Catalog

2 21 MART 2021 Önce sorgula, sonra ihtiyaçlarını fark et Kendini bilme yolculuğu Hepimiz kendi seçimimiz dışında dünyaya geldik. Dünyaya gelişimizin bir amacı olup olmadığını bilmiyoruz. Birileri bizim adımıza “İyi bir insan olmını oluşturma yükümlülüğü ve sorumluluğuyla karşı karşıya kalırız. Ama bazıları bu yükümlülüğün ve sorumluluğun farkına var(a)maz ya da farkına varsa da bunları üstlenecek gücü veya cesareti bulamaz. mak”, “Mutlu olmak”, “Vatana, millete haNe zamanki kendimiz, hayatımız, varoluşuyırlı bir insan olmak”, “İyi bir kul olmak” muz ve genel anlamda hayat hakkında sorular gibi amaçlar belirleme girişiminde bulunmuş olabilir. Ancak bu girişimlerin hiçbiNAZIM sormaya başlarız; kendi gözümüzden kim olduğumuzu görmeye çalışırız; başkaları tarafından rinin gerçek anlamda ne olduğumuzu, ne SERIN bize giydirilmiş olan “elbisenin” gerçekte bize olmak istediğimizi ve hayatımızın “özümüze” ait olan nasıl bir amaca yönelik olmaUzman psikolog ait olup olmadığını ve bizim elbisemizin nasıl olması gerektiğini sorgulamaya başlarız; işte o sı gerektiğini belirleyebilme olanağı yok. zaman “kendini bilme yolculuğumuz” başlar. GERÇEK BULUŞMA İÇİN Kendini bilmek, kişinin “kendisini kendisi yapan” özelliklerinin, potansiyellerinin ve “gerçek” Başkalarının bizim adımıza belirlediği ve sanki ger ihtiyaçlarının farkına varması, özüne ait olanlarla çekten özümüze aitmiş gibi bize yönelttiği amaçlar, ait olmayanları ayırt etmesi ve böylece kendisiyle sadece onların kendi ihtiyaçları ve amaçlarıyla ilgili. “buluşması” demektir. İnsan, kendisiyle Her birimiz, bilincimizin belli bir seviyesinden itiba buluştuğu oranda kendine ait hayat amacını ve ren kendi hayatımızın amacını, varoluşumuzun anla varoluş anlamını oluşturabilir. FARKINDALIK DİNGİNLİK “Pek çok insan, içinde yaşadığı koşulların kendisine çizdiği sınırlar, ona empoze edilen korkular, düşünce ve YARATIR Kendini bilme çabası sonu olan, bitimli bir çaba değil, daha çok bir yolculuktur. Çünkü ne insanın davranış kalıpları yüzünden hiçbir zaman kendini bilme ve dolayısıyla kendi hayatını yaşama imkânı bulamadan “mış gibi” bir hayatı yaşayarak bu dünyadan ruhsal ve zihinsel gelişimi ne de yaşamdaki değişim bitimlidir. geçip gider.” Bu yolculuğa çıkan kişi, her daim kendini sorgulamalı, hayatının her anında yaşadığı her yeni deneyimin, her farkındalığın, öğrendiği her bilginin, geçirdiği her değişimin kendisini nerelere taşıdığını analiz etmeli ve tüm bunları kendi içdünyasına nasıl kattığına dikkat etmeli. çakgönüllülükle birlikte “kendini kabule” yaklaştırır. u Kendini bilme çabasında olan insan, kendisini evrenin merkezinde gör(e)meyececeğine göre, kendi varlığının, içinde yaşadığı toplumla, dünyayla ve gideNASIL GIDILIR? u Özgürce sorgulayan, dogmalarla, tabu ve korkularla kuşatılmamış bir zihin gerekli. u Cesaret, kararlık, dirayet ve sorumluluk sahibi olmak şart. u İnsan bu yolda giderek zayıflıklarıyla ve eksiklikleriyle yüzleşir. Bu yüzleşme onu kibirden uzaklaştırmaya ve alrek tüm kainatla ilişkisini kavrama ihtiyacı da hisseder. u Kendi sınırlarının ve potansiyellerinin farkındadır. u Kendini bilme yolculuğunda olan bir zihin, bu yolda katettiği mesafe oranında aydınlanır. u Yeryüzünde iyi adına ortaya konulmuş ne varsa bu, kendini bilme yolcularının eseridir. Çok eskiden taş fırınlarda pişirilirmiş Güveçteki lezzet VECDI SEVIĞ vecdi.sevig@gmail.com A nkara’nın Nallıhan