Catalog

29 MAYIS 2022 4 Pazartesi başlayıp salı bozulan diyetler, her geçen gün değişen beslenme alışkanlıkları ve estetik kaygıyla beden Simay sağlığının tehlikeye gzö ener girmesi... Peki, simay.gozener@ Zarardan sağlıklı bir beden için cumhuriyet.com.tr neler yapılmalı? dönmüyoruz Pek çok insan yaşadıklarından üzülse de yürüdüğü yoldan sapmıyor. Yoksa insanlar mutsuzluklarından mı besleniyor? ararın neresinden dönülse ralıklı oruç, ketojenik beslenme, kârdır” önermesine katılır mısı- Akdeniz diyeti... Kimi için yaşam nız? Geçmişteki kararların bu- biçimi kimi için de fazla kilolardan günü öngöremeyeceği, bazen kurtulmanın en kestirme yolu olan “Ztaşıyamayacağı hatta baştan ha- Abeslenme türleri ve diyetler sağlı- talı olduğu fikri kâğıt üstünde güzel görünüyor ola- ğımızı ne oranda etkiliyor? Beslenmenin de par- bilir. Ancak araştırmalar, insanların çoğunun zarar- mak izi gibi kişiye özel mi olması gerekiyor, di- larından dönmediğini gösteriyor. yet ürünler düşündüğümüz kadar sağlıklı mı? Ak- Batık Maliyet Yanılgısı (The Sunk Cost Fallacy) lımıza takılan soruların yanıtlarını işin uzmanı di- denilen durum, stratejik karar alma konusunda de- yetisyen Aslı Tür’den dinleyelim. neyimli büyük devlet ve şirketleri bile etkileyen bir u Beslenme terapisi nedir? davranış biçimi. “Concorde Yanılgısı” olarak da bilinen batık ma- Bedeninizin verdiği belirtileri ele alan, altta yatan sebepleri araştıran, dengede gözükmeyen kısımla- liyet yanılgısında 1956’da İngiltere ve Fransa’nın süpersonik Concorde uçağını geliştirme aşamasın- rını teraziye koyan temeller üzerinden çalışan bü- tünsel bir terapidir. Bedenlerimizi, kişideki belir- da büyük zararlara girmelerine rağmen projeyi siya- si ve yasal nedenlerle sürdürmeleri, yatırımlarının tileri çözümleyerek dengeye getirmeyi amaçlayan, gıda öncelikli çözümler üreten, biyolojik özerklik karşılığını alamamaları örnek gösterilir. ve epigenetik üzerinden çalışarak yemek ve sof- çu Valdız rayla olan ilişkimizi iyileştirme yoluyla, gerekti- İnsanların zaman, para, emek harcadığı bir uğraşıya, ğinde fonksiyonel laboratuvar testlerini de uygu- layıp yorumlayarak, diyet ve yaşam tarzı değiştir- zararları artsa da devam etme eğilimine girmesi batık mali- meye yönelik bir yaklaşım içerir. Burada amaç ki- şinin bedensel ve ruhsal sağlığının anahtarını eli- yet yanılgısına denk geliyor. Kulağa ekonomik gibi gelse ne alması ve sürdürülebilir olması. de durum genellikle duygusal. az işlenmiş gıdalar Mutsuz olunsa da beraber Aslı Tür geçirilen yılları duygusal bir u En basit biçimiyle sağlıklı olan her bireyin elçin emek ve yatırım olarak göre- yeterli beslenebilmesi için neler yapması, neler- Poyrazlar rek ilişkiyi sonlandırmayarak den uzak durması gerekiyor? mutsuz olmaya devam etmek Bedeni yoksun bırakan diyetlerden çok, www.elcinpoyrazlar.com ya da asla kullanılmayan eş- “Bu bedeni nasıl hakkıyla beslerim?” yaklaşı- yaların çok para verildiği için mı önemli... Gerektiği kadarını alamayan be- saklanması veya bilet alındı diye beğenilmeyen bir den farklı hastalıklar geliştirebiliyor. Dolayısıyla filmi sinemada izlemeye, başladığınız kitabı sevme- onun temel sistemlerini gerektiği gibi işler hale seniz de okumaya devam etmeniz gibi. getireceğiz. Bunun en temel adımı da doğasın- dan çok uzaklaşmamış ve olabildiğince az mantık değil duygular önde işlenmiş gıdaları sofralarımıza taşımak. Sorunun temelindeki soru ise şu: “İnsan zararı gör- u Yaşadığımız çağda neredeyse mesine rağmen neden bundan geri dönmez?” veya “İn- tüm hastalıkların nedeni olan stres sanlar neden her zaman gerçekçi kararlar alamıyor?” İlk ve en büyük sorunların başında yanıt, kararlarda duyguların önemli yer kapladığı. Sa- gelen doğru ve doğal