Katalog

Cumhuriyet 4 Şubat 1930 HIKÂYELER Karı^ı hastalanmca^ Bankalar ve tacirler Deyin senedi olanlar nasıl kambiyo alacaklar? IKTISADIYAT Sigorta şirketlerîndeki Türklerin vaziyeti ıslaha muhtaçtır | KÜÇÜK HABERLERj tan ihtiyacatı tamamen tatmin edecek kadar tesisat TÜcude getirmek, diğer cihetten de yerli malı kullanmayı vicdanî, millî bir vazif e telâkki etmek iktiza eder. Diğer memleketlerde de, yerli malı kullanmak gayet tabiî bir esastır. O kadar ki, İtalya'dan diğer memleketlerdeki kür mahallerine kimseyi bırakmıyorlar. Bizim şimdiye kadar, bu yolda gevşek davranışımız, doğrusu, büyük bir gafletti. Artık, bu hayalî işi, nazariyata boğmıyarak, bütün milletin muayyen hedefe el birliğile yürümesi lâzımdır. Öyle görülüyor ki, halkmuz da, bu zarureti ve bu çıplak hakikati anlamıştır. Yahu.. Neredesin Allah aşkı mayı nezrettim. Cenabıhak muradı Dün Banka müdürlerinin işna.. Birbirimize rastlamıyah sene mı hasıl etti.. tiraklerile yapılan içtimadaler geçti.. Hah şöyle.. Oh.. Demek karın iyi oldu kalktı.. ki verilen kararlar Kulaklarım tizden söylenen bu Sen de o gündenberi sakahnı kesDün Nurullah Esat Beyin nezdinde Hali hazırda memleketimizde iş görcümlelerle çınçın öterken, vücudü tirmedin.. bankalar müdürlerinin iştirakile bir iç mekte olan sigorta şirketleri adedi 50 mün üst kısmı kendisini kucakhyan Evet.. tima yapılmıştır. Nurullah Esat B. mev kadar olup bunlardan kırkı ecnebi ve iki demir kol arasında sıkışmış kalBilâl zaten küçüktenberi ilikadı zuu müzakere hakkında bir muharriri onu yerlidir. Maamafih yerli şirketler mış, yüzümün her tarafında yeni sağlam bir çocuktu. Kendisile kaç mizin sualine şu izahatı vermiştir: arasında sırf Türk sermayesile teşekkül doğmuş yumşak tüylü bir kirpi defa «İlmi kelâm» münakaşası « Yeni ihtiyaç listesinin mevkii etmiş şirket yalnız bir tanedir. Diğerleriyavrusunun ge zindiğini hisset yapmıştı. Fakat bu yaşta hâlâ ayni mer'iyete vaz'ından evvel, ithalât emte nin sermayesi karışıktır. Harik muameasından mütevellit olarak bankalara ve lâtile iştigal eden şirketlerden hayat tim. saffeti muhafaza etmesi doğrusu rilmiş olan deyin senetlerini ödemek ü sigortaları yapanlar 15 tanedir. Harikle Bu mübalâğah muhabbet nüma şaşılacak şeydi. zere vadesinde müracaat eden tüccar beraber nakliyat sigortaları yapanlar da yişi kuvvetini kaybetip te çehrem E.. Canım, dedim, mademki dan bankalarca kambiyo satabilmek için 14 şirkettir. Kazaya karşı 6 şirket sigorta ve ellerim serbest kalınca bir adım bu defa muradın hasıl oldu artık aielusul bazı evrakı esasiye istenmekte yapmaktadır. dir. Mallar evvelce gelmiş ve evrakı esageri çekildim. kestiriver.. Herkesin bıyığını bile siyesi de ait olduğu makamlara tevdi Mezkur sigorta şirketlerinin başında Birkaç senelik ayrılıktan sonra kazıtıp kaşlarını yoldurduğu şu edilmiş bulunduğu için tacirler; kendile umumiyetle ecnebi