Catalog

Tütün yaşam kurtanyor Lösemi ve tümörlerle mücadelede tütün bitkisinden elde edilen bir aşıdan yararlanılması planlanıyor T utuıı kın^ert yol açtıgı ve dunyddd heı yıl mılyonlaıc a kışının olurnune neden olduğu geıekçesıyle yülardn sanık san ddlyesınden kalkmdsırid ızın verılmıyor Oysa son gunlerdo bılım ıdımları tutunden yararla narak yaşam kurtdrmanın yollarını arıyor Bu anı degışıkhk Kahfornıydda merkezı bulunan I drqp Sı ale Bıoloqy Corpordtıon ısırn h bıyoteknolojı şnkeünın çalışmalaıı sonu ı oluştu Sjirketın büırrı ddamlan losemı ve letıtu maya karşı kr ı uyu u madde ureten bır çeşıt tu tun bıtkısı urpttıler IIOJP Stanfotd Unıver'iteM Tıp Meıkezı loktoılanndan Ronal Levynın başkanhgındd yurutuluyor Şırket yetkılılerı bu teknıgın losemı ve lenfomaya kdrşı yurutulen mucadelerurı kazd nümdfaindd çok onemlı bır rol öyTkiydcagı kana atınde Bu kanser tuılerınde bagışıkkk sıstemı mızın temelını oluştuidn akyuvaıldi kontıok>uz bu şeküdp çogalmaya başhr VP tum vuojdu ıs tüa edeı Vurudumuzda mılyonhrra çeşıt akyuvar bulıınur Bunlaı farklı bakteıı ve VIIUSIPIP kdişı vuc udu sdvurımak uzere utetılmışlprdıı Buna baglı olarak mılyonlarca farklı lo ıemı ve lenfomd turu vardır Levy akyuvdilua kaışı başlattıkları mucadelede t drşıldştıkldn guçlukleıı şoyle düe yetınyoı lşımızı "oı laştıran faktorlerın başında mücadelede genel bır yakla şımdan yararldnmanın ımkansızlığı gelıyor Hemen he mcn her hasta ıçın f ırklı bır mucadele tarzı benımsemp mız gerekıyoı Bılım dd ıınlaı ı bıı çeşıt lenfum ı uzeı ınde çalışıı ken dıger turlerı goz ardı Ptmekzorundd kalıyor Işte bu aşanidda tutun d e w y e gueıek h u hastayla tek tot ug raşma ?oı unluluffunu ortddan kaldırdcak Bılım ıdaıııl ııı oucelıkk. luıfunidyd neden olan ak yuvarları dıgpı akyuvaılardan ayırt etme yoluna qıttıler Dahd juııra aıidlıldi bılt^ımı uıeten genı ayııştudıl u Bu jonı tutun vınru ınne yprlestırdılpr Dpğışhrılmış vırmu tutun bıikıstııe dşıiachJaı Vııus çoCjaldıkça bıtkı akyuvaı parranklaı ını kusarak dışan dttı Ve vırus tutun bıtkısını îbtıla fcdeıken bıtkı bu proteın pdiçdukldiıyld 1 apl ındı Aslında kuçuk bu bıyo fal ııka kuımuş nluyorsu nuz dıye kt nu^an Levy Ddl VL yıpidkldiuı u(.ıındt "] ı nfıl ı k y ı v ı ı ı n t ın p uçınklaıı bıukıyoı Bırak dağınık kalsın! Çay yapraklannı poşetler içinde değil, açık olarak kaynatm. Bu şekilde çayın kokusu ve tadı daha hızlı ve yoğun bir şekilde suya geçer. A nız şey bunlaı ı kdzıyaıak toplamak dıyor Bu çdiışmaların sorıucunda ortdya çıkdn tutun bıtkı t>ı tdilıldiıııdd İC fdikü kışının lenfomasma uyum saglayan ısmarlama bıtkı uretıldı tlk denemelerde yalnuca non Hodgkın lenfoma adı venlen hastalık soz konusuydu Bu gorece olarak dahd ydygın ve olurncul bn hastalıkiır Levy tutun bıtkısı uzerınde surdurulen bu çalışmayı şoyle tdnımlıyor Bu suıeçte en krıtıV nokta tutun bıtkısı nın hdfatdlığa ne hızda yakdlandıgı ve lenfoma proteınını nasü urettığıdır Bu şekılde herkes ıçın tek tek ibmaılama proeın uıetmeıu^. bııkaç hdfttuıızı alıı Dığeı yonttmlet iyhr hıtta yılhr alıyoıdu ve doğallıkla bır yarar saĞ|ldmı yoıdu Tutun bıtkrîinın uzpnnde oluşan kışıyp ozel pıoteın pdiçdnklaıı k ızmır Idiinmd^ tckıar hastdya enjekte edı lır Levy bu surecı şoyle anlatıyor Aslında bunlar aşı yp ııne 7Pçrrıektedu Bağı^ıklıksı&temımız.