Katalog

ATLINCI SENE N* Başmuharrirl SALI 10 N SAN 193O NADÎ ••»»••+•••»»»• İD4REHANESİ: Mjıujuunuımne karşiMnda daim nıalisiısa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta kutusu: N° 2 4 6 Talaf>Mi< Viya na Takımı Perşembeye eliyor fllllllllllllllllllllllllilUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIHI I 2366 3236 472 •dare müdürü 2365, Kttap kısmı I C i e i O n . jahrir müdürU m ü d ü Başmuharrir Cu m h g riyet Hayatta rol yapan aktör Hava şehidi Tajyyareci İsmail Beyin cenaze merasimi dün yapıldı ir 14 (A.A.)Dün bir uçuş ında sukut edip hastaneye edilen tayvareci İsmail B. etmiştir. Cenazesi kışladan merasimle kaldırılmış ve ; sehitleri makberesine deüpedilmiştir. Tayyare cemiyeti İzrSh1 şubesi mumaileyhin ailesine îjfekten muavenette bulunmağa ikrar vermitir. ABONE ŞERAİTİ | MÜDDET: fTÜRKİYE İÇİN| HARİÇ İÇİN | ! Seneliğî : 1400 Kr. § 2700 Kr. \ l 6 Ayhğı | 3 Aylığı : 750 Kr. 400 Kr. • • •>+»••***« ••••••• 1450 Kr. 800 Kr. 1 Nttshası her yerde = 5 Kuruştur Londra konferansı Haydar Rifat Bey mes'elesı Deniz silâhlarını azaltmak için uç ay evvel buyuk bir tantana ile açılan Londra konferansı kapanmak uzeredir. Konferansm vasıl oldugu netice, açıldığı zaman duşulen hayallere nazaran, hiç te ehemmiyetlı bir şey değildir. Deniz silâhları ile devletlerin haricî siyasetleri arasında buyuk bir rabıta mevcut olduğu için Londra konferansı daha ziyade siyasî bir konferans şeklini aldı. Iş bahriye mutehassıslarının elinden çıkarak diplomatlarm diline duştu. Fransa, deniz silâhlarını azaltmak için birinci şart olarak kendi emniyetinin tekefful edilmesini istedi. Bunun uzerine mes'elenin Cemiyeti Akvam'a intikal etmesi takarrur etti. Asıl deniz silâhlarının tahdidi sahasında ise bir çok muzakereler oldu ama iyi neticeler elde edilemedi. Çunku, evvelce de soylediğimiz gıbi devletler samimî değildirler. Maksatları hem silâhları azaltmak, hem de mevcut tefevvukları ipka ederek mumkunse rakip devletleri kundeden atmaktır. Bundan dolayı Japonya ile Amerıka, Italya ile Fransa'nm anlaşamadıkları noktalar var. Maamafih biribirine rakip olan devletler arasında bir takım formuller, itilâflar bulundu ama bunlarm bazıları diğerlerinin kabulune muallâk kaldığı için kıymetleri azdır. Gorulen musbet işler arasında on bin tonluk kruvazorlerin şu suretle tahdidi vardır: 18 Amerika 15 Ingiltere 12 Japonja. Bir turlu halli mumkun olamıyan nokta Fransa, Italya ihtilâfıdır. Italja, Fransa ile ayni derecede bir donanma >apmak istivor. Fransa ise Italva'dan 240,000 tonluk fazla bir donanmaf a ihtijacım var, bu fazlayı Italya'dan cok fazla olan mustemlekelerimin mudafaa ve muhafazası için istiyorum, diyor. Italva ile Fransa anlaşamayınca İngiltere de, Bir A\rupa devleti olmak hasebıle, deniz silâhlarını takvije hususundakı hurriyetini muhafaza etmek istiyor. Çunku Italya ile Fransa arasında bir teslihat yarışı başlarsa neticede Ingiliz donanması Avrupa'daki tefevvukunu ka\bedecektir Hulâsa Ingiltere, Amerika, Japonya esaslı noktalarda anlaşmışlarsa da Italya ile Fransa itilâf edemediklerinden konferans bir besler itilâfı vucude getirememiştir. Konferansın toplanmasına ona\ak olan Ingiltere ile Amerika'nın gavelerinden biri dc tahtelbahirleri ortadan kaldırmaktı AngloSakson'ların tel'in edip durdukları bu harp sılâhı da Fransa ile Japonya'nın mukavemeti karşısında ılga edilemedi. Gavrı medenı, gavri ınsanı, gayrı ahlâkî, dinsız, imansız gibi sozlerle tel'in ve tekfir edilen tahtelbahirler hakkında da sudan bazı mukarrerat ittihaz edildi. Tahtelbahirlerin diğer harp gemilerinin tabi oldukları hukuku duvel kavaidi dairesmde harbetmeleri esası kabul edilmek suretile bu