ilçesinin Karacasu köyünün yükseklerinde bir şelale vardır. Kışın kuruyan o şelaleden dün gece yarısından itibaren gürültülerle su akmaya başlamış olmalı. Her yıl 21 Mart’ın ilk saatlerinde suyun akışını izlemeye gelenler geceyi şelalenin yakınlarında geçirirler. Yörede buradan akan suyun uyuz hastalığına iyi geldiği inancı yaygındır ve geçmişte hayvanların tedavisi için uzun yıllar kullanılmıştır. HHH Köy son yıllarda şelalesi ve çevresinde tür sayısı 650’nin üzerindeki bitkiyle ünlendi. Yörenin yüz yıllardır bilinen bir ünü de güveçtir. Karacasu köyünün taşımalı eğitime geçildikten sonra konuk evine dönüştürülen ilkokuluna giderseniz pilavın üzerine yayılmış kuşbaşı etlerden oluşan güveç karşınıza çıkacaktır. Nallıhan’ın komşusu Beypazarı’nda et ile pilav karışık halde, Güdül’ün Tahtacıören köyünde etler pirincin üstünde hâkimiyet kurar biçimde sunulur. HHH Başkent’in batısında kalan bu üç ilçe birbiriyle sınır komşusudur. Yörede pişirilen güveçlerin hazırlanıp içine konulduktan sonra fırına verildiği aynı adı taşıyan ya da çömlek denilen kaplar ise Beypazarı ve Nallıhan’ın güney komşusu Mihalıççık’ta üretilir. Eskişehir’e bağlı bu ilçenin Sorkun köyünde imal edilen çömlekler içine konulan malzemelerin lezzetini yiyenin damağında iz bırakacak biçime dönüştürür. Anadolu’da 20’ye yakın kentte topraktan güveç ve benzeri eşyanın geleneksel yöntemlerle imali sürmektedir. HHH Refik Halit Karay’ın Kadınlar Tekkesi’nde sebzeli güveç yapılır. Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi’nde “güveçte sarımsaklı karides” sofraya getirilir. Halit Ziya Uşaklıgil, kızı Bihin Hanım’ın doğumunu yazın dünyasının dört ünlü adı Ahmet İhsan (Tokgöz), Mehmet Asım (Us), Ahmet Rasim ve Mehmet Rauf ile Sarıyer’de Fırıldak Bahçesi’nde güveç çevresinde buluşup kutlar. Metin Eloğlu’nun dizelerinde güveç kuru fasulyenin lezzetini zıplatmak için kullanılır: “Keşkek şu kazanda kaynar benim bildiğim/Şu güveçte helmelenir fasulya/ Kuzu şu karar ateşte çevrilir/Tuzlama şu tabağa konur ille/Yumurta şu sahana kırılır” “Bol patlıcanlı, taze yeşil fasulyeli, hatta içinde bezelye bile bulunan” güveci Nâzım Hikmet anlatır. Şair böyle pişirilen yemeğin lezzetini aralarında “Hatırla sevgili o mesut geceyi”, “Pencerenin perdesini aç bana göster yüzünü” gibi şarkıların da bulunduğu Muhlis Sabahattin (Ezgi) Bey’in plaklarına benzetir. Güvecin dibine koruk üzüm döşeyip koyun etiyle, bamyayı, patlıcanı, kabağı, soğanı, sarımsağı sıra sıra doldurup fırına veren Edirne Mevlevi Dergâhı Şeyhi Ali Eşref Dede’dir. Domatesin harcıalem olmadığı dönemde yaptığı yemek tarifi 185657 yıllarından kalmadır. Güveç kavramı tarihi romanların ayrıntıları arasında kalan bir olayı da akla getirmiyor değil. Devlet olma yolunda akınını sürdüren Kayı boyu Söğüt’te konaklayınca Kemal Tahir’in Devlet Ana’da yazdığı gibi pilav mı yedi, yoksa Tarık Buğra’nın Osmancık romanında aktardığı gibi güveci mi tercih etti? Belki de Nâzım Hikmet’in Kan Konuşmaz romanında Avukat Kâmran Bey’in “En iyi pilav toprak tencerede pişer” demesinden etkilenen Kemal Tahir, güveçte pilav demeye niyetlenmişti. Artun Ünsal’ın aktardığına göre, Osmanlı’nın 19. yüzyılda bile vezirlerine ziyafette güveçte pilav yedirdiğine bakılırsa bu daha gerçeğe yakın olmaz mı? HHH Geçmişte güveçte yemek taş fırınlarda pişirilirmiş. Bu tür fırınlardan biri Beypazarı ilçesinde hâlâ kullanılıyor. Evinizde elektrikli fırınlarda da benzeri