Catalog

polıtıkbılım mıktardakı sıvıdan faydalanmak ıçın kımyasal kanşımlardan yararlanma yoluna gıder Derken bır gun gozenekler arasındakı sıvıyı ayrıstırma yı başanr ve dunyanın en eskı şarabını keşfetmış olur Bunu ızleyen yıllarda Orta Nü'de bır Mısır kralının mezanndakı 5 000 yıllık şarabı bulur Zagros dağlannda buldugu bır başka şarap şışesınden elde etügı bulgular 7 500 yıllık bır şarabı ortaya çıkartmasına neden olur Bu haber gazetelere manşet olur MM4U Burun bu çalışmalar sırasında Mıdas'ın zıyafet sofrası McGovem'ın ebnın altında olmasına karşın, ıncelemek aklının ucuna bıle gelmez New York Cıty Dekoratıf Sanatlar merkeza'nden Profesor EUzabeth Simpson'ın uyansı ıle arüklan Arkeohg ıncelemeye başlar Rodney McGovern'm elmde ıkı çeşıt malzeme vardır Yotmg Kase ıçlerının kazınması ıle elde edılen artıklaAnadoluda nn alkol ıçenklı, yemek kaplannın ıçınde ıse Cordha'da sürditrdüğü proteın ve yag ıçeren yemekler oldugundan kazılarda kuşkulanan büım adamı, mezann ıçınde duşuk 2700 ytlhk oranda oksıjen bulundugu ıçın glıserıd, yağ asıMldas dı lıpıd gıbı orgaruk maddelerın bozulmadan mezanna gunumuze kadar gelebüeceğını duşunur ulafmayı Alkollu ıçecek arügını spektrometre yardıbafardı. mıyla ınceleyen McGovern ışıgın degışık dalga (26 hazlran boylannda emümesınden yola çıkarak, mole1957) kullerın elektron yapüannı ortaya çıkartır Sonuçta buldugu tartank asıt uzumun bır kanıtıdır Boylece Fngyalılann ıçkıye duşkunluklerı bu şeküde ortaya çıkar Yaglar ve proteırüerın tespıtı ıçın kıtle spekt rometresı adı venlen aygıttan yararlanüır Kıtle spekrrometresının sıvı kromatografısı ve gaz krofindan yapüdı Bu heykelı yapmak ıçın once Ankamatografısı olarak üa cınsı vardır Araştırmanın rd'data Anadolu Uygarlıklan Muzesı'nde on çalışuzun ve masraflı olması McGovern'ı kaynak aramamalar yapümış daha sonra lal derı ve küardak gıya ıter En sonunda 1999 yüında sonuçlar ortaya çı bı malzemelerden yararlanarak kafaya uç boyutlu kar Yemek artıklannın ıçınde trıasüglıserol kolestşeklı venldı Kralın yuzunun yenıden yaraulışı büımın arkeolojıye sundugu mucızelerden yalnızca bırı Şımdı McGovern'ın molekuler kımyadan yararlanarak gelışurdıgı teknık, Mıdas'ın dunyasına daha dennlemesıne ınmemızı sağlıyor Burun bu çalışmalar raflarda bekleyen torbalann ıçmdekı koyu renklı tozlar uzennde surduruluyor "Ornekler 1957 yüında ük kez bulundugunda varolan teknıkler bu artıklann ıncelenmesıne uygun degüdı" dıye konuşan McGovern "Bugune dek bazı kımyasal analızlerden yararlanıldı ancak bu teknıkler çok kabaydı, organık büeşıklerm uzun zıncırlerıru analız edecek kapasıtede degıldı" dıyor Bunun uzerınde kapların ıçmden çıkanlar naylon torbalann ıçınde uzun sure yalnızlığa terk edıldı Arkeologların 40 yıl sonra bu artklan nıçın ınceledıklerını anlamak ıçın McGovern'm meslekı yaşamındakı evrelere bır goz atmakta fayda var Kımya ve arkeolojı tahsüı arasında bır seçım yapamayan McGovern sonunda ıkısını de okumaya karar