Catalog

..„ Prezeryatif kullanıcılar Şeker hastalarına Vılda y bir defa göz kontrolü ne düsünüyor? KoMom ve Klşlllk Geleceği kötümfeer görüyorurfl. IV. 18 Cinsel sadakat zorunludur riastalığın kanŞ ekerşeker düzeyinin da yükselmesinin ötesinde vücutta birçok olumsuz etkisi var. Kalp hastalıkları, hipertansiyon ve damar sertliği, böbrek bozuklukları, t' ayakta iyileşmeyen yara • lar ve gözün ağtabaka I sında (retina) damar hasarı sonucunda gorme kusurları bunlar arasında sayılabılıı Şeker hastalığına bağlı göz bozuklugu (diabetik retinopati) genç yaştaki körlük nedenlerinin başındageliyor. Diabetik retinopati adı verilen şeker hastalığına özgü görme kaybı özellikle ınsüline bağımlı (TipI) diabeti olan hâstalarda görülüyor. Diabetik retinopati yavaş ve sinsi ilerliyor. Sozkonusu bozukluğun iki türü var. Bunlardan hafif seyirli olanı, 30 yıllık bir hastalık süresi içinde hastaların yüzde 70 ile 90'ında görülüyor. Eşimle nnlngfimafligırn nnktp ar Eşimı aldatabjJrfİ Cinsel yaşamım doWucu " \ ' i Kondomk/laniTgrum: 8oferfcfe0(n prnzervatH mtkaUl» vrdfğl yimtlar ondom (prezer^rtjjf kullanan erkekKbir ankette kondom kullatıanların % ler ilekullanm^ydnlar arasındayapılan konusunda kotümser olduğu anlaşıldı. Dünyanın geleceği konusunda ise kondom kullananların ancak % 9'u iyimserken, kondom kullanmayanların % 20'sı dünyanın geleceğinden umutlu. Prezervatif kullanımının psikolojik.yönünü inceleyen araştırma Berlin ve Innsbruck kentlerınde 666 üniversite öğrencisi üzerinde yapıldı özgür Berlin üniversitesinden psikolog Dr.Robert Rohner ve Dr. Andreaö Böhm tarafından yapılan araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda kondom kullananların genelde yaptıklart işın riskleri konusunda daha bılınch oldukları ortayaçıktı. Prezervatif kullananlar, cinsel özgürlük idealine bağlı modern erkekler. Prezervatif kullanan erkekler, eşlerine daha az bağlılar, eşlerinin ve kendilerinın kaçamakları konusunda daha hoşgörülüler Bununla birlikte eşlerı nrrlrg yp ninTnt yaşamlarından kondom kTüîânmayanlara göre daha az memnunlar (Bkz. Şekıl). Kondomkullananların "kendinı sıkeleştiren, hıpokondriyak ve gerilimli" bir kışiliktıpi var. 23'ünün kendı geleceklerine kotümser baktığı, buna karşın kondom kullanmayanların sadece % 8'lnln kisisel gelecek gram sodyum bikarbonat, 170 litre su, 11 gram protein, 170 gram şeker ve birçok metabolik madde yeniden gerı emilir Buna karşın her gün 27 gram üra, 1.7 gram kreatinin, 5 gram sodyum ve diğer metabolık ürünler idrarla atıhr. "Böbrekler görevlerini yerine getlrmek için flürtde 30 lltre oksijen harcar. Böbrekler çalısırken daklkada 100 kalorl ısı enerjlsl açığa çıkar. Kalple bir dakkada atılan kanın % 20 '«I böbrektere gkler. Böylece 100 gram böbrek dokusuna daklkada 150 cm 3 kan gellr. Kanı böbreklere tasıyan atardamann çapı 13 mm'dir. *ldrar kesesi esnek bir organdır Idrar keseeinde 1/4 litre idrpr toplandığında kesenin çapı 8 cm olur Kesede 1/2 litre idrar bulunduğunda ise çap sadece 2cm artarak 10cm olur Idrar kesesi 1/2 litre idrarla dolduğunda meydana gelen basınç, kesenin iç yüzeyinde cm 2 'de 12 gramdır. Hastalığın daha tehlikeli oian "proliferatif'türü ise daha seyrek görülüyor. Gözün agtabakasında "proliferasyon" adı verilen damar büyümeleri meydana geldikten sonra bile görme durumu uzun süre bozulmuyor. Henüz bilinmeyen bir büy\jme faktörünün v«ya kanda yüksek şeker düzeyinin etkisiyle agtabakada yeni damarlar