gıdaya ulaş- dece kâr zarar bilançosuna bakılması gereken finansal ma arasında nasıl bir bağ var? yatırımların altında bile karar vericilerin işi başarmak, Biyolojimize uymayan günü- kendisiyle gurur duymak gibi duygusal planları var. müz “besin”leriyle doldurduğu- Uzmanlar bu durumda kişide psikolojik sıkışmış- muz vücutlarımız ciddi stres sin- u Son yıllarda glütensiz beslenme olduk- lık hissi doğduğunu söylüyor. İşinize yaramasa da ‘g l üten Siz’ yalleri verir. Örneğin şekere ba- ça yaygınlaştı. Peki, kulaktan dolma bilgiler ne plana sadık kalmak, bedelini uzun süredir ödediğiniz ğımlı yaşayan bedenler, yağ me- oranda doğru? bir şeyin karşılığını alamayacağınız yönündeki zi- kanizmalarını devreye sokma es- Yağmurdan kaçarken doluya tutulmayalım. “Glü- hinsel uyumsuzluğu düzeltme çabasına işaret ediyor. ne kadar nekliğini unuttuklarından, kan şeke- tensiz” diye belirtilen piyasadaki birçok ürün, fazlaca kı- Öte yandan alınan karardan vazgeçmek suçluluk ve ri regülasyonlarını adrenal sistem üze- vam artırıcı ve katkı maddesi içeriyor. Süt ürünleri iyi de- pişmanlık duygusuna neden oluyor. Bu da taahhüt rinden yapmaya başlar. Kadınlarda sık- Sağlıklı? ğil diye düşünüp bitkisel sütlere yöneliyoruz. Markete gitti- yanlılığı ile ilişkili. Geçmişteki kararlarımızın en iyi ça rastladığımız bu durum sürekli yüksek ğinizde bir badem sütünü alın. İçerik listesinde şeker mi var? eylem planı olmadığı yönünde yeni kanıtlar ortaya seyreden stres hormonu anlamına geliyor. Be- Badem oranı yüzde 2-3 civarı mı? Koruyucular, kıvam artırıcılar çıksa da arkasında durmaya devam etme yanılsama- den sistemlerimizi dengeye getirdiğimiz bir çalış- mı içeriyor? Bu ürünleri tüketip buralardan sağlık beklemeyelim. sından gelen bir çeşit yanlı bağlılık. Bugünü geçmi- mayla kortizol yanıtını susturmak, bağırsak ona- şin harcanmış maliyetleri üzerinden kurmak, şu anın rımı üzerinden de stresi azaltmak mümkün. ve geleceğin faydalarını göz önünde bulundurma- mak. Bir diğer neden olarak da insanların kayıptan u Sizin de çalışmalarınızı yürüttüğünüz tabolizmasından derisine kadar, bulunduğu mev- robiyata, beyin kimyasallarımız, duygu durumu- kaçma arzusu gösteriliyor. bağırsak ve zihin sağlığı arasında nasıl bir bağ sime uyumlanıyor. Dolayısıyla daha ısıtan, kek- muz ve zihinsel yeterliliğimiz için güzel bir alt- var? Yine uzmanlara göre psikolojik olarak yitirme- remsi, yangılı besinlerden yana... Salatalık, do- yapı oluşturur. menin acısı kazanmanın zevkinin neredeyse iki ka- Bağırsaklarımız ikinci beynimiz olarak nite- mates gibi serinletici sebzeleri alıp bu biyolojik lendiriliyor. Aslında mikrobiyatanın zenginliği- tı. Buna göre gelecekteki faydaları düşünerek karar u Artık neredeyse tüm meyve ve sebzelere her gereksinim içindeki bedene verdiğinizde, organik vermektense eski kararımızdan doğacak kayıplara ne bakarsak, birinci beynimiz de diyebiliriz. Zi- an ulaşılabiliyor. Peki, bunları mevsim dışında yetiştirmiş dahi olsanız bedeni hizalamadığınız hinsel duygu durumumuzu yöneten kimyasalla- saplanıp kalıyoruz ve zararı daha da artırıyoruz. Ya- tüketmenin bedenimize etkisi nedir? bir yerden besleniyorsunuz. Öyle güzel bir coğ- şamın batık maliyetleri çoktan kaybedildiyse eski- rın yüzde 80’i bağırsakta yapılıyor. Dolayısıyla İnsanoğlu döngülerle uyum içinde yaşamaya rafyada yaşıyoruz ki her mevsimin bize sundu- sağlıklı, geçirgenliği olmayan, dirayetli bir bağır- miş kararları gömmenin zamanı gelmedi mi? göre düzenlenmiş. Doğanın mevsimsel döngüle- ğu sebzeler, meyveler, otlar var. Başka bir mevsi- sak sistemi ve çeşitlilik açısından zengin bir mik- ri yaşamın olmazsa olmazı. Kışın bedenimiz me- minkini yemezsek, eksik kalmayız. ro SeBud birini takip eden fay