Catalog

S O R U N Y A N I T L A Y A L I M BİLİM KÜLTÜR Antalya'dan Sldal Aslan, "Paranoya lle slzofrenl arasında hangl farklar ve benzerllkler vardır?" dıye soruyor Bu soruyu Bakırköy Ruh ve Sınır Hastalıkları Hastanesı Başhekımı Dr Yıldırım Aktuna yanıtlıyor "Şızofrenı ve paranoya hastalıklarının her ıkısınde de yargılama kusurlan vardır Bız bu kusurları, "sıstemlı" ve "sıstemsız" olarak ıkıye ayırırız Şızofrenıde "sıstemsız" olan yargılama kusurları, paranoyada "sistemh"dır Mesela şızofrertık bır hasta, öyle bır şey olmadığı halde bırısının kendısıne duşman olduğunu söylerken, bir sure sonra bu fıkrını değıştırebılır Ve başka bır kusur gelıştirebılır Yanı gelıştlrdiği yargılama kusurları Paranoya ve şizofreni farkı nedir? nın bellı bır sıstemı yoktur Bu yargılama kusurları anlıktır Paranoyada ıse bu yargılama kusuru tektır Ve bır ıstıkâmette gelışır Mesela kendlsıne haksızlık yapıldığını one sure n paranoyak bır hasta, yargılamasında doğru olmadığı halde ısrarlıdır Bu yargısını değıştırmez ve bu yargısını ıspatlamak ıçın bır suru delıller aramaya gırışır Paranoya ıle şızofrenı arasındakı en belırgın fark budur Paranoyada algılama kusurlan gorulmez Oysa şızofrenıde. hastanın gözune çeşıtlı hayaller, kulağına çeşıtlı sesler gelebılır Bu hallsunasyonlara paranoyada rastlanmaz Pa ranoya daha ılerı yaşların hastalığıdır Şızofrenl ıse genellıkle 1920 yaşlarında başlaya bılır Şızofrenıde kışılık çozulur, paranoyada ıse çözulmez Yargılama kusuru dışında pa ranoyada başka bır patoloıı gorulmez Ama paranoyak bır hasta, antısosyal kışılık özellıklerı gösterebılır Şızofrenıdekı yargı kusur ları ılaçlara cevap verır, ama paranoya daha dırençlıdır, ılaçlara cevap vermez " I Yazı karşısında aydınlarımız Vehbi Belgıl H D Ü Ş Ü N A, B, C ve D dört sımgedır W, X, Y ve Z ıse bu dört sımgenın yerını tutan bır dığer gruptur (Fakat aynı sırayla değıl) Eğer A, X değılse, C, Y değıldır Eğer B, Y ya da Z ıse, A, X'tır BUL Eğer C, W değılse, B. Z'dır Eğer D, Y ıse, B, X değıldır Eğer D, X değılse, B, X'tır Bılmeceyı doğru olarak çozen 20 okurumuza "Modern Blllmln Doğusu' kıtabını armağan edıyoruz Simgesel bulmaca alkımızın okumadığından yana yakıla söz edılır Ama kımse aydınımızın yazmadığını, yazsa da çoğu kez, kalıtesız şeyler yazdığını soylemeye cesaret edemez Bunda matbaanın ulkemıze 250 yıl kadar geç gelmesının rolu olduğu ılerı surulur Bu bır tandır namedır Bu söylenırken rnatbaanın gelmesınden bu yana geçen 250 yıldan fazla sure ıçınde neler basıldığı uzerınde durulmaz Voltaıre, 1731'de yazdığı "Onıkıncı Şarl'ın (Demırbaş Şarl) tarıhı'rnn beşıncı bolumunde aynen şöyle der "Istanbul'da butun bır yıl ıçınde yazılanlar, Parıs'te bır gunde yazılanlardan daha azdır " Bu söz yazı