Catalog

Sayfa 8 Kapak Çöplerimizin içindeki cevher MUTLU DEMIRKAN Atıkların geri kazanımı çevre kirliliğini azalttığı gibi enerji ve su kullanımında da tasarruf sağlıyor D ünyada her gün pratik olarak geri kazanımı olanaklı milyonlarca ton atığın diğer atıklarla birlikte çöpe gönderilmesinin ekonomiye neler kaybettirdiğini biliyor musunuz? Geri kazanıldığı takdirde sağlayacağı yarar bir yana, çöp olarak uzaklaştırma maliyetin ortadan kalkması bile atıkların çeşitli şekillerde tekrar kullanılabilmesini önemli kılıyor. Türkiye'de her yıl 15 milyon tondan fazla evsel atık üretiliyor. Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı'nın (ÇEVKO) hesaplarına göre bu atıkların yaklaşık 2 milyon tonu teorik olarak geri kazanılabilir nitelikte. Atıkların geri kazanılması, bir kez kullanıldıktan sonra herhangi bir biçimde yeniden değerlendirilmesi anlamına geliyor. Geri kazanılan bir atığı leknuluji, geri kazanılan atıklann kııllanım şekillerinı hızla yeııilerini ekleyerek bu tiir maddelerin yeniden degerlendirilnıcsiııi }ay^ınla^tırıyur. kullanmanın başlıca üç yolu var: Atıklar, aynı maddenin artmasını istiyoruz demektir. üretimi için hammadde olarak, • Türkiye, birçok alanda olduğunun aksine atıkların geri Bu durumda eğer kâğıda başka malzemelerin alternatif malzemelerin yaygın kazanılması ve değerlendirilmesinde Avrupa ve dünya çapında üretiminde ya da yakma olarak kullanımı 'iyi' sayılabilecek oranlara sahip. ÇEVKO Genel Sekreteri Erol tesislerinde yakılarak sağlanamazsa artan enerjisinden yararlanılmak Metin, bu durumun nedenini, "geçimini çöplerden geri gereksinimi karşılamak üzere suretiyle değerlendirilebiliyor. kazanılabilir atıkların toplanması yoluyla sağlayan, ekonomik kâğıt üretimini ya da ithalini de Böylece geri kazanılan atıklar, arttırmamız gerekecek. Son olanakları sınırlı çok sayıda insanın bu işi yapması" olarak önemli miktarlarda ekonomik yıllarda kâğıt üretimini getiri sağlıyor. Dünyada olduğu açıklıyor. Türkiye'de toplam atıkların içinde teorik olarak geri çoğaltmayı hedefleyen önemli gibi Türkiye'de de doğal kazanılabilir bölümünün yarıya yakını yeniden bir yatırım olmadığını göz kaynakların hızla tükenmekte önüne alırsak gereksinimin değerlendirilebiliyor. Kâğıtta ise bu oranlar biraz daha düşük. olduğu göz önüne alındığında ithalatı arttırmak yoluyla Kâğıdın geri kazanım oranı yüzde 3035 arasında dolanıyor. kısa vadeli ekonomik karşılanmaya çalışılacağı getirilerinin yanı sıra atıkların beklenebilir. Zaten giderek geri kazanılmasının, ithalat lehine açılmakta olan yine plastik ambalaj malzemesi kazanılabilir bölümünün yarıya kaynaklara başvurmak hem kaynakların etkin ve dış ticaret dengemizin bu üretiminde, PVC malzemeler yakını yeniden gereksiz hem de sakıncalı. sürdürülebilir kullanımı ve durumdan pek olumlu marley, pis su boruları gibi değerlendirilebiliyor. enerji tasarrufu açısından da etkilenmeyeceği söylenebilir. malzemelerin üretiminde, PET Kâğıtta ise bu oran, yüzde 30 Kâöıt ithalatı artabilir ne derece önemli olduğu Geriye kalan seçenek kâğıt şişeler ise sentetik elyafa 35'lere geriliyor. Selüloz ve anlaşılabiliyor. Ayrıca geri dönüştürülmek suretiyle çeşitli Kâğıt Sanayii Vakfı (SKSV), Bir 'gelişmişlik' ölçüsü sayılan üretimini arttırmak olabilir ki, dönüşümlü atıkların çöpten bu durumda sanayide daha tekstil malzemelerinin "kâğıtta geri kazanım kâğıt tüketımınde Türkiye ayrılması ile günümüzde yerel üretiminde kullanılıyor. Çeşitli yüzdesinin en az yüzde dünya genelinde orta sıralarda yüksek geri kazanım ve yönetimler ve halk sağlığı gibi kullanım oranlarının geçerli yollarla toplanan cam şişeler, 50'ler düzeyine yeralıyor. 