Catalog
                    Publication
                
                - Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
                        Years
                    
                    
                
                    Our Subscribers Can Login And Read Original Page
                    I Want To Register And Read The Whole Archive
                    I Want To Buy The Page
                
            
                14 eylül 2025
3
Kanunlar 
Neden Cumhuriyet 
kimin için?
nsan elinden çıkan 
onları yapan kişilere hizmet 
maddi olan ve 
etmesi gerektiği inancı Halk Partisi’ndenim
olmayan tüm kültür 
Shakespeare’in, “IV. Henry” 
ürünlerinin belirli 
isimli eserinde kinayeli bir 
oru bana ait değil, Mahmut Esat Bozkurt kendini. Birilerinin ortaya atmasıyla dillere dolanan 
İ amaçları vardır. 
şekilde ifade edilmiştir.
soruyor… Mahmut Esat Bozkurt’u “tek parti” dönemi başlar. Mahmut Esat neden “tek 
Tüm eşyalar, kanunlar, 
Bu eserde kraliyet ailesine 
tanıyorsunuz sizler… İktisat bakanı parti” sorusunu yanıtlar yazılarında o günden sonra. 
gelenekler belirli 
mensup üç genç 
olup köyleri kalkındırmak için “köy Tarihin tanıklığına başvurur yanıtlarken de (ŞH, 
amaçlarla ortaya 
bir şey yapmayı 
S bankaları” projesi hazırlayan, Yeni Türkiye…347-349)
konmuştur. Söz 
düşünürler ancak 
yabancı yatırımcının gelmediği, Müslüman Patrona Halil ve arkadaşı Muslu “bir kaftan 
?
konusu amaçları 
gençlerden birisi 
olmayanların ülkeden ayrıldığı, sermayenin giymek, bir kuleye merkez komutanı olmak 
görünenler ve 
bunun ülke 
de girişimcinin de kıt olduğu 1922 yılında sevdasıyla” yeniçeriyi ayaklandırmıştır 
görünmeyenler 
kanunlarına 
ithalat ve ihracatı canlandırmak için milli örneğin. Kabakçı Mustafa ve arkadaşı 
olarak ikiye 
aykırı olduğu 
ithalat ve ihracat şirketi kuran, ertesi Ebe Selim henüz başlayan bir yenileşme 
ayırmak isterim. 
söyler. Diğeri ise 
yıl da Türkiye İktisat Kongresi’nde tarihini “Şeriat isterük!” diyerek III. 
Örneğin 
“Bu kanunlara 
emekçileri toplayıp sorunlarını ve Selim’in “kanında” boğmuştur. Meşrutiyet 
“Oyuncakların 
bizim uymamız 
çözümlerini hükümete iletmelerini döneminde halaskârlar orduyu bozmuştur.
P. Dofr . r
amacı nedir” 
gerekmez, bunları 
sağlayan devrimcidir o… İttihat ve Terakki, Meşrutiyet’i ilan edip 
Üst Ün 
veya “Oyuncaklar 
biz halkı kontrol 
Adalet bakanı olup Türkiye’yi teokratik “Türkçülük şuurunu işlerken”, onun muhalifi 
kimin içindir” diye 
Dneö etmek için yaptık” 
hukuk sisteminden laik hukuk sistemine olan İttihadı Muhammedi, 31 Mart “irticaını” 
sorduğumuzda 
der. Aynı anlayış 
taşıyan Kemalisttir o. Daha bu yasalar vermiş halifeye, sultana yaranmak ve “post 
ilk cevap, 
günümüzde de 
çıkmadan, çıkarılması düşünülen yasaları kapmak” isteyen Derviş Vahdeti Meşrutiyet’i 
“Oyuncaklar çocuklar içindir, 
sürmektedir, Shakespeare bu 
uygulayacak hukukçuları yetiştirmek “esir almış”tır. Daha 1911’de Hürriyet ve İtilaf, 
onların eğlenmeleri ve yüzden klasiktir.
