Catalog

EÖ İ T İ M TEKNOLOJİ Eğitimde reformlar için ulusal tartışma açılmalı Eğitim sisteminde gerçek bir reform için, ilgili tüm tarafların katılacağı, bu konuda görüş ve deneyim sahibi olan herkesin özgürce konuşacağı geniş bir tartışma açıiması şart. Şahin Alpay 'lerın son yıllarınjda eğitim sorunları pek çok ulkede gundemın başında yer alıyor Özellıkle ge lışmış ulkelerde, 1960'ların sonlarında olduğu gıbı eğitim alanında reform en çok tartışılan konulardan bırı Bu tartışmaların en yoğun olduğu ulkelerın başında, pek de raslantı sayılamayacak bir bıçımde, ABD ve Japonya'nın geldıği söylenebılır Ekonomı yarışında en önde mucadele veren bu ıkı ulkede, eğıtımekonomı ılışkısının başka ulkelerden çok daha 1yı kavrandığını söylemek de yanlış olmaz 1983'te yayımlanan ve bu ulkede en az 17 mılyon kışının okumayazma bılmedığı, lıse öğrencılerının onemlı bir bölumunun Amerıkan tarıhı ve kulturu hakkında en temel bılgılerden yoksun olduğu gibi "ürkutucu" bulgularla butun dunyada ılgı çeken, A Natlon at Rlsk (Tehlıkede Olan Bir Ulus) adlı rapordan bu yana ABD'de, eğitimde reform ıhtıyacını vurgulayan 1012 rapor yayımlandı Bu alanda çeşıtlı çabalar surduruluyor Japonya'da, Eğitim Reformu Konseyı'nın 198487 arasında uç yıl suren yoğun çalışmalardan sonra ortaya koyduğu onerıler uyarınca, ıçınde bulunduğumuz yıldan başlayarak çeşıtlı reformlar uygu lamaya konuyor Tum bu gelışmelerın temelınde, en I önemlı sermayenın bılgı, en önemlı yatırımın eğitim olduğu "Bılgı Toplumu"na geçış surecının gereklerı yer alıyor Kıtle eğıtimını halletmış, eğitimde fırsat eşıtlığını buyuk ölçude sağlamış olan gelışmış ulkeler, şımdı uluslararası rekabette saf dışı kalmamak rekabetı surdurebılmek ıçın eğitimde nlteliği gelıştırmek, çağın gereklerıne uydurmak çabası ıçındeler Denebılir kı, eğitim reformu çabalarının ana hedefı, eleştırel ve bılımsel duşunebılen, yaratıcı yenı kuşaklar yetıştırmek Eğitimde reform ıhtıyacının, her şeyden önce eğıtıme onem vermek ıhtıyacının Turkıye'de de gundeme geldıği göruluyor Yenı kurulan ANAP hukumetı, önumuzdekı donemde en öncelıklı konuların eğitim ve sağlık olduğunu açıkladı Yenı Mıllı Eğıtım Bakanı Hasan Celal Guzel, bırıkmış ve ıhmal edılmış eğitim sorunlarının çözumu ıçın lyı nıyetle çaba harcayacağına daır umut uyandıran bir kışı olarak, muhalefet çevrelerınde de olumlu ızlenımler bırakı yor Katıldığı çeşıtlı toplantılarda yaptığı konuşmalarla, sık sık ortaya attığı yenı fıkır ve projelerle ılgı çekıyor Belkı bu yenı ortamın özendırdığı koşullarda çeşıtlı kurum ve kuruluşların eğitim alanında (aalıyetle re gırıştıklerı gözlenıyor 4 5 mayıs tarıhlerınde Boğazıçı Unıversıtesı'nın duzenledığı '2000 Yılında Unıversıtelerımız" ve "Mıllı Eğıtımımızın Hedeflerı" konulu sempozyumlardan sonra, 2728 mayıs gunlerınde Manavgat'ta yapılan "Ulusal Gelışmede Eğıtımın Rolu" konulu semınerde, Turkıye'nın eğitim sorunları tartışıldı Amerıkan Haberler Mer Eğitim Şurası sonbahara kadar toplanıyor Yeni buluşların Yeni sorunları Çeviren: Abdullah Kovacı aberleşme dunyasında devrım yaratmış buluşlardan bırısı de camdan telefon telı yapılması oldu Bu teller sayesınde yalnız ses değıl resım de ıletılebılıyor Boylece, goruntulü telefon hayalı gerçekleşmış oldu Ancak telefonun göruntulu olması ıçın sayısal (dıjıtal) sıstemı de bulundu Bunda, ses tıtreşımlerı önce sayıya dönuşturuluyor, bu sayılar elektrık tellerı ıle karşı tarafa gıdıyor ve orada tekrar ses tıtreşımlerıne dönuşuyor Aynı şey göruntu dalgaları ıle de yapılıyor Cam telefon tellerı ıle bağlantılı ıkı aboneden bırının goruntusu, yanı ışık dalgaları, cam telden geçerek karşıda bir ekrana yansımakta, aboneler, bu