Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
28 nais 20n 24
2
EditördEn
ir tartışma varsa
ortada mutlaka iki
taraf vardır. Buna
çağdaş düşünce
B
“Her şey zıddıyla
birlikte var olur” demiştir.
Uzakdoğu’nun eski
öğretilerinden ying-yang
felsefesinin günümüze
uyarlanmış biçimi tartışma
ve düşünsel gelişimin temel
ilkesini oluşturur. Hegel’in
yaklaşımıyla kabaca tez ve
antitezin sentezi oluşturması
olarak da okuyabiliriz.
Peki günümüzün tartışma
ortamı çağdaş ve pozitivist
ilkelerin düşünce biçimi
eşliğinde bir fikir ortamı
oluşturuyor mu? Hiç
düşünmeden hep bir ağızdan
bu bulutlar kimin?
kocaman bir “Hayır!”
diyebiliriz sanırım.
Ortadoğu’da neredeyse 70 yıldır görülmemiş,
HHH
Son zamanlarda entelektüel
günlük yaşamı felce uğratan yağışların ardından
söylemin en çok dertlendiği
hem küresel ısınma hem de bulut tohumlama
konu bu, tartışma kültürünün
teknolojisi tartışmaların odağında.
yok olması.
Peki neden eğitim
olabilir mi? Artık okullarda
yetersiz eğitim verilmesi
ve insanların kendini ifade
biçimleri oluşturamadıkları
için ezber söylemlere takılıp
karşıt düşüncedeki birini
eçtiğimiz haftalarda Bir tohumlama, bulutlara gümüş iyodür kristalleri gibi
yağışların ardından
düşmanlaştırması mı?
leşik Arap Emirlikleri’ni parçacıklar yerleştirerek yapay yağmur üretme
Bae’nin üçüncü büyük
Olabilir ama entelektüel
kenti şarika’da (sharjah)
sular altında bırakan işlemine verilen isimdir. Gümüş iyodür çevrede
birikim zaten bunun dışında
yerel halkın daha önce
yağışlar sosyal medyada doğal olarak düşük konsantrasyonlarda bulunur
karşılaşmadığı bir durum
kalarak tartışabilmeyi ve
Gkonuşulmaya devam ve insanlara veya yaban hayatına zararlı olduğu
ortaya çıktı.
geneli de çatışma ortamından
ediyor. Caddelerin sular altında bilinmemektedir.
fikir ortamına çekebilecek
kalması, trafikte araçlarının içinde Water Corperation’a göre bulut tohumlama
beceriyi göstermeyi
mahsur kalan
yalnızca belirli yerlerde, sınırlı sayıda
gerektirmez mi?
insanlar,
hava koşulunda etkilidir. Ayrıca bulut
Korkutucu ama acaba
Dairese L
havalimanında
tohumlama, mevcut bulutları gerektirir;
fikirlerimiz mi bitti? Farkında
FLora
sürüklenme
yoktan yağmur üretmez. Barajlarda
olmasak da sürekli kendimizi
aşamasındaki
ek depolama sağlayabildiği yağışlı
tekrar ediyor olabilir miyiz.
uçaklar, balkonlardan
yıllarda en iyi şekilde çalışır.
Veya belki fikirlerimiz saklı
uçan mobilyalar,
Her bulut türü tohumlama için
duruyor ama susturulduk.
yükselen sular kaynaklı
uygun değildir. Etkili bir şekilde
HHH
cloud
yaşam alanlarında mahsur
tohumlama yapılabilmesi için
Yeni kişisel ifade mecraları
seeding (bulut
kalan hayvanlar, alışveriş
bulutların yeterince derin olması ve
düşünsel yaşam için fazla
tohumlama) ne
merkezlerinin göletlere
uygun sıcaklıkta (-10 ila -12 santigrat
tehdit içeriyor olabilir. Alaya
demek ve nasıl
dönmesi derken görüntüler
derece arasında) olması gerekir. Rüzgârın
alma, sataşma, dışlama...
ayÇa
yapılır?
hayli apokaliptikti. Birçok sel
da belli bir hızın altında olması gerekiyor.
