Catalog

Ç İ Ç E K Fehmi Bayraktaroğlu Bir geçmiş zaman güzeli: Sümbül Birçok rengi olan güzel kokulu sümbül, yalnızca bahçe düzenlemelerinde değil, saksı çiçeği olarak da değerlendirilebilir. Saksıöa sümbül soğanı üretlmi: için üzerlerine konulan resimlerdeki gibi, bol ve iri çiçekler açmazlar genellikle. Garantili olması için en iyisi, biraz daha fazla para vererek, çiçek pazarlarında ve çiçek tohunıu satan ziraat dükkânlarından bulabileceğiniz ıthal soğanlardan almaktır. Bu cins soğanlar genellikle birkaçı bir arada paketlenmtş olarak satıldıkları için, bır paketı birkaç çiçeksever alıp, aralarında bölü*erek kullanmaları, daha ekonomik olacaktır. Soğanlar paketlerde renklerine göre ayrılmış olduklarından, değişık renkte birkaç pakeı alıp, sonra soğanlar paylaşılırsa, tek saksıda guzel bir düzenleme de yapabilirsiniz. Dlpte, İri çakıl ve dere kumu; uste, lunda toprağıyla hazırlanmıs çiçek harcı. Sulamadan sonra, karton bir külahla sumbul soğanını örtmek gerek. Sumbul soğanı, yansı dışanda kalacak blçimde dlkilmell. ve şekilde, cam kap veya saksılara dikerek sümbül yetiştirmektir. Kabınıza veya saksıya ilk önce biraz iri çakıl veya dere kumu koyun (birkaç santim kadar). Üzerine de funda toprağı ile hazırlanmış normal çiçek harcı veya torf doldurun. Soğanınızı yine yarısı dışanda kalacak biçimde dıkın. Suladıktan sonra, çimlenme oluşana ve yapraklar 78 cm büyüklüğe ulaşıncaya kadar, karton bir külahla kapatın. Belirli aralıklarla, toprağın kurumasına meydan vermeden ve aşırıya da kaçmadan sulayın. Yukanda söylediğimi? gibi, bu yöntemle birkaç renk soğanı bir arada da yetiştirebilirsiniz. Çiçeklenme devresi bittikten sonra, soğanları gelecck mevsime kadar topraktan çıkararak saklamayı unuımayın. Bol çiçekli gunler dileğiyle!..' Sümbül soğanında iki yöntem Edindiğiniz soğanları, ev içinde iki yöntemle açtırabilirsıniz. Birincisi, sadece su konulmuş kaplar içinde üretim, diğeri de belli bir karışıma dikilen topraklı ürelimdir. Sadece su içinde sumbul yetiştirmek için, soğanın yarısına kadar ıçıne girebileceğı dar ağızlı ve uyumlu şekilli, tercihan cam bir kabın ya da kavanozun kullanılması gerekir. Kabınıza soğanın alt kısmını da kaplayacak şekilde kireçsiz su yağmur suyu veya şişe suyu doldurun. Soğanı, köklerin uzayacağı alt kısmı suya değecek şekilde kabınıza oturtun. Bir parça kartonla soğanı ve kabın üst kısmını kapatabilecek küçük bir külâh yapın ve soğanın çimlenirken ışık almaması için, bununla kapatın. Karanlıkta kalan soğan bu yöntemle daha çabuk yapraklanacaktır. Arada sırada kabın suyunu kontrol edip, azaldıkça su ekleyerek, soğanınız yapraklanana kadar bekleyeceksiniz. Kabınızı yerleştirdiğiniz yerin ısısı, çok fazla veya çok az olmamalıdır. (On deroce veya biraz uzerindeki ısıda bır yer uygundur.) Çimlenme başlayıp, yapraklar 78 cm uzunluğa ulaştığında, kartonu kaldırıp, soğanı normal oda ısısında, yeterli ışık alan bir yere yerleştırebilirsiniz. Tabii buharlaşma ve köklerin emmesi ile azalan suyu yine ila ve etmeniz gerekir. Birkaç hafta sonra yapraklann arasından, çiçek sapı gözükecek ve açtığında, uzun süre dayanabilecek, güzel kokulu ve renkli bir bitki elde edeceksiniz. Kuvvetli soğanlar, birinci çiçek sapının hemen peşinden ikinci bir sap daha uzatarak tekrar açabilirler. Bu yuzden, ilk çiçek solduktan sonra, yenı bir sap oluşup oluşmadığını gözleyebilmek için, soğanı yerinde bir süre daha bekletebilirsiniz. Çiçekleri bittikten sonra, soğanı çürutmeden sudan çıkartmak ve kurulayarak karanlık, havasız olmayan bir yere kaldırmak gerekir. Bu yöntemle