Katalog

ALTINCISENE M° 203ı YUNUS NADÎ İdarehanesi: Düyunuumumiye karşısında^airei mahsusa Telgraf: İstanbul CumhuriyetJ Posta kutusu : N 246 T . ı n f A M . Başmubjirrlf. 2366 I e i e i O n . Tahrlp müdürü: S236 fdare müdürü: 2353, Kltap kısmı: 472 Başnıuiiarrıri HER GÜN mhuri SABAHLAR1 ÇIKAR, SİYASÎ TÜRK +* 193O AB.ONE7EKİİT1 MÜDDET Turkiye içln Harıç için 1400 Kr. 750 KT. 2700 Kj\ Seneüği 6 aylıgı 3 GAZETb İ45Oİ5T 8OO~Kr7 aylığı 400 Kr Nüshası her yerde 5 KURUŞTUR IIIIIIIIİI1IIIIIIIIIIHIIII1IIII1IIIIII1IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHIIIIIIIIII Köylünün kcioperatifleşmesine lUzum varcfır Niçin ve nasıl kooperatif? Canlı vesikaiar Hakikatler karşısında hiç kuru laflarm kıymeti mi olur? ı •• 9 ııuııtıııııııııiııııııııııııııııııııııııııııı ITDOTIlfl Israr, daima esrar!.. [lün bir refikimiz ekmek mes'eu lesini tetkik ederken şunları u yazıyordu : Şehrmizde üç aylık ihtiyaca kâfi buğday stoku vardır ve buğday fiatlarının daha ziyade düşraesi muhtemeldir. Salâhiyettar zevat bu vazijet karşısında ekmek îiatının da şimdilik lâakal bir kuruş indirilmesi mümkün olduğu kanaatindedir.,, Zahire ehli hibresinden bir zut ta : "... Bu vaziyete göre ekmek fiatlarının artması değil, dtişmesi lâzımdır.» Diyor. orsa idare meclisi azasından bir zat ta şehrimizde stokun 30 bin tonu bulduğundan bahsederken, son bir hafta zarfında buğday fiatının 15 para kadar düştüğünU ilâve ediyor. örülüyorki buğday fiatı düşerken ekmek narhı yükseliyor ve salâhiyettar zevat ise ekmek narhını 4050 para indirraek mümkün olduğunu iddia ediyor, buna mukabil belediyerin narhı ise tamamen aksidir. fl halde iktisat mücadelesine **başladığımız ve halkı tasarrufa] ı"'vet ettiğimiz şu sırada, ekmek hi mes'elesinin mide bulancmcı esrarı nedir ve bu esrarı ve bu muammayı halledecek bir makam ve bir şahıs yok mudur? dfye; Türkîye Fransa ^ ^ IM 9 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİH Turkiye iktisadiyatının en aksıyan tarafı köyde sermaye terakumünün Fotoğraf muhab'rimizirs dün kalabalık eskesriyet uzere olmaması veya gayet ağır oluşudur. Filbakika bu iddiayı caddelerde lâalettayin aldığı resimler istatistiklerle tevsik edebilecek bir va«yette değiliz. Çunku bizde «koylü bütçesi» daha henüz ilmî bir tetkike mevzu teşkil etmcmiştir. Fakat bilistidlâl bu iddiayı izah edebiliriz: A Kdyde fiat teşekkülü koylunün aleyhinde cereyan eder. Kriylünun tabi olduğu satış şartları tasavvur olunamıyacak kadar fenadır. Mahsulıin idrakinden evvel satış, mtirabahacıların dilediği fiat uzerinden satış, borca mukabil satış gibi köylü zararına olan muameleler bizde ekseriyet üzere cari nsullerdendir. Bu itibarla köylü, mahsalünü çok kere maliyet fiatına bile tekabul etmiyen bir ekmek prası mukabilinde elinden kaptınr. Müstahsil ve ilkel olan köylünün mahsulü için aldığı para o mahsulün en aşağı kıymetidir. Buna mukabil: B Mıistehlik ve sonel olan ko>ı.