Catalog

OTOMOBİLİN B E D R İ GELECEĞI Z E N G İ N K U Z U C U Sokaklarda bir halk düsmanı er şey bırkdç sokak gosterısıyle başladı Çevreyı korumaya yonelık dusuncelerle "Yeşiller", Avrupd'nın ba/ı kentlerınde, caddelerınde otomobıllerın yolunu keserek suruculerı çıkıp yurumeye zorladılar Sonra Hollandalı çevrecıler, ınsanlarıotomobıle bağımlılıktan kurtulmdldrı ıçın bısıklete bınmcye te^vık ettıler Bu tur gırısımlerı cıddıye almayanlar ıçın en etİuleyıcı mesaj da ABD'den geldı 2000'lı yıllara gınldığınde havayı '0' derecede kırletecek otomobıller kullanılması kuralı getınlecektı Bu kurala gore, bellı kı pıstonlu ve benzmlı motorlar devreden çıkarılmalıydı Bunun anlamı, uzun yold dayanıklı elektnk motorlu otomobıller donemının açılıyor olmasıydı İstcr temiz yakıt yakdn motoru pıstonlu otomobıller olsun, ıster sessız çalışdn elektrık motorlu otomobıller, motorlu ulaşım ardçlarının ınsanlık ıçın yarattığı sorunları gormezden gelmck mumkun olmuyor Yollarımız tıka basd otomobılle dolu Ayrıcd trdfık sorunu, hemcn her ulkede hem ekonomıyı hem de sehırlerı mahvedıyor Otomobıl kazaları ınsdnlan olduruyor ve en onemlısı, teneffusettığımızhavdyıkırletıyor Du^unun bır kere, dks,dm saatlerınde İstanbuPun en ışlek dna caddelerınde, raksim'den Hiler'ekadaru/anan 14 kılometrelık yol, her ıkı yandan larları ı^ıl ış,ıl yansıyan otomohıllcrle sılmedolu Saatlerce sureeek bu trafık sıkı^ıklığında her bıı ardLinnıoloru lonlarLaeg/o/ga/ını hava>a futursuzta puskurtecek Her gun tekrarlanan bu trajık tablonun çaresı/lıgı karşısında, dunyamızı tesadulen/ıyareteden bır 'uzdyh"nedu^unur 7 ataba' Bır uzdylının gozunde sokakldrdakı dızı dızı otomobıllere hdpsedıl H mış bu ınsdnldr olsa olsa, makıneler tardfındanesıralınmı^dunyalılardır 1 Dunyamız dahd derınden ınLelenınce de, otomobılın ınsan ya^amındakı sosyal cınsel ve ekonomık bırçok olayın odağında yer aldığını so> lemek abartmdh olmaz Otomobıl reklamlarındd, bu efsdnevı aracın bır ozgurluk, guç ve refdh sımgesı olardk gosterılmesı boşund mı 9 Ama ote yandan ınsanlar her gun bu "madenı kutular" ıçıne tıkabasa hapsedılmış durumda anayollarda ve sokaklarda gunluk ışkenceye tabı tutuluyorlar I nsanlığı bır çıkmaza sokan, ama aynı zamanda onun gunluk yaşamının aynlmaz parçası olan otomobılın "1 nolu halk duşmani" ılan edılmemesının yolu nedır1^ Gunumuzun teknolojık aşamalan ıçınde otomobılı bır "halk duşmanı" olmaktan kurtardcdk çareler duşunulmuyormu 9 Avrupalı 20 otomotıv kuruluşu tarafından desteklenen ve 1985 yılından berı ağır adımlarla gelıştırılen "Prometheus Projesi" belkı de otomobılı "yasakldmadan", kontrol dltında tutmamızı sağlayacak çareler bulabılecek Bugunun Jlerı teknolojı sayesınde, bır kentın tum sokaklarını ve caddelerını uydu kanalıyla denetleyıp bılgılerı otomobıllereyerleştırılen ekranlara yanMtdbılecek kadar gırıft bır sıstem olan Prometheus, belkı deçok lyımserçok futurıst bır proje Ama sıste gıderken yolddkı cısımlerı ve ınsdnldrı kızılotesı ışınlarla tespıt edıp ekrana yansıtmdsı, oldukçd faydalı gorulebılır Aynı sıstem sayesınde, kent ıçınde park yerı bulmanın da mumkun olacağı soylenıyor Projenın her safhasında elcktronığın en gelı^mı^ bıçımlerı ınsanldrın hızmetıne konulmuş ve tum taşıtları kullanmak artık bırer 'atarı' oyununa benzetılıyor Otomobılın yarattığı sorunları halletmek ıçın, kullandıgımı/ her yontemı yararlı bırsonuca vardınnak,acıllık ka/anıyor Insanoğlunun yarattığı bu makınelerın kontrolden çıkmış bııercanavara donu^memesı ıçın, artık bııyuk çabaların /amanı geldı Bu >olda belırlı bajjarılareldeedılmedığı takdııde, belkı de "u/aylı" zıyaretçımızın algılayacağı gıbı otomobıllerın ıçıne hapsedılmış bırerydratıkhdlınegelebılırız 4 11 C U M H U R İ Y E T D E R G İ 1 A R A L I K 1 9 9 1 S A Y I 2 9 9