Catalog

31 AĞUSTOS 2007 ENERJİ GÜNCESİ sorunun u S : r e Ac , suyun in iç k e m çöz rasında a r le t le v e de eta halin r m ir b i r tica gerekiyo i s e m il ir get yaşamın en önemli yapı taşı, olmazsa olmazı. Suyun insan bedeni için önemi herkesçe malum. Değişen zaman suyun fonksiyonlarını da genişletti. Şimdileri suyun adı bir enerji kaynağı olarak anılmaya başlandı. Günümüzde tıpkı bedenimiz gibi, ekonomi çarklarının dönmesi için de suya ihtiyaç duyar olduk. Artık ekonominin bir yapı taşı olan suyun, ülkemiz açısından durumunu tartışmak için sorularımızı Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Su ve Deniz Hukuku Araştırmaları Başkanı Doç. Dr. Yücel ACER’a yönelttik. ? Enerji Bakanı Hilmi Güler açıkladığı; akarsular özelleştirmesi veya yapişletdevret (49 yıl için) modeli hakkındaki görüşlerinizi alabilir miyiz? Su ( iç ve dış) politikamızla ile ilgili görüşleriniz? Devlet gerçekten de su kaynaklarını iyi işletemiyorsa, özelleştirme gerekli olabilir. Ancak bu durumda bile çok iyi ve özellikle tarım sektörünün çıkarlarının korunması yönünde etkin bir model getirilmeli. Özellikle tarımın özel bir desteğe ihtiyaç duyduğundan hareketle özel işletmeler üzerinde etkin bir devlet kontrolü gerekli. Mev Su savaşları sanıldığı kadar ‘ırak’ değil İnsanlığı ciddi bir su krizinin beklediği kesin. Bu krizin önlenmesinin temel yolu; tatlı su kaynaklarının kirlenmesinin önlenmesi; ikincisi, iklim değişikliğinin önüne geçecek tedbirlerin alınması; üçüncüsü de su kaynaklarının etkin ve verimli kullanımının sağlanması. cut dış su politikamız derinlikten yoksun. Hem Türkiye dışarıda bu konuda tanıtılamıyor hem de yeni stratejiler üzerinde çalışılmıyor. da artacağını düşünürsek, bence suyun devletler arasında ticari bir meta haline getirilmesi gerekir. Ortadoğu’da günümüzde kişi başına yıllık ortalama su miktarı 3300 metreküp iken bu rakamın 2025 yılında 650 metreküpe düşeceği tahmin ediliyor. Bu bağlamda insanlığı nasıl bir felaket bekliyor? İnsanlığı ciddi bir su krizinin beklediği kesin. Bu krizin önlenmesinin temel yolu; tatlı su kaynaklarının kirlenmesinin önlenmesi; ikincisi, iklim değişikliğinin önüne geçecek tedbirlerin alınması; üçüncüsü de su kaynaklarının etkin ve verimli kullanımının sağlanması. ? Çıkabilecek su savaşların bölge olarak Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Asya gösteriliyor. Kısacası Türkiye tehlikeli bir konumda bulunuyor. Bu durumda Türkiye’nin duruşu ne olmalı? Su savaşlarının önlenmesinin tek yolu, ülkeler arasında su konusunda işbirliği yaratacak modeller getirilmesidir. Sınırı aşan su kaynaklarının kullanımının ilgili ülkelerin uzlaştığı modellere dayandırılması gerekir. Suyun ticarileştirilmesi, (petrol gibi başka ticari unsurları da işin içine katarak) yollardan birisidir. ? GAP’ın tamamlanması Türkiye için önemli bir avantaj. Oysa Türkiye’nin suyu Ortadoğu için petrol kadar değerli. Bu kapsamda Türkiye’nin önüne çıkarılacak zorlukların, Türkiye’nin AB müzakerelerine olan etkisine değinebilir misiniz? Türkiye’nin Fırat ve Dicle konusunda komşularına yaptığı öneri hem uluslararası hukuk kurallarına uygun hem de insan yönü güçlü bir strateji. Ayrıca, Türkiye su zengini değil. Irak ve Suriye’nin talepleri oldukça pervasız ve aşırı. Bu imaj altında Türkiye AB den ve ABD’den gelecek baskıya karşı hassas konumda. Bence bu imajı değiştirecek çalışmalar yapılmalı. Aksi taktirde AB müzakerelerinin belli aşamalarında Türkiye karşıtı çevreler bu durumu da bir engel olarak ortaya kaçınılmaz olarak çıkaracaklardır. Su ÜÇ AŞAMALI STRATEJİ ? Orta Doğu Bölgesi’nde beş önemli sınırı aşan nehir sisteminden üçü (FıratDicleAsi Nehri), Türkiye topraklarından doğmakta ve denize dökülüyor. Irak, Suriye ve Kuzey Irak’taki gelişmeler dikkate alındığında, Türkiye nasıl bir strateji izlemeli? Türkiye’nin Fırat ve Dicle konusunda önerdiği üç aşamalı bir strateji var. O da üç kıyıdaş devletin ihtiyaçlarının tespit edilerek kimin ne kadar suya gerçekte ihtiyaç duyduğunun tespit edilmesi ve buna göre sudan yararlanmanın tespit edilmesi. Özellikle sonraki yıllarda suyun öneminin daha 3