karşısındakı durumumuzu açıkça ortaya koyuyor Bu durumda matbaanın geç gelmesının de rolu olabıhr Ama asıl neden bu değıldır Çunku, Sumer'de, eskı Mısır'da, eskı Yunanıstan'da, Bağdat'ta, Şam'da, Endulus'te de matbaa yoktu Fakat, bu ulkelerın bılımsel kulturlerı gunumuz dunyasını hâlâ aydınlatıyor Italyan tarıh profesoru Raımondo Luraghı, 'Sömurgecılığın Tarıhı" adlı kıtabının 171 sayfasında, Gongo Moussa'nın Tombuktu Imparatorluğu zamanında, devletın kıtap satış gelırlerının dığer devlet gelırlerınden fazla olduğunu söyluyor i jaıla. $ IkJ (.ııgıstl lcomju aynı rtrtyı fnitmudan hıyumak. ıc.m kac tenk/( Iunltnu. ıhhyaç var ' Çözümterve kazananlar Mlras nasıl bölüşülür? 1. Kardes2. Kardeş3. Kardeş4. Kardea 1 2 3 4 8 7 6 5 9 10 11 12 16 15 14 13 17 18 19 20 24 23 22 21 25 26 27 28 32 31 30 29 33 34 35 36 40 39 38 37 10 ınek 10 ınek 10 ınek 10 ınek 205 kg sut205 kg sut205 kg sut205 kg sut ÇoltuKahramanmaraş, Erhan G.MetlnIstanbul, Oktay KavasAntalya, S.Vard DuğenclllÇorum, Candemlr SarıGıresun, Senlha Tungerizmır, Mustafa KirlşçloğluZonguldak, Husey..ı ErcakalAnkara Recep DulkarDıyarbakır, Islam Aydın Blllristanbul, Dllek LaçinEskışehır Kubllay TurkmenVan Mustafa KıyıSakarya, IsmaII AkkurtAdana, Aykut BakırcıAnkara, Ertan KayhanTrabzon Ercan Balcı, Teklrdağ. Harıkd bılmececının yaptığı harıta, mum kun en çok sayıdakı komşuluğu gösterıyor Şöyle kı harıtadakı her ulko dığer uçuyle çızgısel komşuluk hahnde Dört renk gerektığı aşıkâı Şımdıye kadar hıçbır kımse beş ulkeyı gosteren ve her bır ulkenın dığer dörduyle çızgısel komşu olduğu bır harıta yapamamış DemeK kı dört renk gereklı Ama bu dört renk yeterlı anlama gelmez Harltadaki renkler Avrupa'da Çağdaş Kultürün Oluşumu kitabını kazanan 20 okurumuz: Yavuz AltanBursa, Tamer TosunErzurum Hacı Hasan ErsoyHatay, Arif Kısaca matbaanın ulkemıze geç gelmesı kultur kısırlığımızın nedenı değıl, sonucu oldu Matbaanın gelışınden yenı yazıya geçışe kadarkı 200 yıl ıçınde basılan yapıtların toplamı 25 000 dolayında Yılda 125 kıtap Kultur kısırlığımızın başka bır nedenı olarak eskı yazının ve Osmanlıcanın guçluğu gösterılebılırse de bu da neden değıl sonuçtur Fransızca, Almanca, Ingılızce gıbı dıllerın de guç olması bu dıllerın egemen olduğu yerlerde kulturun (her tur kulturu) gelışmesını onlernemıştır 1 Emeklillğl bekleyenler: Yapıt verebıleceklerın ç o ğ u , "Emeklı olunca yazarım" dıye kendılerını avutur Bunlar, emeklılık donemını gulluk gulıstanlık sanan hayalcılerdır Beyefendı emekli olunca butun sorunlarından kurtulacak, köşesıne çekılıp rahat rahat şaheser dokturecek Oysa, emeklılık donemı başlı başına bır sorun dönemıdır Hatta çok kışı bu doneme ulaşacak kadar yaşamaz bıle Yaşamasa da hastalıklar arka arkaya bastırır geçım sıkıntısı