çugu zamdnkan seı veya lcnfomayı yabanrı ve ?ararlı bır madde olarak goımez Ancak kanseıı dşı şeklınde tekrdi vucuda verın cc vucut bdzı •jeylenn tets gıttığını anlar ve anıden tumo ıe sdldırır Kısdca ıçeıdekı lehlıi pye kdişı vucudu haıeket gcçırmış olutuz Levy VP ekıbı yunıtuklpn pılot Çdlışma d ı 16 ha tdnın bacjijjiklık hiMemının lenfomdlarına baş kalduaıak TiÇİu 1 u muradele başlattıflına tanık oldulaı Obi,trver 13Flam2001 celenız var ve bır bardak çay ıçmek ıstıyorsunuz kare yuvarlak veya pıramıt şeklındekı çay poşet lerını unuturı En hızlı çay gev^,ek bmkünuş çay ydpraklanndan elde edüır Cay poşetlprı şpklı ne olursa olbun tat ve kokunun &ıcak suya geçmesını gecıktıı ıyor Guney Afrıka Durbandd Natal UnıvP!sıtp<ii nden Deogıatıus Jaganyl VL Thamsanqa Ndlovu y t goıe teorık olarak bır bardak çayın kalıtesı çay yapraklarınd VP kulldnıldn suya bağlıdır Ancak çdy poşetleıının tdt ve ko kunun suya geçmesını pngpllpdıgı konusunda goıuş bıı lığı ıçuıdeleı Bılım adamlaı ı bu qoı uşleı uıın do<5ı ulu<5unu kanıtlamak ıçın kuçuk bu" deney yaprdar Bu deneyde Sı yah Seylan Portakal Pekoe (Black Ceylon Oıange Pekoe) çayı kullandılar Çay yapraklııı bu rumledpkı harflprın boyutldnna getırüdı Ufdldnmı^, yapidklaruı bıı kibinı po şetlendı Daha sonra poşettekı ve serbest bınkılmıs çay ların 80 derecedekı suyd ne hızda geçtı^ı olçuldu Sonuçta poşetİPiın çayın uya geçme'îinı yiklaşık uçte bır ordnındd pngelledığı dnlaşıldı Poşetlet kuçul dukçe bu oranın da buyudu^u gozlendı Bılım adaml u ına qorp ıdeal çay poşetı harnıı ıçındekı çay mıktdimddiı 10 defa daha buyuk olmilı Boylece çay yapıakl nının şışıp hareket etmesı koldylaşıı Bury Sl Fdmunds adlı l?ııketın çay uzmanı lan Lay ru onuca şaşırmadıgını soyleıek şoyle konuşuyor Serbest halde kaynayan ça\ y ıpı ıklaı ı nın dahd \uA\ bır ^.ekılde ^uy=ı jpırtı eqını tdhmm edıyoı 1um ^atpn Burada po'jpt şpklmırı hıcbn ontuıı yoUıu I'o,>et •jfc.kılleı ı tanı mıen pdzaılama ılc ılgılı bıı lyııntıdıı l c aHitM n l lııl '001 Bak! Hiç dolgu yok! Dişçiye gitmeden sağlam dişlere sahip olmanın yolları aranıyor. D ış d j m ı ve dış dolrfuhrı yakındn tarıhe k ııışarak Allantıgın ıkı ydkdsmda çdlı^mdldiını ouıduıen bılım dddnılan dış çıuumesıne karşı aşı gelıştınyoı Bu dşıldr Streptcx:occus mutank" adı verılpn bdHcıı lerı hedef alıyoı Bunlaı buyuk mıktaılarda laktık asıt salgıla yarak dış mıneleı ının aşınmasma neden oluyorlaı Bdkteıı dyrıcd yapışkan bır madde ureterek dış yuzeyme yapışmayı kolaylaştınynı ve phka denılen tabakalann oluşumund ZH mın ha7irlıyor Bostondı Foryth Fnstıtusu nde gorevlı Martin Taubman ve Daniel Smith e baglı olarak çdkjdiı ekıp S mu tants a kaışı gclıştırdıklerı aşıyı 18 aylık üe 3 yaş arasınddkı çocukldra uyguldmayı pknlıyor Bu donemın bagışıklık ka zanmak ıçın en uygun zaman oldugunu duşunduk dıye ko rm^an Taubmdn Yuı ıntye yenı başlayan ç cuk bakterıler acjızldru da kolonüeı kuımad bunlara karşı sava'j açar soz konusu aşı ydşam b yu korumd sağlayabılıı dıyor Aşı S mutants laı ı doqruddn t,dldırmdk yeı ı ne y ıpışm lyı sagl lyan y pışkan maddeyı hedef dl yor Boyle bır bağlat t aracından yoksun kdldn bdkteııler dış fırçasırun yııdımı ıle dışan atılıyor Yetışkınlere bu dşının dgızddrı dhnan versıyonu verılınce bakterılere kar şı antıkor uıctıyorlaı Aşının burun spreyı şeklınde sıçanlara verıldıgı bır deneyde sıçanların tukurugunde diıtıkoılann olu^tuyu vı ) ık ı ııl ıı olduıduyu juıul du Londid Uuy Hdbtdiıesı n 1 Julıan Ma vı mp<5İPktaşları tarkh bır ası uprındp çalı>ı yoı Bu ^ı ıntıkoılaıın odfldştııılını^^>t klını ıçeııyoı ve dogıudan bdkterılerle savaşı yoı Aşı bdgışıklık bit>tennnı devteyp ook madıgı ıçın ıi7un ^urelı konıma saglama yabılır Bu nedenle bırkaç yüdd bıı tektdi lanması gerekebılır Anrak bu pasıl yakla şımın da dvantdjları vardır vunku ı&tenrne yen bagışıklık teaksıyonu rıskını azaltır Aşı şu anda deneme surecınden geçmek te Ûa grup da aşının 5 ıle 7 yıldan once ha ?ır olmayacdgını ılerı suruyor Bu gecık merun nedenlerının başındd denemeleıı Fmanse edecek kaynakların azlıgı gelıyoı Ildç şırketleı ının pek çoğu şu anda dış çu ruklerını onemlı bır saglık sorunu olardk qormuyoı Belkı de dşının pıyasaya çıkmasım dışçıleı engellıyoıduı Kım bılır1 NevvSuenü^t lhEylul20Ql Reyhan Oksay 762/4