Catalog

P A Z A R I N PEIMCERESİIMDEIVI TUYAP Kitap Fuarı'nda bir cocuk T ÜYAP Kitap Fuan'nı cliin ge/dim. Babam, kitaplannı imzalarken ben de Sel Yayınları'nın sahibi Irfan Sancı Bcy'in kızı Bilgc ilc çocuk kitabı satan yayınevlcrinı dolaştım. Bilge ilkokulun üçüncü sınıfında akıllı bir kı/. Bu izlcdiği üçüncü fuarmış; herkesi tanıyor, ncyin ncrede olduğunu kolay buluyor.. öncc Altın Yayınları'na uğradık. Oradan Agatha Christie'nin Cinayctler Oteli ile Stcphen King'in Ruhlar Dükkânı adlı yapıtlannı aldıni. Agatha Christie'nin Şampanya'daki Zehir vc Cesetler Merdiveni adlı eserlerini okumuştum. Bu yazarın eserlerinde cinayeti çözümlerken izlenen akıllıca yollar vc beklenmcdik, ummudık sonuçlar hoşuma gidiyor. Stcphen King'i daha öncc okumamışum. Başlığı hoşuma gitti; bir de sjmdiyc kadar ikiyüzelli sayfayı asan kilap okumamış,tım... Bu kitap beşyüzyirmialtı sayta. Kcndi kendimi denemek, uzun bir kitabı okurkcn sıkılıp sıkılmuyacağımı, dayanıp dayanaınayacağımı anlaınak istiyordum... Kı/.ım Esin onbir yaşında... Dehşetli bir kitapsever... "Eline üç beş kunış verip kitapçılara salsam, sunra da neyi niçiıı aldığını anlasam". diyc düşündüm. Sonuçta iki torba kıtapla dönüp öyle ilginç şcylcr anlattı ki... Çocuklann kitaplan hangi nedenlerlc seçtiklerini yeterince bilmcdiğimi kavradım. * * * Bu yayınevinin satıcılanndan biri kitap karıştırdığımı görünce yazımı sordu. öğrenince, "Tam sana göre bir kitabım var!", deyip Yaramaz Kızlar Birinci ve Ikinci Sınıfta'lan gösterdi. Ben bunlann 123456 ve onuncu sınıftalannı okumuştum. Bunlar büyük ablamdan kalma eski kitaplardı. Bu kitapçıdan Enid Blyton'un bu eserinin onscki/inci yaza kadar sürdüğünü öğrendim. Ama birinci vc ikinci sınıftan ötekilcr yoktu. Sonra Yapı Krcdi Yayınlan'ndan James vc Dcv Şcftali adlı kitabı edindim. Bu kitabı bizc Üsküdar Amerikan'daki Türkçe öğretmenimiz önermis.ti. Birçok ycrde aramış ancak bugüne kadar bulamamışlım. Bu kitap RoaM Dahl'ın... Dahl'ın birçok kitabım okudum. Mesela Charlie Çikotata Fabrikası vc onun devamı olan Charlie ve Dev Cam Asansör, MatiMa ve Cadılar bir dc Boy yani Oğlan... Dahl, çocuklara scslcnnıcsini iyi bilcn, düşgücü kuvvetli bir ya/ar. Escrlcrinin bir bölümü Can Yayınları'nca bastırıldı. Ben nc Can Yayınları'nda basılanında ne de Yapı Kredi tarafından basılanında bu adam hakkında yeterince bilgi bulabildim. Ancak Puffin Books Yayıncvi'nin bastırmış olduğu İngilizce "Boy" kitabında resmi vardı ve çocukluğunda başından pek çok şcyler geçtiği, 1990'da yetmişdört yaşında öldüğü anlatılmıştı. Can Yayınları'ndan Krich Kastner'in Kücük Mafiyelcr'ini aldım. Bu ya/arı tanımıyorum ama "hafiye", "gizli polis" kitaplan çok hoşuma gidcr; ondun aldım. Sonra Real Kitabevi'nin Eder Usta ile Pumukl adlı kitabım da aldım. Elliz Kaut ya/mış, llâle Kuntay çcvirmiş. Aynı ya/arın yazmış olduğu, aynı Hâle'nin çevirdiği Pumukl Yaramazlık Peşindc'yi okumuş vc