için kolları sıvayan, Ankara Adliye Hukuk “İngiliz casusu Fitzmaurice’in akıl hocalığı altında 
gelişmeleri amacıyla yapılır” “Anayasayı bir defa 
Mektebi’ni yani hukuk fakültesini kurandır o. çalışa çalışa Balkanlar’ı İstanbul kapılarına kadar” 
şeklindedir. Ancak oyuncak delmekle kıyamet kopmaz” 
Türk medeni yasasının gerekçesini kaleme alan vermiş, “vatan cinayetini Mahmut Şevket’in kanında 
sektörü söz konusu olunca anlayışı kanunları hiçe sayan 
ve gelmiş geçmiş en güzel laiklik tanımı yapandır o. gömmeyi” gözüne kestirmiştir (Toplu Eserler IV, 131,149.
oyuncakların biraz çocuklar bu bakış tarzının ürünüdür. 
Ne der gerekçede? Yetmemiş, Hürriyet ve İtilafçılar Mondros Mütarekesi’nin 
biraz da onları üretenler Kanunlar kanunlar 
“Dinler değişmezler, toplum sürekli değişir. Değişmeyen din ardından “imparatorluğun 
ve satanlar için olduğunu içindir: Kanunların 
ı
kanunlarıyla sürekli gelişim halinde olan toplum yönetilemez. Din cenazesini ölü yıkayıcısı halifenin 
düşünebiliriz. üstünlüğünü savunan bu 
bir vicdan işidir…” eliyle düşmanlara satarak 
a
Bir bale kursu biraz bakış tarzı başlangıçta kulağa 
İtalyan Zanerdelli ceza yasasını Türkiye için çevirttirir. memleketin en azılı düşmanlarının” 
çocuklar içindir, biraz hoş gelmektedir fakat gerekli 
r
“Ağır hükümleri vardır” der mecliste tanıtırken yasayı. Dinsel bile yapamayacağını yapmıştır. 
gençliklerinde balerin esneklikten yoksundur. 
duyguları veya dince kutsal kabul edilen değerleri alet edenlerdir Cumhuriyet döneminde ise 
k
ö
olamamış anneler için, biraz Bu bakış tarzı, “Gözlerimi 
hedefindekiler. Aynı yasayla dinsel düşünce ve duygulara dayanan Şeyh Sait irticaıyla Cumhuriyet 
da bu kursu verenler içindir. kaparım, vazifemi yaparım” 
siyasal dernekleri yasaklayan da odur. tarihinin içinde kalın kanlı bir 
Tarım, başlangıçta insanlar, anlayışına zemin hazırlar, 
Cumhuriyeti koruyacak yasaları çıkarmakla kalmaz, yasaları iz bırakılmıştır. SCP ise “Fethi Şa Du man Hcıalı
yani üretenler ve aileleri vatandaşın esenliğini 
uygulayacak hâkimler “karnı tok” olsun ister. Yanılıp da rüşvet Bey’in safdilliği yüzünden” 
sadumankaragozhalici@gmail.com
içindi. Giderek tarım toprak ikinci plana atar. Oysa 
almasınlar diye maaşlarına zam yapar. Çağdaş kıyafetlerle donatır inkılabın sarsılmasına neden olmuş, 
ağaları ve aracılar için de belli durumlarda yargıcın 
onları hani önlerini ilikleme gereği duymasınlar diye. Bir şirket Menemen baskınına, sonra da 
yapılmaya başlandı. Bu insanları kanunlardan 
barut suiistimali yapınca görür ki rüşvet hastalık olmuş. Hemen “çalakalem” bir basın yasasına neden olmuştur. (Toplu Eserler 
yüzden tarladaki üretici üstün tutabilmesi, inisiyatif 
yasa çıkarır rüşvet alan memurları hak ettiği cezaya çarptırmak 129, 131)
beş lira kazanırken market kullanması, vicdanını 
için. CHP, tarihten çıkardığı dersle o gün yoluna “tek parti” ile 
sahibi bunun 10 katını devreye sokması tercih edilir.   