oluşuyor. Gözde oluşan bu küçük damarlar gözün içine doğru büyüyor (mikroanjiyopati) ve gözün içini dolduran camsı cısimde nedbelere sebep oluyorlar: Nadiren bu damarlar gözün içine kanayaralrya da ağtabakayı yerinden sökerek ani körlüğe yol açıyor. Almanya'nın Lübeck kentı göz kliniği'nden diabetik retinopati uzmanı Dr. Klaus Luck«, şeker hastalarına göz kontrolünü Ihmal etmemeye çağırıyor, çünkü diabetik retinopati erken dönemde teşhis edıldiğinde körlüğe yol açmadar» tedavı edilıyor. Diabetik retinopati tedavisinde lazer ışınlarıyla gözde yenı oluşan da Demip ekslkliği ve beyin gelişiml Sut çocukluğu çağında demır eksıklıği, bebeklerde zıhınsel ve ruhsal gelışımı gerı bırakıyor Ancak demır eksıklıği ile beyinsel gelışım gerllıği arasındakı bağlantı, çocuğun annesının tutumuyla da ılgilı olabılir, çunkü demır eksıklıği olafl çocukların annelerının de zekâ katsayısının düşük olduğu ve çocuklarını iyı besleyemedıkleri görülüyor. Yenı doğan bir bebeğin demır depoları, çocuk emzırilırse 12 ay, emzırllmezse 6 ay yeterll oluyor Bundan sonra ise çocuğun besınlerle yeterlı demırı alması gerekiyor. (N. Engl. J. Htod. 32S, S. 687) Sıadyumda 15 bln prezervatif AlDS'le savaşım derneği tarafından Strassburg futbol stadyumunda dağıtılan 15 bin prezervatif futbol seyırcileri tarafından peynir ekmek gibi kapışıldı. Prezervatiflerin tümü beş dakıka içinde dağıtılırken dernekten yapılan açıklamada futbolseverlerin prezervatife ilgisinin AIDS konusundaki duyarlılıgı gösterdiği ve bunun seviodirici olduğu bildirildi. marlar eritılerek yok ediliyor Şayet lazer tedavisı hastalığın erken evrelerınde uygulanırsa hastaların büyük bir çoğunluğunda damar değişimlerinin önüne geçiliyor ve körlük önleniyor. Şeker hastalarında metabolizmahın, kan şeker düzeyinin ve kan basıncının iyi kontrol edilmesi, sigaranın bırakılması hastaların diabetik retinopatıden korunmasında en önemli faktörler Ancak gözde bir defa damar büyümesi başladığında bu, şekerin kontroluyle durdurulamıyor Bu nedenle şeker hastaları yılda en az bir defa mutlaka bir göz doktoruna başvurmalı ve göz dibi incelemesinden geçmeliler. Böylece lazer tedavisi içın en uygun zaman kaçırılmamış olur. Göz dibi muayenesinde şupheli bulgular mevcutsa göz damarlan kontrast madde verilerek inceleniyor (floresans anjiyografısi). Dr. Lucke, diabetik retinopatıde birçok ilaç denenmişse de bunlardan hıçbirinde kesin bir başan sağlanamadığını belirtiyor. Başarısı kanıtlanmış tek yön* tem lazer tedavisı. Şayet hastalardâ gözu dolduran camsı cisim içine kanama olmuşsa veya ağtabaka (retina) yerinden ayrılmışsa son yıllarda gelişen camsı cısim cerrahisi uygulanıyor Sozkoıuısu girişimde (parsplana vitrektomi) göz küresinin içindeki camsı cısim parçalanarak çıkarılıyor, ardından lazer koagülasyonu uygulanıyor. Bu girişimle hastaların yüzde 60 'ından fazlasında görme yeteneğınde önemli ve kalıcı bir düzelme sağlanıyor. Lübeck göz kliniği uzmanlarının tedavisi zor vakalarda denediğı ve iyi sonuç alınan yeni bir yöntem de ver Bu yöntemde camsı cisim tumüyle çıkarılıp damar büyümeleri temızlendikten sonra göz kuresinin içı silikon yağı ile dolduruluyor. Birkaç ay süreyle gözün içinde bırakılan silikon yağı ağtabakaya içten tampon yaparak onarıyor. Böylece ameliyat sonrası komplikasyonlar en aza iniyor ve ağtabaka sağlamlaşıyor. Lübeck göz kliniğinde, kör olması beklenen 124 umutsuz hastadan 83' u yeni yöntemle ışığa kavuşmuş. 2607