müdürler bulunmaktadır. Bunlar sigortaları murakabe kamüsbiteyi evine dönen kocasını ağırhyan sırada senin böyle Babil hüküm rinden talep edilen evrakı nunun bahşettiği müsaadeye binaen ve mes'ut bir kadın gibi üzerime atı darları gibi gezmen hem ayıp, hem derhal tedarik ve ibraza imkân bulama tabi oldukları şirketlerin Türkiye'de udıklarmdan bahisle müracaat ettiklerinlan bu arkadaşın kim olduğunu an garip.. mumî vekili sıfatile sigortacılık yapabilden bu gibi ahvalde tüccarın müşkülâta lamak istedim. Evet.. Bektaşinin dediği gibi ve binnetice protestoya maruz bırakıl mektedirler. Muhtelif sigorta kısımlarınGarip şey bu şekilde hiç tanıdı tehlike geçince Allah unutulur de mamasını teminen ittihaz olunan mu da mütehassıs sıfatile çalışan bazı ecneğım yoktu. Gözlerinin hizasından ğil mi? Yo.. O.. Azizim beni bilirsin karrerat bugünkü içtimada banka mü biler de İktisat Vekâletinin müsaadesile ve muvakkat bir müddetle çalışacaklarbaşhyan gür ve siyah bir sakal bü çocukluğumdanberi mutekit, sami dürlerine tebliğ edilmiştir. Mukarrerat dır. Muayyen müddettten yani üc senetün suratını örtmüş, sonra aşağıya miymidir. Hem sonra ikincide Al şunlardan ibarettir: nin hitamından sonra artık sigorta şirDeyni istilzam eden mala ait fatura ve doğru senelerce balta yüzii görme lah tekrar kanar mı sanıyorsun. k,etlerinde ifayı vazife edemiyeceklerdir. gerek makbuz bankaya ibraz edilerek, miş ormanlar gibi alabildiğine dal Fazla ısrar etmedim. Ayakta bir işbu fatura muhteviyatının cüzdandaki Sigorta şirketlerinde istihdam edilen diğer bazı ecnebiler de Lozan muahedebudak salıvermişti. kaç dakika içinde ayrı geçen haya deyin senedine ait olduğunu ve senedin si mucibince hakkı müktesep sahibi o Beni tanımadın ha.. tımızı birbirimize anlattık. Bilâl bir miktarile muhatap ve keşidecisinin ismi fatura Doğrusunu söyliyeyim, yalnız gün beni evine davet edec*»ğini, ka dercedilmek suretile mübrez Lehistan tahtelbahirleri tasdik ettirilecektir. gözleri kafamdaki hatıra yığınları rısıyla görüştüreceğini vadetti. EHavr'de «Freres Noimand» inşaat desalındıktan sonra nın en alatında gayrimuayyen bir limi kuvvet ve muhabbetle sıkıp ay Bankanın tasdikı tegâhlarında (Viek) isminde bir Leh konişmentoyu alarak mukabilinde ordiiki taşı kıpırdatmıştı. Fakat onların rıldı. tahtelbahri inşa edilmiş ve tecrübesi no vermiş olan vapur acentalarına göüzerlerindeki yükü kaldırıp oradan muvaffakiyetle yapılmıştır. Lehistan'ın türülerek bu fatura muhteviyatının mu* çıkanlar hüviyetlerini belli etmelekaddema tevdi edilmiş olan konişmen «Rys» isminde ikinci bir tahtelbahri de Aylar geçti Bilâl görünmedi. Datoya mutabakati ve konişmento ile mu Nants inşaatı bahriye destigâhlarmda ri mümkün değildi. vet şöyle dursun bir «Merhaba!» kabilinde verilen ordinonun tarih ve nu inşaatı bitmiştir. Muhatabımın artık sabrı tükendemek için bile gelmedi. maraları