Katalog

ATLINCI SENE N" 2121 Başmuharrlrl YUNUS NADt İDAREHANESt DuyB»unmıııniye karşmnda dairri mahsvsA 1 ; | Telgraf: tstanbul Cumhuriyet \ 6 f Posta kntusu; N 2 4 6 \ 2366 % ' . Tahrlr mOdUrU : 3236 'dare müdürü 2365, Kitao kısmı. 472 Ba muharr r I Cu m huriyet TürkFransız mahkemesinde ımıB? Motis Şövalye'den ibret alalım! tırıy 2 NİSAN I93C ABOIVE ŞERAfTİ • • • • • • « < • • » • • « • » * « • • • < j MÖDDET: JTÜRKİYE İÇİNj HARİÇ İÇİI» j : Seneliği : 14O0 Kr. 2700 KrTl : 6 Aylığı : 750 Kr. j 1450 Kr I : 3 Aylığı | 400 Kr. | 800 Kr. Nflshası her yerde llllllUIINiaillllllMIHIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIHinNIIHMIlMI TUrkFransız Mahkemesinde MUhim Bir Muhakeme Sanayi kongresi Doktorluktan artistliğe s 5 Kuruştur a îktisadî cidal ağzına kadar açılmış devlet kesesi degrildir Millî İktisat ve Tasarraf Cemiye* tinin Ankara'da toplıyacuğı koftgrç iktisadi dertleri ve ça/elerini anyan, bulan, tesbit er/en bir toplanma olacaktır. Cen4ivet esasları çok iyi hazırlamışhr* Aiâkad^rların ayni dikkati gösfcrmeleri lâzımdır. Milli iktisat ve l'asarruf Cemiyetinin ne kadar canlı ve müsbet bir faaliyet göstermek azr^inde olduğuna, son günlerde, n e ş r ^ i ğ i talimatname en kuvvetU bir delildir. Şimdiye kadar yapılan k'^grelerin her hangi bir müsamere C»<h farkı yoktu. Oraya gelenler, bir•oırini en tatlı ve yumuşak selâmlarla ağırladıktan sonra biraz konuştular, dert yananlar. dağılırlardı. Boyle kongrelerden istenüen neticeyi beklemek geçmiş lamanların tekke erenlerinden keramet beklemekten daha giiçtür. Kongreler ne boy gostermek, ne de varlığım hudutsuz bir sessizlik çölü ile sararak derin bir kafa tesirini yapmak içm fc«rulur. Kongreler ciddi müşahedelerin, bıinye ve mahiyetlerine göre, •eiddi tetkiklerin elde edilmiş tecrubelerin munakaşa yeridir. Yalnız kendi irticalinde güvenerek kongrelere gidenler düzgün bir çalışma hayatı için, hakikî bir tehlike teşkil ederle. Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti, Millî istihsal hayatımızın en canlı mes'elelerini, talimatname halinde toplamakla, kongre tabirine en ilmi bir tefsir bulmak kudretüıde oldnğunu göstermiştir. Böyle kongrelerden her vakit müsbet neticeler bekliyebiliriz. Turk istihsal hayatmı, en ince noktalara kadar, kucaklıyan talimatname, iktisadî bünyemizi tetkik etmek istiyenler için de sağlam bir temel teşkil edebilir. Bu kadar mühim istihsal mes'elelerinin munakaşa smı istiyen böyle bir kongreye gidecek olanların, ellerinden geldiği kadar ciddî bir surette hazırlanmalar' en ehemmijetli bir vatan borcudur. Modern sanayi, gelişi giizel, istihlâk eşyası yetiştirmek değildir. Talimatnamenln «Başlangıc» ında Türk sanayiinin gayeleri çok güzel izah edilmiştir. İnre hesaplara, en ilmi temellere iştinat etmiyen sanayiin varlığı ile yokluğu birdir. Böyle sanayiin teşviki için devlet tarafından verilecek himaye tahsisatına değil, hatta on paraya bile çok yazıktır. Biz istihsal