Catalog

5 TEMMUZ 2005 / SAYI 1006 PAZARIN PENCERESİNDEN Hakan Eren, yıllardır piyasada olmayan, ama hatıralarımıza eşlik eden şarkıları bir albümde topladı. "Bir Zamanlar" serisinde kimler yok ki? Uğur Akdora, Yeşim, Rüçhan Çamay, MeralZuhal, Erkut Taçkın, Banu, Zaliha... Kaos asıldır! Selçuk Erez ağmur mu yağacak yoksa seller mi akacak? Yakın bir yerde zelzele olmuş; bizim de rni başımıza 1 gelecek? Ekonomi çok mu kaykıldir Avrupa Birliği ne demiş? Değişim bizi rabatsız eder, bclli bir boyuttan fazlaysa varlığımızı tehdit ettiğini düşünür, ona direnmeğe, dircnemezsek kaçmağa, başımızın çaresine bakmaya çalışırız. Bu nedenle değişimi kestirebilmek, gcrçekleştiğinde boyutunu, yönünü değerlendirebilmek için konulan iyi bilenlere sorar, bilime baş vururuz. Lisedeki fen derslerinde bize belli koşulların daîtna aynı sonuçlara yol açacağını anlatırlardı. Sadece bilimde değil, yaşamda da "Determinismin geçerliliğine, yani her olayın mutlaka önceden gerçekleşmiş olaylann tek ve kaçınıimaz sonucu" olduğuna inananlar çoğunluktaydı. Bu nedenle bilimin, değişmelerin doğurabileceği tehlikelere karşı korunnıamızda kesinlikle yararlı olacağına inanırdık: Bugün bile salgınlarda aşılanarak, zelzeleye dayanaklı bannaklara sığınarak, artan su kirliliğine karşı arıtma tesisleri kurarak zararları dengelemeğe çahşırız. Ancak, epeyi zamandır evrende kesinliğin daima geçerli olmadığı, bazen doğrusal denklemlerin kaosa yol açtığı bilinmektedir: Başlangıç koşullarında gerçekleşen urak bir değişme, ön görülmeyen sonuçlara götürüyor. Avustralyada her yaz yumurtalarından aynı sayıda çıkan ve kışın ölen sinekler, bir mevsim, mesela sıcaklık gibi bir faktör azıcık değişince, beklenenin bilmem kaç nıisli fazlalaşıp ortalığı allak bullak ediyor. Özellikle gökbilimleriyle uğraşanlar iyice Y OLMAZ BÖYLE ŞEY Deniz Durukan abah olup uyanınca her şey yine aynı kalsa sevinir miydik? Duruma göre değişirdi herhalde. Eğer iyi anılar kötü anılardan fazlaysa, dünü daha umutlu ve mutlu geçirmişsek, sanırım o anın bitmemesi adına her şeyin olduğu gibi kalmasını yeğlerdik. Bu, geçmişe duyulan özlemden çok, o günlerde hisbcttikleri mizin bizde bıraktığı tadı aramaktan ba^La bir şey değil. Hakan Eren, yıllardır piyasada olmayan ama hatıralarımızda bize eşlik eden, yetmişli yıllarda hit olmuş şarkıları, plakları, bantları ortaya çıkardı, bir anlamda belleğimizi yeniledi. Hakan Eren bu çabasıyla bellek zayıflığını, unutulmayı da engelliyor. Geçmişin kaydını tutuyor, bugünle bağını kuruyor, onları yeni nesile tanıtıyor. Elbette bu çabanm ardındaki diğer ismi; Sony Müzik'i de unutmamak gerek. Kimler yok ki Bir Zamanlar serisinde: Uğur Akdora, Yeşim, Ayşe Mine, Erkut Taçkın, Banu, Zaliha, Rüçhan Çamay, Melike Demirağ, Serpil Barlas, Turgay Merih, MeralZuhal... Toplam on dokuz müzisyenin yer aldığı bu albümde, her şarkı S hırk ettiler: Bir başlangıç birden çok yönde gelişebilir. Bu çok yönlü olası aJternatiflere yol açan gelişmede yayından çıkan ok, alıp başını beklenenden çok farklı yönde yoluna devam edebilir. Ufak ölçütlerde geçerli olan (aslında basite indirgenmiş) sebepsonuç hesapları, konu büyüyünce yetersiz kalır. Yani, "kaçınıimaz alın yazısı" ilkesinin yerine "kaos" yani "kestirilemezlik" geçerlidir ve bu gerçek, hesaba katılmak zorundadır. Bu değişim, çoktan sosyal bilimlere de yansıdı: Kaos'un yaşamda da geçerli olduğuna, her şeyin kolayca hesaba kitaba gelmediğine inananların sayısı hiç de az değil. Yaşamda gelişmelerin daima nedensonuç kalıbına oturtulamayacağının öğrenilmesi, bazı din adamlarını çok rahatsız etmiştir: Evrenin belli bir düşünce ve amaç sonucu oluşmamış olduğunun ileri sürülmesi de bazı dinsel öğretileri altüst etmektedir. Televizyonlarda izleyebildiğimiz Batılı vaızların, çok sayıda din adamının "kaos"u karmaşa, fclakete götüren yol olarak tanımladıklarına, Isa ya da başka din ulularının önerdiklerine uyulmasının da "kaos"u giderip "düzen"i sağlayacağını söylediklerine şahit olmaktayız . Tüm bu gerçeklere rağmen, îran'da referansı dinin en koyusu olan adamın biri, bu konuda kendine göre üç