Catalog

B İ L G İ S A Y A R Ç E V İ R İ KISA SAĞLIK Çevirmen kutu "The Voice" adı verilen özel bilgisayar, doğal sesleri tanıyarak çeviri yapıyor. Çeviren: Anahid Hazaryan Duyduğu sesi başka dile çeviriyor (oda servısı dahıl mı?) gıbı tam cumleler, saydam ekran uzerıne kaydedıhyor Rondel, ekranda belıren her sözcuğun mıkrofona söylendığını açıklıyor Rondel yan kapağı dıkkatlıce kaldırarak kenarı kare şeklındekı çıkarılabılır kasetı gosterıyor Rondel, pılle beslenen kasetın 125 megabıtlık(1) sılınmeyen bır belleğe sahıp olduğunu ve programla beraber sesınızın özellıklerını ıçeren beş yıllık bır btrıkımı sağlayabıldığını belırtıyor Ancak dığer sıstemlerden farklı olarak the Voıce, Rondel'ın doğal dil Işleml adını verdığı, sozcuk gruplarını cumlecık ya da tam cumleler çözumleyebılme yeteneğıne sahıp Rondel, aygıtın sozcuk öbeklerını daha lyı algıladığını, çunku bunların ışıtılebılırlık nıtelığı açısından tek bır sözcukten daha elverışlı olduklarını soyluyor Bu özellık the Voıce'ın ıvmesını ve dıkkatını arttırıp tumce çözumlemesı ya da cins, zaman, tekllcogul belırleme gıbı dılbılgısı kurallarının yarattığı sorunları gıderıyor G ehştırılmış Urunler ve Teknolojıler Başkanı Stephen Rondel, hafıfçe öksurdukten sonra ınce mıkrofonu lyıce dudaklarına yaklaştırıyor Las Vegas Elektronık Tuketım Sergısı'ne gelen halkın oluşturduğu çember gıttıkçe daralıyor Gözler ılk once mıkrofona takılıyor, daha sonra Rondel'ın dığer elınde tuttuğu değışık grı bır kutuya bağlı yılan bıçımındekı kabloya kayıyor Rondel "kendlnl tanıt" dıyor ve grı kutu aynı anda konuşmaya başlıyor Kutu elektronık olarak oluşturulmuş bır konuşmayla kendını tanıtıyor "Ben The Volce (ses) bilgisayarım, görevim çevlrl yapmak." Rondel, mıkrofonu tekrar elıne alıyor Şıfrelı olmasına rağmen anlaşılır bır konuşmayla sözlerıne başlıyor "take me to the aırport" ("benı havaalanına goturunuz") "Çeyır" emrını verıyor Kutu hemen akıcı blr İspanyolcayla konuşmaya başlayıp "por favor" ("lutfen") ıle çumlesını tamamlıyor Bu 1970'lerde, hesap makınelerını andıran ve tuşlar aracılığıyla yazdığınız Ingılızce sözcuğe Ispanyolca karşılık bulan çevırı aygıtlarına benzemıyor The Voıce'un tuşları yok insan sesini tanıyan, mıkronlarla çalışan beyın enerjisını kullanıp en basıt deyışlerdekı olası belırsızlıklerı, nuansları ve flfl çekimlerlni kavrayabılen bu akıllı kutu tumcenın tumunu çeviriyor, daha sonra Rondel'e göre, Kastılya Ispanyolcasıyla konuşuyor ve yaptığı çevırıler sızın konuşmalannızla bağdaşıyor aşlılarda ışıtme guçluğu demans (bunama) gelışmesı yönunden onemlı bır rısk faktöru Işıtme guçluğunun duzeltılmesı, bunamanın ılerlemesını önlememekle bırlıkte bunama semptomlarını hafıfletebılıyor Yuz hasta uzerınde yapılan bır çalışmada bunama eğılımı olan yaşlı hastalarda ışıtme guçluğunun daha sık gorulduğj ve ışıtme guçluğunun ağırlığı ıle paralel olarak bunama rıskının arttığı da bulgular arasında Ayrıca ışıtme guçluğu bunama belırtılerı bulunmayan hastalarda, zıhnı ışlevlerı zayıflatmakta Bu nedenle yaşlılarda çok sık gorulen, ancak ıhmal edılen ve tedavısı mumkun olan ışıtme guçluğu onemlı bır sorun oluşturmakta Yaşlılarda işitme guçluğu ve bunama Y K Aygıtın satış fıyatı 2000 dolar, kasetindekı 300 dolarolduğuna göre Voıce'un çevlrısi oldukça pahalıya mal oluyor karşılığı var Fonemler, konuşma ureten devre aracılığıyla bırleşınce ispanyolca cumleyı ışıtıyorsunuz Üç sesi ayırt ediyor Orneğın ses tanıyıcı bır bılgısayara two, too ya da to(2) ıçeren sorun yaratabılecek bır cumle söyleyın Uç ses de aynı ancak bilgisayar bunların dığer sozcuklerle olan bağlantılannı saptadıktan sonra ıçlerınden doğru olanı belırleyecek Rondel, bellı kurallara bağlı bır sozcuk dağarcığı