çok sevmiijlim. Bak nedcn? (Cîitti kiitüphanesindcn gctirip gösterdi.) Kitabın başında şunlar vardı: "bir cİN ÇOk GÖrünMEz bir OğLAndır. bAşkALarını kızDlRmaya BAyılıR..." İster inanın, ister inanmayın bu kitap baştan sona kadar böylc ya/ılmış olaaıktı ve kimse de okuyamayacaktı. Cinler hakkında kitap ya/mak sandığınız kadar kolay dcğil... Yalnızca kalemlerimi saklasa gene iyi, hayır, yeni yazdığım sayfalarımı aşırıp halının altına tıkıyor. Bir de büyük ve küçük harflerin yerini değiştiriyor... Bcreket Pumukl nezle oldu, nezle olunca canı muziplik yapmak istemedi ben de bundan yararlanıp kitabı sizin için tamamladım...*' Anlaşılan çocuklar da zekice kaleme alınmiij, yeniliklerle dolu öyküleri seviyorlar... "A" katındaki çocuk resimlerini ve çocuk kitaplan için yapılmış rcsimler sergisini gczdim ve çok beğendim... Kitapçıları gezerken tlhan Selçuk'u, Rüstem Batum'u, Tarık Dursun K.'yı, Yalvaç Ural'ı, Duygu Asena'yı gördüm. Kitap imzalıyorlardı. Önlerinde uzun kuyruklar vardı. Bana şimdi de yabancı ve yerli çocuk kitap yazarlarından hangilerini beğcndiğini anlatır mısın? Yabancılardan en çok "Yarama/ Kızlar" serisinin yazarı Enid Blyton a bayılıyorum. ÇcKukların neyi sevdiğini biliyor.. Ders vermeye kalkmıyor ve kahramanlan gerçek birer çocuk gibi düijünüp davranıyorlar.. Sonuçta olayları çocuklar çözümlüyor ve büyüklerden baskın çıkıyorlar. Bu da benim hoşuma gidiyor..Ycrlilerden Gülten Dayıoğlu, İpek Ongun, Ahmct Tural ve Nezihe Meriç iyidir.Gülten Dayıoğlu, dünyada savaşın yerini barışın almasını ister, yeryii/üniin düşüncesizce kirletildiğini hatırlatır; ama bunlan ders verir gibi iletmez, okudukça unlursını/... İpek Ongun tam bir çocuk dili ile ya/ıyor. Çocukların mektuplas,ırken kullandıkları dili ve elc aldıkları konulan bile iyi biliyor. Ahmet Tural çocukların beğenecekleri bilimkurgu kitaplan ya/ıyor.Nezihe Meriç dc gcrck çocuk gerckse düşüncc yollarını iyi biliyor; dili dc çok iyi.. Hcr kitabevine gidisjnde ikiüç tane okumamış olduğum ve hosjuma giden kitap bulurum. Ba/ılarının kapak rcsimleri o kadar kötü vc itici ki insanı caydınyor.. Yuvası/ Çocuk vc Suna'nın Farcleri'nin kapak resimleri bana ilıci gclıyor. Bu rcsimlerin yerinc Dahl'ın Boy kitabı1 nın James ve Dev Şeftali'nin kaplarında1 ki türden çocuğu çcken resimler bulunsa daha çok satarlardı. Sonra kitabın kâğıdı ve kapağının kalitesi de çckici ya ta iti1 ci olabiliyor. Geçenlerde televizyonda Kırmı/.ı Fare I Çocuk Edcbiyatı Dcrgisi sahibini izle [ miş.tim. "Çocuklara ders verir gibi yazıll mamalı... O zaman çocuk edcbiyatı iiriin \ leri oluşmaz...", diyordu. Esin'ı dinleyince sadece çocuk edebiyatına değil eski ve yeni çocuk kitapları eleştirilerine de muhtaç olduğumuzu anladım. Çocuk dergilerinden birinin sorumlusu olsayl dım hemen bir kitap eleştiri köşesi açar, I buna da bir çocuk eleştirmen bulurdum! DEROİ 2 1 K A S I M 1993 SAYI 4 0 ( 20 C U M H U R İ Y E T