Catalog

6 AĞUSTOS 2023 3 Türklükten istifa eden mi ararsınız, ‘Nerede dünyayı titreten İngiltere’ diye feryat eden mi? Hasta toplumlar-III: Yüzelliliklerin İnsanın çelişkileri İnsan, aklıyla dünyayı kontrol Lozan masalları edebileceğini düşünür ancak aklının ermediği bir şey karşısına çıkınca, “İnsan ozan Barış der. Lozan’da Mustafa aklı buna ermez” der. Doğru cümle, Antlaşması’nın Kemal’i muhatap “Benim aklım buna ermez” olmalıdır. 100. yılını alan devletleri de kutladık. Cılız kınar. Yunan diliyle Lbir kutlamaydı. konuşur, şöyle der: eçtiğimiz haftalarda ö Cumhuriyetin 100. yılına “Nerede o Edgerton’un yakışmadı. “Vur abalıya” donanmasıyla dünyayı “Hasta Toplumlar” misali yerli yersiz suçlanan adlı kitabından titreten İngiltere bir avuç akademisyen ŞaDuman Halıcı Gsöz ederken bazı devleti muazzaması? ülkemin dört bir yanında geleneklerin ve düşünme sadumankaragozhalici@gmail.com Nerede o insani, yine bir avuç dinleyicisine biçimlerinin toplumların yaşam felsefi, edebi ve Lozan’ın neden Türkiye’nin kalitelerini düşürdüğünü, içtimai eserleriyle Prof. Dr. tapusu olduğunu anlatmaya onların yok olma süreçlerini dünyayı aydınlatmaya çabaladı. Üst Ün hızlandırdığını belirttim. çalışan koca Fransa? Nerede refah Yüzüncü yılı da dolduğuna göre Dökmen Örneğin masummuş gibi ve saadeti ahaliyi vücuda getirmek içimiz rahat olmalı. Artık gizli gözüken “Olacak o kadar” veya için nazariyeler yürüten, düsturlar maddeler açıklanacak, Türkiye “Ye üzümü, sorma bağını” türünden cümlelerin, yapan İtalya? Bunların dört buçuk şahlanacak! Ata Demirer’in filmindeki ahlaki yozlaşmaya yol açtığını, toplumların içini şakiye baş eğmeleri ve bir iki maden, replik geldi aklıma: “Masallaaar kemirdiğini ileri sürdüm. Bu yazıda ise yaygın rıhtım, liman, demiryolu imtiyazı Masallaaar..” olarak kullanılan bazı hatalı ve çelişkili ata alıp üç beş para kazanmak için bütün Bugün size Yüzelliliklerin Lozan sözlerinden ve düşüncelerden söz etmek istiyorum. insanî düşünceleri çiğnemeleri din ve masallarından söz etmek istedim. içtihatlarını dinar ile tebdile tenezzül Kızını dövmeYen… İstedim ki bugün cehalet içinde eyleyen birer heyeti içtimaiye savunulan masalların kaynağını Dünyadaki bütün gelenekler sağlıklı değildir. ö mer fevzi, “Hedef ve Gaye”, rehber-i İnkılab, olduklarını meydana koydu.” görelim. Örneğin bazı atasözleri doğru değildir ayrıca 26 ağustos 1930. (Hakikat, 30 Haziran 1923, No: 158) zaman içinde eskir. Üstüne üstlük birbirleriyle sait MoLLa’dan Neyyir mübadele konusunu da türkLükten istifa edenLer çelişkili atasözleri vardır. Bu konuda aklıma gelen hafıZ isMaiL ’e sıkça işler. İstanbul’dan Rumların Ve Mustafa Sabri… Hani günümüzde atasözlerinden birisi, “Kızını dövmeyen dizini atılmak istendiğini, nedeninin ise Örneğin Sait Molla. Hani İngiliz eğitim kurumlarına adı verilen eski döver” şeklindedir. Bu atasözünde her şeyden ajanı Rahip Frew zenginliklerine el şeyhülislam. Sürgünde 10 yılını önce