Katalog

ALTINCI SENE N 2072 ŞUBAT 193O ÜttpıınufflUffliye karşısında daireı malısosıı Telgral • IstanbıH C u m h u r i v e ' Posta k u t u s u V 246 * Basmuharrir . Tahrlr müdürii müdürii • ySHft Kifar ı<ı«.m ilibt) Idare HlllltnilllllllllllllllllllllllllMIIII Mensucatımızın iplikleri Avrupa'dan geliyor. Bize yalnız bir işçilik kalıyor!. Ithalât ve maliyet fiatları mes'elesi . Paris ulumu siyasiye metebinin meşhur ve merkum profesörü (Armaune) Armone derslerinde tediye muvazenesinden ve para mübadelesinden bahsederken ihracatın ve yerli sanayiin teşviki için başlıca âmilin: Maliye fiatı olduğunu söyledi. Fransa için ihracat, mamulât ve masnuat idi. Maamafih, ziraî mahsulâtın ihracatı mes'elesi de bir maliyet fiatıdır. Bir çok memleketlerde ihracat işi millî sanayi işi olarak telâkki edilmiştir. Memleketimizde ise bugün millî sanayi mes'elesi henüz bir ihracat mes'elesi haline gelmemiştir. Bugünkü mes'elemiz kendi ihtiyacımızı hariçten almıyarak kendi mevaddı iptidaiyemizle memleketimizde imal etmektir. Fakat bu bir imiz bir maliyet fiatı mes'elesidir. ihracat mes'elesi olmamakla beraber maliyet fiatına tamamile merbuttur. Diyebilirz ki millî sanayimizbir maliyet fiatı mes'elesidir. Ve maliyet fiatları aşağı oldukça sanayiimiz ilerliyecektir. Memleketin hamiyetli temayülüne bir de ucuzluk ve iyilik ilâve edilerek yerli malların süriimü manen ve maddeten temin edilmiş olacaktır. Fakat bu maliyet mes'elesi nasıl halledilecektir? Biraz iç yüzünc vâkıf olduğumuz bir misal bu suale vazih bir cevap verebilir. Meclis Reisimizin haricî moratoryom hakkında Beyanatı Meclis Reisimiz IDetro İplik mes'elesi Cevabımız gitti Kâzım Pş. Hz. lerinin milllllllllllllMIIIIIMIHIIIIIIIIIIIII lllllllllllllll llllllllllll IIIIIIIIIIIIHIIIIMI1IIIIIIM IIIHIIIIMI Cu m h u riyet Viyana'daki Biz sadeleştirilmiş Parlâmento usuliyle çok mııvaffakiyetli işler yaptık ABONE ScRA.Ti İ MUDDET: t .'Seneliği TURKIYE IÇİN | HARİÇ IÇİN 1400 Kr. | 2700 Kr. 750 Kr. $ 1450 Kr. [ 6 Aylı£ı * 800 Kr. \ 400 Kr. İ t 3 Avlığı i ^ 5 KURUŞTUR = Nushası her yerde Buhrana mâni olmak için aldı&ımı* tedbir Jüri hey'eti Reisi güzeli beyanatları nasıl tavsif ediyor? Hamiller tarafmdan hususî bir sureti hal teklif edilmesi muvafık olacaktır Düyunu umumiye meclisinin tezkeresi ve Maliye Vekilimizin cevabı I Haricî borçlar mes'elesinde Maliye Vekili düyunu umumiyenin telgrafına cevap vermiştir. Bu husustaki noktai nazarımız gerek bizim ve gerek hamillerin menfaatlerini ziyadesile alâkadar edebilecek bir buhrana mâni olmaktır. Paris'te düyunu umumiye meclisi idaresi riyaseti tarafmdan Maliye Vekâletine gelen telgrafla buna verilen cevap şudur: Maliye Vekilimiz Saraçoğlu Maliye Vekili Beyefendi Şükrü B. Hazretlerine Matbuat Londra'da Taymis ga lerinde ifa kararında bulunmuş olzetesinden verilen ve Türkiye'nin duğunu bildirmişti. Bu sabah İsharicî borçlar tediyatını tatil etmek tanbul'daki Taymis muhabiri eski niyetinde bulunduğuna mütedair o istihbaratında ısrar ederek Türkiye lan bir haberi 1 şubat tarihinde hükumetinin haricî borçlar için beş neşretti. 