Catalog

Bilgisayarlı sabotaj, şirketleri korkutuyor • Bİruzmanagöre "otlakçılar",bllgisayariardan yararianma hakkı konusunda kendllerıne haksızlık yapıldığını ilerl sürüp isyan eden ilgisayar kullanımına gcçmiş şirketlehn yöncticileri kuskusu/ bu araçtan son de recc mumnuııdur. Ancak Amerikalı ^irkct yöneticileri bir sürcdir kâbuslar goruyor. Çilnkü "hilf(is»yur haslalan" ıdtMonla sistenılere girip lıer tilrlü bilgisayarın belleginc (hah/asına) ulasıyor, saboiajlar du/enlıyıır. kaiilorniya eyaleıinde "Leasinii Iniernafional" ^trkeıinin programlayıcısı Rııd (iliesse iı;in kâbuslar gcrçek oldu. Bir sabah tatn biigisayanmn basına gı\mi>ıi ki, ırkranda su ya/ı iiorürıdu: "Rkranın ıçin uyRun hir vcr aramaya ha>la, ama iyi bir yer bul ha, çunkıi bira/dan butun bcllrkleriniıi silecegim. irnta: llayulel Rtıscoe." Şirkciın bilgısayar bölümü >Liı Juiın VVhipple, "cı an anladık ki, riddi birdurumla kur>ı karşıynyu," diyor. "Klckfronik hayalcl" sirkete bınkrcc dolar masrafa ve aynca bilgisayar bolumuluııı 24 s.iiil ;ıralıksı/ çalıjmasuıa ınat oldu. "llayalel Roscoe" başkalamıın bilgisayar siMcmlerine girip kiıni /aman buyıik /ararİar voıen "biİRİsayar hastalarından " sade B cc biri. Amerikan Pop dergisi "RoHing Slone"un "ı;ö*lüklii ve harjı Kübrkli" diyc lanımladığı bu kişilcr gecegundü/ universîtelcrdeki eğıtını bilgisayartarmın ya da paraları varsa ovlerine aldıkları bir mikrobilgisayann basında oıurup ugraşıyor. Nc diskoya, nc sinemaya, hıçbir c^lcııcc ycrinc gitmcyeıı bu iıısanlar mikrı>bitgısayarların ba>ında oylc bir programlama ycıencğine kavujıuyor ki, hiçbir bilgisayar onların clinden kunulamıyor, "Bügisayar hasfatarı" aratarında mcktup vc hülienler ıleğiserek yarıiımla»ıyor. Bu saycde bir kişi bir sirkeiin bilgisayannın jifrelcrini gevmtdcn yti/ICKC kişi şirkclin bilgisayar hatı/alannı alıüsı ediyor. "liil|>isuyar hnstaları"na yönelik "Tap N«wsk>ller"(o(lakvı bulıcııi anlamına geiiyor") dergisinde yayınlanan bir ya/ı, AHD Savımma Hakanlığıııı da dchşeıc dııjUrdu. I9NI yıtında •1Tap N«wslelter"i yayınlayan vc "Cheshire Calalysl" lakma adını kullanan bir kı>iııin arkadaşı Amerikan Savunrna [)akanlığı'nııi ArpaneC bilgjsayar sistenııylc bağlaıuı kurmu^iu. New York'ıaki cvinden mcrakla Arpaneı'in bclleklerini karı>ııran bilgisayar hasıası, Sovytiler Birliği'niıı atom bombası deneylerini gözetleyen Norvec'ıeki bir gculcm üs sünün faaliycılcri hakkında son derece gizli bilgilcr "ollanmışiı." "Oliakçı bulicni"ni çıkaranlar, hükümeti uyarmaya karar vcrerek bir basırı toplantısı düzenlediler. Çok sayıda ga/.ctccinin geldiği basın loplantısında konııyla daha yakından ilgili olanlar da vardı. Cheshire olayı zevkle anlatırken "loplanlıdaki pardcsülülerin birçogu biz anlaımaya baylayınca renkl«n renge girdi," diyor !.„.. tA Oldll deki hiçbtr bilgisayarın otlakçılık vc saboıaj tehlikesindcn u/.ak olmadığını savunuyor. 