Catalog

CUMIIURİYET DERGİ Blaise Pascal SELÇUKEREZ Matematik ve felsefe dallanna katkılarıyla anılan Blaise Pascal, 1623 yılında doğmuştu. Babası, onun 15 yaştna kadar matematik okumasını sakıncalı bulmasına karşılık Pascal, matematiğe merak sarmış, onu kendi kendine öğrenmiş ve 16yaşında,koni şeklininmatematiğikonusunda yazdıklarıyla Dekart'ı etkilemişti. Babası, Pascal'ı, 14 yaşındayken, Marin Mersenne adlı bir Cizvit papazının Paris'teki evinde haftada bir toplanan Pascal, yeniden normal biryaşam sürdürmeye başlayınca eski keyfine ve sağlığına kavuşmuş, bir taraftan da araştırmalarını sürdürmeye yeniden koyulmuştur: Bu çalışmalannın sonunda " vacuum" yani "boşluk"un varolduğunu bularak havası boşaltılmış bir tüpteki cıvaya bakılıp değişik yüksekliklerdeki barometrikbasıncın ölçülebileceğini ispat etmiştir. Pascal, 1654'te Pierre de Carcavi ile tanıştı: Ikisi arasında gerçekleşen yazışmalar, "olasılık teorisine" anlamlı katkıda bulunmuştur; bu tarihten 39 yaşında ölünceye kadar bilimsel araştırmalanna devametmiş vebusıradajensenism'isavunan, dini konulara değinen "Taşra Mektuplan" ve "Düşünceler" başlıklı felsefi eserleri de kaleme almıştır. Balise Pascal'ın yaşamöyküsü neyi yansıtır? O zamanın din ortamı, bu düzeyde düşünebilen bir kafanın bu sınırları fazla zorlamamak şartıyla gelişme imkânlarını engellememiş. Ama bu ortam ağır bastığında, dine aşırı dalındığında en parlak kafalar bile güdükleşmiş, matematik alanındaki üretimleri duruvermiş.W.RouseBall,"AShortAccount of the History of Mathematics" adlı eserinde " Pascal'dan üstün bir matematik dehası yoktu ama tüm zamanının önemli bir bölümünü dine ayırmış olan bu insan, bilim alanında yaptıklanndan fazla, yapabileceği ne çok şeyi gerçekleştiremediği sorusuyla gündeme gelmektedir" der. Peki biz bu yaşamöyküsüne bakıp hangisonucavarmalıyız? Vatandaşlanmızın normal, ılımlı din uygulamalanyla yetinmeyip dine, ibadete daha fazla zaman ayırmalannı, eğitimlerinin ve yaşamlarının her alanını giderek çok din kurallanna göre düzenlemelerini mi istemeliyiz ? • Atalık birinci H. SERTAÇ DALKIRAN 26 Kasım1 Aralık tarihleri arasında düzenlenen Los Angeles Açık Satranç Turnuvası'run 6/8 puan toplayan Atahk, eş puanlı Blatny ve Akopian ile birlikte birinciliği paylaştılar. 5. Marmaris Açık Satranç Turnuvası 1624 Aralık tarihlerinde düzenlenecek. Sakızagacık Sok. 19/4 Beyoğlulstanbul 0212 245 64 57 Satranç Sergisi Osmanh'dan günümüze Türk ve Dünya Satranç tarihine ait arşiv ve koleksiyonlan sergisi H. Sertaç Dalkıran tarafından 23 Aralık'tan itibaren FMV Işık Okullan Nişantaşı Sanat Galerisi salonlannda açıklanacak. Etüd V. AshurovA. Sarychev, 1961 Beyaz oynar kazanır 2329 Kasım tarihlerinde Ziver Aslan tarafından başan ile düzenlenen turnuvayı milli oyunculanmızdan Selim Gürcan kazandı. Neticeler şu şekilde oldu: 1. Selim Gürcan 8 p., 2. AteşÜlker7.5p.,3. Zeki Sayber 7 p., 47. Kombinezon Ali Özkoç, Metin BardaFoltys Kantar, Irmak Çekoslavakya, 1951 Sipahioğlu, Özge Beyaz oynar kazanır Ozkan7 p., 11 yaş altında Irmak Sipahioğlu, Bayanlarda Özge Özkan birinci oldu. EyUboğlu 8. Dostluk Satranç Turnuvası seçkin kişilerin sürdürdükleri bir tartışma grubununüyeleriyletanıştırmıştı. Bupapazınevi, 17.yy.'ın ilkyarısında bilim ve matematik bilginlerinin merkezi olarak bilinmekteydi: Bilim derneklerinin, dergilerinin yokluğunda, bilim alanındaki yenilikler, ilgilenenlere ancak bu tür toplantılarla duyuruluyordu. 1639'daRouen'evergitoplamayamemur edilen babasıyla bu kente gitmiş ve orada babasının hesaplannı daha kolay yapmasını sağlayacak bir mekanik hesap makinesi icat etmiştir. 1646'da, buzlu bir günde Pascal'ın babası diişüp kalça kemiğini kırmıştı. Pascal'ın babasının kemiğini onaran çıkıkçı, "Jensenist "ler olarak anılan bir Katolik tarikat'ın üyesiydi. Jensenistler, insanı, kurtuluşa götüren yolun azla yetinmeden geçtiğine, duygu ile inancın önemli olduğuna, düşünmenin, kurtuluşu engelleyeceğine inanmaktalardı. Baba Pascal'ın bacağını onaran bu çıkıkçı, evlerine gidip gelirken Blaise Pascal'ı telkinleriyle etkilemiş, onu bu tarikata çekmişti: Bu nedenle Pascal, bilim dallarıyla ilgilenmeyi bir yana bırakmış, kendini salt dine, ibadete vemnişti. Ancak bu dine aşırı yatkınlığı sonucunda, 1650 yılında, Pascal'da bir takım bcdensel arızalarbelirmişti: Kısmi felç, yııtma güçlüğü ve şiddetli baş ağnlan nedeniyle göründüğü hekimler, ona, dünyadan elayak çekmekten vazgeçmesini önerdiler. 57 Aralık tarihlerinde başan ile düzenlenen tumuva üç ayn kategoride gerçekleşti. Toplam 99 okulun katıldığı yanşmada ilk üç dereceleri şu okullar paylaştı. Küçüklen 1. Özel MEF Okullan, 2. Pendik Merkez ÎÖO, 3. Çapa Atatürk ÎÖO Yıldızlar. 1. Nurettin Teksan ÎÖO, 2. Çapa ÎÖO, 3. Fatih Melek Hatun IÖO Gençlen 1. Özel Alman Lisesi, 2. Pertevniyal Lisesi, 3. St. Joseph Lisesi İSD Yıl Sonu Turnuvası tstanbul Satranç Derneği tarafından Sergi 20 Ocak'a kadar açık kalacak. Oğretmenler Turnuvası Öğretmenler Turnuvası Samsun'da düzenlendi. 24 Aralık tarihlerinde yapılan yanşma neticesinde şu sonuçlar alındı: 1. Mustafa Küçük 2. Oğuzhan Çörekçi 3. Bayram Ali Yanık 4. Atilla Aynç fV fHHI ŞlŞUtU HMtnHI MMVMvM« L OHMMHÜI, MUMIMİN MMHltlML. •M ftteMMİIM M I M H I &MHt%âlâ m ^ T ^ W H W wm m . wwı v^n ^^H