ınün smaî muamelât için verdiği para o muamelâtın en yüksek kıymetidir. Köylü, satışta olduğu gibi alışta da münferit hareket eder. Mahsullerini birbirlerinden mustakillen, ayrı ayrı satariarken mahdut ve çok kere muayyen alıcüar karşısında kalan köylüler muhtaç oldukları sınai muamelâtı alırken de gene mahdut ve çok kere muayyen satıcılara muracaata mecburdurlar. O satıcılar ki, ekseriyet uzere, ayni zamanda köylünün para ihtiyacını tatmin eden murabahacüardır. Bu itibarla, zaten köye gelineiye kadar, muhtclif rüsum, masarif ve mutavassıtların kârlarile pahalılaşan mal satıcuıın kazanç arzusu ve köylünün hesap ve para işlerindeki cefaaleti ve mnztar vaziyeti neticesinde bir kat daha koylunün kesesi aleyhine kıymet kazaIşte İstanbul beledlyecilerinl tekzip edan canlı veslkar nır. Halkın bu sokaklardan rahatça geçebilmesine Imkân Bundan başka: tasavvur eder misinlz?. C Paramızın Dir ^ e ahm kuvİstanbul belediyesinin en büyük neşriyata da ayni suretle sinirlevetinden kaybetmesi nencesi olarak amiri Muhittin B. gazetelerin mu niyorlar ve malum beyanatta busınaî mamulât fiatları İngiliz lirasıhik neşriyatına, basit tenkidatına lundukları sıralarda ezcümle: nın kursunu takiben daima hatta otonedense sinirleniyorlar. Muhittin « 26 şubat 340 tarihli kanun matik bir seyirle yükselmektedir. Buna B. esnafa yazılan belediye ceza sokakların işgalini meneder ve mukabil köy mahsulâtı fiatlarmda İngiliz lirasınm temevrücatı hiç bir rol usullerinin çok fena olduğuna da dinlemiyenlere ceza verilmesini [ Mabadi Sa 3 Su G da ] oynamaz. Bu sebeple köylünün eline ir vaki ve yerden göğe kadar hakh geçen paranın reel kıymeti paramızın sukutu ııisbetinde seneden seneye azalmaktadır. Ve en nihayet, D Zaten harpten sonra sınaî mamulât fiatları ile zirai mahsulât fiatları arasındaki fark birincilerin lehine olarak inkişaf etmektedir. Yani koylu harpten evvel muayyen bir miktar buğdayın kıymetine mukabil alabildiği İbrahîm Tali Bey muayyen bir miktar basmayı harpten sonra ayni miktar buğdayın kıymetile Vilâyette bir odada alamamaktadır. Bütun dunyada harpnıeşgul oluyor sonu iktisadiyatının en mühim raes'elelerinden biri de zirai mahsullerin fiBirinci Müfettişi umumî İbraatlarile sınaî muamelâtın fiatları ara him Tali Beye Vilâyette bir oda sındaki bu inkişaf tefavütudur: Fiat tahsis edilmiş ve Tali B. dünden makası. Butün rasyonalizasyon teşeb itibaren bu ödada faaliyette bubüslerinde bu tefavütun nisbetini a lunmağa başlamıştır. Kendisini zaltmak yani köylünün ahm kuvvetini Hakkı Şinasi, Hilâliahmer reisi çoğaltmak gayesi de muhim bir rol Ali Pş. lar, Emin ÂIi, Rüknettin oynamaktadır. Bundan başka, Beyler, mülkiye müfettişleri ziE Köyde kredi şeraitinin koylü yaret etmişlerdir. İbrahim Tali B. aleyhine olan tecellilerini de biliyoruz. 