Catalog

Biyolojillaç Araştırmaları' Obezliğe karşı kanser ilacı Urların kanla beslenmelerinin yolunu keserek öldürmek amacıyla geliştirilen anjiyogenez inhibitör ilaçlarımn, yağ dokularını yok ettikleri görülünce, Batı ülkelerini kasıp kavuran obezliğe karşı savaşta yepyeni bir kimyasal silah keşfedilmiş oldu... oston'daki Brigham and VVomen's Hastanesi uzmanlarından Maria Rupnick'in laboratuvarındaki fareler domuz gibi tıkınıyor. Uyanıkken yiyorlar, yemediklerinde uyuyorlar. Bu sürekli tıkınma sonucunda her birinin küçük birer fıçıya dönüştüğünü söylemeye bile gerek yok. Genleri sürekli açlık duyacakları biçimde değişımden geçen bu tür fareler, yıllardır obezlikle ilgili araştırmaların temel taşını oluşturuyor. Ne var ki, bilim insanlarının onca çabalarına karşın Batı dünyasını kasıp kavuran obezlik salgınının önüne geçebilecek kimyasal bir çözüme henüz ulaşılmış değil. Metabolizmayı hızlandıran, açlık duygusunu bastıran ve yağların bağırsaklarda emilmesini engelleyen ilaçlar da soruna kalıcı bir çözüm getiremiyorlar. Kilo verdirici ilaçlar isc kayda değer bir kilo yitimine yol açmadıkları gibi, uzun erimde herhangi bir yan etki yaratıp yaratmayacakları bilinmediğinden, B bunların bir yıldan uzun bir süre kullanılmalarına izin verilmiyor. Gelgelelim, Rupnick doğuştan açgöz fareler sayesindc kan akışını durdurmak suretiyle yağlı dokuların erimesine olanak tanıyan yepyeni bir yöntem geliştirdi. YÖZYILIN HASTALIĞI Hupnick'in esin kaynağı, kanser araştırmalarında günümüzün en ateşli tartışma konularından biri sayılan ve urları besleyen yeni kan damarlarının gelişmesini engelleyen "anjiyogenez inhibitörler" adıyla bilinen ilaçlar oldu. Rupnick'in araştırması urların yok edilmesine yarayan bu ilaçların öncelikle yağların eritilmesinde etkili olduklannı ve bunların yıllarca güvenle kullanılabilecek çok daha etkili kilo verdirici ilaçların üretimine olanak tanıyacağını ortaya koydu. Obezliğe çözüm getirecek etkili bir yöntem çoktandır beklenmekteydi. Sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam biçemlerinin giderek tırmanması, obezliğin her geçen gün yaygmlaşan ve özellikle de gelişmiş ülkeleri tehdit eden salgın bir hastalı ğa dönüşmesine neden oldu. Britanya'da son yirmi yılda üç katına çıkan obezliğin erişkin nüfusun beşte birini etkilediği belirtiliyor. Avustralya'nın da aynı sorunla karşı karşıya olduğu, şimdi erişkin nüfusunun yaklaşık üçte birinin obezlerden oluştuğu ABD'de de durum giderek çok daha ciddi boyutlara ulaştı. Bu kişiler aşırı kilolarının bedelini kalp, şeker ve kanser gibi hastalıklarla ödüyorlar. toksik bir etki yaratmamalarıydı. Yöntem birkaç olumsuz etkisi yüzünden yıllarca göz ardı edildi. Ancak. urdaki angiogenesis surecini engelleyen monoklonal bir antikor olan Avastin adlı ABD lisanslı ilk ilaç şubat ayında onaylandı. Rupnick 1989'da Folkman ekibine katıldığında anjiyogenezin urların dışındaki dokuların da gelişimini etkileyip etkilemediğini merak etti. Bir kalp uzmanı olarak, kan damarı oluşumunun da tıpkı kalp krizinin ardından kardiyak dokunun kendisini onardığı biçimde etkili olup olmadığını öğrenmek istiyordu. YAĞ: KAN DEPOSU Derken aklına parlak bir fikir geldi. Yağın bedende yaşam boyu büyüyen ya da küçülen tek doku olduğuna dikkat çeken Rupnick, "Bu, işlevinin doğal bir parçasıdır. 10 pizza yediğinizde, yıllar boyu aynı kiloyu korumuş olsanız bile, kilo almanız kaçınılmazdır. Çünkü yağ dokusu genişleyecektir," diyor. Bu dokuyu kesip biçen cerrahlar, yağın kusursuz bir kan deposu olduğunu da biliyorlar. Yağın kılcal damarların çeperini oluşturan zengin bir endothelial hücre kaynağı olduğundan yola çıkan Rupnick bu dokunun açlık ve tokluk dönemlerinde büzülüp genişlemesinin kan akışındaki değişimlere bağlı olup olmadığını araştırdı. Görüşünün doğru olup olmadığım sınamak üzere yararlandığı fareler doğuştan obezdiler. Ob/ob adı verilen bu fareler açlığı bastıran leptin hormonunun etkin olmayan bir türünü taşıdıklarından sürekli açlık duymaktaydılar. Rupnick ve arkadaşları, kilo almalarını engelleyeceği ve belki de birkaç gram vermelerini sağlayacağı ümidiyle, 8 haftalık farelere üç hafta boyunca anjiyogenez inhibitörler uyguladılar. Sonuçta farelerin kilo almadıkları gibi, kayda değer bir kilo yitimine de uğradıklarma tanık olundu. Bu da hiç beklenmedik, çarpıcı bir sonuçtu. KEŞFEDEN DE ŞAŞIRDI J. Folkman 30 yılı aşkın bir süre önce kanserle ilgili anjiogenesis kuramını ilk kez ortaya attığında yağları aklından geçirmemişti. Boston Çocuk Hastanesi'nde cerrah olarak çalıştığı sırada, urların belli bir boyutu aşabilmeleri için onları besleyip büyütecek yeni kan damarlarının oluşmalarına da olanak tanımaları gerektiği görüşüne ulaşmıştı. Bedende doğal işlevleri kan damarlarının oluşmasını sağlamak, ya da bunu önlemek olan çeşitli bileşimlerin bulunduğu artık biliniyor. Urlara sağlanan kan akışını ya doğal anjiyogenez önleyiciler, ya da urun kendi anjiyogenez destekleyicilerini engellemek suretiyle kısıtlayan ilaçlar konusunda, bugüne dek tüm dünyada çeşitli araştırmalar yapıldı. Bu moleküllerin en çarpıcı yönü, standart kemoterapinin tersine, bunların ÇARPICI SONUÇ Deneyler farelerin gerçekten de kaslarında değil, yağ dokularında bir erime olduğunu kanıtlamaktaydı. Üç haftalık sürecin sonunda kimileri, tümden sağlıklı olmalarına karşın. kontrol farelerinin yarısından daha az bir kiloya sahiptiler. İlaçlar yağlı beslenme sonucunda kilo alan genetik açıdan nor mal farelerde de etkili olmuştu. Araştırmadan elde edilen en şaşırtıcı sonuçlardan biri de uygulamanın yalnızca yağ dokusunda yeni kan damarlarının oluşumunu engellemekle kalma Ob/ob faresi sürekli aç olduğu için insan şişmanlığı üzerindekl araştırmalarda kullanılır. Obez fare Ob/ob yukarıda. 902/10 3 Temmuz 2004