Sanılmasın ki o duygusuz ve sert mizaca sahip. Yüreği yürümek zorunda kalmıştır. Zorunda kalmıştır diyoruz çünkü 
kazanır oldu. Günümüzde Kanunlar insanlar 
sevgi ve merhamet doludur. Çıkardığı icra ve iflas yasasında ilk fırsatta çok partili demokrasiyi kuran da 27 yıllık iktidarını 
kullanıcılar internette keyifli içindir: Kanunların kanunlar 
borç için hapsi kaldırır. Çünkü evlatlarını Balkanlar’da, kavgasız gürültüsüz yeni partiye devreden de odur. O gün Mahmut 
vakit geçiriyorlar ancak için olduğunu düşünen bir 
Çanakkale’de, Kafkas’ta, Anadolu’da yitiren babalar, analar Esat yaşamda değildir ancak düşünceleri yaşamaktadır. Ne 
bu alanda para kazananlar yargıç kanunları esnetmez, 
yokluktan düşmüştür cezaevine. Kimini borcunu ödeyerek çıkarır demiştir? Tek partililik “bir nesil değişinceye kadar”dır. CHP’nin 
ve algoritmalar sayesinde inisiyatif kullanmaz. Ancak 
kodesten, gücü tükenince yasaya sarılır. Devletine ve yurttaşına demokrat kimliğini ısrarla vurgulayan isimdir o. Demokratik 
milyonları yönlendirenler, kanunların insanlar için 
sevgisi, saygısı olmayanadır sertliği. Örneğin hâkimler yasası Türkiye’nin CHP ile yaşayacağını, yalnız Türkiye’de değil, 
herhalde daha fazla keyif olduğu fikrine sahip bir 
ile büyük kentlerdeki hâkimleri Anadolu’ya göndermek ister. dünyada da “zalimlerin, diktatörlüklerin” tarihe gömüleceğini 
alıyorlar. Bu durumda dijital yargıç yasaya yüzde 100 
Adaleti köylülerin kapısına kadar götürmektir ülküsü. Ne yapar öngören de odur. Ne demiştir 10 Şubat 1941 günü Anadolu 
dünyanın kullanıcılar için mi bağlı kalmaya çalışmaz, 
o hâkimler? Yeni atama yerlerine gitmemek için istifa eder, gazetesinde?
yoksa onu yönetenler için suçlu bile olsa kişinin 
avukatlık yapmaya başlar. İzin vermez. Avukatlık yasasına “Bir kere daha sabit oldu ki zalimlerin, diktatörlüklerin başarısı 
mi olduğuna karar vermek yararını da toplumun 
hemen bir madde ekler. “İstifa eden iki yıl avukatlık yapamaz.” şimşek aydınlığına benziyor. Işığı tez geçer ve kendi kendini 
güçtür. yararı kadar düşünür. Bu 
Kadınların avukat ve hâkim olmasını sağlayan da odur. Türkiye yakarak biter. Arkası, uzun süren karanlıklar olur. Sönmeyen ışık, 
yüzden olsa gerek 1980’li 
Almanya’dan sonra ikinci kadın hâkimi olan ülkedir 1930’da… milletin kendisidir. O da ayağını yorganına göre uzatırsa!” (ŞH 
KANUNLAR               
yıllarda çocuk mahkemeleri 
455; Toplu Eserler III: 297) 
KİMİN İÇİNDİR?