dercedilmek suretile acentala Londra'da mahkumiyetler mişti: Bir gün gene sokakta dev gibi ra tasdik ettirilecektir. Geçen haziranda sahte esham ve tah Yahu.. Ben Bilâl değil miyim? bir adam beni kucakladı. Yüzümü, Bu suretle gerek bankaya ve gerek vilât alıp satarak ve iğfalkârane bazı Bilâl!. Çocukluk ve mektep arkagözümü şapır şapır öptü. İrkildim, acentaya tasdik ettirilmiş olan fatura, teşebüslerde bulunarak Londra piyasadaşım.. Ramazanda Karagöze, kambiyo murakabe hey'etine getirilerek karşımda cascavlak birini gördüm. vize alındıktan sonra deyne tekabül e sım karıştıran Damies, Hary, Diksin ve bayramda «Manakyan» a beraber Bu sefer de şaşırmış sendelemiştim. den kambiyo alınabilecektir. Ancak 31 Tecinbor namlarında dört banker ahiren giderdik. Annesi beni çok severdi. icra edilen muhakemeleri neticesinde Fakat hayretim uzun sürmedi. kânunusani ve 2 şubat 1930 tarihinde Hary 14, Damies 7 ve diğerleri de üçer Ama ne münasebet.. O yumurta vadeleri munkazi olan bu gibi senedatı yüzlü çocuk böyle korkunç bir u Bilâlı çabuk tanıdım. Sade sakahnı ticariye için faturalari üzerine yalnız sene müddetle hapse mahkum olmuşlardır. Mahkumlar muhakemenin son safdeğil bıyıklarını da dibinden uçurmacıya dnömüş olsun! bankaların tasdik şerhile iktifa edilmesi hasında cürümlerini itiraf etmişlerdir. muştu. ve buna müsteniden vize verilmesi tenBirden ondaki memnuniyet, şevk Nerdesin Bilâl.. Hani bana uğ sip edilmiştir. Binaenaleyh, deyin senedi Berlin'de bir dava ve şataret bana da intikal etti. Sarıyacaktın? Davetten filân çekin olan tacirlerin, vadenin hululünden 23 Soviyetlerin çernoveç altınlarını takkalından ürkmeden bu sefer ben gün evvel kambiyo alabilmek için yuka lit ederek kalp para sürmekle maznun dinse korkma rahatsız etmem.. onu kucakladım. rıdaki izahata nazaran icap eden vesaiki iki gürcü ile yedi Alman'ın davası ahiDedim. O mahzun ve ıreyus bir ihzar ederek bankalara müracaatları ren Berlin mahkemelerinden Nasılsın bakayım Bilâl'cığım.. birinde sesle cevap verdi: lâzımdır. örülmeğe başlanmıştır. Müdafaa vekilBu ne hal Allahı seversen.. Başıma eleni sorma pzizim!. Vapur acenteleri de, tüccarın bu hu Çok değişmişim değil mi? sustaki müracaatlarmı hüsnü kabul eŞaka etmek istedim: Müthiş.. Hele bu sakal.. Nasıl dediğime geldin değil derek hakikati hali beyan ve tasdik ede Onu sorma yavrum.. Hani ben mi? O kalp yelpazeden kurtuldun. ceklerdir.» de bu halimden pek memriun deği Evet amma buna beni mecbur lım ya. .