lezzeti yakalamayı denemekte yarar var. OTOBÜSTEKİLER dyt.mervesaatci @gmail.com Diyette başarı için sağlıklı beslenme hayat tarzınız olmalı İşin sırrı MERVE SAATÇİ Beslenme Uzmanı u Kilo vermeyi düşündüğünüz an harekete geçin. “Yarın başlarım”, “bunu da yiyeyim, son” gibi cümlelere yenilmeyin. Ertelediğiniz her gün hedefinizden daha da uzaklaştığınızı unutmayın. motivasyon Pandemi sürecinde alınan kilolar, yaz mevsiminin de yaklaşmasıyla yerini diyet girişimlerine bırakmaya başladı. Ancak pazartesi başladığınız diyet salı günü bozuluyoru Diyetteyken maruz kalınan toplum baskısı maalesef motivasyon düşüklüğüne sebep olmanın yanı sıra psikolojik olarak da bireyleri olumsuz etkilemektedir. “Bu hafta kilo verdin mi?”, “Sen diyette değil miydin? Ne kadar çok yiyorsun?” gibi sorular kişinin motivasyonunu düşürür. Bu nedenle çevrenizdekilerle sürekli diyet hakkında konuşmayın. sa, ikram edilen bir dilim pastaya hayır diyemiyorsanız, sağlıklı beslenmeyi sürekli erteliyorsanız motivasyon eksikliği yaşıyor olabilirsiniz. İşte motivasyonunuzu arttıracak birkaç öneri. u Birkaç kez diyet yapıp sonuç alamamış olmak ya da yarım bırakmak yine hedefinize ulaşamayacağınız anlamına gelmez. Kendinize güvenin. u Bir öğünde beslenme programınızın dışına çıkmak başarısızlık delıklı yaşam planlarınızı engellemesine izin vermeyin. ENERJİNİZ TUTMALI u Kilo verme sürecinde en çok zorlandığınız durumları, beslenme programınızda neleri isteyip neleri istemediğinizi diyetisyeninizle mutlaka paylaşın. Enerjinizin tuttuğu, her şeyi paylaşabileceğiniz bir diyetisyen bu süreçteki en büyük destekçiniz olabilir. rin de yer aldığı diyet programlarını uygulamanız daha kolay olacaktır. Sağlıklı beslenmeyi hayat tarzınız haline getirmek, yapmayı sevdiğiniz kaçamakları ve bunları dengelemenin yöntemlerini öğrenmek beslenme programınızla olan bağınızı koparmayacak, sizi hedefinize ulaştıracaktır. BİR KEZ TARTILIN ğildir. Günün geri kalanında sağlıku Sizi zorlayan katı beslenu Motivasyonu bozan şeylerin balı beslenmeye devam edin, egzersizi me programları, bozulmuş bir me şında sık sık tartılmak geliyor. Diyaşamınıza dahil edin. Programını tabolizmayı, motivasyon düşüklüğü yet yapan çoğu kişi tartıdaki rakamzı aksattığınız anlar yerine, edindiği nü ve hatta bazı sağlık problemleri ların hemen düşmeye başlayacağıniz sağlıklı beslenme alışkanlıklarını ni de beraberinde getirecektir. Hayat nı ya da yaptığı küçük bir kaçamakdüşünün. Küçük bir kaçamağın sağ tarzınıza uygun, sevdiğiniz besinle la hemen kilo alacağını düşünür. Bu düşünce yeme isteğinin de artmasına u Beslenme kadar hareket etmek de sağlıklı yaşamın bir parçasıdır. sebep olabilir. Haftada bir kez tartılMecbur olduğunuz için değil, sizi enerjik ve güçlü hissettirdiği için keyif mak idealdir. alacağınız bir aktivite keşfedin. Sevdiğiniz bir müzikle dans etmek, orman u Unutmayın, her kimseniz önemveya sahilde yürüyüşe çıkmak, köpeğinizi gezdirmek, çocuklarınız ile lisiniz, sevgiye ve saygıya değersiniz. parkta zaman geçirmek bunlardan sadece birkaçı. Kendinize iyi davranın, sevgiler. Kemal Urgenç 21 MART 2021 SAYI: 1619 pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Sorumlu Müdür OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA n Yayın Koordinatörü HILAL KÖSE ÖZTÜRK n Görsel Yönetmen MÜNEVVER OSKAY n Editör DENIZ ÜLKÜTEKIN n Sayfa Tasarım EMİNE BİLGET Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın