Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
24 MART 2024
2
Editörd En Dijital dünyanın baş aktörleri azımsanamayacak karbon ayak izine sahip
daire Sel
Flora
ydınlanmanın
ardından dinin
dogmaları
sorgulanır olurken
sosyal medya
A
adım adım
yükselen bir değerdi bilim. 19.
yüzyıl sonlarından itibaren Batı
başta olmak üzere tüm dünyada
hiyerarşik anlamda belirleyici
ayça
bir karar mercisine dönüştü.
Ceylan
Nasıl dönüşmeseydi?
karbon salıyor
Bilimin getirdiği hijyen,
sağlık, beslenme ölçütleriyle
insan nüfusu, 1800’den 1900
osyal medya platformlarını
yılına kadar yüz yıllık süreçte
öyle ya da böyle seviyoruz.
neredeyse üçte ikilik bir
birbirinden farklı arayüzleri ve
artış görmüş büyük bir nüfus
biçimleri ile küresel ölçekte
patlaması yaşanmıştı.
Sbireylerin kendilerini ifade
HHH
etmesine ve kendilerine benzeyen
Bilimin, kendi denetim
bireyler ile buluşmalarına olanak
mekanizması içinde oluşturduğu
tanıyorlar. bu iki özellik sayesinde
etik ve değerler çok uzun süre
insanlığın gelişim süreci için tek günümüz toplumlarındaki bireyler
belirleyici oldu. Elbette bilimin
sosyal medya platformlarında onları
önerdikleri ve kimi zaman
sinirlendiren, üzen, kaygılandıran,
da dayattıklarına karşı gelen
korkutan içeriklerle karşılaşmalarına
topluluklar veya kişiler olmuştu
karşın yalnız olmadıkları sanal da olsa
ama tüm bunlar “cehalet”
yani gündelik yaşamda o insanları yüz
parantezi içinde değerlendirildi.
yüze hiç görmemiş ve göremeyecek olsa
Günümüzde ise bilimin
da bir topluluğa dahil olmanın verdiği
“doğru”yu ve “pozitif”i
güvenle daha güçlü hissedebiliyor. Pek
belirleme konumu sarsılıyor.
de haksız sayılmazlar. dünya genelinde
Elbette bunda bilimin kullandığı
5.35 milyar internet kullanıcısı var ve
yöntemlerden çok dünyayı
bu topluluğun 5.4 milyarı sosyal medya
etkisi altına alan “post truth”
sendromunun etkisi var.
platformlarını kullanıyor.
HHH
So Syal Medya Kullanı Mı arttı
Gerçeğin göreceli duruma
gelmesi aslında bilimin en Her yıl küresel ölçekte dijital verileri
ortalamasında 6 saat 44 dakika ve bu arası yetişkinlerin yüzde 22’sinin bu siteyi
tepesinde tartışmaya açılan bir
inceleyen We are Social 2024 yılının
sürenin 2 saat 23 dakikası sosyal medya kullandığı tahmin ediliyor.
kavramdı. Einstein’ın görelilik
ilk verilerini yayımladı. buna göre
teorisi üzerine oturtulan platformlarında harcanıyor. u Pinterest, dakikada 1.3 gram Co2
sosyal medya kullanıcı sayıları geçen
kuantum yaklaşımı bugün
Ülkemizde ise internette geçirilen eşdeğeri emisyonla çevreyi en çok
yıla oranla yüzde 5.6 artış gösterdi.
bilimsel olduğu kadar felsefi
günlük süre 6 saat 57 dakika ile dünya kirleten sosyal medya platformları
internette geçirilen günlük süre dünya
olarak da yaşam algımızı
ortalamasının üzerinde ve bu sürenin arasında üçüncü sırada. bu uygulama,
etkiliyor.
2 saat 44 dakikasını sosyal medya kullanıcıların her konuda esin almasını
Newton’un yasalarıyla öküzün
oluşturuyor. sağlayan bir görsel paylaşım olanağı
sırtından inen ve bir anlamda
Sayılara şaşırmak mümkün ancak sağlıyor.
döngüsü sabit bir algıya kavuşan
belki siz bile farkında olmadan benzer u Pinterest’i sırasıyla ınstagram,
dünya Einstein’ın buluşlarıyla
sürelerde sosyal medya platformu Snapchat, Facebook, l inkedin, twitter,
yeniden bir kaos evreninde
deneyimi yaşıyor olabilirsiniz. iklim twich, youtube takip ediyor.
buluyordu kendini.
değişikliğinin etkilerini yoğun şekilde
Aslında bilimin işlevi hep
Fo Sil ya Kıttan So Syal Medyaya
göründüğünden daha fazladır. hissederken yaşamın her alanında
en iyi senaryoda bu 10 platform
Örneğin Darwin’in, temelde
israftan kaçınmak önemli. Peki
Malezya’nın karbon ayak izine yakın
dünya siyaseti ve yaratılış
günümüzün neredeyse sekizde birini
bir salınım yapıyor. ınstagram özelinde
gibi dini derinden etkileyen
harcadığımız sosyal medyanın kullanımı
konularla ilgili bir fikir ise şaşırtıcı bir veri ile karşılaştım.
çevresel sürdürülebilirlik denilince akla
belirtmeyen “Türlerin Kökeni”
ınstagram’da yapılan eylemler arasında
ilk gelen kavramlardan biri olan karbon
isimli çalışmasının bugün içinde
karbon ayak izi en küçük olan post
ayak izini nasıl etkiliyor?
bulunduğumuz felsefi kökenli
yapmak en büyük olan ise ana sayfada
küresel değerler ayrışmasının ve
en ço K Karbon aya K izi tiKto K’un
kaydırma yapmak.
dolaylı olarak “post truth”un asıl
Pazar araştırma şirketi Compare the Sosyal medya hesaplarını her kontrol
nedeni olarak görülmesi gibi...