3 şubatta intişar eden bir senelik bir moratoryom talep edetekzip , hükumetin Taymis tara ceğini haber veriyor. fmdan bir moratoryum talebinde Meclis bu mütenakız haberlerin Mensucatımızdan bahsetmek bulunacağına dair neşrolunan bir tefsirinden tevellüt edebilecek vaistiyoruz: Hükumetimizin hayırlı haberi kat'iyetle tekzip ettiğini ve him mahzurlara nazarı dikkati devtetebbiUüe başlıyan millî hareket bütün taahhütleri muavven [Viahaıti sayesinde yerli mallare sarfiyr*t* Ve bu «aeyanda bilhassa mensucat satişlan şayanı hayret bir derecede ilerlemistir. Bu sarfiyat hemen ilk haftalarda üçte bir artmıştır. 0 kadar ki, fabrikalarıniız mal yetiştirememektedir. Bu neticenin millî hareketin müteşebbisleri ne derecede iftihar etseler azdır. Ancak şimdi sanayi mü esseselerimize düşen bir vazife vardır. 0 da bu millî hareketi maddî amiller ile takviye etmektir. Yani yerli mallarımızın mümkün olduğu kadar az fiata maledilmesine çalışmaktır. Bunun için de mevaddı iptidaiyesi memleketimizde mevcut olan şeyleri hariçten getirmemek lâzımdır. Halbuki; meselâ: Mensucatımızda biraz iyi cins kumaşların ipliklerini heHrisi vapurunun kazadan sonra alınan resmi men kâmilen Avrupa'dan getirilmektedir. B. M. M. Reisi Kâzım Pş. Hz. berayı edavi Avusturya'da bulunduğu esnada Viyana gazetelerine mühitn beyanatta bulunmuşlardır. Son gelen «Naye Fraye Prese» gazetesinde intişar eden beyanatı aynen neşrediyoruz. Türkiye B. M. M. Reisi âlisi Kâzım °aşa iadei sıhhat etmek üzere kânunusaaide «Lommer Mornig» de bulunmaktu ve son günleri de Viyana'da geçirmekte idi. Hükumeti sevk ve idare edenlerden biri bulunan ve Cumhuriyet fırkasının ve ayni zamanda Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Hz. nin de itimat ettiği bir şahsiyet olan Kâzım Paşa 40 ı vaşlarında ve harekâtında ciddiyet telkin eden bir zattır. Muharrirlerimizden birini kabul etmek lutfunda bulunmuş'ardır ve demişlerdir ki: Avusturya'nın T.ahey'de kazanmış olduğu büyük muvaffakiyetten dolayı gerek şahsî ve gerek vatandaşlarımın memnuniyetini izhar etmek fırsatına nail olduğumdan hususi bir zevk duymaktayim. Türkiye ile Avusturya arasında çok zamandanberi devam eden bir dostluk mevcuttur. Milletler' beyninde de samimi bir hissi imtizaç vardır ki sadece iki memleket hükumeti Fransız güzeli Holânda qüzeli Yunan güzeli Almanyn güzeli Macar güzeli Buigat yuzeı llomanya niızelı Ispanya güzeli Son firar hacfisesi Sırp güzeli Kâzım Pş. Hz. arasında olacak olan dostluk münaseba tından daha fazla kıymettardır. Size beyan edebilirim ki,: Mütezayit bir inkişafın ilk sen eresi olarak Avusturya'nın elde ettiği ve iktisadî istiklâlini kazanmak için giriştiği cidal memleketimizde hararetle takip edilmiş ve bu husustaki muvaffakiyet bizde büyük bir memnuniyet tevlit etmiştir. Ben ve dostlarım Avusturya ve Türkiye arasındaki eski dostluğun gittikçe kuvvet bulmasıııdan " Mab..