Catalog

T Ü B İ T A K B İ L İ M V E T E K N O L O J İ H A F T A S I Kalkınmada bilim yg teknolojinin önemi Teknoloji sürekli ithal edilirse, bırakın dünyada rekabet etmeyi, iç piyasada bile tutunmak mümkün olamaz Prof. Dr. Fazıl Erdoğan n basıt anlamda maddı gelışmenın temelı, toplumu oluşturan bıreylerın emek ve fıkırlerını değerlendırmektır Bu değerlendırmenın en dırekt yolu zıraat, ınşaat ve bılhassa ımalattır Bundan dolayı ekonomık gelışme buyuk bır dereceye kadar, belkı de tamamen zıraate, ınşaata ve endustrıye dayanmaktadır Endustrının ve modern zıraat ve ınşaatın temelı ıse teknolojıdır Teknoloji, yenı fikırlerın laboratuvardan pazarda başarılı bır mamulata doğru takıp edılen kademelerden yalnız bırısını oluşturur Sırası ıle bu gelışmenın kademelerı şunlardır 1. Temel araştırma 2. Tatbıkı araştırma 3. Teknoloji gehşımı 4. Endustrıyel ımalat 5. Pazara suruş Genellıkle, son ımalat safhasından öncekı aşamalar çok yavaş ve çok pahalı olabılır Bu bakından başlangıçta, teknolojıyı dışarıdan ıthal edıp endustrıyı kurmak ve zıraat ve ınşaatı mekanıze etmek mantıkı olabılır Yenı bır teknolojıyı endustrıye efektıf bır şekılde tatbık edebılmek ıçın bazı faktörlerı göz önunde bulundurmak gerekır Bu faktörler arasında onemlı olanları şunlardır • Mevcut endustrıye uygun ve ekonornık olan teknolojıyı seçmek • Devletın araştırma yatırımları ıle teknoloji gehşımı arasında bır ırtıbat kurması • Endustrı tarafından yapılan tatbıkı araştırmateknolojı gehşımı ve prototıp ımalını mumkun olduğu kadar bır yerde toplamak ve boylece ımalat aşamalarının muhtehf kademelerınde çalışan bılım adamlarına, muhendıslere ve teknısyenlere, bırbırlerıyle devamlı otarak fıkır değıştırme ımkânını temın etmek • Eğıtıme, bılhassa bılımsel ve teknık eğıtıme önem vermek Teknoloji devamlı olarak ıthal edılse bile bunu endustrıye tatbık etmek ıçın eğıtım gormuş muhendıse, teknısyene ve ışçılere daıma ıhtıyaç olacaktır Aynı zamanda, yenı veya mevcut olan teknolojıyı yerlı şartlara adapte edebılmek ıçın tatbıkı araştırma yapmak gerekecektır Teknoloji buyuk bır hızla değışmektedır Bu açıdan yenı teknolojinin her safhasını ıthal ettığımız surece, dunya pıyasasını bır tarafa bırakın, kendı pıyasamızda bile devamlı olarak rekabet etmemız mumkun olmayacaktır Dolayısıyla uzun vadede teknolojiyi yerlı olarak desteklemek gerekır Teknolojıyı besleyen yenı fıkırlerın ve İLIM VE E ve araştırma merkez ve enstıtulerınden b,eklenır buluşların en önemlı kaynağı ünıversiteler olduğu ıçın, bu destek unıversıtelerden Teknoloji gehşımınde ve dolayısıyla ekonomık kalkınmada unıversıteler ne rol oynayabıhr? Eğer teknoloji ekonomık kalkınmanın motoru olarak düşunulurse, araştırma, kalkınmanın petrolu , unıversıteler ve araştırma enstıtulerı de petrol kaynakları olarak görulebılır Bugun bilgl ve flklrler ve bunların gelıştırılmesı ve uygulaması tabıı kaynaklarla aynı sevıyede ve belkı de daha yuksek sevıyede stratejik mllli kaynak olarak kabul edılmektedır Bundan dolayı mılletlerın yalnız maddı refahı değıl, mustakıl bır varlık olarak mevcudıyetlen bile, bılım ve teknolojılerın sevıyesıne bağlı olacaktır Bılgı ve fıkırlerın ana kaynakları unıvereıteler olduğu ıçın, bugun dunyanın teknoloji bakımından uyanık her memleketınde unlversiteler mllli hazineler olarak görulur Bu yuzden unıversıteler son zamanlarda mılletlerın ekonomık gehşmesı uzerınde daha aktıf bir rol oynamaları ıçın muazzam bır baskı altında bulunmaktadır Üniversitelerin geleneksel fonksıyonları öğretım ve araştırmadır Buna ılaveten, yenı rollerını başarı ıle oynayabılmelerı ıçın, üniversitelerin ozel bır gayret sarf etmelerı