bir cinsiyet ayrımcılığı var. “Çocuğunu ile mektupları koymak olduğunu Yunanistan’da geçiren, çıkardığı Yarın dövmeyen dizini döver” demiyor, oğlanları söz Mustafa Kemal iddia eder. gazetesinde “Türklükten istifa ettim” konusu etmiyor, illa kızı dövdürecek. Bir de tarafından Yunanistan’daki diyen kişi. Yunan hükümeti İslam “Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik kamuoyuna Türklerin “zalim” Cemaati Başkanlığı’nı damadından etmeyeceksin” sözü var. Günümüzde büyük duyurulan, Türkiye’ye gitmek almasın diye çırpınan, kurban derilerine artış gösteren kadına şiddet ve kadın cinayetleri evini yakıp istemediğini haykırır, bile göz koyan bu muhterem din konusunda bu ifadelerin yüzde kaç payı olduğunu sigorta parasını mektuplar yayımlar. ölçemeyiz ancak ben bunların bir miktar da olsa adamımız Batı Trakya’da yaşayan cebe indirdiği Yayınlar ama kadına yönelik şiddete ve cinayetlere katkısı Kemalist Türklerin büyük arzusu anlaşılınca uydurma olduğu bulunduğu görüşündeyim. olan müftülerin seçimle belirlenmesi ülkeden kaçmak o kadar açıktır ki mücadelesine taş koyar. Yunan zorunda kalan ZihinseL çeLişkiLer bu mektupların. hükümetinin istediği gibi seçimle Sait Molla. İnsanlarda yaygın olarak birtakım obsesif Örneğin Komiser değil atama ile gelmelerini savunur. 5 “Son dakikada düşünceler vardır. Çok sayıda insan düşünceleri Adil Efendi isminde Şubat 1930’da Venizelos’a sunduğu Lozan’da bize yoluyla yaşamını kontrol edebileceğine (manipüle saygın bir adam on maddelik isteklerinin yedinci muavenet gösteren edebileceğine) inanır. Örneğin “Teldeki kuşları intihar etmiş, geride maddesinde yapar bu vurguyu. İngilizler değil sayarsam mutlu olacağım” veya “Şu kelimeyi bıraktığı mektubunda “Lozan Antlaşması’nın 45. miydi” sorusuna söylersem sınavı kazanacağım” diye düşünür. “Evlatlarım maddesinde Türkiye’de bulunan verdiği yanıtla Bu düşünme şekli, majik (büyüsel) düşünmedir. milletimizin gayrimüslim azınlıklar hakkında tanınan Lozan’ı İngiliz (Psikolojide bu tür düşüncelere “obsesyon”, bunları sebebi felaketi hukuk, Yunanistan tarafından kendi yardımına bağlar. davranışa dönüştürmeye ise “kompülsiyon” denilir.) olan hükümeti Sürgünde yazdığı arazisinde bulunan Müslüman azınlık Majik düşünce, insanların düşüncelerine büyük Kemaliyeden mektuplarda hakkında dahi tanınmıştır, denildiği bir güç atfettikleri anlamına gelmektedir. İnsan Hafız İsmail, müsavat, 26 eylül 1927 intikamımı almayı İngilizlerin Mustafa ve 43. madde ile de gayrimüslim adeta, “Ben düşüncemle, aklımla yaşamımı, hatta unutmayınız” demiş. Kemal’e yardımcı olduğunu, Lozan’da Türk tebaasının dini hukuklarına dünyayı kontrol edebilirim” demektedir. Fakat Masallara Ömer Fevzi de ortak olur. bu desteğin sürdüğünü, Mustafa aykırı herhangi bir muameleye tabi insan aynı zamanda kendi aklına güvenmez. Pek Ruh haline(!) göre mütareke döneminde Kemal’in de İngilizlere verdiği sözü tutulamayacakları açıkça belirtildiğine çok insan bilimsel mantığa başvurmak, aklını bir Anadolu’dan tutup hilafeti kaldırdığını iddia eden ilk göre seçimle bu kullanarak doğayı anlamak yerine karşısına çıkan bir İstanbul’dan isimlerdendir. hakların dinsiz karmaşık durumlara bakıp, “İnsan aklı buna ermez” yana olan, Hafız İsmail… İttihat ve Terakki onu Kemalistlere verilmesi der. Bence akla hem önem vermek hem de onu nihayet Yunan ve milletvekili adayı yapmayınca Hürriyet küçümsemek temel bir çelişkidir. Müslümanlara zarar İngiliz tarafına ve İtilafçı olan, İzmir’de çıkardığı Nice insan ufacık yumurtadan çıkan civcivin vereceğinden Yunan geçen, sürgünde Müsavat gazetesini sürgünde İngiliz kocaman bir canlıya dönüşmesine bakar, olayın hükümetinin bile iki üç yıl akıl parasıyla Mısır’da yayımlayan gazeteci! biyolojik mekanizmasını anlamaya çalışmak yerine, seçim yaptırmaya hastanesinde mütareke döneminde Darül Hikmetül “İnsan aklı buna ermez” der. Tonlarca ağırlıktaki hakkı yoktur.” (Yarın, yatan, İslamiye başkitabeti görevini yapan uçakların uçmasına bakıp, “İnsan aklı buna ermez” 7 Şubat 1930). Mehmet Akif Ersoy’u azlettirerek salıverilince der. Oysa doğru cümle, “Benim aklım buna Lozan günlerinden yerine geçen, Ayasofya Camisi Rehber-i İnkılab ermiyor” şeklinde olmalıdır. Çünkü mühendisin aklı bugüne değin Lozan’ı minberinde İngiliz güzellemeleri yapan gazetesini bu işe ermektedir ve uçağı uçurmaktadır. İnsanların yaşatmak isteyenlerin isim. Ona göre tesettürün kaldırılması, çıkarıp “Milli kendi akıllarına güvenmemeleri konusunda daha kimlerle nasıl mirasta kadının eşitliği hatta Medeni Mücadele’yi pek çok örnek var. Yüzyıllar boyunca insanlar mücadele verdiğini Yasa’nın kabulü Lozan sonrasında ben yaptım” Mısır piramitlerine bakıp, “İnsan aklı buna ermez, görüyor muyuz? olmuş. Doğru değil mi? Doğru. Ama iddiasıyla bunu insanlar yapmış olamaz, yapsa yapsa uzaylılar Yüzelliliklere yine bir demek istiyor ki Türk kadınlarının yeniden yazmaya yapmıştır” dediler. Oysa o piramitleri insanlar Yüzelliliğin mektubu çağdaş görüne kavuşturulacağına, kalkan Trabzonlu yapmıştır. Uzaylılar Dünya’da piramit yok diye çok ile yanıt verelim. Refi’ ona toplumda eşit haklar eşit Ömer Fevzi mu üzülmüşlerdi? Piramit yerine keşke vebanın görevler yükleyen Medeni Yasa’nın Cevad Ulunay diyor Eyüboğlu. Türk- aşısını getirselerdi. benimseneceğine Lozan’da söz verildi. ki: Kürt kardeşliğini “İnsan aklı buna ermez” düşüncesi kendi içinde Lozan tutanakları yayımlandı. Var mı “Ben Beyoğlu hedeflemiş ayrıca başlı başına bir çelişki taşımaktadır. Bu görüşmelerde böyle bir konu? Yok ama laternacılarının o da. Lozan cümleyi kim söylüyor? İnsan aklı söylüyor. Yani olsun, çamur at izi kalsın… Kaldı mı? önünde içinden görüşmelerinde akıl ben bu işlerden anlamam diyor. İyi de akıl Kaldı. kan giden Türk’ün Lord Curzon’un bu işleri bilmiyorsa bu durumda söylediği cümle ferahlığını Lozan’da de yanlış demektir. Demek ki akıl bu işlerden “Kürtler ‘GiZLi