz. Mösyö smısıkı birbirine bağlamıştır. Rist Başvekilimizin en çetin mes'e Telefon muhaberatı gittikçe faz Ankara telefon müdürü Niyazi B. leleri Fransız lisanı ile mükemme lalaştığı için mevcut hatta bir ye sında takarriir ve tehalüf etmesi len mütalea etmekteki iktidarına nisinin ilâvesi düşünülüyor. 1 tem mükâleme imkânının genişletilmekarşı hâlâ çok takdirkâr bir hay muz 1929 da 3 bin küsur rakamale sinde kuvvetli bir âmil olmuştur. ret muhafaza etmekte idi. başlıyan muhaberelerin son aylarPosta, telgraf ve telefon müdürü Mösyö Rist raporunu bundan da yükselerek 6 binle, 7 bin ara • IMabadi 4 üncu sahifedei sonra yazacak ve Avrupa'dan hükumetimize gönderecektir. Ken disinin kâtibi son vesikaları ihzar ve tasnif etmektedir. *** Acaba Mösyö Rist raporunda hangi mes'eleleri tetkik etmiş olacak ve hangi neticelere vasü olmuş bulunacaktır? Mülâkat yapamamış olduğumuza göre işimiz az çok hakikate yakın tahminlere kalmıştır demek olur. Mevzu malumumuzdur. O mevzu çerçevesine dahil mes'eleleri şimdiye kadar def alarla yazdık. Daha da yazacağız. Nitekim şimdi de tekrar bazı noktalarına temas edebiliriz. Haydi başlıyalım: Kasımpaşa'da yeni bi mahalle müsademesı. Kâzım Pş. Hz. Kilyosta Galatasaray lisesi talebisinin Küyos'ta kurdukları kamp devam £fc&/or. Genç talebeler tabiatiir bagrında; şehir ve umumî hayat gü rültülerinden uzak, spor ve eğlence içinde yaşıyorlar. Çok güzel bir sahil, temiz deniz havası, bol güneş, zinde vücutlerin harekâtına ayrı bir kudret vermektedir. Galatasaray'lıların kamptan tamamile istifade edecekleri şüphesizdir. Şehrimizde bulunmakta olan B. M. M. Reisi Kâzım Pş. Hz. Kilyos'u teşrif buyurarak talebe kampını ziyaret etmişlerdir. Reis Paşanın ziyaretleri talebe arasında büyük meserret tevlit etmiştir. Pş. Hz. tezahüratla istikbal ve teşyi olun • muşlardır. İki kişi arasında çıkan kavgaya bütî mahalle karış'ı, 8 yaralı var Bir kadın sokak orlasında canavarca öldürüldü Katîl Hikmet kendisinden ayrılan karısını 25 yerinden bıcakhyarak öldürdü Malî mes'eleler sıkı bir irtibat ile yekdiğerine bağlıdır. Bu mes'elelerin hangi noktasından tutulsa üzerinde yürünülerek hemen umumuna temas edilmiş olur. Meselâ malî ve iktisadî bütün vaziyeti bir para mes'elesine irca etmek, yahut paradan başlıyan bir tetkik ile ister istemez malî ve iktisadî bütün vaziyetin mutaleasına gitmek mümkundür. Paramızın kıymeti mes'elesinde ilk hatıra gelecek fikir şimdi kâğıt halinde deveran eden bu mübadele vasıtamızın hiç bir karşılığı olmamasıdır. Bununla Cinayet mahaüinde toplanan halk (köşede beraber yavaş yavaş kıymetini birer paröldürülen Ayşe) ça kaybeden ve bir aralık korkunç bir sukut emaresi göstermiş olan paramız Dün akşam saat 5 te Sultanah rinden yaralamış, kadın hastaneye alman çok ciddî tedbirlerle bir İngiliz met'te Dizdariye'de bir cinayet ol kaldırılmış, carih te tevkif edilmişlirası 1030 kuruş raddelerinde tevkif ve muş genç bir kadın kocası tarafın ti. adeta tesbit edilmiş gibidir. İki gün evvel mahkeme Hikmeti dan öldürülmüştür. Evvelâ, Türk parasının kıymeti. Maliye, Nteıfıa Ve ki!?erinin tetkikatı Dünkü kavg ayı çıkaranlar Geçen gün Kasımpaşa'da bir tirak etmiş, hâdise büyümüşti Kâzım Pş. Hz. rahatsız bulunan mahalle halkının iştirakile büyük Kavgacıiar birbirlerine mu dişlerini tedavi ettireceklerdir. bir kavga olmuştur. ripler gibi sopa, taş ve bıçkla Dün sabah ayni mahalle halkı cum etmeğe başlamışîardır. Pş. Hz. dün Sami Günzberg B. Müsademeyi haber alan z; n Beyoğlu'ndaki muayenehanesi ikinci bir kavga daha çıkarmışlardır. yetişerek kavgacıları dağî ni teşrif buyurarak tedaviye baş Vak'a Ahmet ile Tevfik isminde müsebbipleri derdest etmişth amışlardır. iki komşunun kavga etmesinden arada 89 kişi muhtelif yerle çıkmıştır. Kavgaya Ahmet ve Tevden yaralanmiştır. fik Efend'.'erin taraftarlan da iş Ilıııııuııııııııııııııııj.uııııınııııı ıııuıııııııııııııııuıııııııııııııııııııııııiMiııııtıihiııııııııııııııııııııı.