kırılmalarının en güçlüsünü MUBI’de cuma günü gösterime oluşturuyor. Karakterlerden biriyle iletişimde an- giren Jacques Audiard imzalı Banliyö Banliyö cak öykülemeyi şekillendiren öğe haline gelece- yapım, romantik yanılsamadan ğini, bu sekanstan anlamak mümkün. Çağrı mer- kezinde çalışan ve büyükannesinin evinde sorum- arınmış bir Paris manzarasında luluklarından kaçmayı başaran Tayvanlı Emilie, aşk ve ilişkileri sorguluyor. Âşıkları: flört uygulamalarında gezindiği bir dönemde ev Âşıkları: arkadaşı olarak tanıştığı Camille ile bir yakınlığa ağdaş insanın, sistemin yarattı- giriyor. Camille lise öğretmeni ve Emilie ile olan Başak Bıçak ğı kodlarla bağıntılı çelişkileri, cinsel birlikteliğinin, fiziksel iletişimle sınırlı kal- tatminsizliği ve içe dönüklüğü masında ısrarcı. Nora ise hikâyeye en son katılan Paris 13. Paris 13. basakbicak kendisini en çok duygusal iliş- Ç ve toksik bir ilişkiden kaçıp yıllar sonra yeniden @gmail.com kilerde gösteriyor. Flört uygu- üniversiteye dönmek isterken daha büyük bir so- lamaları, para karşılığı satın alınan cin- runla karşılaşan Bordeaux’lu genç bir kadın. sellik ve her türlü duygusal boşluğu dol- Jacques Audiard “Paris 13. Bölge”de, Léa Bölge Bölge durmaya yönelik faaliyet bireyleri çoğu zaman Mysius ve Céline Sciamma işbirliğiyle erotik bir fiziksel bağlarla birbirine kenetlerken, cinsellik aşk antolojisi kurguluyor ve kahramanlar soluk, yeni anlamlar kazanıyor. bilindik dokusundan tümüyle uzak bir anlatımla Audiard’ın, bir yandan Tomine’in eserlerini Fran- grenli sokaklarda gezinirken izleğiyle uyumlu do- Peki, bu imgelemde, bireyde katalizör etkisi ya- gerçekleştirerek bireyci tavrını pekiştiriyor. sız bayrağına sararken, diğer yandan çoğulcu kıl- ğal anları yakalamamızı da sağlıyor. Kentin ruhu- ratan etken ne? Saf bir aşk mı yoksa salt bir ara- ması da yine bu sebepten. Jules ve Jim havası es- nu kaybettiği izlenimi veren binaların orta yerin- aşk üçgeni yış mı? Bu sorular, bireyi merkezine alan film- tiren bir aşk üçgeninde üç kişiyi bir araya getiren de, duygusal salınımlarını takip ettiğimiz bu dört Paris’in, Olimpiyat Oyunları’ndan adını alan ve lerde tartışılmamış meseleler değil. Zaten Jacqu- film, karakterlerinin arasındaki farklılıkları siyah kişi, bireyin aşk ve cinselliğiyle ilgili günlükleri- es Audiard imzalı Paris 13. Bölge’de (Les Oly- 70’lerin başında inşa edilen Les Olympiades böl- beyaz bir sinematografiyle yok ediyor. Bu seçim, ni karıştırmamıza izin veriyor. Tuhaf ve gerçek gesinde, yüksek kulelerin arasında yaşayan in- mpiades, Paris 13e) de büyük anlam barındıran anlatının kalbine yerleştirilen başka bir karakterle olansa, finalde “mutluluğa” erişen her karakterin bir sorgulamaya girilmiyor. Yeni bir girişim duy- sanlarla anlatısını birleştiren Audiard, Amerika- ilişkili, çünkü film başladıktan kısa bir süre son- filmin bütününde mutlu olmaması... Ve yukarı- lı Adrian Tomine’in kısa öykülerinden yola çıkı- gusu uyandıran ve bireyin dönüşümünü farklı ka- ra ekranda gördüğümüz ilk renkli an, o karakterin daki sorulara buğulu cevaplar vermesi... Belki de rakterler üzerinden incelerken şehir-sistem-birey yor. Karakterlerin, klasik Parisliden uzak tinle- hikâyeye eklemlenişiyle açığa çıkıyor. “Paris 13. Bölge”nin damakta bıraktığı kekremsi ri de buradan ileri geliyor ki bu bölge, Fransa’nın zıtlığını yakalayabilen bir film var karşımızda. Ve Amber Sweet, filmi “renklendiren” bir seks iş- tadın formülü burada saklı. Audiard, herkes için bunu, dünyanın en romantik şehirlerden Paris’in farklı uluslardan vatandaşlarının yaşadığı bir yer. çisi ve anlatının merkezindeki karakterlerin bir- olmasa da kesinlikle “bizden” bir şeyler anlatıyor. Uyumsuz gıda denge bozar Puanım: 7.5/10