Catalog

B İ L İ M KÜLTÜR KISA HABERLER Titrerim mücpim gibi baktıkça istikbalime../ Vehbi Belgil azımın başlığı eskı bır şarkının bır dızesı Bu söz bugun butun dunya ıçın söylenebılır Karbondıoksıtın atmosferde gıttıkçe artması ınsanlık ıçın buyuk tehlıke yaratıyor Tehlıke petrolden doğuyor, başka bır deyışle, fosıl yakıtlardan, mılyonlarca yıl önceden bu yana ölmuş canlıların fosılleşıp petrole dönuşmuş vucut kalıntılarından Bu gazın havada çoğalmasının "sera etkısı" denen olaya yol açmasından korkuluyor Sera, camdan bır bahçe guneşın sıcaklığını ıçerı alıyor, dışarı bırakmıyor Bu da bahçenın gıttıkçe ısınmasına yol açıyor Isınmanın dunya ıçın korkula ' >«»nı kutup buzlarının, dağ karlarının erımesı ıle kıyı kentlerının ve ınsanlarının sular altında kalması, sıcaklığın artması yuzunden kımı meyve ve sebzelerın kımı yerlerde yetışmemesı ve bunlarla geçınen canlıların can derdıne duşmelerı fının önlenmesı ıçın yapıtan yatırımlara 3 mılyar Eku harcandığı, bunun da 80 000 kışıye ış yaratılmıştır Kanser etyemezlerden uzak duruyop Ingıltere'de yapılan kapsamlı bır araştırmada etyemezlerın kanserden ölme ıhtımalınını et yıyenlere oranla%40 daha az olduğu anlaşıldı Ingılız tıp dergısınde şyayımlanan bulgularda et yıyenlerle kanser arasında doğrudan bır bağlantı çıkarken duşuk hayvanı bol sebze ve meyve ıçeren bır dıyetın de önemı ortaya çıktı Yenı Zelanda'dakı Otaga Unıversıtesı'nden Jim Mann'ın gerçekleştırdığı araştırmada 6115 adet etyıyenle bunların et yemeyen 5015 yakını arasında yemek alışkanhkları ve dıyetlen karşılaştırıldı Sıgara, şışmanlık ve sosyal sınıflar gıbı unsurlar da dıkkate alınarak, yapılan araştırma sonunda etyemezlerın kanser ve kalp hastalıklarından ölum oranlarının etyıyenlere göre daha az olduğu anlaşıldı Ingıltere Etyemezler Derneğı Başkanı Stephen Connor bulguların son 40 yılda kanserın önlenmesı yolunda yapılan çalışmalar açısından "en önemlı aşama" olduğunu söyledı Connor kırmızı etın bulunmadığı bır dıyetın çok daha sağlıklı olduğunu söyleyerek, tıryakılerın sıgarayı bırakmasını da ıstedı Ancak Ingılız Tıp Dergısı son araştırmaya ılışkın makalesınde alman sonuçların kırmızı etın yasaklanmasınıa gerekçe olamayacağını belırttı Y ler daha da karışacak Ortak Pazar'da butun kararları veren Komısyon yol yapımına verılecek hızın ışsızlığı azaltmak bakımından da önemı uzerınde duruyor Daha fazla yol, daha çok taşıt ve ışçı demek Ama, Ortak Pazar'ın bu kararının karşısındakıler, yenı yolların petrol gereksınmesını arttıracağını, bunun da CO? oranını arttıracağını ılerı suruyorlar Ortak Pazar Komısyonu Aralık 1993 başında yayımladığı "Gelışme, Rekabet ve Iş Yaratma" (Growth, Competıtıveness and Employment) adlı Beyaz Kıtap'ta Avrupa'nın, ulaşıma 1999'a kadar 167 mılyar Bunların başında Ispanya ıle Portekız'ın geldığı haber verılıyor Bunlar, azgelışmışlıkten kurtulmanın yolunun sanayıleşmekten geçtığını, bunun da yenı fabrıkalar ve daha çok CO2 olacağını söyluyorlar Anlaşmanın bır kaçamak maddesı "yuk paylaşma" (burden sharıng) hukmunu getıren maddesıdır Buna gore devletler aralarında anlaşıp, her bırı ıçın belırlı oranda CO2 kısıntısı yolunda gıdecekler Zengın ulkeler sanayıleşmede doruğa erışmış ulkeler kendı CO2 mıktarlarını azaltabılırier Ama Ispanya Portekız Yunanıstan ve gırdığımız takdırde bız pek çok fabrıka yapmak zorundayız Azgelışmışlıkten o yolla kurtuluruz Gelışmış ulkelerın yarattıkları CO2 kırlılığının faturasını kendı gelışmelerı pahasına neden azgelışmışler çeksın? Bunlar fabrıka kurup ureteceklerı malları dışardan alırlarsa zengın ulkeler daha da zengın daha da sanayıleşmış hale geleceklerdır Ikı ucu da bulaşık bır değnek Ikinci tür mızıkçıları Dünya'nın Venüs'leşmesi Venus gezegenı böyle bır durumda Uzerı ve atmosferı kalın bır CO2 tabakası ıle crtulu Guneşın sıcaklığını ve parlaklığını suzup ıçerı alıycr, dışarı bırakmıyor öbur gezogenlerın hepsının yuzu tabak gıbı ortada, apaçık gorunduğu halde bunun yuzu ka'ın bır bulı/.la örtulmuş Guzellığı buradan gelıyor Sabah, akşam, parıl parıl yanıyor gökyuzunde. Bu yuzdon guzellık tcnrıçası Venus'un adı verılmış kendısına Venus'Ln yuz sıcakhğı 450 derecoiın uzerınde, yuz aydınlığı da ı^ıca Kararmış bır havanın loşluğunda Işte, korkulan, dunyanın da b j duruma duşmesı Bılıın djnyası, dunya ıklımıp n bu çekle dSrl:.";.pnesını önleme çabası ıç'nde ş mdı Bu konuda brçck toplantılar yapıldı, ön göruçTaler, son göruşmeler d'jzen'andı ve sonunda, 1992'de Rıo de Janeıro'da bır anlaşma ımzalandı, Avrupa Bırlığı çevre bakanlarınca Bunlar, karbondıoksıt uretımlerını 2000 yılına kadar, 1990 sevıyesınde tutma taahhutunde bulundular Söylemesı, taahhut edılmesı kolay, fakat uygulanması guç bır taahhut sterlınlık yatırım yapmasının gereklılığını vurguluyor Bu para 220 mılyar eku (Ortak Pazar para bırımı) tutuyor 82 mılyar ekuluk bır ılk yatırımda 30 mılyar eku demıryolu bağlantılarına, 15,5 mılyar eku yol yapımına duşuyor Mızıkçıların başında Ortak Pazar ulkelerı gelıyor Bunlar, Avrupa'yı yenı otoyol ağları ıle örmek ıstıyor Manş tunelının açılması yol yapımını daha da buyuk bır gereksınme halıne getırıyor Londra'ya, daha doğru bır sözle, lngıltere'ye en kısa yoldan geçışı sağlayan tunel, daha çabuk gıtmeyı sağlayacak yollar yapılmazsa neye yarar7 Yarın, raylar uzerınde uçacak trenlerle geçılecek belkı Shakespeare'ın ulkesıne O zaman ış Mızıkçılar Ingıltere'de "lletışım 2000" adlı bır baskı grubu var Başkanı Jane Pusey şöyle dıyor "Otoyol yapımı gıdış gelışlerı arttırır, araba sayısını çoğaltır, haberleşme olanaklarını kamçılar Ama butun bu durumlardır kı CO2 mıktarını yukseltır Amerıka'nın Boston kentındekı enerjı danışmanlığı fırmasının bıldırdığıne göre, enerjı