sılâh, medenî, insani, ahlâkî, dinli imanlı bir hale getirildi. Yani eski oforoz kararı geri almarak \eniden takdis edilmis nldu. Sonra her devletın malik olabileceği umumî tahtelbahır miktarı ve tahtelbahirlerin tonalarımn ve toplarının cesametleri tahdidi esası kabul edildi Artık Tahtelbahirler 2000 tondan buyuk ve topları 12.5 santimhkten ağır olmıyacak, Maamafıh Fransız inşaat programmı ihlâl etmemek icin her devlet uçer tane 2800 tonalık ve 15 santimlik top tasıyan buyuk tahtelbahıre de malık olabilecek, tahtelbahirlere yaş tayin edilmemiştır. Binaenaleyh kesesne guvenen her devlet tahtelbahirlerini mutemadiyen tecdit edebilir. Japonya, 79000 tonluk tahtelbahir isterken nihayet 52,000 tonaya razı oldu ve bu suretle IngUtere ve Amerika, Japonya anlaştılar. Bu tahdidatla takip edilen gaye, binnisbe fakir devletlerin, denizlerin yuzune hâkim olan zengin devletlerin hakimiyetlerini buyuk tahtelbahirlerle sıfıra indirmelerine mâni olmaktan ibarettir. Çunku buyuk tahtelbahirler. Okyanuslara acıhp duşman deniz ticaretini imhaya çalışabilirler. Nitekim umumî harpte yani bundan 1314 sene evvel Alman tahtelbahirleri Amerika'ya kadar gittiler ve Amerika kara suları haricinde Ingiliz ticaret gemüerini batırdılar O vakittenberi tahtelbahir silâhı cok tekâmul ve terakkiye mazhar oldu Ingiltere ve Amerika'nm buyuk tahtelbahirlerden korkuları bundandır Kuçük tahtelbahirler açık denizlere giremiyecekleri icin AngloSaksonları korkutmıyan bir mudafaa silâhıdır ve pek o kadar ehemmiyetleri yoktur. Tahtelbahirlerdeki topların 12,5 santimlikten buyuk olmaması fikri de musellâh ticaret gemilerine karşı bunlar top itibarile zayıf bulundurmak emelinden doğmuştur. Fikrimizce tahtelbahirlerin tabi oldukları tahdidatın buyuk ehemmiyeti yoktur. Çunku 2000 tonluk tahtelbahir de açık denizlere çıkabilir. 12,5 santimlik topların harp zamanmda 15 liğe tebdil de guç bir iş değildir. Hukuku duvel kavaidine riayet ederek harbetmek ise Gülcemal vapurunda heyecanlı bir taharriyat Izmir'de büyük bir memurun, aktör Muammer Beyle birlikte kaçan kızı aranıyor Orlaya bir çok dedikodulu mes'eleler atılıyor Haydar Rifat Bey, hafi cereyan eden bir muhakemeye ait evrakın nasd meydana çıktlğım soruyor I Viyanahlar ^vusturyalılar [erşembe günü şehrimizde Gazeteciler Haydar Rifat Beyle görüşurken Aktör Muammer Bey Dün İzmir'den'gelen Seyrisefam idaresinin«Gülcemal» vapuru rıhtıma yanaşacağı esnada dışarıda bir fevkalâdelik görünüyordu. Sivil polisler bazı tedabir ittihaz etmişlerdi. Hariçten vaziyeti seyredenler bu fevkalâdeliği hissediyorlardı. Vapur, volcularını istikbale gelenlerin tecessüs ve sabırsızhğı içinde rıhtıma yanaştı. ve Gülcemal vapuru Dışarıda bulunanlar birdenbi: içeri atıldılar. tçeridekilerde dışart çıkmakta istical ediyorlardı. Girenler, çıkanlar arasındaki bu kaynaşma esnasında bir genç yanın daki genç bir kızla birlikte dışarı fırladı. İstikbale gelenlerden biri seslendi: \Mabadı 3 vncu sahtfedei Lort Loyt şehrımizde! Sert siyasetile maruf sabık Mısır komiserinin Hind'e giderek harekâtı îdare edeceği söyleniyor Sabık Mısır fevkalâde komiseri Lort Loyd dünkü ekspresle şehrimize gelmiş ve Sirkeci istasyonunda İngiliz konsolosanesi erkânı tarafından istikbal edilmiştir. Lort Loyd'e yaveri refakat etmektedir. Sabık komiser, otomobille fngiliz sefirinin Beyoğlu'ndaki ikametgâhında misafir olmuştur. Bugün Çanakkale'deki İngiliz mezarlıklarını ziyarete gidecek, ve perşembeye şehrimizden müfarakat edecektir. Lordun Hindistan'a gideceği zannedilmektedir. Hindistan'da İngi liz'ler zamana göre, yumuşak sert olarak iki siyaset takip etmektedirler. Şimdiki Hint valii umumisi yumuşak siyaseti temsil