ıiı 4 J ; ivusturya güzeli L,ehi&tan güzeu 1925,1926 ve 1927 senelerinin cemettiğimiz şu istatistiklerini hayret ile okuyabiliriz: 1925 1926 1927 5,562,899 5,814,791 3,981,372 1,291,255 1,673,745 1,528,108 1,571,875 2,105,549 1,385,681 J J j , nıakara 8,426,029 9,594,885 6,895,061 Hrisis vapuru siivarüeri nasıl pasaport aldılar? lius güzeli Çekoslovak güzeli İngiliz güzeli c Polis Müdür mııavini Hiisnii Bey bizzat bu işi tahkik etmektedir Bulgar bandıarh Varna vapurunu batıran ve vapur ile beraber 27 kişinin de boğulmasına sebeb'.yet veren Yunan bandıralı Hrisis vapurunun birinci ve ikinci kaptarilannın memleketimizden firar etmeleri üzerine Polis müdiriyeti tahkikata başlamıştır. Bu tahkikatı Polis müdür muavini Hüsnü B. bizzat yapmaktadır. Hüsnü B. dün sabahtan akşama ş kadar makamında bu tahkikat ile meşgul olmuştur. Tahkikat, Yunan'lı kaptanların ne gibi vesaite müracaat ederek pasaport tedarik edebildikleri noktasında temerküz etmektedir. Pasaport muamelâtı ile mesşul olan polis dördüncü şube memurları isticvap edilmektedirler. Dün bunlardan bazıları polis müdir^yeIIIIIMIIIIIIINMHIIIII 1 1 MIIIIIIIIIMI IIIIMIIIIlnillHIIM Zabıta memurları mukabele okııyorlar mı? Evve!ki günkü (Politika) refikimiz, güzel sesli bazı zabıta memurlarmın camilerde mukabele okumak üzere ayrılmış olduklarını yazmış, fakat bu havadisi Vali veDanimarka güzeli ırlanda kili ve Polis müdürü de tekzip eyM. Moris dö Valef Jurnal gazelemişti. tesinde Avrupa güzellik Krali Ayni mes'eleden bahseden dünçesinin intihabından evvel neşretkü Politika erazetesi diyor ki: tiği bir makalede Avrupa'nın 19 « Bu tekziplere raemen, verj memleketinden Paris'e gönderilen diğimiz haberin doğruluğunda ısi güzelleri şu suretle tarif ve tavsif rar ediyoruz. ediyor: Camilerde mukabele okuyanlar «Ben rey vermiyeceğim. Fakat arasında birinci şube şifre memuteninin taraveti itibarile hak Belru ile müdiriyet evrak kaleminde, parmak izinde, ikinci şube birinci çika güzelindedir. Gözlerin ateşlikısmmda ve şube kaleminde bulu liği noktai nazarından İspanyol danan diğer efendileri gösterebiliriz. ha sıcaktır. Romanya'lı daha mağİlâve edelim ki, bu efendiler Ra rur ve baygındır. Avusturya'lı dünmazanda mezun addedilmektedir yanın en güzel alnına maliktir. Faler. kat Türk güzelinin ağzı cennet huCamilerde mukabele okumak rilerinin ağzı gibi güzeldir. bir cürüm olmadığına göre, bu küFransız ve Sırbistan güzellerinin çük havadisin ne diye ehemmiyet başları mağrur bir zarafetle diğer Ie tekzibine lüzum görüldüğünü hemşirelerinin başlarından daha anlıyamadık. yüksekte duruyor. En hırçın güzelEğer alâkadarlar bu doğru na lik Sofya'dan, en sarışm da Pragberimizi tekrar tekzibe lüzum gö tan