BÜYÜK GAZİ’NİN PARTİSİ
yargıçlarının çocuk sahibi 
Kanunların kimin için 
olmaları şartı konulmuştu. Türkiye, 1930’da Serbest Cumhuriyet Partisi (SCP) 
olduğunu sorduğunuzda klişe 
Diyelim ki 15 yaşında bir ile çok partili demokrasiye ikinci kez adım atar. Fethi 
cevap, “Kanunlar hak, hukuk, 
ergen A cezasını hak eden Bey büyük ilgi görür seçmenden. İçinden çıktığı CHP’yi 
adalet içindir” şeklindedir. 
bir suç işlemiştir. Eğer yargıç kıyasıya eleştirir. Adaleti de diline dolar. Neymiş, 
Kanunların önemli bir 
evinde 15 yaşında bir ergenle denetim yapılmıyormuş. Doğru değildir söylediği. 
amacının bu olduğu 
uğraşıyorsa bu çocuğun Söylemek istediği de o değildir kanımca. Ateşli 
düşünülebilir fakat pratikte 
cezasını, ceza değil, bir devrimci Mahmut Esat’tan yanıtını alır Ödemiş’te (18 
bu amaçtan çoğunlukla 
telafi mekanizması şekline Eylül 1930). İşte başlıktaki soru o gün sorulmuş sorudur 
sapılır. 
dönüştürmeye çalışır. ve sorduğu soruyu kendisi yanıtlar Mahmut Esat…
Bir devletin kanunları 
Bir zamanlar vitrinden Çünkü CHP “Büyük Gazi”nin partisidir. O partidir 
söz konusu olduğunda 
baklava çalan 15 yaşındaki ki Türk parasıyla, Türk işçisiyle yedi yılda ülkeyi 
bu kanunların üç temel 
bir ergene normal hırsız demirden ağla örmüştür, o partidir ki aşar vergisini de 
şey için mevcut olduğunu 
muamelesi yapılması toplum rejiyi de kaldırmıştır. Çünkü CHP, çiftçinin ve köylünün 
düşünebiliriz. Birincisi, 
vicdanını rahatsız etmişti. partisidir. 
kanunlar onları yapanlar ve 
Para çalmayan, sadece O partidir ki Ziraat Bankası’nı hortumlanmaktan 
ülkeyi yönetenler içindir. 
baklava çalan çocuğa insanı kurtarmıştır. Köylüye sağladığı krediyle, dağıttığı 
İkinci olarak “kanunlar 
kanunlardan üstün tutan tarım araçlarıyla üretim gücünü artırmış, ülkeden döviz 
kanunlar” içindir görüşü 
bakış tarzıyla bakılması daha 
çıkışını engellemiştir. Yetmemiş, yabancıların yanında 
vardır. Üçüncü görüş ise 
adil bir davranıştır.
amelelik yapan binlerce Türkü bağ, bahçe, mülk sahibi 
kanunların insanlar için 
Sonuç olarak kanunların 
yapmıştır. O partidir ki yabancıların, Türkleri maddi manevi 
olduğu inancıdır. Bir 
üstünlüğünü kabul etmek 
sömüren şirketlerini satın alıp millileştirmiştir. O partidir ki Kaynakça:
anlamda kanunların nasıl 
Mahmut Esat Bozkurt - Toplu Eserler, (Haz. Şaduman Halıcı), c III, c.IV, 
elbet de gereklidir ancak 
faizciyle, tefeciyle, vurguncuyla, rüşvet alanla ve verenle kıyasıya 
Kaynak Yayınları, İstanbul, 2014, 2015.
kullanılacağı konusunda 
“İnsanlar kanunlar için 
mücadele etmiştir. 
Şaduman Halıcı, Yeni Türkiye Devleti’nin Yapılanmasında Mahmut Esat 
üç odak noktası vardır. 
vardır” mantığı sağlıklı 
Sonuç? Mahmut Esat devrimin başını yediği ilk çocuktur 
Bozkurt (1892-1943), AAM, Ankara, 2004.