Market tarafından yapılan analize göre edişte verileri işlenmesi için ağırlıklı
HHH
sosyal medya kullanımı iklim değişikliğine olarak fosil yakıtlardan elde edilen
Tüm bu gelişmelerle bilim,
Önemli ölçüde katkı yapıyor. en yaygın 10 enerji kullanılıyor. yenilenebilir enerji
kendini anlatmak konusunda
sosyal medya platformu özelindeki analiz kaynaklarından elde edilen enerji
zorlu bir sınav veriyor ve
verilerinden öne çıkanlar şöyle: sonucunda elbette karbon ayak izini
gerçekliği somut veriler ışığında
u tiktok en yeni sosyal medya biraz da olsa düşürmek mümkün.
insanlara aktarırken bir yandan
iletişim becerileri de sınanıyor.
uygulamalarından biri ama ne yazık ki en Sosyal medyadaki karbon ayak izinizi
Elbette unutmamalıyız, bu
büyük karbon ayak izine sahip olanı ve düşürmek için siz de cep telefonlarınıza,
kaotik dönemden çıkmak yine
kaydırma yaparak geçirilen her dakika tabletlerinize ve bilgisayarlarınıza
bilim tarafından onanmış somut
için 2.63 gram karbon eşdeğeri yayıyor. sosyal medyada her gün geçirmek
gerçeklere sarılarak mümkün.
u Her bir dakikalık kaydırma başına istediğiniz zamanı programlayabileceğiniz
Hepinize iyi pazarlar...
2.48 gram emisyonla reddit listede ikinci uygulamalar indirebilir ve arada hem ruh
sırada yer alıyor. reddit şu anda dünyanın hem de fiziksel sağlığımıza iyi gelecek
dE niz Ülk ÜtEkin
en bilinen 21. sitesi ve abd’de 18 ila 29 yaş sosyal medya detoksu yapabilirsiniz.
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
Rüyasında yengeçler, kâbusunda kurtlar gören bir rakun
Kurtların sesiyle bile dönüşen doğa
urtlar, rakunlar ve yengeçler... diğer kısmını ise böcekler, mantarlar sesi verilirken diğer bilinen bir türün bu kıyılardaki sayısında
Birbiriyle bağlantılı bu üç ve bitkilerden karşılayan hayvan kıyılarda fok balığı büyük bir artışa neden oluyor.
hayvanın öyküsünü anlatmak topluluğudur. sesi veriliyor. Buna ek olarak kırmızı kaya yengecinin
için buradayım. Rakunlar, deniz Rakunlar rakibi olarak bilinen başka bir türünün
K İnsanlığın doğaya verdiği ürünlerini en az sizin kurt sesinden sayısının azaldığı gözlemleniyor. Ayrıca,
en büyük zararlardan biri besin zincirinin kadar seven canlılar korkarken fok yengeç sayısı artınca onların avı olan
tepesinde yer alan ve en sevdikleri balığı sesini bir salyangozun da sayısının azaldığı
yırtıcıları yok yemeklerinden biri de önemsemiyorlar. gözlemleniyor.
etmesidir. Bunun yengeçler. Tahmin Yaklaşık bir
bEkl EnmEy En sonuçlar
nedeni oldukça açık, edeceğiniz gibi ay sonunda
Sonuç olarak bu araştırma besin zincirinin
güvenlik ve besin kurtların ortamda bu kıyılardaki
en tepesinde yer alan kurtların etkisini çok
kaynaklarımızı olmaması rakun deniz
güzel bir şekilde özetliyor. Kurtların devreden
-örneğin, kuzuları- sayısını oldukça canlılarının
çıkması en başta tahmin etmenin çok güç
korumak. Kurt artırıyor. Bu da sayıları
olduğu etkiler doğurabiliyor. Görüldüğü gibi
nüfusu, son 100 yılda yengeç sayısı üzerinde inceleniyor ve
kurtların sesi bile doğanın dengesini yeniden
Kaan özellikle Avrupa’da olumsuz bir etki sonuçlar oldukça
kurmak için yeterli olabiliyor.
çok büyük bir yaratıyor. ilginç. Rakunlar,
MiKa
Biyolojide bu tür etkileşimlere çoklu trofik
düşüş yaşadı. Yakın Konu aldığım köpek seslerinin
etkiler deniyor yani bir organizma birçok
zamanda yayımlanan makalede, yankılandığı kıyılarda
canlının sayısını doğrudan ya da dolaylı
bir makale tam olarak bu konuya parmak kurtların daha az geziyorlar. Bu
olarak değiştirebiliyor. Uzun lafın kısası,
basıyor. rakunlar da kırmızı kaya yengeci
insanın kendi çıkarları doğrultusunda yaptığı
üzerindeki olarak
rakunlar mutlu oldu
bu müdahaleler, besin zincirinde onarılması
etkisini
Kurtların ortadan kaybolmasından dolayı güç yaralar açmayı sürdürüyor.
çalışmışlar. Belirli
mutlu olanlar sırf kuzular değil, bu listeye
kıyılarda rakunları
birdilimbilim
mezokarnivor olarak giren rakunlar da var.
korkutmak için
Kaynakça
“Mezokarnivor ne?” diyecek olursanız,
hoparlörlerden
DOI:10.1038/ncomms10698
diyetlerinin yaklaşık yüzde 50-70 arasını et,
köpek havlaması
bir dili M bili M
ayca_ceylan