Catalog

SAĞLIK Neden bu kadar yorgunum? Belki de gerginsmiz. O halde stres atmanız gerekebilir. Unutmamanız gereken diğer bir nokta da uykunuzun çok önemli olduğudur. Carol Sti'vcns ıZıksel ya dd ruhsal gergınlık kışının enerjı duzeyınden tutun da bağışık lık lıbıdo ve ureVenlık gıbı tum ya samsal ıslevler uzerınde zıncırleme etkı oluşturur Yorgun ınspnlar hıçbır seyden tatalmazlar Insan bedenı kuçım çapta gergınlıklerın ustesındön gelebıi"cek bır yapıya sahıptır Stres nedenıyle ıretılen hormonlar kan şekerını yuksek iLitarak savaşmanız ıçın gereklı enerjıyı saglar Kısa surelı sı kıntılara karşı gelıştırılen bu hormonlar fazla yuklenmeye gelemez Bırkaç gunluk yoğun sıkıntıdan sonra beyın duruma uyum sağlayabılmek amacıyla ınterleu ken 1 (L1) hormonunun uretımını daha da arttırır Sozu edılen hormonun asırı uretımı kışıde uyuklama ıştahsızlık ve cınsel ısteksızlıge yol açar Bu arada strese tepkı olarak kortıko tmpın salgılama fak toru yada kısaca CRF salgılanır CRF be dendekı farklı tepkımelerın sınyalını veren bır habercı ozellıgı tasır Adrenalın gonderdığı ıletı lerle bedenın bağışıklık sıstemıne loumsıız etkı ya par Tıroıd bezıne etkısı ıse kışıde bıtkın ık cınsel ısteksızlık ve uretkenlıgın yıtımı bıçımınde ortaya çı kar Uzun surelı gergınlık AIDS lı hastalarda gorul dugu gıbı bıreyın yeterın ce buyume hormonu ure tememes ne ve kas doku larında bozulmalara ne denolur lı hastalık nıtelığını t ışıyor Zinde, atak ve ürelken olmanın yolları: F derılemesı olanaksız Kışının verımı aldı ğı uykuya baglı olarak artar ya da azalır Uykusuz kalan ınsan oğleden sonraları çoken uyku nedenıyle kendısını ıse vere mez uç haftadan uzun bır sure yorgunluk çekenlerın bır hekıme danısmaları onerılı yor Hastaya once çeşıtlı testler uygulanarak yorgunluğun ftzıksel bır nedenı olup olmadığı belırlenıyor Ancak çok sık gorulen yorgunluk belır tılerı bu testlerden anlaşılmayabılır Örne ğın kışının daha once uyuşturucu ya da alkol bağımlısı olduğu testlere yansıma yabılır Uyku bozukluklarının da hekımler ce gozlenmesı çok guç olabılır Bu durum da hekımler yorgunluğun ruhsal kokenlerını arastırmaya koyulur Depresyonun en belırgın ozellıgı kışıde yarattıgı ustesınden gelınmez yorgun luk Buna bağlı olarak guçsuzluk ılgısız Depresyon belirtileri len yorgunluk. Bu konüda hekımlere en aydınlatıcı bılgıler hastanın eşınden gelı yor Zıra onların horlama ve yataktakı kı pırtılarını en lyı gozlemleyen eşlerı Çok gorulen bır uyku bozukluğu olan uyku apnesi (solunum durması) guçlukle belırlenebılıyor Bu hastalığa yakalanan ların solunumu gecelerı uykuda yırmı otuz kez onar sanıyelık surelerle duruyor Belirtileri genelhkle yuksek sesle horlama sabah baş ağrıları ve aşırı bır bıtkınlık olan hastalık tansıyonun yuksel mesıne ve kalp rahatsızlıklarına yol açı yor Buna en pratık çozum hastaya bu rundan hava veren CPAP aygıtı Bır başka uyku bozukluğu da bacakların huzursuzlukla oynatılması ve bu nedenle denn uykuya dalınamaması durumu Buna beyındekı kımyasalların denge sızlığı neden olduğundan hastalık ılaçla sağaltılıyor Suregen bıtkınlık sendromu (SBS) ıse Gerginliğe ket vurun! Strese karşı gelıştırılen ılaçlar kısa surelı sağal tımda etkılı olsalar da uzun sure bu tur ılaçların kullanımı kışıde bağımlılık yaratabılır llaç dışında beden hareketlerı de kışının rahatlamasına yardımcı olur Sıkıntıdan kurtulmanın en etkılı yolu kışının gergınlığı yaratan nedenlere ket vur masrve kendısını bu durumdan sıyırması dır Ancak gunumuzdc bunu basarabılen ınsanların sayısı gıderek azalıyor Doktorlar gelen hastaların buyuk bır çogunluğunun yorgunluktan yakındığını belırtıyor Bıtkınlıkten yakınan hastaların ancak y&rısına kesın bır tanı konabılıyor Yorgunluğun kansızlık depresyon ve anksıyete gıbı ruhsal rahatsızlıklar uyku bo zuklugu ve yogun çalışma temposu gıbı nedenlerıolabılır Gunumuz koşullarında bırçok ınsan kendısını ısıne kaptırıp uykuya gereken onemı vermıyor Gereksınılen uyku mık tarı kısıden kısıye degısıyor Uykusuz ge çen gurHerın hatta sonlarında geç kalkmakla y da arada şekerleme yaparak gı Ampulun bulunuşu ıle gecesı