Sıralayalım. 
değildir, gerektiğinde 
kanımca. Kendisine yöneltilen eleştiriler partisini yıpratmasın 
Şaduman Halıcı, “Bir Rüşvet Davası: ‘Barut İrtişası’ Olayı”, Atatürk 
Kanunlar yapanlar 
kanunların insanlar için 
diye istifa eder Adalet Bakanlığı’ndan. Ve SCP kapatır kendi Yolu Dergisi, S.56, c.14, 2015, s.33-60.
ve yönetenler içindir: 
olduğunu hatırlamakta yarar 
Tarihte birçok kanun 
vardır. Bir şirkette çalışan 
yapıcı ve onları uygulayan 
mavi yakalının akşam 
Zirve öncesi çevrimiçi 
yönetici kanunların kendi 
evine iki elma götürdüğü 
çıkarları için olduğunu 
anlaşılmış. Bir yönetici 
sürdürülebilirlik eğitimi
düşünmüştür. Diktatörlük 
kanunlara göre bu çalışanın 
Galeati Yayıncılık Watsons Türkiye, bu yıl 
etmek ve toplumu sömürmek 
işten atılması gerektiğini 
ikincisini düzenleyeceği 
isteyen yöneticiler YENİ
savunmuş, bir diğeri ise 
Sürdürülebilirlik ve Girişimcilik 
kanunların gerek yapılışında 
“Ona bir kasa elma verelim, 
Zirvesi öncesinde gençleri, iş 
gerekse uygulanmasında 
çocuklarıyla yesin” demiş. 
dünyasının profesyonellerini 
kendi esenliklerini ön 
Ne kadar kanun, ne 
ve sürdürülebilirliğe ilgi duyan 
plana alırlar, kanunları 
kadar insan olmalı? Bu 
herkesi beş haftalık kapsamlı 
uygulayan yargıçları kendi 
konu tartışılabilir. Fakat 
bir çevrimiçi eğitim programında bir araya getiriyor.
istekleri doğrultusunda 
kanunların onları yapanlar eskişehir Teknik üniversitesi işbirliğiyle 22–23 
yönlendirerek kanunsuzluğa 
ekim tarihlerinde eskişehir Teknik üniversitesi İki 
ve ülkeyi yönetenler için 
iterler. (Cromwell bunu eylül Kampüsü’nde düzenlenecek etkinlik öncesinde 
olduğunu düşünmek, 
akademisyenler ve sektörün önde gelen markalarının 
yapmıştır.) Kanunların 
adaletsizliktir, ahlak dışıdır.  
katılımıyla yapılacak olan program beş hafta sürecek.
Watsons Türkiye’nin, eskişehir Teknik üniversitesi’nin 
akademik desteğiyle sürdürülebilirlik yolculuğuna akademik 
 
İmtiyaz Sahibi: 
 
14 EYLüL 2025 SAYI: 1849
bir perspektif kazandırmak amacıyla yaşama geçirdiği 
CUMHURİYET VAKFI adına 
KARGO DAHİL 350 ¨ YERİNE
n Yayın Koordinatörü 
ALEV COŞKUN programda sürdürülebilirliğe girişten döngüsel ekonomiye, 
DENİz üLKüTEKİN
Genel Yayın Yönetmeni
sosyal sürdürülebilirlikten inovatif Ar-Ge’ye uzanan geniş 
¨
n Reklam Genel Müdürü 
MİNE EsEN 300
bir içerik yer alıyor.
EVsUN sİNEM ALKAN
Sorumlu Müdür
pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr
bETüL bERİŞE
16 eylül-18 ekim tarihlerinde yapılacak çevrimiçi eğitim 
+90 539 669 60 69
baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve 
Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık 
programının ayrıntılarını öğrenmek ve yerinizi ayırmak için 
www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017
Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. 
AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul 
No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım 
Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: www.watsons.com.tr/surdurulebilirlik-zirvesi adresini ziyaret 
Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın
reklam@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611
edebilirsiniz. 
P ÜB Ş
km
            
    