30 yardımcisı son beş yıl i^iııdc yıl/.lcrcf şirkctin güvenlik sifrelerini denemis ve heı dcfasında güvenliği atlatmıslar. Amerikan gizli polisi FBI bilgisayar "»(• lakv'ilannı, hırsı/lannı ve suboiujcılarını" oldııky'a ciddiyc alıyor. Öıc\ bir cğitinı ınerkc/indc polis ajaıılarma bilgisayar otlakçılığinm hiİek'rı üğrcıiliyor. Ltğiıikn ajanlar o(lakçılann yeralıı yayıtılarını i/leyerek son gelişmeleri merkcze ileıiyor. örnejitıı bunlardan Los Angeles'ıe valışan Robin Brown. gt'çıiğnıîz yıl bu yayınlardaıı birindc ABD'nin Batı kıyısının cn buyük telelun şirketinin bilgi.sayarıyla nasıl bağlantı kurulacağını anlaıan son derece ayrıniılı bir yaztya rastlamış. Şil'reler de anlaulıyormuş labii. B İ I f i İ s a y a r d a n B İ | g | S ayar oılakçılıgının , nc kadar yaygı n old uğu yararianma n u s a p ( a y a n istatistikler hakkl yok. Ama Kalil'orniya eyalctindeki Berkeley Universiicsinin bilgiyasar kurslarına kaıılan ögrcncilcr arasında her yıl yaklaşık 16(X)'ünün oılakgtık turünden davranışları görüldilğU gerekçesiylc kaydı siiiniyor. Massachuseis Teknoloji EnstilUsü (MIT)nden bilgisayar uzmanı Richard Slallmann'a göre, oilakv'i ve saboıajcılar kcııdilerinc büyitk bilgisayarları kullanma hakkı lamnmadtğı için bu yola başvuruyorlar. Sıallrııann. "Otlakçılar biİKİsayarlardan yararianma hakkı konusıında kendilerine lıaksı/.lık yupıldtgını ileri sürüp isyan eden klsilerdir," diyor. Bu asilerden ba/ıları iseotlakı,! olarak yararlandıklan bilgisyarlardajı yasal olarak yararianma hakkına kavu^uyur. Buıtlaıın en üntüsü üeolTrey GüOdfelkıw. Sıarılord Arasiırma Ensıitıisunüıı merke/.i hıljjisayarıyla ba|lanıı kurup, bilgisayarın içini dışını öğrenen Goodlcllow, bir gtın bilgisayara bir de ııoı bıraktı. Nutta efcr kendisiriL arastnna bilgisayarından yararianma hakkı lanıntrsa, bilgisayarın başında para almadan programcı olarak çalifabilcceğini söylııyordu. Arasiırma linstiıimı olılakvımn yetıneklerinden yararlanmaya karar vcrerek onu programcı olarak işe aldı. Diğcr otlak^'tlar isc üniversiielerde oğrelim üyetikterine, bankalann yilksck maaşlı sistcm analUtliği gtirevlcrincgeıiriliyor, Çoğunlugu bir zamanlar odakv'ilık yapitğı bilgisayarın nasıl korunabilecegi ü/erine kal'a patlatıp gilvenligi gclişiîriyor. Şimdiye kadar en basarılı"bilglsayarla sanlranc" programını da eski bir gelişiirmis. rında sabıkası olmayan bir genç. Onu bu eikili eylcmi yapmaya iten nedenler ise para kazanma hırsı, kisisel irııikam isccği, loplııma karjı öfke duygusu gibi nedenler. Tebliğde yer alan bir "kaza" örnegi söyle: Robert Nelson (18) adlı bir Amerikalı, profesönmden inıikam almak i(in Calif'ornia Fremorıı Kolcji bilgisayarımn hafı/asııun buluııduğu btilUmc girdi. Sonuç: Ya/ıcı makinede bir programın sonuçlan gcvcrkcn birden küfürler görülmcye baslandı. Okııl yönetinü Nclson'u uyardı lakat buna rağmen bilgisayarlaçalısmasına yenidcn i/in verildi. Aııcak, Nelson yaptıklarını inkâr edince okuldan aulmasıııa karar verildi. Bunun Ozcrinc Nelson mcrkezi bilgisayann programını bozdu. Nctson'un elcktronik miilıendisi olan babası ise oglunun cürümlerini $oyle değerlendiriyor: "Sonm prof<n>orlerin, elektronigi kendilcrinden ı«ı kat daha iyi bil«n ögrencilerk ugraşmak zorunda oluşlanndan kaynaklanıyor." 