15 gün kadar şehrimizde kalacak, Murabaha faizinin senede %60 tan sonra vazifesine avdet edecektir. %120 ye kadar yükseldiği malumdur. Şark Vilâyetlerinde faaliyet deBu da köyde sermaye terakümüne mâni vam etmektedir. Urfa'da bir yerli olan en muhim âmillerden biridir. mal sergisi ihzaratı yapılmaktaF Âşarın lâğvı, hiç şüphesiz ki. dır. Cumhuriyet bayrammda bir Turk koylusunun bir çok cihetlerden lesergi açılmış, çok rağbet görmüş, hine olmuştur. Köylü, bu suretle büyük bir hürriyet ve istiklâl kazanmıştır. bilâhare sergideki eşya Ticaret OFakat âşarın yerine geçen naktî vergi dasına nakledilerek daimî bir mecburiyeti köylüyü bilhassa dar sergi haline konulmuştur. Bu seİbrahim Tali Beyin diln senelerde para bulmak hususunda ne bereket diğer senelerden çok aldırdığımız bir resmi sıkmaktadır. Vergisini vermek için fazladır. Millet mektepleri muayköylü, sair borçlarını ödemek mecbu yen bir program dahilinde açıl , eni harfleri kolaylıkla öğrriyeti karşısında kaldığı zamanlarda mıştır. Halk çok zeki olduğundan mektedir. olduğu gibi, çok kere davarını satmak. kazabelâ parası olarak sakladığı parakilâtı köyde, gerek ziraî mahsulât için, Bütün bu sebepler neticesinde: ları, zinet altmlarını, beşibiraradaları1 Köyde istüısal genişliyemiyor. gerekse istihlâk malları için fiat teseknı elinden çıkarmak, mülkünü rehine 2 Köyde istihsal an'anevî şekille kiılünü köylünün lehine halledecektir. koymak mecburiyetinde kalıjjor. rinden kurtulamıyor, yani modernle Kooperatif teşkilâtı, koyde murabahaşemiyor. yı öldürecek ve kredi şartlarını düzel3 Koyde istihlâk genişliyemiyor. tecektir. Kısaca kooperatif teşkilâtı (manifatura buhranı) koyde sermaye terakâmânü ve bunun 4 Köyde içtinıai inkişaf temposu bütün Turkiye iktisadiyatı için müsbet gayet ağır oluyor. Kısacar Keyde sermaye teraküımi ve hayırh neticelerini mümkün kılacaktır. Gelecek yazımızda kooperatif 2= MÜ5ABAKAŞI olmuyor. Bütün bu objektif iktisadi şartlar khareetinde «sistem» lüzumundan bahbir memlekette kooperatif teşkil&tının sedeceğiz. lüzumuna del&let eder. Kooperatif teşDr. Vedat Nedim müfit olacak mesaimiz Fransa'ya da müfittir „ M I I Fransız Sefirinin yılbaşı münasebetiyle Fransız tebaasına mühim bîr nutku Dun senebaşı olmak münasebetile otedenberi cari olan usule tevfikan sabah saat 11 de Fransız sefarethanesinde bir resmi kabul tertip edilmis ve sefir M. dö Şambrün tarafından şehrimizde bulunan Fransız tebaasının Itebrikâtı kabul edilmiştir. Resmi ka|bulde sefarethane ve konsolosane erkânı bazır bulunmuştur. Merasimde Ünyon Franses reisi ve «Stambul» refikimizin mudürü ve baş muharriri M. Piyer Le Gob bir nutuk irat ederek yeni seneyi biıtün Fransız tebaası namına tebrik ettikten sonra son sene zarfında Turkiye Fransa münasebatmın eskisinden daha dostane bir şekil aldıfım ve sefir M. dö Şambrun'ün mesaisi sayesinde iki hükumet arasında uzun muddettenberi muallakta kalmış olan kuponlar mes'elesinin halledilmiş olduğunu ve Suriye hududunun tahdidi etrafında itilâf hasıl olduğunu ve Turkiye ile Fransa arasında bir ticaret ve seyri sefain mukavelesi aktedildiğini izah ve buhususta sefirin kıymettar mesaisi sepkat ettlğini beyan etmiştir. Fransız sefirinin nutku . Sefir M. dö Şambrön bu nutka cevaben irat ettiği bir nutukta Tnrkiye Fransa münasebatı hakkında şu beyanatta bulurunuştnr: « M. Le Gof'ın hakkımda pek sitayişkâr cümlelerle