«a»** eden birincisinden daha elira bir I Birinci sahifeden mabit "1 Pekâlâ öyleyse ne diyeou ko sebep oldu. nanistan'da bulunanlar için 10 milca çalı süpürgssini çenende taşıyor Ne diyorsun. Sakın karın ikin * Maarif Emininin teftişi Maarif yon İngiliz lirası vermeğe hazır olEmini Muzaffer Bey dün Ecnebi meksun? ci defa hastalanmış olmasm.. İhti teplerini teftiş etmiştir. duğu rivayet olunuyor. Bir nezir, bir adak mes'elesi mal bu sefer de saçını, sakahnı, Şimdi verese Irak'tan 200 milyon Bu asırda nezir, adak olur bıyığını kazıtmayı nezrettin.. İngiliz lirası alacağını ümit ediyor. mu? Hayır.. Hayır.. Keşke hastaAbdülhamid'in mirasını iddia e öyle deme. Allah kimsenin lansaydı.. Bilâkis beni bıraktı * Muhacirler için yapılacak evler denler şunlardır: başına vermesin... Karım hastalan kaçtı.. Ecnebi memleketlerden iltica eden Şehzade Selim, Ahmet, Zekiye mıştı.. Sebep?.. Türklerin iskânları için yapılacak evleSultan ve bunların validesi ve Abinşaat Vay, demek evlendin.. Bıraktığı mektupta yazmış.. rin bazı iskân mmtakalarında dülhamid'in gözde zevcesi Bedri Yüzüğümü görmiyor musun.. Sakallı bir adamla yaşamıya ta mevsiminin müsaadesizliği hasebile mü felek, Şehzade Abdülkadir, Naime nakasasız ve pazarlık usulü ile ihale Ha evet ne diyordum. Karım teda hammül edemezmiş.. O gittikten edilmesi Hey'eti Vekile kararı ile vilâye Sultan ki bunlar Abdülhamid'in visi müşkül bir hastahğa 'utulmuş sonra ben de hepsini tıraş ettim.. te tebliğ edilmiştir. ikinci gözde zevcesi olup müahhatu. Haftalarca, aylarca yattı. Getir Gazetelere bile bu haberi yazdırran vefat eden biraderinin çocukmediğim hekim, tecrübe etmediğim dım amma hâlâ dönüp gelmedi. * Bir Alman ceneralı geldi Alman larıdır. Zavallı dostuma teselli edecek cenerallerinden Fon İspeçen, berayı teilâç kalmadı. Nafile, hiç bir faydaNaime Sultan, Şehzade Nuretsı olmadı. Eğer biçare kadın bu cümle bulamadım. Kederli nazar nezzüh şehrimize gelmiş ve Ankara'ya tin, Ayşe Sultan, Şehzade Abit, gitmiştir. dertten kurtulacak olursa sakahma larla yavaş yavaş uzaklaştım. Behiye Sultan, Şadiye Sultan ve A. H. hiç makas vurmadan ilelebet uzatŞehzade Abdürrahman, Fatma BeŞazigâr, * Himayei Etfalin memurlara teşek hice, Müşfik, Naciye, kürü Himayei Etfal cemiyeti vilâyet Emsalinur ve Peyveste olup Hamimemurlarının Himayei Etfale karşı gös d'in diğer zevceleri ve valdeleridir. terdikleri alâka dolayisile Dahiliye VeHamit, Şarkın en kuvvetli bir [ Birınci sahifeden mabaıt, Meb'us adedi, bizim aza adedinin tak kâletine bir teşekkürname göndermiştir. müstebidi olarak 33 sene icrayı Vekâlet bu tezkereyi vilâyete göndermiş lanmak mecburiyetindedirler. Bir taraf riben nısfı kadardır. Müzakere usulü saltanat etmiştir. vilyet te memurlara tebliğ etmiştir. * Barlar talimatnamesi tebliğ edildl Meyhane ve barlar hakkındaki yeni talimatname dün Vilâyetten Polis müdüriyetine tebliğ edilmiştir. Müdüriyet bugün talimatnameyi polis merkezlerine tebliğ edecek ve tatbikma başlanacaklanlardır. Sigorta şirketlerinin ekserive tır. tini teşkil eden müstahdemin ile sigorta * Sokakta top oynamak yasak Bazı insanları ve acentaları Türk tabiiyetinçocukların sokaklarda ve küçük meydandedir. Maamafih bunların da ekseriyetini gayri müslimler teşkil etmektedir. lıklarda top oynadıkları görülmüş ve bu edilmiştir. Fazla Türk istihdam eden şirketler yerli yüzden bir çok şikâyetler olanlardır. Maamafih bunlardan yalnız Emanet encümeni sokakta top oynamatop bir tanesi halis Türk istihdam etmekte ğı menetmiştir. Sokak aralarında dir. İkinci dereceye gelen şirket yüzde oynıyanlardan naktî ceza alınacaktır. 