Açıkçası günümüzde ne
ceyLaN Bulutlar, atmosferdeki
felaketinde ne yazık ki böyle
Bu koşullar en çok dağlık bölgelerde görülür.
geleneksel medya ne de
su buharının soğuması ve
görüntüler mevcut ve tabii
sosyal medya entelektüel
atmosferde yüzen küçük 1949’dan bEri En Yoğun Yağış
bunun yanı sıra büyük can Bulut tohumlama için
ayca_ceylan
insanın kendini anlatabileceği
bir toz veya tuz parçacığının uçaklar da kullanılıyor.
BAE Ulusal Meteoroloji Merkezi’ne göre hava
kayıpları da.
konforlu bir ortam sunmuyor.
çevresinde yoğunlaşması durumu kayıtlarının tutulduğu 1949 yılından
Peki sosyal medyanın
En güvenlisi ezberlere
sonucu oluşan küçük su damlacıkları veya beri bu yağış ülkenin aldığı en yoğun yağış. Bir
hız kültürü ile tanımlandığı olduğu bir zaman
sarılmak, topluluğun
buz kristallerinden oluşur. Yoğuşma veya buz yıl içinde yağması gereken yağmurun neredeyse
diliminde bu sel felaketi hâlâ neden konuşulmaya
söylediğini allayıp pullayıp
çekirdeği olarak bilinen bu parçacıklar olmadan 24 saat içinde düşmesi sonucu yaşanan sel felaketi
devam ediyor? Bu olay karşıt görüşlerin
yeniden üretmek. Fikir bu
yağmur damlaları veya kar taneleri oluşamaz ve
gündemi canlı tutmasının somut bir örneği. Bir Arap Yarımadası gibi iklim değişikliği karşısında
esaretten nasıl kurtulur?
yağış meydana gelmez.
yanda yaşanan yoğun yağışın Birleşik Arap hassas olan bir çöl ikliminin değişen küresel
Yanıtlarınız ve düşünceleriniz
Emirlikleri’nde uygulanan Cloud seeding yani Bulut tohumlama, belirli donma noktası sıcaklıklardan nasıl etkilendiğinin de göstergesi.
değerli, tartışmaktan
bulut tohumlama yöntemi yüzünden yaşandığını altı bulut türlerine küçük buz çekirdekleri İklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha
çekinmeyin... Hepinize iyi
yerleştirerek bir bulutun yağmur veya kar üretme da artarken elbette yeşil teknolojilerin gerekliliği
savunanlar bir yanda da 1980’lerden beri
pazarlar.
yeteneğini artıran bir hava durumu modifikasyon bu olayda da bir kez daha öne çıkıyor yapılacak
uygulanan bu yöntemin bu miktarda bir yağışa
tekniğidir. atılacak çok adım var ancak bana kalırsa ilk
neden olmasının mümkün olmadığı yağışların
dEniz Ülk ÜtEkin
Çoğu bulut tohumlama işlemi, buz kristallerinin
geleceğinin birkaç gün önceden bilgisayar adımlar arasında acilen fosil yakıttan vazgeçmek
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
modelleri tarafından da bildirildiğini dile getiren oluşumuna yardımcı olmak için gümüş iyodür ve kentlerin iklim değişikliği karşısında dirençleri
alanında uzman isimler. (AgI) adı verilen bir bileşik kullanır. Bulut artırmak var.
‘Kendini eğiten filozof’ İbni Sina’nın Batı aydınlanmasına katkısı bilinenden çok daha büyüktür
İbni Sina, Batı Aydınlanması
ve Hay Bin Yakzan
ir edebi kurgu türü olan Aydınlanmanın başat filozofu özgürlüğüne de bir açıklama getirir. Akıl
“robinsonat” ana karakterin kendi kendine yeterli midir? Akıl kendi
Kant’ı önceler gibi “Aklını
ıssız bir yerde (yaygın kendini belirleyebilir mi? Akıl otonom bir
kullanmaya cesaret et!” demek
olarak bir adada) mahsur yeti midir?
istemiştir. İbni Sina, akla dayanan
B
kalarak hayatta kalma İbni Sina, Hay Bin Yakzan’la tüm bu
bilginin kendi kendine yeterliliğini
mücadelesini anlatan eserlere verilen sorulara “Evet” yanıtını vermiş olur.
tarih diliminde yüzlerce yıllık geleceği inşa
göstermek için tamamen yalnız
isimdir. Robinsonatların tarihte ilk Aynı fikirden hareketle İbni Tufeyl’in
olan ve buna karşın bilgiye ulaşan etmiş bir hekim ve filozoftur.
yazdığı Hay Bin Yakzan, 1671’de “Kendi
örneği ise “Hay Bin Yakzan”dır.