etmektedir. Ingiltere'nin sabık Mısır fevkalâde Gandi taraftarlarının isyanı hakomiseri Lort Loyt sebile Hindistan'da sert siyasetin bu maksatla oraya gitmekte olduğu takip edileceği ve Lort Loyd'in de söy lenmekted ir. top patlar patlamaz unutulan teahhutlerden ibarettir. l'raumi harpte Alman'ları, tahtelbahir silâhını hukuku duvel kavaidi haricinde kullanmağa sevkeden sebep, Ingiliz'lerin daha evvel hukuku duvel kavaidini ciğnemiş olmalarıdır. ingiliz tahtelbahirleri, Alman tahtelbahirlerinden çok evvel Marmara'da Turk ticaret gemilerini hukuku duvel haricinde torpilleyip batırdıkları gibi Ingiliz'ler açık deniz donanmalarile Alman'lara karşı hukuku duvel kavaidine muhalif hareket ettiler. Harpten evvel bir suru muahedelerle harp kacağı adedilmiyen eşyanın, Alman cocuklarına mahsus olarak bitaraf memleketlerden gelen sütlerin bile Almanya'ya ithaline mâni oldular. Bittabi Alman'Iar da bilmukabele tahtelbahirleri hukuku duvel kavaidine IIIMIIMIIIimill lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfllllllllllllMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllll Uç gün evvel Politika gazetesi Adliye Vekili Mahmut Esat B. in avukat Haydar Rifat B. aleyhine açtığı iftira davası münasebetile Ankara istihbaratı olarak verdiği malumatta «Haydar Rifat Beyin vaktile Memduh Beyin imzasım taklit ettiği cihetle Barodan çıkarıldığı halde bilâhare Mahmut Esat Beyin kendini tekrar Baroya iade ettirdiği, neşredilen üç kitabında Vekil Beye methiyeler yazdığı hatırlatıldıktan sonra son irtişa mes'elesinde hukuku umumiye Vıyana muhtelitinin kıymeÜı davası olan bu muhakemeye ve db'rt oyuncusu müstantıkliğe Mahmut Esat Beyin 1 Sağ muavin Jan Şavatol. 2 müdahalesini istediği ve aksi takSol iç Fredrik Tolhammer. 3 Sol dirde Reisicumhur Hz. ne ihbaratmuavin Vağner. 4 Sol müdafi ta devam etmekle tehdit ettiği ve Rudolf Böhm müşarünileyh Hz. ne bu mealde Viyanah futbolcular bugün Vi iki lâyiha gönderdiği» yazılıyordu. yana' dan hareket edecekler, perIMabadi 2 incı sahıfedt] şembe günü sabahı saat 9 ,42 de ıııııımmıııııı şehrimize geleceklerdir. Bu futbolcu kafilesi 13 oyuncu ve iki idareciden mürekkeptir. Aldığımız malumata göre Viyana'lı* lar en kuvvetli bir şekilde gelmektedirler. Viyana muhteliti İstanbul muhtelitinin karşısma en kuvvetli şekli ile çıkacaktır. Viyana muhtelitinde Viyana polis teskilâtına mensup üç oyuncu bulunmaktadır. Bunlardan biri kaleci, biri müdafi, biri de sağiçtir. Spor Viyana'da polis teşkilâtında çok ilerlemiştir. Viyana'nın en iyi boksör, güresçi ve yüzücüleri polis teşki'âiından yetişmektedir. Haydar Rifat B. yazıhanesinde Emanet verem hastanesi tesisi için iki senedir ayırdığı tahsisatı yemiş! Gazetelerden Muhiltin B. den haber! muhalif bir şekilde kullandılar. Ingiliz'ler harbi kazandıkları için yaptıklan yanlarına kaldı. Istikbaldeki harplerde de, şuphesiz, her turlu insanî, medenî, ahlâkî duşunceler bir tarafa bırakılacak, hukuku duvel ciğnenecek, bir tek gaye, ne yapıp yapıp harbi kazanmak gayesı takip edilecektir. Harp esnasında sür'atle yapılacak tahtelbahirlerin ise fennin musaadesi dairesinde buyuk olacağı şuphesizdir. Konferansın tahtelbahirler hakkındaki mukarreratını hulâsa edersek şu Muhittin Beyin dan şehrimize ge neticeye varırız: len refikası garda Emanet Anglo Sakson'ların kendi bahri hakikânı tarafından karşılamrken miyetlerine muzır olan tahtelbahir silâİki buçuk aydanberi Avrupa'da hını busbutun ortadan kaldıramamışlar, fakat bu silâhı biraz zayıflatmağa bulunan Vali vekili ve Şehremitr muvaffak olmuşlardır. Işte, o kadar .. Muhittin Beyin refikası Hf. dün ABİDİN DAVER [Mabadı 2 ıncı sahıledej Şehremaneti ben yiyey ım fte sana şüt olsunî.