hayatımızda yeni Darülâcezeler değil, emin temelli, sağlam istihsal yurtları kurmak istiyoruz. İstihsal hayatrmızm yüksek ve şerefli istikbalini bu kadar sarih gören Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyetine karşı yürekten, takdirler duyarız. En küçük deniz çalkanışında ne yapacağını şaşıran kayıkçıya Okyanos vapurunun idaresi teslim edilemez. Onun için istihsal hayatımızın temellerini sağlamlaştırmak yolunu munakaşa ederken, hakikî liyakate kıymet vermek mecburiyetindeyiz. Bulgur değirmeni İktisadi>atının çok arkada kaldığını bilmeliyiz. Devlet yurt müdafaasının en yüksek sistemidir. İktisadî cidalimizde de onn eşi bulunmaz bir kudret halinde göreceğimizden emin olmalıyız. Yalnız, iktisadi cidal, ağzına kadar açılmış devlet kesesi değildir. Böyle açık bir kese müteşebbis yerine kalm enseli, «Dünya ve mafiha» dan bihaber, tufeylî tenbeller yetiştirir. Bize yaratıcı eller ve kafalar lâzımdır. İstihsal hayatımız yardıma muhtaç mıdır, ve bu, yardım neden ibaret olmalıdır? Ankara Sanayi kongresi bmro tayin edecektir. Onun için kongreyi hazırhyanlar, gayet giizel bir program yapmışlardır. Mevsim sanayiine, «İş» in en kıymetlenişine kadar her şeyi müzakere ve munakaşa mevzuu olarak tesbit etmişlerdir. Kongrenin ruznamesi şudnr: Ham madde, sermaye ve kredi, vergiler ve rüsum, teşviki sanayi kanunn ve tatbikatı, standart mes'eleleri, rasyonalizasyon mes'eleleri, ticaret ve sanayi odalarından sanayicilerin temsiIî, sınaî tedrisat, nakliyat tarifeleri. Abdülhamit veresesinin davasına dün bakıldı Dun verese vekilleri müdafaalarını yapfalar, karar bir kaç ffün içînde verilecek Dt&den: 253930 Meşhur sinema artisti Mot Şövalye de çevirdiği filimlerden] milyonlarca dolar kazanmaktadır. Bu artist kazandığı parala] rı yalnız zevkine sarfetmiyernl Paris'te Reomür sokağtnda,] kendi namtna bir dispanser a\ çılması için, Fransa hükumeti] emrine bir miktar para tahsis etmiş ve bu dispanser açılmıştır.] ı Moris Şövalye Paris'teki arA kadaslarından birine yazdığı] mektupta bu mes'eleden bah&ederken: «Bir gün gelecek, şöhretim, muvaffakiyetlerim unutulacakj ve ben ihtiyarlıyacak, öleceğim.i Lâkin yaptırdığım dispar.ser] namımı ilelebet yadettirecek, orada ölümden kurtulan ihtiyar] lar, dünyaya yeni gözlerini açan\ Sağda veress vekilleri mildaçocuklar: faalarını yaparlarken, solda Allah razı olsun, şu Morit mahkeme refsi mlldafaatı Şövalye'den!.. dinliyor Diyecek ve dua edecekler»\ fmdan zaptedilen emlâk ve arazi Demiş. Dün Türk • Fransız Muhtelit hanin iadesini istemekte ve imtiyazBu haberi okuduğumuz zamanj kem mahkemesi Abdülhamit ve lar üzerindeki haklannın tanınma1192S senesindenberi Şehremanc sını talep etmişlerdir. resesinin Fransız hükumeti aleyfi bütçesine tahsisatı konulduğu^ Mahkemede verese ' f killeri Hayhine açtığı davanm üyetine baş) halde verem hastanesinin bir lamıştır. Bu davaya sabahtan ak dar Rifat ve Nesim Mazliyah B. ler türlü yapılamadığını ve hâlâ veJ şama kadar devam edilmiştir. müdafaatta bulunmuslardır. Lübf rem hastanesine elverişli bir binal Abdülhamit veresesi Suriye ve nan ve Suriye hükumetleri de da bulunamadığını hatırladık. Heri Lübnan'da Fransız ıükumeti tara{Mabadı 3 üncu sahıfede] ' sene binlerce insanın veremdenı gözlerini kapadığı büyük b?r şej ' hirde, Şehremanetinin ve Belediye Cemiyeti azalarınm bu feciJ ihmal ve lâkaydisine bugünkü vei yarınki nesillerin ne diyecekleJ ini acı ac^düşündük. Biz, kendi hesabımıza; bu kaJ 1 yıtsız zevat, Moris Şövalye ^ hayir duaya değil, tamamen aki ' sine düçar olacaklarına zerre ka| L dar şüphe etmesfnler, diyoruz. Nazım Şakir B. Londra dan cevap beklîyor "Beş sene için elli bin dolar verirlerse teklifi kabul edecegjm diyor Gülhane hastahanesî asabiyej müderrisi Dr. Nazım Şakir Beye] bir tngiliz sinema çirketi mümesl silleri tarafından artistlik teklif ei dildiği yazılmıştı. Nazım Şakir Bey bu hususta dün bir muharririmize [ demiştir ki: « Bana sinema artisti olmaklığım için teklifte bulunan mümesl siller bilhassa ruh ve sinir hekimi olmaklığımı memnuniyetle karşı1 ladılar ve beni İngiliz sinema şirj ketine bildireceklerini söylediler. Şahsiyetim hakkında izahat aldıl lar. Bu mümessiller *emsil eltikleri sinema şirketine muhteiif meınleketlerden fotojenik ve kabiliyetli Dr. Nazım Şakir B. tipler bulmak için seyahat ediyor çünkü kırk yaşındayım! Benimle lar ve sehrimizden de harekei et beş sene müddetle mukavele yapar mişlerdir. ve bu müddet için de elli bin dolar x Bana şirketin eklifatını Lon verirlerse tekliflerini kabul edecedra'dan bildireceklerdir. Sinema ğün. Bittabi bana teminat gösterartisti olmak için stüdyolarda ma meleri de şarttır. Memleketinvzde kine basında bir sene kadar staj bir doktorun ilk defa olarak bir görmek lâzım geliyormuş! Maama Türk filim san'atkârı olabüeceğini f ih ben yasım itibarile de bu san'at gostermek arzusunHavım. Şimdilik ta biraz geciktiğimi zannediyorum, şirketin cevabını bekliyorum.» 9 İki ayda 20,5 miİyon! 1 Nisan lâtifeleri Dün bir çok kimseler bîrbirl^rini, gazeT "" feler de karilcrinî aldattılar Geçen senenin nisan ve haziran aylarında ithalât ve ihracat farkı! ıııı\ İTHALÂT Doğru değil mi? LJ Gazi Hz. Dahiliye Vekîlini kabul buyurdular Ankara 1 ( Telefonla ) Reİ8İcumhur Hz. bugün Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyi kabul buyurmuşlar ve bir saat kadar görüşmüşlerdir. anlaşıldığına ?ore 1929 senesinin nisan ve haziran aylarının ithalâtı ihracatından şu kadar lira fazladır: Nisan : 7,709,000 Haziran : 12,767,000 Yani bu iki ayda 20,476,000 liramız harice gitmiş demektir. Başka bir nokta daha var. 1929 haziranında ihracatımız da feci bir surette eksilmiştir. Filhakika 1929 haziranmın ihracatını aynı senenin nisan ihracatile mukayese edince bu eksiğin 5 milyon liraya baliğ olduğu görülür. Ayni mukayeseyi 1929 ve 1928 haziranları arasında yaparsak görürüz ki 1929 haziranı ihracatı bir sene evvelki haziran ayının 1hracatından 8 buçuk milyon eksiktir. 