beş adım geride kalan adayı, seçimde ferah fersah geçip cumhurbaşkanı seçiliyor. Buna rağmen, ilimdebilimde bu kadar gelişmiş ABD'deki seçimlerde din adamakıllı ağır basabiliyor. Neden? Bu gerçekler henüz yaygın olarak öğretilmiyor, bilinmiyor da ondan. Bunların yaygın olarak kavranması ıızun sürer mi? Bilenlerin yobaz sansürüyle bastırıldıkları, susturuldukları çağlarda, Gelileo ve Copernicus zamanında uzun sürerdi ama artık bilgi o kadar çok yoldan o kadar hızlı yayılıyor ki... Uzak olmayan bir gelecekte b^karsınız sağıçsultan bile duyar. • cı için on dokuz ayn müzik yazarı tarafından yazılmış kısa yazılar da var. O yazılar sayesinde hem dönemin ruhu değerlendiriliyor, hem de bu sanatçılar ve söyledikleri şarkıları hakkında fikir sahibi olmamız sağlanıyor. Albümü dinlediğinizde ister istemez anılara doğru yolculuk yapıyorsunuz. Örneğin Hababam Sınıfı tilmınde de dinlediğimız Uğur Akdora'nın Hayırdır lnşallah şarkısıyla içiniz kıpır kıpır oluyor. Filmde Adile Naşit'in göbeğini hoplata hoplata oynadığı sahne geliyor aklınıza. Bu şarkıyı dinlediğinizde, o filmden karelerle beraber çocukluğunuza dönüyorsunuz, o yaşların getirdiği esintiler eşliğinde düet yaparken buluyorsunuz kendinizi. Yeşim, elbette Olmaz Böyle Şey adlı şarkısıyla geliyor aklımıza. Gökhan Pamuk'un albümün kartonetinde yazdığı gibi "Yeşim denince zihninden kuyruklu yıldız gibi yalnızca bir şarkı geçer, kalbine düşer. Yoksa rüya mıdır, hayır rüya gibi şarkıdır." Evet, rüya gibi bir şarkı Olmaz Böyle Şey. Ancak benim Yeşim'e dair aklımda kalan, hüzünlü, tırmalayıcı sesinin yani sıra eğreti duru şudur. Sanki ne sahnelere, ne de içinde bulunduğu ortama aittir. Kendi başına bir ışık demeti olarak Rapunzel gibi uzatmıştır saçlarını dinleyicisine, penceresinden.Böyle hüzünlü tarafları da var bu karma albümün. Mehmet Taner'in Bir Zamanlar, Tugay Merih'in Çalsam Bir Gün Kapını adlı şarkıları, Erkut Taçkın'ın Beyaz Ev'i, özellikle de çok güçlü bir sese sahıp Zaliha'nın söylediği, içinde flamenko melodilerini de duyumsadığımız Beklenmeyen Misafir adlı parça çok dokunaklı. Yine Melike Demirağ'ın seslendirdiği Ninni adlı şarkı içerdiği hicivle, bugünü de karşılıyor. Hele albümün içersindeki kartonette Cumhur Canbazoğlu'nun bu şarkı ve Melike Demirağ için yazdıkları çok önemli: "Demirağ'ın Ninni'sinde araya giren ses 'yahu bu ne biçim ninni; çocuğun uykusu kaçacak' diye endişeleniyordu. Aradan otuz yıl geçti, çocuğun uykusu hiç kaçmadı; mışıl mışıl uyumaya devam ediyor..." Bir Zamanlar içindeki şarkılarla, besteci ve söz yazarları, yorumcusu, albüme emeği geçen diğer isimlerle özel bir çalışma. Müzik tarihimizin bir dökümü sayılabilecek nitelikte. • Sizi en çok güldüren şey nedir? Aydan'ın sakarca düşmeleri... En büyük mutsuzluk? Kötü giden birliktelik... Aydan Burhan Oyuncu En biiyük hatanız nedir? ' însanlar bana karşı o kadar hata yaptılar ki; onları izlemekten hata yapmaya fırsatım olmadı. Bir insanın başına gelebilecek en kötü şey sizce nedir? Anne ve babasını kaybetmek. Hayattaki en büyük keyfiniz nedir? Denize girmek. En sevdiğiniz yazar kim? Ahmet Altan, Selim tleri. En sevdiğiniz film/yönetmen? Yengeç SepetiYavuz Özkan En büyük aşk hikâyesi kimlerinki? Yıldız Kenter, Şükran Güngör'ün aşkı. Bir hayvan olsaydınız, ne olurdunuz? Beyaz bir güvercin olmak isterdim. En çok yaşamak istediğiniz şehir? Bursa Kemalpaşa... Memleketim... Yangında kurtaracağınız ilk üç şey nedir? Kedim, köpeğim, kendim. Bir hayali kahraman olsaydınız kim olurdunuz? Niye? Calemityjane... Öyleyim de ondan! Sizi en çok tedirgin eden ve en beğendiğiniz özelliğiniz? Duygularımı anında göstermem.... Sizin için affedilemeyecek hata nedir? Gözünün içine baka baka yalan söyleyen insanları affedemem. Sahip olduğunuz en değerli şey? Kendim. Dünya gündemindeki ya da hayatınızdaki bir olayı değiştirme şansınız olsaydı, neyi değiştirmek isterdiniz? Medyadaki bozuk düzeni değiştirmek isterdim. Hayata gelirken seçme şansınız olsaydı, ne olmak isterdiniz? Atatürk'ün yakınlarında bir yerlerde olmak isterdim. En sık kullandığınız kelime nedir? Canım benim.