verır Zaman ıçınde molekuler arkeolojı ılgısıru çekmeye başlar Sonunda Pennsylvanıa Unıversıtesınde eskı dıller ve arkeolojı uzerınde lısans ustu çalışmalanna devam eden büım adamı, unıversıtenın kuçuk laboratuvarında o zamanlar henuz yenı bır teknık olan radyoaktif karbon 14 yontemaıı uygulamaya başlar Bır sure sonra manyetometre denılen cıhaz yardımıyla kazma ve kuıek kullanümadan yuzeyden tarama yapüabıleceğını ortaya çıkartan McGovern toprak altındakı scramık kaplann ızını surmeye başlar Bır sure sonra kap kacagın dışından çok ıçı ıle dgılenmeye başlayan McGovern ıçkı uretımının taı ıhını ıncelemeye karar veı ır 1988 yüında ba ti Irandakı Zagros Dagldrı cıvannda bulunan 5 000 yıllık bır ıçkı kabının qozeneklen arasındakı az III. Teknoloji Kongresi'nden Çarpıcı Notlar (2) Aykut Coker Uçuncu Teknolojı Kongresı'nın sanayımızm durumuna üışkm değerknchr melennden çıkanlabılecek sonuç şu Turhye ıçm stratejık onemde olan otomotiv ve yan sanayunde, "katma değenn yaratılmasındah buyukpay gıderek, uretımden AR&GE ve sauş sonrası hızmetiere kaydığı ıçın, Turhye'nm, sadece uretım merkezı olarakkahrsa, bu değenn yaratümasmdakı rol ve payı gıderek azalacaktır'' Kaldı h, Turhye bır uretım merkezı olarak da genden gelen ulkelere nazaran rekabet gucunu kaybetmektedır "Yenı rahpler uretım merkezı olma rolunu de bızden alabıhrler" Uretım, ıstmdam ve üıracaümızdah paylanyla yıne sfratejık onmede olan, tekstıl ve konfeksıyon sanayüenndeyse, ' 'teknoloji yeteneğımız zayıf'' ol duğu ıçm "200S'te, kotalann da kalkmasıyla, Turhye, UzakDoğulu rakıplen karşısında cıddı guçluklerle karşüacakhr Zaten topiam ımalat sanayıı açısmdan, Turhye'nm rekabet gucunde AB ortalamasma gore azalma vardır" Çağımızm lokomouf sanayüen olarak gorulen enformasyontelekomunıkasyon sanayüenndeyse asıl katma değen yaratan movatıf faahyetlerde Turhye'nın payı gıderek duşmektedır "Kullandığınvz 'ınfotelecommunıcatıon' teknolojılennm ururuennde, bugun Turhye'nın ukn mulhyet payı %5 dolaymdadır Oysa bu pay geçınışte %20 ıdı Olması gerekense %50'dır" Bırleşılen nokta şudur Sanayımız, teknoloji yeteneğını guçlendıremez, AR&GE faalıyeünı yetennce artıramaz ve movasyon (teknolojık açıdan yenı ya da daha gehşkm urunler, uretım yontemlen, sıstemlerya da hızmet ler gehştırebüme) becensını kazanamazsa geleceğı karanhktır Peb ne onenlmekledır7 TOFAŞ Yonetım Kunüu Murahhas Azasıjan Nahum'un ongorusu şu "Otomoüvde ureumdekı rolumuzu surdururken muüakd AR&GE ve satış sonrası hızmetlerde de yetenek kazanmak zorundayız Bız ürma olarak bunu yapabüeceğımıze manıycruz Turhye'nın AR&GE'de goreceh ustunluklen vardır Ustunluklenmızı kullanarak ve yabancı ortağı mızı da ıkna ederek, altyapımızı kump bazı parça ve proseslenn, Fıat ıçm dunya olçeğınde, TOFAŞ'ta gehştınhnesını, aynca bazı testlenn yıne dunya olçeğınde TOFAŞ'ta yapumasını ongorduk KOÇ Grubu olarak dı ğeı bır urmamızda da, başka parça ve proseslen gehştırme yeteneğını kazanma amacmdayız