41 nisbetinde Türk istihdam eylemekte* Asarı atika olan medreseler Asarı dir. umumiyetle sigorta şirketlerinde atikadan olan medreseler tesbit ettirilmüstahdem Türk'ler diğer unsurlara nisbetle ancak yüzde otuz kadardır.Gayri mektedir. Bunların haricindekiler satımüslim memurlar içinde ekseriyeti teşkil lacaktır. Diğerleri zabıta veya müze taedenler Musevi'lerdir. Şurasını da kay rafmdan muhafaza edilecektir. etmek lâzım gelir ki sigorta şirketlerinde * Seyyahlar Perşembe günü Adiryüksek mevkilerde bulunan Türtkler pek yatık vapuru ile 300 Amerikalı seyyah mahduttur. gelecektir. İtalya bandıralı «Stellâ Ditalya» ve Mükerrer sigortanın teessüsü üzerine bazı ecnebi sigorta şirketleri faaliyetini «Brezilya» vapurlan ile limanımıza tenkis etmişler, bir İngiliz sigorta şirke (120) kadar İtalyan ve İngiliz seyyahı ti de faaliyet sahasından çekilmiştir. gelmiştir. Halen memleketimizde iş gören yerli Brezilya vapuru bugün ve «Stellâ ve millî sigorta şirketleri şunlardır: Ditalya» da yarın limanımızdan AkdeAnadolu, Türkiye millî, Millî, ittihadı niz'e hareket edeceklerdir. millî, İtimadı millî Bozkurt,, Sark, Emtia ve vol esyası Güneş Umum İstanbul * Mukaveleye riayet etmiyen müteDedeağaç'ta miting ahhitler Mukavelelerine riayet etmiDedeağaç halki geçen hafta bir me yen bazı yol müteahhitlerinin mukaveting aktederek Portolayos'ta yeni bir leleri İstanbul vilâyetince feshedilmişliman tesisi tasavvurunu protesto etmiş, tir. böyle bir liman tesisi halinde İskeçe ile Gümülcinenin iktisadiyatına bir guna faide temin etmeksizin Dedeağac'ın va* • Gebze C. H. Fırkası Gebze C. H. ziyeti tehlikeye düşeceğini Yunan hükufırkası mahfeli, verilen mükellef bir çay metine bildirmiştir. zivafeti ile küşat edilmiştir. Riyasete Bulgaristan'da bir iflâs müddeiumumî Muammer, reisi saniliğe Merkezi Filibe olan Bulgaristan ticaret Zeki, muhasibi mes'ullüğe malmüdürü ve sanayi bankası, ahiren tediyatını ta Salâhattin Enis, kitabete jandarma kutil etmiştir. Bu banka cenubi Bulgari*mandanı Hadi ve azalığa hükumet tabibi tan'da müteaddit şubelere maliktir. GeCemil ve mahfel müdürlüğüne mütekaçen son baharda da Sofya bankası iktisadî buhran vesilesile tediyatını tatil idinden Nail Beyler intihap edilmiştir. etmiştir. lerinden Dr. Alfons Sak Sovyet memurları tarafından Çin'li jeneral Fey ile Aksayi şarktaki Sovyet kıtaatma milyon Vapurcularla anlaşma olmamış Abdülhamit veresesi 300 milyon kıymetiude emlâkemi Vapur sahiplerinden biri, mill! vapur larca sahte paralar sevkedildiğini iddia etmiş ve sahtekârlığı yapan bazı eşhasın kumpanyalarile Seyrisefain arasında bir isimlerinî zikretmiştir. anlaşma husule geldiği ve seferlerin tanzim edildiği hakkında yazılan haberlerin doğru olmadığını ve rekabetin eskisi gibi devam ettiğini bir muharririmize izah etmiştir. *ı:nı^g '<<>•• i tisueç Ktürtı tnhıstert ~~ Almanya'da İsveç kibrii İnhlsarı tesîsi hakkında Almanya hükumetile İsveç kibrit kumpanyası arasında aktolunan itilâf Rayhiştağ tarafmdan tasdik edilmiştir. Kâzım Paşanın beyanatı Millî iktisat cemiyeti, bu hususta tatbikında memleket için fayda görülen cihetleri tesbit ederek peyderpey umumî irşatlarda bulunacaktır. Giyecek ve yiyeceklerimiz,' belki eskisi kadar zarif ve mütenevvi olmıyacaktır. Fakat bu sayede, milletimiz iktisaden yükselecektir. En mühimmi, büyük halk kütlesinin giyecek ve yiyeceklerini, mevadı iptidaiyesi memleketimizde bulunanlardan ve memlekette mevcut ve yapılacak müessesattan temin etmesidir.» Kâzım Pş. Hz. burada, Hereke kumaşından mamul elbisesini göstererek: * Cidden çok memnunum. Avrupa kumaşlarından yapılmış elbiseden hiç farkı yok» demişlerdir. Viyana parlâmentosunda Meclis reisimiz, beyanatına şöyle devam buyurmuşlardır: « Viyana'da iken Parlâmentoya gittim, müzakeratı takip ettim. hemen bizimkinin aynidir. Parlâmento * Celâlettin Arif Bey Esbak baro reisi tarafmdan istikbal edildim. Hak reisi Celâlettin Arif Bey 24 kânunusakımda hüsnü kabul gösterdiler.» nide Paris'te vefat etmiştir. * C. H. Fırkasında konferans ŞuGüzellik müsabakast batın dokuzuncu pazar günü akşam saat « Gazetenizin tertip ettiği güzellik dokuzda Cağaloğu'nda C. H. Fırkası müsabakasında bulunamadım ve intihap edilen Kraliçeyi de göremedim. Her hal merkez binası salonlarında doktor İhsan Sami Bey tarafmdan «veremi herkes de, böyle bir müsabakayı şahsan terviç bilmelidir» mevzulu bir konferans veriederim ve kraliçeyi beynelmilel müsaba lecektir. Kadın ve erkek herkes girebilir. kaya göndermek te, bizde de yerli güzel* Hasta bakıcı aranıyor Kütahya ler var, demektir.» memleket hastanesince 35 lira maaşla Kâzım Pş. Hz. nin Ankara'ya hareket iaşe ve ibate hastaneye ait olmak üzere tarihi henüz mukarrer değildir. Mecliste iki hemşireye ihtiyaç vardır. Kütahya şimdiki halde, çok mühim mes'ele olma hastanesine müracaat edilmelidir. * İkinci Ankara telefonu İstanbul dığı için bir kaç gun İstanbul'da kalacakAnkara ikinci hat telefonunun tecrübelarmı ilâve buyurmuşlardır. Şehrimizde bulunan meb'uslar Kâzım si dün yapılmıştır. Sarfedilen mesaiye rağmen muhabere temin edilememiştir. Pş. Hz. ni ziyaret etmişlerdir. * Eczacılar toplanamadı Eczacılar Paşanın Sofya gazetecile cemiyeti idare hey'etinin dün cemiyet merkezinde birinci içtimalarını aktederine beyanatı Sofya 3 (A.A.) Viyana'dan gelmek rek yerli ilâç mes'elesi hakkında tetkimukarrer idi. Ancak te olan Türkiye Büyük Millet Meclisi katta bulunması dünkü içtimada