daha daartar 2Flşçller, dosyacılar: Bunlar, ılerde yazacaklarını sandıkları kıtaplar ıçın durmadan belge, fış toplayanlardır Çoğu, topladıkları kıtapları, belqelerı okuyamadan goçup gıder 3"Yazıyorum"cular Yapıt verme ateşı ıle tutuşan bır kısım kımseler de yaz maya başladıklarını her fırsattn yınelerler, fakat. aradan yıllar geçtığı halde ortaya bır şey çıkaramazlar Bunlar meyhane, kahve köşesı, sohbet toplantısı bılgılerıdır Oysa, buralara sureklı gıtmekten vazgeçseler belkı yapıt verebılırler 4"Henuz yeterslzlm'ciler: Bır ınsan her alanda yeterlı olamaz Bellı bır konu seçıp, onda derınleşmek zorundadır Bunun ıçın de yaşam boyu beklenemez Hatta yapmayayım dıye beklemenın sonu yoktur Yazı, ınsanı yanlış yapmaktan da korur Buna rağmen hata yapılırsa duzeltılebılır 5"Ba8mazlar"cılar: Yazıda önemlı olan ımza değıl, ıçerıktır Gerçekten değerlı bır yazıyı hıçbır yazıışlerı muduru gerı çevırmez Ancak, böyle bır yazı ıçın bazı koşullar vardır Yazış kıvraklığı, rahat anlaşılırlık, kısalık, gazetenın polıtıkasına uygunluk, ılgınç konu Ama çoğu kımse her yazdığını şaheser sanır 6"Evde rahatım yok'cular: Bırçokları, ev sorunları yuzunden yazı yazamadıklarını ılerı surer Oysa gerçek bır yazar, bu sorunların ustune çıkmasını bılır Şunu hemen ekleyeyım kı sorunsuz yazar yoktur Her yazarın çeşıtlı sorunları vardır Hastalık sorunu, geçım sorunu, sıyası sorun, ko&teklenme sorunu, utangaçlık sorunu gıbı Bunlar, ış yapmamak ıçın bahanelerdır Pek çok yazar bılırım, her gun başından bırçok olay geçer, buna rağmen yazmasını surdurur Boyle bır yazar, yazmak ıçın masa bıle aramaz Bu tur heveslılerın yanında bır de yarı yazarlar vardır Ben bunlara "toplamacılar" dıyofum Ancak şunu hemen eklemek ısterım kı bu tur kıtaplar buyuk bır hızmetı yerıne getırırler Tdbıı, çevırıler de bu kumede yer alır Kalıtelı bır çevırı yabana atılamaz Ama sonuçta bır çevırıdır Çevırenın bunlarda katkısı yoktur Oysa gonul bu gruba gıren butun yazarların araştırma yapıt vermelerını ıstıyor Tanzımat, kapıtulasyonlar, Cumhurıyet Turkıyesı hakkında yabancı dıllerdekı araştırmalar kıtaplık dolduracak çokluktadır Yapıt çevırmek ış değıldır, ış, oyle bır yapıtı yazmaktır Medenı Kanun'un kabulunun 50 yıldönumu Kutlamaları sırasında görduğum bır sergı benı hayrette bırakmıştı Bunda, bu konuda 50 yıl ıçınde yazılmış kıtaplar yer almıştı Fakat, bunların hıçbırınde "araştırma" urunu tek bır yapıt yoktu Butun yapıtlar aşağı yukarı, şu turdendı Medenı hukuka gırış, mahkeme ve yargıtay kaıarları, Medenı Hukuk veya Borçlar Hukuku Derslerı ÖZÜR "Ay Kervansarayı' adlı yazımda (15 Ekım 1988) ayın arka yuzunun sureklı karanlık olduğunu yazmıştım Bu buyuk yanlış ıçın butun okurlarımdan özurler dılerım ,. . . Q , , Vehbı Belgıl