gelmfştir. Rus'un saf bir güzelrürlerse, mukabele okuyan polis ligi, Holandah'nm rauâmmalı bir memurlarının isimlerini de yazabi hüsnü anı vardır. İngiliz ve Daniliriz!» ^ ; . ^ ^ marka'lı ince bir zarafetle , Alman Acaba hangisi doğrü? ve Leh'li ise atlet vücudüne maliktirler. Yunan'lı Tavagra'nın tale n.887^94 11,039,88i Demek ki 1925 senesi memleketimize ithal edilen pamuk mensucat ve mamulâtının ( yüzde 73) ü, ve 1926 da (yüzde 82) si hariçten gelmiş, ve 1927 de dahi (yüzde 100) kadar pamuk ve yün ipliği girmiştir. 1927 senesinde iplik miktarının azalmasile beraber mensucat miktarı da azalmış ve her ikisi bir nisbete düşmüştür. Bu da memleketimizde mensucat imalâtının arttığını gösterebilir. Ancak, mensucatımızın henüz Av rupa'nın ipliğinden kurtulamamış, olduğu da bu istatistiklerin bir ifadesidir. , İthal edilen ipliklerin en büyük kısmı pamuklara aittir. Memleketimizde pamuk çok boldur. Fakat anlaxıldığına göre Avrupa fabrikaları gibi ince pamuk büken fabrikalarımız yoktur. Binaenaleyh, millî tasaruf ve iktisada riayet için iki çare vardır: 1 Ya mevcut fabrikalarımızı tedricen tekemmül ettirerek ince iplik yapılıncıya kadar Bulgar'la güzeli ttalya güzeli Firara mvvaffak olan Hrisis süvarisi tine davet edilerek ifadeleri alınmıştır. Tahkikatın bir kaç gün daha devam edeceği anlasılmaktadır. Tahkikatın hitammda bu işte mes'uliyeti görülen memurlar hakkında kanunî muamele yapılacaktır. Şimdiye kadar anlaşılan neticeye göre Yunan'lı kaptanfar kendilerine yol gösteren bir adam vası^ ' £ "! 3 İ İ * • "3 ^ N I 1 belerini andırıyor. İtalya'lı ise bir zarafetle mümtazdır. Bu kadar zarafetin imtizacm < dan çıkacak olan 1930 Venüsü a caba kimdir? İşte bu 19 artist, di mağımın sırrıdır.» " ' IIIHT J Rusya'dayeni ticaret usulü IIIIIIIIIIIII1III1 IMIllMIIMIItMIIMIIIIMM MIMIIIIIimiMIMIIII llllll rın yaptığı gibi daha kaba elbise, şayak ve kazmir giymek, 2 Ve yahut, ince iplik yapan asrî fabrika tesis etmek. Aksi takdirde, yerli mah namı altında paralarımız gene Avrupa yolunu tutacaktır. Bu işi ise Sanayi ve Maadin Bankası yapabilir. Bugün, bu millî bankamız metnieketimizin en muktedir adamları tarafından idare plunur . İşin başın dakilerin kimi banka ve maliye işlerinde senelerce bulunarak cidden ihtisas kesbetmiş, ve kimisi de ticaret usullerinin en asrî ve ilmî künhüne vasıl olmuşlardır. Binaenaleyh, bu bankadan yerli mallarımızın ipliklerini de kendilerinin yapmalarını ve kendi ipliklermi boyamalarını temenni edebiliriz. Moskova 11 (A.A.) Ticard komiserliğinin faaliyeti ğ y ynden yeniden k tenkis edilecektir. İthalât ve ihracat dernekleri teşkil olunacaktır, Şark memleketleri ile yapılacak ticaret hususî bir dernek tarafmdan tedvir olunacaktır. MIIIIIIIIIIHIItllllMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII ı ALÂETTlN CEMİL Dün keşide edilen piyanko numaraları sıraya konmuş olarak 4 iincii sahifemizdedir