MaddeLer’ mustafa sabri, “İstifa ediyorum”, kendi gözümle olmasaydı Milli anlamaktadır. MasaLının başLanGıcı Yarın, 29 temmuz 1927. gördüm. Bu kıyas bana Mücadele başarıya Sonuç olarak insan önemli çelişkiler içindedir, Lozan’ın gizli maddeleri masalı da bu gönül bağlanılacak istikametin ibresi hem düşünceleriyle olayları kontrol edebileceğine ulaşamazdı” dediğini iddia eden Ömer günlerde boy verir. Neyyir Mustafa’dır oldu […] Memlekette yapılan her inanır hem de aklının yetersiz olduğunu iddia eder. Fevzi uydurduğu bu iddianın devamını bu masalı uyduran. Edirne’nin şey, mademki Gazi Paşa’nın ve onun İnsanlar hem kültürlerinin, inanç sistemlerinin da getirir. İsmet Paşa, Curzon’un bu Yunan işgalinde olduğu günlerde etrafında toplanan erkânın eseridir, iyi yarına kalmasını isterler hem de çağa sırt çevirip uyarısını resmen kabul etmiş ve “Türk- Yunan parasıyla Yunan propagandası binlerce yıllık yaşam tarzlarıyla yaşamaya çalışırlar, de olsa fenadır. Bu mantıkla hareket Kürt Hükümeti” kavramını kullanmış. yapan Teemin gazetesinin sahibi. bu yüzden yok olmaya başlarlar. Üstelik bu insanlar olunursa memleket (modernizme) Bu tanımlamayı örnek alan Türkçe Sürgünde Yunanistan’da Hakikat’i yaptıklarının yanlış olduğunun bilincindedirler, doğru sevk edileceğine kavuk ve karık gazeteler de “Türk-Kürt Hükümet-i çıkarır. Haziran 1923’te antlaşma “Herkes gider Mersin’e, biz gideriz tersine” derler Cumhuriyesi” başlıkları atmış, böylece devrine avdet ettirilirse yine fenadır. imzalanmadan bu gazetede bombayı ama geriye gitmeye devam ederler. Çünkü mesele hastanın iyileşmesi Kürt halkının Türk devlet örgütündeki patlatır. İşte bu türden çelişkilerini terk edemeyen insan sosyal, siyasi hak ve varlıklarını itiraf değil, hekimin şahsiyetidir.” (EGM “Lozan konferansında saklı siyaset toplulukları gelişemezler, Edgerton’un tanımladığı etmiş. Ne diyelim Allah ruh sağlımızı Arşivi, Dn: 12222-98, Bn: 1/C-6, Bt: dönüyor, açık görüşmeler son buldu, hasta toplumları oluştururlar, risk altında yaşarlar.* boğazlarda işgal güçlenerek sürecek” korusun… 3.12.1928) n Yayın Koordinatörü Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Baskı: İleri Basım Mat. Amb. İmtiyaz Sahibi: Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Reklam Tanıtım Yay. ve dENİz üLKüTEKİN CUMHURİYET VAKFI adına Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna n Sayfa Tasarım * Edgerton, R. B. (1992). Hasta Toplumlar: İlkel düzen 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 ALEV COŞKUN EMİNE BİLGET 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 Bahçelievler İstanbul dağıtım: efsanesine bir meydan okuyuş. Çev. H. Turgut. Ankara: Sorumlu Müdür e-posta: reklam@cumhuriyet.com. Turkuvaz Dağıtım Pazarlama n Reklam Genel Müdürü Buzdağı Yayınevi. tr Uets: 25999-15079-37611 A.Ş. Yaygın süreli yayın AsLAN YILdIz EsRA BOzOK pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr 6 AğUsTOs 2023 SAYI: 1740 kP r ÜBaŞı