bahsettiği ve ahiren Turkiye ile aktettiğimiz muahedelerin M. Dö Şambrön heyeti umumiyesinden bahsetmeden zihniyeti ve ayni geçemiyeceğim. Bu muahedeleri bir nıütekabil samimi eseri hikmet ve istikamet olarak tav zamanda aktedilen itilâfların her iki sif etmek müzakeratta mevcut olan [ Mabadı Sa 2 Su I 2 de ] B B Sorabilir miyiz? Memlekette yüz bin kişi evlendi Mühlm bir Istatistik tki sene içinde Şark Vilâyetlerinde faaliyet Bu sene bereket çok fazladır, halk işiyle güciyle meşguldür tspanya diktatörü Başvekâletten çekildi Hondaye 1 (A.A) Madritten bildirildiğine göre, Kıralın riyasetinde toplanan nazırlar meclisinde Raşvekil M. Primodörivera, kabinenin müşterek istifasını Kırala takdira etmiştir. Kıral, üç güne kadar cevap vereceğini M. Pri M. Primodorivera modörivera'ya beyan etmiştir. Madrit 1 (A. A.) Başvekilin riyasetinde toplanan nazırtar meclisinde tnaliye nazın istifasını vermiştir. M. Primodörivera bu istifayı kabul etmiştir. 1927^1928 seneleri zarfında Türkiye'de (100,533) kişi Bugünkü guzel : Samime Hanım evlenmiştir. Bunlardan (70,550)sı bekâr, bakire ile; (6,062) sı bekâr, dul ile; (6,830 )u dul, Bugün müsabakamıza iştirak bakirile;(7,613)ü edenlerden Samime Kemal Hadul, dul ile; (2,719)u bekâr, nımın resmini dercediyoruz. J boşanmış ile; * * (1,807) si bo* şanmış, bakir Güzeller, resim neşrettirile;(2,105)idul, meden de mllsabakaya iştiboşanmış ile; rak edebilirslnizl (832) boşanmış, dul ile; Güzellik müsabakasına resirale(I,l33)ü boşanmış, boşanmış ile; rini neşrettirmeden iştirak etmek istiyen güzellerin, 9 kânunusani (876)sı da hali medenileri meçperşembe akşamı Türkuvaz sahul eşhas ile evlenmişlerdir. lonlarında verilecek seçme baloSon yapılan istatistiklere nazasuna iştirak edebilmek için şimran 1928 senesinde 1927 senediden idarehanemize müracaat esine nispetle (1,623) miktannderek bir vesika ve dühuliye kartı da evlenme vukuatı azalmıştır. almaları rica olunur. Bu iki sene zarfında en çok * evlenme vukuatı sırasile İstanGüzeller ve terziler bul (7,493), Bahkesir (5,414), GZELLİK i. Konya (4641), Bursa (4.518), Güzellere yardım eden terzileManısa (4,126) Vilâyettlerinde 46 Samime Kemal olmuş, en az olarak ta Hakâri rimizin isimleri şunlardır: keceklerdir. Calibe Hanım. terzihanesi Vilâyetinde olmuştur ki bu viHadika Vedat terzihanesi Biçki Yurdv » lâyatte iki sene zarfında evleSultanhamamı'nda, Hasan Per* Fegara » nenler (63) nüfustan ibarettir. tev mağazası üstünde Hacika VeGabriyel » dat terzihanesi dc ayni şeraitle iki Olliviye » kat elbise dikecektir. Jorjet Güzellere birer kat tuvalet di[Lutjen sahıfeyi çevırinız] îısabakauaız Güzeller, vakit kalmadı, iştirak için iutfen istical ediniz Primodörîvera lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll'llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllltinilllllllHllllllllllltlllllM. Kanma geHeba|ıhediyesi olarak ne vereyim dtye düşünüyoru»! Hiç düşünme azizim, sen de benim gibi yap. Ben benimkini tasarrufa alıştırmak için bir kumbara hediye ettîm!