0 FİImlere B u MGM film şirketi. bugünlerde ABD'dc gösterime girecck olan "Sava« Ojunları" (War Games) adlı filmi çevirdi. Filmde bilgisayar oyunlarını daha piyasaya çıkmadan dcni'mck isıcycn bir genç, yanlışlıkla ABD'nin NUklcer rı)/c)erine kumanda eden bilgisayar sistemine giriyor. Vc yeni bir oyurı deniyorum sanırkcıı, ABD Savunma Bakanlıgrnın mcrkezi bilgisayanna nüklecr saldırı cmri veriyor. Bilgisayar sabuıajcıları yok kerc saboic eıtikleri programlarda kuTürlere dc ycr veriyor. Amerikan "Wall Sircet Journal" dergisinegörc Habotajcıların geride bıraknkları "h«rlıangi bir deni/ci layfasını ulançıan kıpkırmuı yapabilecek liirden." Ama küfürler ne kadar agır olursa olsun, onların bir an i(in sinir boıma dısıııda bir «laydan e&inlenen "Belleklerinizin tümünü birazdan sileceğim" /aran yok. Asıl öntmlisi saboıajcılann bellek kayıllarını yok etınesi, programları degişıirmesi. "BÜKİsayur hırsı/lan" ise gi/.li bilgiİcri çalarak ben/er zarartara yol açıyor. Bilgisayarlı hırsızlar sirkeılerin ınüşıeri listesini, personel hakkındaki bilgilcri, depo kayıılannı çalıp başkaiamıa satıyor. Bajlarıııdan böyle durtımlar gcven şirketler ise olayı "namus mesetesi" yapıp öribas ediyorlar. Fn buyük /arar isc bankaların ve sanayi şirkeılerin gizli îifrelerinin çö/ülmesiyle dojuyor. Şirketlerin ugradıgı /ararlanıı bir hayli yüklü oldugu sanılıyor. Kirst AllaniaC'orporalion sirktftinin güvenlik bölunıü şcfi Boris Melnikoff durııtndan şöyle yakmıyor: "Bi/ saallerıı1 ıi)>ra.sıp giivenlik <iifrtlfri gclisliriyoru/., ama dtşıında bîriteri bir o kadar saal ugrasıp büliin emcgimUİ bosa çıkanyor." Bilgisayar danışmanlık şirketi EDP Audii Controls'un yoneticisi Robert Abbol, ABD' Şirkefin namusu sözkonusu ABD'de bilgisayarlan engelleyen kazalann yüzde ĞO'mda kasıt var F Bllglrayar güvenMtİ ilc Uglll bir konfernuta "bilgisayar baltalayan" llp şöyk tanımlandı: 2030 yaşlannda, sabıkası olmayan, para hınu, kişisel inlikam Isiegl ya da topluma öfkesi olan Mr kişi. ransa'da bilgisayar kullanan 75 bin işleimenin yüzde 60'ı bilgisayarlarının çalışınasım engL'lleyen btı ka/ayla en »ı bir kez karjılasmıs olmaktan sikâycig. Bu ka/alann kasıi ulanlarının oranı Fransa'da yüzde S. Buna karşıhk bu oran ABD'de yüzde 90'ı buluyor. Fransı/Sfiiııdanlar Fnstıltisıl, "bu yüzde 5'lik oran daha fazla arimadan surıına çö/iim bulmalıyız" diyor. Bu konudaki çabalardaıı biri Cannc&'da toplanan uluslararası bir güvenlik kongresi. Bu koııgıcdc sunulan bir Amerikan tcbtiğinde "bilgisayar baltalayan" tip (anımiatuyor. Bu tip 20 30 yasla CUMHURÎYET/BİLGtSA YAR SAYFA 11