İnsanlık ailesinin seçkin üyesi Ebu Ali el-
ve böylece uyanan bir insan
ayşe acar
kendini eğiten filozof” (philosophus
9. yüzyılda Yunancadan Arapçaya
Hüseyin İbni Sina 980 yılında, Orta Asya’da
kurgulamıştır.
autodidactus) ismiyle Avrupa’da yayımlanır.
çevrilen Salaman ve Absal öyküsünden
İbni Sina’ya göre dinin kurucuları Buhara yakınlarındaki Afşana adında küçük
Eichhorn’un Almanca çevirisi ise “Doğa
etkilenip Hay Bin Yakzan fikrini ilk bir kentte doğdu. Çok eziyet çekti. Sayısız
kendi zamanlarında daha sonraları
İnsanı” ismini alır ve 1783’te yayımlanarak
gündeme getiren kişi İbni Sina’dır. İbni kez kafir ilan edildi. Hayatta kalabilmek
filozofların öğrettikleri şeyi söylemişlerdir.
“Rousseau”cu geç Aydınlanma dönemine
için sürekli bir yerlerden bir yerlere
Sina’dan etkilenen Endülüslü düşünür İbni
Din ve felsefe arasındaki fark, dinin
denk gelir. Tüm bu etkiler için Ernst Bloch
Tufeyl, 12. yüzyılda Hay Bin Yakzan’ı kaçtı. Hapis yattığı da oldu. Yaşadığı tüm
alegorilerle anlattığı şeyleri felsefe
şöyle diyor:
olumsuzluklara rağmen son nefesine kadar
roman olarak kaleme alır ve adını tarihe
alegorilerden arındırıp kavrama yani akla
“Roman yalnızca Robinson’u ortaya
çalışmaya devam etti.
yazdırır. taşımıştır. İbni Sina’nın sözünü ettiği şey
çıkarmadı aynı zamanda Aydınlanmanın şu
Öğrencileri arasında dil, din, ırk ve
Hay Bin Yakzan, “Diri oğlu Uyanık”
yorumlamadır (hermenötik, tevil).
temelini güçlendirdi, insanın kendi aklının
cinsiyet ayrımı yapmaksızın (kız çocuklarına
demektir. 14. yüzyıldan itibaren Avrupa Bu görüş daha sonra İbni Tufeyl’in
dışında bir imana gereksinimi yoktur.”
da öğretmenlik yapmıştır) Bilgiyi paylaşan
dillerine çevrilmeye başlayan eser, Defoe,
öğrencisi olan İbni Rüşt tarafından
el-Hüseyin İbni Sina’ya saygıyla…
Bacon, Spinoza ve More gibi pek çok da dikkate sunulacak, tevil Batı
YÜzlErcE Yıllık gElEnEk
düşünür ve sanatçıyı etkisi altına almış, öyle Aydınlanmasına neden olacak kapıyı açan
Batı’da yaşanan Aydınlanmanın tarihsel
ki Aydınlanma çağını etkileyen eserlerin anahtar görevi görecektir. Dini metinleri
arka planında kimlerin olduğuna dikkat
Kaynakça
başında anılır olmuştur. yorumlama eylemi kilise kurumunun
kesilince düşünce tarihinden ve onun
İbn-i Sina, Aklın Ustası, I. Sergejew, K. Winter, Ernst
Neden bu kadar ses getirmiştir? otoritesinden özgürleşme olanağı sunmakla
doğusundan bağımsız bir Batı olmadığını Bloch, Çevirenler: Mehmet Çallı, Gazi Ateş, Evrensel
Çünkü İbni Sina, Hay Bin Yakzan’da kalmaz aynı zamanda insan aklının görmek mümkün. İbni Sina, kendi yaşadığı Basım Yayın.