1929 senesi nisan ve haziranında 20,5 milyon liramızı harice çeken ihracat ve 'thaiât nisbetini gösterir temsili resim Gümrük ^ııtınm müdürlüğü 1929 senesi nisan ve haziran aylarına ait ithalât ve ihracatımızı bildiren istatistikleri neşretti. Bu istatistiklere nazaran 1929 senesinin bu iki ayındaki ithalât ve ihracatımız şu kadar liradır: İthalât: İhracat Nisan : 22,034,000 14,325,000 9,447,000 Haziran : 22,215,000 1928 mukayese yapabilmek için o senenin aynı aylarının ithalât ve ihracatını da neşrediyoruz: İthalât İhracat Nisan : 19,763,000 20,826,000 Haziran : 17,970,000 17.970.000 Yukarıki rakamların mukayesesinden Kuru kadın! Fotoğraf muhabirimizin dünkü objektif lâtifesi: havuzunun iç yüzü... Yıkuan Beyazıt Dün nisan'ın biri idi. Senenin bu kesin birbirinı aldatması, adeta. gününde, şakadan, yalancıktan he bir an'ane halini almıstır. Avrupa'diyeler, randevular, haberlerle her[Mabaadi 4 üncü sayfede] Mel. Mari bugün geliyor Bu ruznameyi izah eden satırlar çok kıymetlidir. Kongreye gidecek olan sanaylcilerimizin ruznameyi izah eden satırları büyük bir alâka ile okumalarını, fikirlerini, tecrübelerini kongrede sarih bir surette ifade edebilmeleri için çok lüzumlu buluyoruz. Ruznamenin izahına ait suallere karşı sarih vaziyet alınmadıkça, istihsal hayatımızın hakikî i ihtiyaçlarını tesbit etmek imkânsızdır. Kongre talimatnamesindeki sınaî tedrisat mes'elesi, modern istihsal hayatımız için çok ehemmiyetli bir şeydir. Yetlşmiş bir işçinin «İş» i çok başka bir kıymettedir. M1UÎ İktisat ve Tasarnıf Cemiyeti; «Tasarruf» mefhumuno, talimatnameden anlıyoruz, çok müsbet bir surette anlamıştır. Pahalı bir istihsal hayatı, tasarruf mefhumuna çok yabancı bir şeydir. Cemiyet, onun için, kongreye, munakaşa için, ehemmiyetli bir mes'ele teklif ediyor: Rasyonalizasyon.., IMabadi 2 ind sahıfedel Mm. Aguis Seako Dünkü nüshamızda beynelmilel İçki Düsmanlığı Cemiyeti kâtibi '.Matiadı 3 uncu sahıfedei YARINKÎ Temsiller vermek Izere şehrimize gelmekte olan maruf san'atkâr Mel. Mari Bel'in Ankara istasyonunda alınmtş bir resmi Ankara 31 (Telefonla) Fran kârlar serefine bir supe verümissız artisti Melle Mari Bel dün ak tir. şam Türk Ocağında «Hom dÖ JuFransız artistleri Ankara'da bulva» komedisini oynadı. dukları sahneden çok memnun kalReisicumhur Hz. , Vekiller, kur mışlar ve Şark'ın hiç bir tarafında diplomatik, sehrin ileri gejen gü tesadüf etmedikleri temiz bir halk zideleri salonu kâmilen doldurmus ile karşılaştıklannı söylemişlerdir. lardı. Bu akşam oyundan sonra Melle Mari Bel bu akşamki trenMaarif Vekili tarafından san'at • le İstanbul'a hareket etti. NÜSHAMIZDA sahif^de:. 4, üncü Spor sahıresı Günün birinde bu vahşi hayvanın sizi yiyeceğinden korkmıyer musunuz? Canbaz Bilâkis. Eğer işler b öyle kesat giderse günün birüufe ben bu hayvanı kesip yemeğe mecbur olacağım!... £ inçi sahifedf: , Mızah sahııesı