ekseriyet hasıl olmadıreisi Kâzım Paşa hazretleri İstasyonda pazartesi günü saat Türkiye sefiri ile Bulgar hariciye nazırı ğından gelecek namına yüksek bir memur tarafmdan 14 te toplanılmasına karar verilmiştir. selâmlanmıştır. Müşarünileyh gazetecilere beyanatta bulunarak Sofya'da bir müddet istiraha tedemediğinden dolayı Emrazı sariye rnütehassısı beyanı teessüf etmiş ve Türk Bulgar "Tiîo, Firengi, Malarya, Verem münasebatındaki fevkalâde samimiyete işaret eylemiştir. tki memleket menafii Kanb basur gibi Sarî hastahkicabından olarak bu münasebatın bir lann tedavisı ve bu hastalıklann kat daha resanet peyda etmesi arzusunu izhar eyliyerek yeni Türk Bulgar ticalaburatuar ve rontken muaytret muahedesinin akti için kariben Annan icra edilir Cumadan maada kara'da müzakerata girişileceğini söylemiş ve bu hususta bir itilâfa vasıl oluhergün bir buçııktan Gığaloğl" nacağmı zannetirecek bir çok emareler nuruosmaniye caddesi 19 telefon ve sebepler mevcu tolduğunu ilâve eyi.>tanbu! 893 lemiştir. Dr. Osman Şerafettin * * Deyli Meyil mezkur mukadde meyi yazdıktan sonra diyor ki: «Hamit Osmanlı İmparatorluğu üzerinde uzun müddet devam eden saltanatı esnasmda «tebaai sadı kasından» hedaya suretile ve diğer vesait ile azim servet ve bipayan emlâk ve arazi ele geçirmiştir. 1909 senesinde hallolunduğu vakit o zaman 8 milyon İngiliz lirası tahmin olunan servetile senede 3 milyon İngiliz lirası irat getiren emlâkine hükumet tarafmdan zaptolunmuştur. Bu emlâke şunlar dahi dahildir. Yunanistan'da Tesalya'daki arazi, Selânik Vilâyetinin hemen hemen yarısını teşkil eden arazi ve Makedonya'nın büyük bir kısnıı, Suriye ve Irak, Kıbrıs ve Filistin'de vasi arazi. Bir İngiliz Alman grupunun vâsi tutya madenlerini işletmekte olduğu Taşoz adasındaki arazisi, Musul petrol madenleri. Harpten sonraki muahedeler Türkiye'yi Hamid'in emlâki bulunan bazı yerleri Yunanistan'a teslim etmeğe icbar etmiştir. Musul'daki petrol madenleri ise müsavat üzere Standart Oil, Royal Duç, İngiliz İran petrol şirketlerile Fransa hükumeti arasında taksim olunmuştu. Lâkin Lozan muahedesi Osmanlı İmparatorluğundan yer alan muhtelif memleketlerin Türk tebaası nın emvalü emlâkindeki tasarruflarına riayet edilmesine dair ah kâm konulmuştur. İşte bu ahkâm bugün Deyli Meyil'in ifşa eylediği ahvali intaç eylemiştir : Abdülhamid'in veresesi sabık Sultanın emlâkinin zaptedilmesinin gayri kanunî olduğunu beyan ederek daima protesto etmişler ve iddilarınm isbat ve teyidi için İngiliz ve Amerikan maliyuni'nun muavenetini temin eylemişlerdir. Evvelâ İngiliz Yunan maliyat şirketi teşkil edilmiştir. Sonradan Nalide Tröst Limitet şirketi teşkil edilmiştir. Son zamanlarda bu şirketleri başka bir şirket almıştır. Yeni şirket Aegean yani Adalar denizi Tröstü Limitet namile Vestminister'de teşkil edilen şirkettir. Nihaî muvaffakiyeti temin eden bu kumpanyadır. Bu