sümbullerı açtırmanın sakıncalı yanı, çiçeklenme devresı bittikten sonra soğanların çürüme olasıllığının kuvvetliliğidir. Bır dığer yöntem de yine uygun büyüklükte Dayanıklı zerrinler Tek saksıda, deflışık renkte sümbüller yetiştirilebılır ok eskide kalmamış bır geçmişin bahçelerini, balkon ve pencere önlerini süsleyen, renklendıren birçok çiçeğe, şımdiürde dilrd pek az rastlar olduk. Sümbül (h>acinlhs) de kendine özgu şekil ve kokusu ile bu geçmiş zaman en güzellerinden birisi. Bahçe tanzimlerinde, özellikle eski Istanbul bahçelerinde, yakın zamanlara kadaı çokça kullanılan bu soğanlı çiçek, artık soğanları yurtdışından ithal edilerek satılıydr. Bu yuzden, yerli bahçe bitkilerine göre pahalıya geldiği için, bahçe düzenlemelerinde eskisi kadar yaygın kullanılmıyor. Fakat, birçok rengi olan bu güzel kokulu çiçeği, sadece bahçe düzenlemelerinde değil, saksı çiçeği olarak da değerlendirmek mumkün. Ustelik, aşağıda anlatmaya çalışacağımız yöntemleıle, kışın da açabilen, bu anlamda, kesme çiçek yerine de kullanabileceğımız bir bitki sümbül. Bol çiçekli ve güzel renkli bitkiler elde edebilmek için, ilk iş, iyı cins \e sağlıklı soğanlaı edinmektir. Açık satılan soğanlar. satış S ümbullere ilişkin olarak anlattığımız yöntemlerle salonunuzda uzun süre dr.yanabilecek bir küme mis kokulu zerrin ister misiniz? Kış gunlerinin bu güzel kokulu çiçeğini, yolda sepetler içinde satılır görüp de birkaç demet alıp, vazoya koyduğumuzda, güzel kokusu hepimize hemen aynı etkıyle şöyle derinden bir " o h h ! " dedirtmiştır, değil mi? Ama sıcak odalarda çok çabuk solan bu güzel kesme çiçeği, birçok çiçeksever, solmaya başladığında bile güzel kokusunu bir süre kaybetmediği için, hemen atmaya kıyamaz ve atarken de güzel kokusunun surdüğünü fark edip, belli bir buruklukla son bir defa koklayıp, boşaltırız vazolarımızı... Gelin bu kış, zerrinleri ev içinde kendimiz ekelim, ne dersiniz? Ortaya çıkacak sonuç, uğraşınıza değecektir ve uzun süre dayanan çiçekler elde edeceksiniz. İlk iş, içine bolca soğan dikebıleceğıniz yayvan ve biraz derince bir kap bulmak. Kullandığınız bir cam kase de bu işi görebilir (seramik, toprak kaplar da uygun şekilde olursa kullanılabilir). Kdbııı en alt kısmına bu defa toprak yerleştireceksinız. Eğer cam bir kap kullanıyorsanız ve topraklı kısmın gorunmesini ıstemiyorsanız, dip kısma bir parça dere kumu koyun ve taprağı yerleştırmeden önce kumu ıslatarak yanlara doğru sıvayın. Sonra kabınızm üçte birini toprakla doldurup, üzerine aynı miktarda, ayrı bir tabaka halinde yine dere kumu koyun. Dikeceğintz soğanları kumun üzerine sıralayın. Ne kadar çok soğan yerleştirirseniz, o kadar guzel bir görünüm ve bol çiçek elde edersiniz. Soğanların arasını, akvaryumculardan edinebileceğiniz iri beyaz çakıllarla doldurun ve en alttaki toprağa ula Su konulmuş kafflarda sumbul soğanı ucetlmi: tus kaplarda m Kullanılan «u klreçsiz olmai ' Çimlenırkan ışık almaması için, soğan bir külahla örtulmeıı. Salonunuzda uzun süre dayanabilecek zerrinlerte bir kış bahçesi düzenleyebılırsiniz. şacak şekilde, ama çamur da yapmamaya dikkat ederek, sulayın. Sümbülde olduğu gibi, uzerini kartonla örtmeseniz de mümkün. Bir süre sonra soğanlar çimlenip çiçek saplarını uzatacaklar ve uzun zaman dayanacak birkume guzel çıçeğiniz olacaktır. Bu yöntemle, çiçek soğanı satan yerlerde bulabileceğiniz ve kışın açabilen diğer soğanlı bitkileri de üretebilirsiniz. Mevsım geçip çiçekler solunca, soğanları çıkarımanm yine hatırlatıyoruz. BaşarılarlZ Soğanın yanya kadar içtne glrvblieceğl , kaplar »•çllmoll. 23