aydınlanan ınsanların uyku duzenı de bozuldu Uykusunu duzenlı almayan kışıler gunboyu uykusuzluk çekerek uğraşlarına gerektığı gıbı odaklanamıyor Bıreyın verımını arttırabılecek onerıler soyle Bol ısıklandırma Çalıştığınız ortamın kotu ışıklandırılmış olması verımınızı du şurur Bılgısayarda çalışanlar ıçın daha hafıf bır ışık ekrandakı parlamanın goze yapacağı olumsuz etkıyı azaltır Yapılan ışe yoneltılmış masa lambaları ayrıntılı ışlerın daha kolay yapılmasını sağlar Şekerleme yapmalı mı? Sureklı uyu mak ısteyenlerer kuçuk bır şekerleme ya rardan çok zara getırecektır Ancak gece uykusunu alamamış olanlara 11 5 saatlık bır uyku lyıgelebılır Bır fıncan daha? Duzenlı kahve ıçen bırıysenız ıçeceğınız ek bır fıncan kahvenın sıze hıçbır yararı olmayacaktır Bol su içın Yoğun çalışan kışıler kolaylıkla su yıtırır Doktorlar gunde en az sekız bardak su ıçılmesını onerıyor Çay kahve soda ve alkollu ıçkıler suyun yerını tutmuyor Her yemekten once ve bırkaç saat sonra bırer yatmadan once de ıkı bardak su ıçmeyı alışkanlık edının Yaptığınız ışe bir suro ara verln Gun ıçmde çalışnanızı bır sure bırakıp başka bır şe>le uğ rasmak sızı daha zınde kı lacaktır Sesl azaltın Alçak bıle olsa gurultu stres yapıcı et menlerın başında gelır Havalandırma" aygıtının bılgısayar yazıcısının ve otekı çalışanların gurultusu sızı yormaya yeter Yerle rın ve otekı çalışanların gu rultusu sızı yormaya yeter Yerlerın halıyla kaplanma sı yazıcının plastık bır ka pakla kapatılması turu on iemler sesın bır olçude azalmasına yardımcı olacaktır lık ıştdhbizlık umutsuzluk ve boşlukta kalma duygusu depresyonun bellı başlı nedenlerıarasındayeralıyor Hekımler kışı dekı depresyonun bıyolojık nedenlerı olup olmadığını belırlemeye çalışırlar Bıyolo |ik depresyon zaman zaman kendısını gostermekle bırlıkte epıtal ve hıpofız bez lerının anormal çalışmasından kaynaklanan suregen bır rahatsızlıktır Son zamanlarda yapılan araştırmalar belırtılerın kış aylarında daha da arttıgını ortaya koydu Bıyolojık depresyon antıdepresıflerle gı derılmeye çalışılır Antıdepresıflerın bır psıkıyatrık sağaltımla bırlıkte verılmesı sonucu daha da olumlu etkılıyor Uyku çok önemli Neden uyuyamıyorum? Uyku uzmanlarının gozlemlerıne gore her altı kısıden bırısı suregen uyku bozuk luğu çekıyor Uyku bozuklukları ıçınde en yaygın olan uyurgezerllgln çozumu son derece basıt Bunun dısında kalan uyku bozukluklarının tek belırtısı gunduz goru bunlann ıçınde en gızemlısı ve en uğraştıranı Bılım adamları bağışıklık sıstemını bozan bu rahatsızlıgı açıklamak ıçın yuz yıllardır uğrasıyor Gunumuzde medya nın "yupple gribl" adını verdıklerı hasta lık ınsanların ışten ayrılmalarına bıle yol açıyor SBS ıçın uygulanacak hıçbır test bulunmaması çozumu guçleştırıyor Hastalığa yol açan vırus ya da vırusler bıle henuz belırlenmış degıl Tanının konabıl mesı ıçın hekımler once testlerden elde edılen tum belirtileri eleme surecınden geçırmek zorunda Sonra hastaların bır dızı olçute gore değerlendırılmesı yapılı yor Bunlar altı aydan uzun suren bıtkın lık hafıf ateş eklem yerlerınde şışlık boğaz ağrısı bas ağrısı kas ağrıları eklem ağrıları ve kavrama guçluğu gıbı belırtılerden oluşuyor Bılım adamları hastalı ğın kışının bağışıklık sıstemını sureklı te tıkte tutan bır vırusten kaynaklandığına ınanıyor Bırçok kışıye gore kışıyı guçsuz kılan bu hastalık AIDS den sonra en bela • Her akşam dınlenıp duşunmek ıçın kendınıze zaman ayırın bu dertlerınızı yatağa taşımanızı engelleyecektır • Yatmadan once hoşunuza gıdecek ve sızı gevşetecek bır şeyler yapın • Uyumaya hazır değılsenız yatağa yatmayın • Gun ıçınde uzun şekerlemelerden kaçının 0 Açlık uykuyu engelledığından yatmadan once ılık sut ya da karbonhıdrat ıçeren hafıf bır seyler atıstırın • Sıgarayı bırakın ya da en azından gece ıçmeyın • Gecelerı alkollu ıçeceklerden kaçı nın Alkol sızmanıza yardımcıolmakla bır lıkte normal uyku devrelerını olumsuz et kıler • Guruttulu bır ortamda uykudan ka çının • Yattığınız otanın ne çok sıcak ne çok soğuk olmamasına ozen gosterın ElrteServtce Rıhı L'ıgan 331 7 Deliksiz bir uyku için ne yapmalı?