Boylece, on yıllık bır oğrenme surecı sonunda, otomoüvde butunsel bır AR&GE yeteneğı kazanmış olacağız " Ancak Saym Nahum bunun kolay olmadığına dıkkatlen çektı "Ekonomık guç odaklan teknoloji transfenne hsıtlar koyabıhyor Teknoloji ortamı ge hştıkçe, buna paralel bır hukuk ortamı gehşıyor, konulan hsıtlar hukııh bır temel de kazanıyor Aynca, çoğunluk hıssesının yabancı ortağa aıt olduğu kuruluşlarda, bu turden stratejder uygulamak guçtur" TESİD ve TTGV Yoneüm Kurullan'nm Başkanı Dr Yuceiın duşuncesıyse şu "Turhye ıçm anahtarsozcuk, 'movasyon'dur lniotelecommunıcatıon' teknolojüen başta olmak uzere jenerık teknolojılerde bu yeteneğı kazanmak durumundayız Olmazsa olmaz şart, sıyası erhn bunu benımsemesıdır "înovasyon yeteneğını 'ınfotelecommunıcatıon' teknolojüennde Turh ye 'ye kazandırmayı amaçlayan Ulusal Enformasyon Altyapısı Ana Plânı sıyası erk tarahndan benımsenmemış ve yururluğe konmamıştır Oysa, Ana Plân'ı, Başbakanlığm dırekuuyle, Ulaştırma Bakanhğı'nın koordmatorluğunde, Genelkurmay Başkanlığı, Mılh Guvenhk Kurulu Genel Sekreterh ğı, DPT, YOK, TTGV, TESİD, TUBİSAD ve Turk Telekom temsücüennden oluşan bır kurulun deneommde, TUBlTAK hazıriamışur Turhye'nın ko nuyla ügıh ozel sektor sanayı kuruluşlan, seçkm uzmanlanyla, Ana Plân'ı hazırlama surecme katılmışlardır Yoksa, sıyası erk, Dunya Bankası uzman lannca hazırlanarak 1993 yıhnda yayımlanan ve Turhye'yı yalnızca 'ınfotelecommunıcatıon' tehıolojılennın tyı bır kullanıcısı hahne getırmeyı amaçlayan Rapor'u mu benımsemışur7 "Turk Tblekom'un satışı gundemdedır Ama, en az bunun kadar onemh olan husus, Turk Telekomdan Turhye'de faalıyet gosteren uretıcılere talep gelmesıdır Fırmalanmıan teknoloji yeteneğı kazanmasmda içPazar stratejık onemdedır" Dr Yucel aynca, "Büım ve Teknolojı Yuksek Kurulu kararlannm uygulanmasınm Devlet ıhalelpnnm AR&GL yetenegımızı arurma aracı olarak kullanılabılmesınnı, teknolojık nsh de karşüayacak nsk sermayesı yatınm ortaklüdannın ve teknolojık nsk alanlanna yonelebuecekfonlan yonetecek şırketlerm yaygınlaştırümasının ' gereklüığme ışaret ettı Oyle anlaşılıyor h, çüoş yolu, "Turhye ıthalat yoluyla her yıl 20 000 yabancı araştırmâcının yıllık ıstıhdam ucretını odeyen [ama kendısı aroş ürma yapmayan] bır ulke ' dıyen Dr Yucaoğlu'nun ortaya koyduğu bu totoğrah tersıne çevırme mantetmı gostermeye bağh Bu manfet gos terüebüır mı ırdelemelenmızı surdureceğız 711/9 Moleküler arkeohg Pgtrkk McCovem, çahfmalannı "dtneysel arkeololl" olarak tanımlıyor. rol yag asıtlerı vardır Bunlar da kaplann ıçınde et yemegı pıstıgını gostermektedır Dığer kımyasal maddelerın bulunması ıse etın mercımek üe pışırüdıgını ve pışırme sırasında zeytınyagı kullanüdıgını ışaret etmektedır McGovern artık M O 718 yılındakı akşam yemegı menusunu ole geçırmıştır Frıgyalüar bu zıyafetten sonra artakalanlan sevgüı krdlları Mıdas'ın mezan ıçıne koyarak obur duııyaya uzanan yolda açlık çekmemesını sağlarmşlardır Reyhan Oksay Dıscoveı Kasım2000