yolla bir bırlerını görmektedırler Amerıka ve Avrupa'da, kablolu televızyonlar da bu cam tellerle gerçekleştırılmektedır Tabıı, bu buyuk buluştan kıtalar arasında yararlanılması ıçın denızaltı kabloları döşenmesıne başlandı Nıtekım, telefon haberleşmesı ıçın de aynı şey yapılmıştı yıllarca önce Cam tel kablolar ıçın de aynı şey yapıldı örneğın, bunlar deneysel olarak Afrı ka kıyıları boyunca denızaltına döşenmış bir kablo da Kanarya Adalarına uzatılmıştı Ancak bir sonbahar akşamı aboneler ada larla konuşurken bir anda ses de göruntu de kesıldı Su yuzune çıkarılan kablo ıncelenınce uzerınde köpekbalığı dış ızlerı göruldu Izler hem tımsah tıpı kopekbalıklarına hem de "ınsan yıyen" beyaz kopekbalıklarına aıttı Kablolar, 1400 metre derinlıkte zedelenmıştı Geleneksel tel kablolar yıllarca yara almadan görev yapmışlardı Pekı cam tel kablolarına köpekbalıklarının musallat olmaları nedendı? Ikıncı bir sorun, kabloların koparılmasının nasıl onleneceğı ıdı Son araştırmalar, köpekbalıklarının avlarını, elektrık alanları ıle bulduklarını göstermıştır Her canlı gıbı balıklar da elektrık ureten bırer akumulator sayılabılır Köpek balığı, denız yatağında kuma gömulmuş olarak yatan bir pısıbalığını hayvanın urettığı elektrık alanı sayesınde bulabılıyor Geleneksel telefon tellerındekınden farklı olarak cam tel kablolarında telden geçen ışığın her 50 kılometrede bir guçlendırılmesı gerekıyor Böylece, bu tellerden geçen akım geleneksel tellerdekı akımın uç katına çıkıyor Işte bu artan elektrik alanları, kopekbalıklarını çekıyor olabılır Ikıncı bir ızah şeklı, tellerden geçen ses dalgalarına aıt tıtreşımlerın kopekbalıklarını çekıyor olmasıdır Ve nıhayet uçuncu bir ızah, balıkların, kablolara yapışmış ışıklı planktonları, son derecede kuvvetlı gözlerı ıle fark etmelerıdır Bundan yola çıkılarak kabloların. "nasıl korunabıleceğj" konusunda da onerıler ılerı surulebılır Elektromanyetık alanı sınırlayacak ' alumınyum" bir kılıf veya "polıetılen" kılıf akla ılk gelen şeylerdır Hatta tellerın korunması ıçın bunların 2 0003 000 metre derınlıklerde bulundu rulması da duşunulebılır Ancak bu derın lıklerde gerekse ' daha da derınlıklerde" kablolara saldıracak başka tur balıkların bulunabıleceğı de duşunulebılır Bu kablolar ıletışım alanında çok buyuk bir aşama oldukları ıçın ınsanoğlu bunla rı korumada her yönteme başvuracaktır Bundan şu sonuç çıkıyor Köpekbalıkları bu "eskı ağızlarına yenı taam"ı ' yemek lıstelerınden" çıkarmak zorunda kalacak lardır (Innovatıon) H 1980 kezı (USIS) tarafından duzenlenen semınerde ABD'nın lllınoıs Unıversıtesı'nden Prof Julıus Menacker ve Florıda Unıversıtesı'nden Prof Rıchard Renner'ın yanında Hacettepe Unıversıtesı'nden Doç Or Nurettın Fıdan ıle Mlllı Eğitim Bakanlığı Muşteşar Yardımcısı Doç Dr ihsan Sezal bırer bıldırı sundular Parlamentoda temsıl edılen partılerden bırer temsılcının de katıldığı semıner, Mıllı Eğitim Bakanı Hasan Celal Guzel'ın konuşmasıyla açıldı Bakanın bu açılışta da belırttığıne gore haziranda, belkı temmuzda, yetışmezse sonbaharda toplanacak olan Eğitim Şurası'nda "Eğitim Sıstemımız" tartışılacak Uzun vadede yatırım Eğitim slstemımızın baştan aşağı gözden geçırılmeye, hemen her alanında reform geçırmeye gerçekten ıhtıyacı var Eğitimde reforma gerçekten ıhtıyacımız var, çunku kısa vadede gözle görulur, elle tutulur urunler vermese de, uzun vadede sonuç veren en değerlı "yatırımın" eğıtıme, ınsan gucune yapılan yatırım olduğunu, gelışmış ulkelerde yapılan çeşıtlı araştırmalar açıklıkla ortaya koyuyor Öte yandan, toplumumuzun demokratıkleşmesı, demokratık değerlerın topluma yayılması açısından yuvadan unıversıteye kadar her duzeyde