1995yılında birimlerin başında büyük bir yine cam üretiminde çıkarılmasının olanaklı ve Türkiye'de kişi başına 26.6 kg olması ve ikincil kalitede bela olarak duran 'katı ürünler için atık kâğıt kullanılırken, teneke ve gerekli" olduğu görüşünde. kâğıtkarton tüketilmiş. atıkların uzaklaştırılması' kullanımının yaygınlaşmasının alüminyum kutular ise çeşitli Oranlar bir yana, trilyonlarca Dünyanın kâğıt tüketimi en probleminin azaltılmasına da metal ürünler için yardımcı liralık bir ekonomik potansiyele fazla olan ülkesi ABD'de ise bu rolü büyük. yardımcı oluyor. hammadde oluyor. sahip geri kazanım rakam yıl bazında 332 kg. Türkiye, kâğıt üretiminde Türkiye, birçok alanda uygulamalarının biraz daha Azgelişmiş ülkelerde bu miktar dünyada 29, selüloz olduğunun aksine atıkların geri ciddiye alınması ve ülke 100 grama kadar inebiliyor. üretiminde ise 28. sırada yer Pek cok ise varıvorlar kazanılması ve gündeminde bir parça daha ön Ülkemizde toplam 1.6 milyon alıyor. Kâğıt yapımında değerlendirilmesinde Avrupa sıralara geçebilmesi gerekiyor. ton kâğıt tüketiliyor. Bu kullanılan selülozun başlıca Çöpe atmak yoluyla ve dünya çapında 'iyi' Türkiye'de yılda 1.5 milyon rakamın 2000 yılında 2.5 hammaddesi odun. Odunun kurtulmaya çalıştığımız atıkların sayılabilecek oranlara sahip. tonun üzerinde kâğıt milyon tona çıkması kaynağı da bilindiği gibi içindeki kâğıt, karton, plastik, ÇEVKO Genel Sekreteri Erol tüketiliyor. Kullanılan her bir beklenmekte. Bu beklenti ormanlar. Türkiye'de 1995 cam, metal gibi maddeler, Metin, bu durumun nedenini, ton kâğıt yüzlerce ağacın gerçekleşirse bile 2000 yılında yılında kâğıtkarton üretiminde çeşitli şekillerde tekrar "geçimini çöplerden geri kesilmesine neden oluyor. Türkiye'nin tahmini nüfusuna kullanılan lifli hammaddenin değerlendirilebiliyor. Evlerden kazanılabilir atıkların Bu da zaten aşırı kullanım, oranlandığında kişi başına yarısı ormanlardan sağlanmış. ve işyerlerinden 'ayrı olarak' toplanması yoluyla sağlayan, yangın gibi nedenlerle kâğıt tüketimi yine de 35 Bugün ormanlarımız Türkiye toplanan ya da çöplerin ekonomik olanakları sınırlı her yıl binlerce hektarını kilogramı geçmeyecek gibi topraklarının yüzde 10'unu arasından ayıklanan kâğıt ve çok sayıda insanın bu işi yitirdiğimiz ormanlarımızın görünüyor. Gelişmişlik ve oiuşturuyor. Her geçen yıl kartonlardan çoğunlukla kâğıt yapması" olarak açıklıyor. hızla tükenmesine neden kültür düzeyimizin artmasını bilinçli ve bilinçsiz olarak hammaddesi olarak Türkiye'de toplam atıkların oluyor. Oysa kâğıt istiyorsak kaçınılmaz olarak çıkarılan orman yangınları yararlanılıyor. Plastik içinde teorik olarak geri üretimi için sadece birincil kâğıt tüketimimizin de sonucu ormanlarımız giderek maddelerden polietilen atıklar