oluşturarak, bu sorunları yok ettıklerını belırtıyor ve şunları eklıyor "Orneğın the Voıce'a "I vvould lıke two of these" "Bunlardan ikislnl rıca edecektım") dıyemıyorsunuz Ikı sözcuğunu yalnızca bır adı nıtelemek ıçın ve de (yalnızca) belırlı yerlerde kullanabılırsınız "I vvould lıke to have two of these" ("Bunlardan ikisini vermenızı rıca edecektım ") Cumlelerl kurmanız ıçın gereken kuralları oğrenmelısınız, Rondel bunun yaklaşık ıkı hafta sureceğını tahmın ediyor, bu ışlemı daktılo yazısını öğrenmeye benzeten Rondel, daktıloyla yazmanın bellı bır yöntemı olduğunu ve bu aygıta konuşurken de belli bir yöntemln ızlenmesı gerektığını vurguluyor Çevırı, bılgısayann kavradığı sozcukler ve kurallar sonucu, cumlelerın dığer dıldekı eşdeğerlerının bulunması ışlemıne dönuşuyor Orneğın "I vvould lıke" gıbı her cumlenın fonem adı verilen değışık seslerın bırleşmesıyle oluşan ispanyolca bır Dakikada 60 sözcük Tum bu uygulamalar nasıl ışlıyor? Rondel, uzmanlaşma sonucu dakikada altmış, altmış beş sözcuğe varılabıleceğını umuyor (Normal bır ınsan konuşması dakikada 150200 sozcuk arası) Uzmanlaşma yalnızca sozcuk kuruluşunu bılmeyı kapsamıyor Sözcuğun söylenış bıçımını de kavramamız gerekıyor Rondel on ıkıye yakın duzgun cumle kuruyor, ancak people (halk) sözcuğunu kullandığında the Voıce devamlı aprll'ı (nısan) gosterıyor Rondel aygıtın, kendısıne oğretılenden farklı bır şey duyduğu ya da uygulama devresınde sozcuk yanlış oğretıldığı ıçın sorun yarattığını açıklıyor Bunu gıdermek ıçın de bılgısayara doğal bır ses tonuyla april ve people sozcuklerı öğretılıyor Aygıtın satış fıyatı 2000 dolar, kasetınkı 300 dolar olduğuna gore the Voıce'un çevırısı oldukça pahalıya mal oluyor (1) 1 Megabit, bllgısayarlarda 1 mllyonluk bilgi demektir. (2) two, too, to. Sesdeş sozcukler. ronik yorgunluk yakınmasıyla hekıme başvuran hastaların uçte ıkısınde bu şıkâyetın psıkıyatrık bozukluklardan kaynaklandığı bıldırılıyor Yuz erışkın hastanın 66'sında kronik yorgunluğun ruhsal kökenlı olduğu saptandı Araştırmacılar, kronik yorgunluk yakınması olanlarda ayrıntılı bır psıkıyatrık ıncelemenın gereklı olduğu goruşundeler Kronik yorgunluğu olan yuz hastadan yalnızca beşınde bu yorgunluğu açıklayabılecek organık bır hastalığa rastlandı Otuz bır hastada ıse hıçbır neden bulunamadı Kronik yorgunluğu olan hastaların psıkososyal yönunun ıncelenmesı gereksız ve pahalı tıbbı ınceleme ve tedavılerden kaçınmayı sağlayabılır Kronik yorgunluk ve ruh sağlığı öğrenme devresi Rondel, 35 bınden fazla cumle uretılebıleceğını ve bır cumleye başlamanın 100 eşıt yolu olduğunu belırtıyor ve şunları eklıyor "Istedığınız zaman Ingılızce konuşup, aygıtın bunları Ispanyolcaya çevırmesını bekleyemezsınız Ilk önce the Voıce ve sız bırbınnızle ılgılı bazı şeylerı öğrenmek zorundasınız The Voıce bağımlı bır konuşmacı, sızın sesımzı, konuşma bıçımınızı tanıyabılmesı ıçın bır alıştırma donemıne gereksınım duyuyor "Rondel kutunun ust baş kapağını kaldırıyor ve duğmelerden bırıne basıyor Kendısı, kutunun 500'den fazla sozcuk, sozcuk grubu ve cumlecıklennı algılayabıldığını vurguluyor January (Ocak) gıbı basıt sozcukler, I vvould llke (rıca edecektım) gıbı yan cumleler ya da is the room servlce Included? Alkolik beyinlerde doku kaybı lkol bağımlılarının beyın yarı kurelerınde yapılan otopsı ıncelemelerınde, beyın kabuğunda % 2 5 ıle % 4 2 oranında, beyındekı beyaz cevherde ıse % 6 1 ıle % 17 5 arasında doku kaybı saptandı Buna karşılık beyın boşluklarında % 31 8 ıle % 71 9 arasında bır artış gozlendı Beyınlerın ağırlığında ıse bır değışme yoktu Kronik alkol kullanımında gozlemlenen bu doku kaybı alkolun sınır hucrelerı uzerındekı zehırlı etkısınden ılerı gelıyor (Gelişim Jama) A