kumpanyanın deruhte eylediği iş gayet müşkül idi. * Ancak cihanşümul şöhreti olan bir Fransız hukuk şinasının tavassutile verese arasındaki ihtilâflar bertaraf edilip müşterek dava i kamesi temin edildikten sonra muvaffakiyet yolu açılmıştır. Tam beş sene tetkikat ve müzakerat devam etmiş. Abdülhami'din emlâkinin kayıtları bilinmek için azim paralar sarfolunmuştur. Şimdiye kadar 50 bin tapu senedi toplamışlardır. Bu masraflardan başka Adalar denizi Tröstü Abdülhamit hanedanı azalarından fakir olanların iaşesini temin için her ay 1000 İngiliz lirası sarfetmiştir. Yıldız sarayının Şarka mahsus sefahat ve ihtişamı içinde yaşıyan ve en küçük arzuları bile kanun gibi vacibülicra olan Prens ve Prenseslerin kâfi derecede ekmek parası bulmak için çahşmaları çok gülünçtür. 32 kişiye baliğ olan bu adamlar Abdülhamid'in emlâkinin zaptından sonra 300 milyon İngiliz liralık (yani üç milyar Türk liralık) emlâke varis oldukları halde Av rupa ve Asya'nın her tarafına dağılmışlardı. Halli olanlar Fransa'da melce bulmuşlardır. Bazıları Peşte'de Miistantik Hikmet Bey Adliye heyeti teftişiyesi tarafından müstantik Hikmet Bey hakkında yapılmakta olan tahkikat hitam bulmuştur. Tahkikat evrakı heyeti efişiye rarafından adliye vekâleti encümeni müdiranına verilmiş, buradan • d a Devlet Şurasına gönderilmiştir. Devlet şurası tahkikat evrakını Ağırceza mahkemesine göndermiştir. * Ford fabrikası Topanedeki Ford fabrikasında otomobil imalâtının arttırılması için tetkikata başlanmıştır. Fabrika bir sene müdetle mevcut teşkilâtı ile çalışacak ve sene nihayetinde ihtiyaç ve Iüzum görüldüğü takdirde tevsi edilecektir. Fabrikada günde (50) otomobil çıkarılması için de tertibat alınacaktır. * Ecnebi ve gayri müslim mektepler Türkçe muallimleri cemiyeti relsliğinden Cemiyetimizin, ekseriyet olmaması hasebile tehir edilen, senelik kongresi şubatm yedinci cuma günü saat iki buçukta Cumhuriyet halk fırkası Beyoğlu merkezi dahilindeki cemiyet merkezinde toplanacağmdan muallim hanım ve beylerin teşrifleri rica olunur. yaşamağa çalışmıştır. Hatta birinin burada şoförlük yaparak ge çinmekte olduğu rivayet olunuyor. Atina'dan iş'ar olunduğuna nazaran Yunanistan hükumeti Ab dülhamit veresesinin Yunanistandaki 10 milyon İngiliz lirası kıymetindeki emlâkin üzerindeki haklarını tanımağa hazırlanmıştır. Yunanistan ile bir defa mes'ele tesviye edildikten sonar Abdülhamit veresesinin Musul petrol ma denleri üzerindeki iddialarınm isbat ve intacına teşebbüs olunacaktır. Irak'ta yalnız petrol madenlerini ihtiva eden Abdülhamid'in emlâkinin kıymeti 200 milyon İn giliz lirası (yani iki milyar Türk lirası) takdir edilmiştir. Deyli Meylin haber aldığına göre Abdülhamid'in vereselerile Adalar denizi Tröstü arasında aktolunan mukavele mucibince Abdülhami d'in emlâkinden istirdat olunacakların kıymeti üzerinden yüzde o tuz beşini mezkur tröst alacaktır.