ve uçuncu önemlı bır fonksıyonunun sorumluluğunu kabul etmelerı gerekmektedır Bu fonksıyon topluma hızmettır Unıversıtedekı kabılıyetten ulkenın yararlanması ve bılhassa araştırma sonuçlarını pratık yönden değerlendırmek ıçın tek mekanızma unıversıteendustrı ışbırlığıdır Bu ışbırlığı ıçın her şeyden Önce unıversıte ve endustrının bırbırlerını teknık kaynak olarak görmelerı gerekır Unıversıtenın endustrıye faydalı olabılecek en önemlı kaynakları ıhtısas, bılgı, enformasyon, laboratuvar ve hususı araştırma, cıhaz ve makınelerdır Endustrı ıse buyuk çapta enteresan problemlerın ve çoğu ışlenmemış teknık malumatın kaynağıdır Unıversıteendustrı ışbırlığının ılk şartı 'bırbırlerının kaynaklarını takdır etmelerı ve kullanmaya çalışmalarıdır Bu ırtıbat akademıkendustrıyel kultur farkı bakımından genellıkle kolay olmayabılır Unıversıtenın gayesı akademık araştırmadır Endustrıyı ılgılendıren ıse daha zıyade tatbıkı araştırma ve teknoloji gelışımdır Üniversitelerin rolü Erdoğan, "Uzun vadede tekolojlyi yerlı olarak desteklemek gerekıyor" dlyor Prof Dr Fazıl Akademık araştırmantn arkasındakı baskı, yenı bılgı ve yenı buluşlardır Tatbıkı araştırma ve teknoloji ıse kuvvetını pazardan alır Akademık araştırmanın sonuçları dunyaya açıktır Tatbıkı araştırma, bılhassa teknoloji, umumıyetle rekabetten dolayı gızlı olup sonuçları normal mulkıyet kanunlarına tabidır Akademık araştırmanın ürunü, bılımsel yayındır Endustrının urunu ıse, kullanışlı ımalat ve servıstır Unıversıteendustrı ışbırlığı ıkı grupta toplayabılırız Bırıncısı eğıtımle ılgılı olup personele dayanır Burada ılk gaye endustrının unıversıtedekı potansıyel ve unıversıtenın endustrıdekı problemler hakkında bır fıkır edınmesıdır Bu tıp ırtıbatın mekanızmaları şunlardır 1 Karşılıklı semınerler 2 Bellı konular uzerınde müşterek konferanslar 3 Geçıcı personel değışımi 4 Unıversıte tarafından endüstri personelı ıçın hazırlanan kısa kurslar 5 Unıversıte personelının endustrıye danışmanlık etmesı Unıversıteendustrı ışbırlığı sahasında teknoloji transferı bakımından en onemlı ve en komplex mekanızma, blllm slteleridir. Boston'un 128 numaralı çevre yolu cıvarının savaştan sonra hızla endustrıleşmesı, bılım sıtelen fıknnın prototıpı olarak kabul edılmektedir Bılhassa yüksek teknolojıye dayanan endustrıyı bu bölgeye çeken faktörlerın en önemlısı olarak, Harvard ve M.I.T. gıbı guçliı üniversitelerin yakınlığı gösterılır Bu Teknopolıs dıyebıleceğımız bılım sıtelerının dığer ulkelerde de benzer örneklerı vardır Inglltere'de Cambrıdge Bılim Parkı, Japonya'da Tsukuba Bılım Sıtesı, Fransa'da Sophıa Antıpolıs, israil'de Kırat Weızman Bılım Parkı, vs Bılım sıtelennın en önemlı amacı teknoloji transferıdır Dolayısıyla bu tıp teşebbusler mahallı ekonomıyı teşvık ve mıllı ekonomık kalkınmaya yardım etmek ıçın uygun bır mekanızma olarak kullanılabılir Fakat, planlamayı dıkkatlı yapmak, ulkenın ve çevrenın şartlarına uydurmak gerekır Zıra, başarılı olan bılım sıtelennın sayısı aslında çok azdır Mesela, Japonya'dakı Tsukuba Bılım Sıtesı ve Fransa'dakı Sophıa Antıpolıs beklenen netıcelerı vermedı Bunun en büyuk sebebı bu teşebbuslerın bır sembol olarak ızole bır mahalde kurulup, butun masraflarının garantı edılmış olmasıdır Teknoloji topluma hedefıne varması ıçın yardım edebılır, fakat bu hedefı tarıf edemez Teknoloji nıhayet bır alettır, toplumu bu alete alet olmaktan korumak gerekır Teknoloji ınsanlığın geleceğı ıçın umıttır, fakat aynı zamanda kâbusu da olabılır Bu demektır kı teknolojıyı anlamak, potansıyelını takdır etmek, uygun şekılde kulanmak ve fakat devamlı olarak kontrol altında tutmak gerekır D 18