tasarrufu ıçın yapılan yatırımlarla da ışsız sayısının azaltılabıleceğı, bunun canlı örneğının Amerıka olduğu, burada enerjı ısra Karşı çıkanlar Ufak çocukları, annelerı, fazla yemekten "Ben yıyeyım de sana sut olsun" şakası ıle alıkoyarlar Bız sılah uretmeyelım, Alman uretsın, Amerıkalı uretsın, sonra bız onlardan sılah almak ısteyınce de bınbır guçluk çıkarsınlar Insan haklarına saygı gostermıyormuşuz Kıbrıs'ı Yunanlılara bırakmıyormuşuz, Ege'de 12 mılı ıstemıyormuşuz, Kurtlere devlet kurdurmuyormuşuz, Ermenılere ulkeyı parçalatmıyormuşuz gıbı bahanelerle Böyle bır anlaşma bızım ıçın zararlıdır Turkıye, başta sılah sanayıı, butun sanayı alanlarında var gucu ıle çalışmalıdır Anlaşmayı ımzalayanlar ışte bu bahanelerle de mızıkçılık yapıyorlar Turkıye, "avucumdakı hıyardır dıyen herkesın arkasından bır avuç tuz alıp koşmamalıdır" 19 yuzyıl ortalarında yaşamış Alman ıktısatçısı von Thunen (17831850) Alman ulusuna şu mesajı vermıştı "Ulusal Iktısat" adlı kıtabında "Almanya, bıze sanayı mallarını bedava da verse almamalıyız Almanya gerı bır tarım ulkesı olarak kalmamalı, hızla fabrıkalılaşmalıdır" CO2 kırlılığı ıçın öbur dunyada hesap sorulursa en alnı açık bız olacağız Şunu da eklemek ıstıyorum son olarak sözlerıme Uluslararası Yeşıl Barış örgutu'nun bır raporuna göre, Avrupa Bırlığı ulkelerı, yanı Iklım Anlaşması'nı ımzalayan ulkeler, 145 yenı fabrıka kuracaklarmış petrol le çalışan Bunların bır yılda ureteceğı CO2 mıktarının, bır yılda 377 mılyon tonu bulacağı hesaplanmış Bu da Ortak Pazar'ın 1991'de havaya saldığı COî'den % 12 daha fazla olacakmış 'Ben yiyeyim sana süt olsun' Sincaplar koruma altında Mılli Parklar ve AvYaban Hayatı Genel Mudurluğu, "sıncap"ı koruma altına aldı Genel Mudur Nevzat Ceylan, yazılı açıklamasında, sıncapların her mevsım avlanmasının, bulundurulması ve tıcaretının yapılmasının yasaklandığını bıldırdı Genel Mudur Ceylan, vatandaşların evınde ya da ışlerınde bulunan sıncapları, Orman Bakanlığı yetkılılerır e teslım edebıleceklerını ya da koruma altında bulunan sahalara bırakabıleceklerını kaydettı Bitkilerin de parmak izi alınacak... Ege Unıversıtesı Zıraat Fakultesı Tarla Bıtkılerı Bölumu bunyesınde kurulan ve bıtkılerın parmakızının almabıleceğı "Uygulamalı Molekuler Laboratuvarı" hızmete gırdı Zıraat Fakultesı Tarla Bıtkılerı Bölum Başkanı Prof Dr Ibrahım Demır, laboratuvarlann, bitkilerin proteın parmak ızı ve DNA molekullerının parmak ızının belırlenmesı gıbı ıkı fonksıyonu bulunduğuna ışaret ederek şöyle dedı "Laboratuvarda, bıtkılerde bulunan proteınlerın genetık yapılarındakı farklılıklar tespıt edılerek, proteınlerın ınlıklerıne göre ayrılacak Böylece melez tohumlukların analızı, bitkilerin envanterierının çıkarılması, bıtkı soyunun kontrolu ıle kalıtelı bıtkı turlerının belırtenmesı gıbı önemlı ışlevler yapabılecek" 380 13