ııiMiıııııııınııııiüiınıııııııııımıııın Hiç karşılığı olmıyan Türk pa Gedikpaşa taraflarında seyyar kefalete rapten tahliye etmiştir. rasına kıymet veren âmiller şun satıcılıkla meşgul Hikmet bir sene Diğer taraftan karısı da kocası a lardır: evvel Şehremini'nde oturan Ayşe leyhine boşanma davası açmış bu1: Zahirde hiç bir karşılığı ol Hanımla evlenmişler. Bir kaç za lunuyordu. Mahkeme ayrılma ka masa da Türk parasının kıymeti man sonra karı koca arasında ge rarını vermiştir. Buna kızgın olan Hikmet dün evvel ve ahır Türk millet ve devle çimsizlik çıkmış, Hikmet evini ihkarısına rasgelince takip etmiş. tinin zâmanı altmdadır. Nitekim mal etmeğe başlamıştır. son Devlet Bankası kanununda bu Bundan üç ay evvel bir kavga Ayşe H. Dizdariye tarafında bir IMabadi 4 üncü sahijedel cihet tasrih edilmiştir. neticesinde Hikmet kansını 8 ye ııııııııiHiııııınııııııiMinuHHiHHnııııııınııııiHiıııııiMiuııııııııınnıınnınıııııııııııııııiMiMiıııııııiMiııınıiıııiMiiiiıııınnııınıııııııııııııııınııııııı 2 : Devletin bu parayı bir kıyzenesi unvanını taşıyan daha muğ ederek para kıymeti üzerinde emniyetle met olarak alması ve vermesi. söz söylemek mümkundür. 3 : Zarurî bir tedavül ihtiyacı. lâk bir esasa nisbetle bu altm veya 150 milyon Türk evrakı naktiyesinin 4 : Mevcut kâğıt para mikta döviz karşılığı daha basit bir ka tedavül ihtiyacına kifayet edip etmedirının arttırılmaması için çok muidedir. Gayrimüessir ve faydasız ğine gelince ortalıktaki para kıtlığını sip olarak gösterilmiş bulunan ta bir kaide demek istemiyoruz. Fa tedavül vasıtasımn miktarca azlığma kat derde mutlaka çaresaz olmak atfetmekte tabiî hiç bir isabet yoktur. assup. Şükrü ve Recep B. ler Bu şerait altında kıymetini muhafaza hususunda kifayeti kat'iyetle sabit Tedavül edecek para miktar» daha çok eden Türk parasının vaziyetini kat'iyen bir kaide değildir. Buna mukabil olsa idi, herkesin cebi para dolacak deAnkara 30 (Telefonla) Malitesbit ile beraber onun ihtiyaca kifayet paraya kıymet verecek asıl şağ ğildi. Eğer ortahkta bir sıkıntı varsa bunun sebepleri tedavül vasıtasının mah ye Vekili Saraçoğlu Şükrü B. bazı edip etmediği noktasını dahi bilmüna lam esas tediye muvazenesidir. kaşa halletmek lâzımdır. Malumdur ki Tediye müvazenesi... O, memleketin dudiyetinden bütün bütün başka şeyler tetkikat için kısa bir müddet kal ötedenberi Türk parasının miktarı teda bütün maliyat ve iktisadiyatını derpiş olmalıdır. O sebepler hep tediye muva mak üzere yakında İstanbul'a givül ihtiyacına yetmiyecek kadar az ol ettirmek lâzım gelen başlı başına bir â zenesine irca olunabilecek' iktisadî faa decektir. Şükrü B. bugün İsmet duğundan şikâyetler vardır. Acaba öy lemdir. Paranız altm veya döviz karşı liyetlerin vaziyetlerinden, mahiyetlerin Pş. Hz. lerini ziyaretle bir müddet le midir? görüşmüştür. lıklı değil, hatta tamamen altın dahi den ve neticelerinden mütevellittir. Türk parasının dünkü, bugünkü ve yaPara kıymetinin zarurî olan tesbitinde olsa tediye muvazenesinin icap ettirdiği Nafıa Vekili Recep B. gelecek mütedavil kâğıt paraya her yerde deği iktisadî faaliyet ile malî basiret mevcut rınki kıymetleri üzerinde hakikî bir fi şen bir nisbetle altm veya kıymetli ec olmadıkça vaziyete salâh bulmuş nazarı kir edinebilmek ve bilhassa yarına ai hafta Zonguldak'tan başlamak ünebi parası olarak bir karşıhk ihdas veya ile bafcılamaz. " doğru yolu bulabilmek için iktisadî vı zere bir tetkik seyahatine çıkacak Avukat Bey, size bir sual sormağa geldim. Bir sual ki *L tesisi icap ettiği yolunda klâsik bir kaide Nitekim bilmukabele hiç bir karşıhk malî millî ve beynelmilel vaziyetlerin ve bütün demiryolları teftiş ede hiç değeri yoktur. ileri sürülür. cektir. Vekil Beyin tetkikatı takri düşünmeksizin yalnız mütevazin veya sıkı bir mutaleasına ihtiyaç vardır. Hyır, her sualin bir cevaplık degerı vardır! ben bir ay sürecektir. Mösyö Rist'e göre tediye muva lehtar bir tediye muvazenesine istinat YUNUS NADİ