okulların tayın edıcı bir rol oynadığı yadsınamaz Yasaya göre ıkı yılda bir toplanması gerekırken, altı yıldır toplanamamış olan ve şimdı alelacele toplanacağı anlaşılan Eğıtım Şurası, eğitim sıstemımızın butununun tartışılması ve butunune yonelık çözumlerın ele alınması açısından yeterlı bir ortam mıdıf Kuşkusuz kı, hayır Manavgat semınerınde dıle getırıldığı uzere, bugune kadar eğitim alanında yapılan "reformların" başarılı sonuçlar vermeyışının, bırkaç yıl sonra yenıden "reform" ıhtıyacının duyulmasının başlıca nedenlerınden bırı, kuşkusuz kı, her temel alanda olduğu gıbı, bu alanda da "çözumlerın" topluma danışılmaksızın, ılgılılerın desteğını ve onayını almaksızın, şu veya bu ölçude "kapalı kapılar arkasında" aranmasıdır Bugune kadar eğitim alanındakı en önemli "reformlar" ın, genellıkle askerı rejımler dönemınde, kapalı kapılar ardında bırkaç kışının verdığı kararlarla, "tepeden ınme" uygulandığı görulur Bunun en yakın örneğı, buyuk bir reform olarak sunulan ve bugun butun sıyası partılerın ve ılgılılerın buyuk çoğunluğunun karşı çıktığı YÖK "reformu "dur Eğitim sisteminde gerçek bir reform için ılgılı tum .arafların katılacağı, bu konuda göruş ve deneyim sahıbı olan herkesin özgurce konuşacağı genış bir tartışma açıiması şarttır Manavgat semınerınde "Demokratik bir toplumda eğıtımın hedeflerının belırlenmesı" konusunda bir bıldırı sunan Prof Menacker'in bu konuda söyledıklerı ılgınçtır Amerıkalı eğıtımcıye gore söz konusu sureç şu aşamalara ayrılabılır Yönetımın, kamuoyunun eğitim sorunları konusunda bılınçlenmesını sağlayacak ulusal çapta bir tartışmayı başlatması Eğitımın hedeflerı konusunda olabıldığınce genış bir mutabakatın sağlanması Bundan sonra eğitim uzmanlarına danışılarak ılgılılerın desteğını kazanacak ve en etkin bir şekılde uygulanabılecek politikaların belırlenmesı Politikaların belirlı bir sure uygulanmasından sonra, yönetımın, eğitımcilerın ve kamuoyunun katılımıyla politikaların baştan konulan amaçlara hızmet edıp etmedığının değerlendırılmesı ve gereklı duzeltmelerın yapılması Böyle bir demokratık sureç şu veya bu ölçude ışletılmedığı takdırde, bir ıkı bakanın ve onların sınırlı sayıdakı uzmanlarının alacağı kararlarla yapılacak "reformların" başarılı sonuç veremeyeceğını geçmış deneyımler açıkça gösterıyor İki ana öncelik Manavgat semınerınde tartışılan bir başka konu da eğitim polıtıkalarının bir bakıma bırbırlerıyle çelışen ıkı ana öncelığı oldu Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve eğitimde mukemmele yonellş. Okuryazarlığı bugun de tum topluma yayamamış olan, gerek sosyoekonomık gruplar gerekse bölgeler arasında eğitimde fırsat eşıtlığı açısından "uçurumlar" bulunan bir Turkıye'nın ne ekonomık kalkınma ne de demokratıkleşme hedeflerınde fazla başarı sağlayamayacağına kuşku yoktur Ancak okuryazarlığın tum topluma yayılması, ılk ve orta öğretımde fırsat eşıtlığının sağlanması kadar, yuksek oğretım. de, en yeteneklı ve başarılı oğrencılere, en tyı, en nıtelıklı eğıtımı vermek ıçın bırbırlerıyle yarışan, gerçek anlamda ozerk unıversıteler kurma gereğınden tavız verılemez Manavgat semınerınde dıle getırılen onemlı göruşlerın bir dığerı de, ulkemızde eğıtıme sınırlı kaynak ayrılmasının hıçbır şekılde haklı gösterılemeyecek oluşudur Turkıye'de kamu harcamaları ıçınde eğıtıme ayrılan payın yıllar ıçınde yuzde 1415 duzeyınden yuzde 89'a ınmesı, eğıtıme gıderek daha az önem verılmesınden Kısa surede gözle görulur, elle tutulur urunler başka hıçbır şekılde açıklanamaz Bu duvermeyen, ama uzun vadede en değerlı olan rumun değışmesı, belkı de eğitim alanınyatırım,ınsan gucüne, eğıtıme yapılan yatırım dakı en buyuk "reform" olacaktır