Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz saNbi: Berin Nadi Genel \avın Yonetmenı Özgen Acar •Genel YavınKoordınatoru HıkmetÇetinkaya #Genel Yayın Danışmanı Orfaan Ennç • Yazı tşlen Muduru Celal Başlangıç • Haber Merkea Mu- duru Vlustafa Balbav Gorsel Yonetmen Alı Acar •Duzenkme Mustafa Sağtamer Ankara Temsılcısı Cune>1 \rca>ürek • Haber Mudurlen Işık Kansu, Hakkı • Istanbui Haberlen Şenay kalkan »Dıj Haberler Ergon Bakı Erdem ZGokalp Blv Inkılap S No 19 4, Tel 4331141-47 Telex 42344 Fax • Iş - Ekonomı Dmç Tayanç «Yurt Haberlen Mehmet Saraç (4)4330565• tzmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zı>a BK 1352S2 3 Tel 831230. • Makaleler Samı Karaoren »Spor Abdülkadir \ üeetman • Du- Telex 52359,Fax (51)895360 »Adana Temsilcısı Çetin Yiğenoğiu Inonu Cd zeltme \bdullah Vaacı 119S No 1 Kat l.Tel 59 37 52(4hat) Telex 62155, Fax (71)5925 78 Muessese Mudur V Erol Erkut • Koordına- tor Ahmet Konılsan •Muhasebe Bûlent Ye- ner •Idare Hûseyin Cûrer •tşletme önder Çeük •Bılgı-lşlem Naj! tnal • Bügısayar Sıs- tem. Mürövet Çıler •Rekiam Refaa Işrtman Yıyml»)rıu:'YenıGunHd'w\)ans] Basın\e Yavıncılık A Ş Basm Cunhur>etMdtbdacıhkveGdzetecılıkT>\Ş Tjrkocagı O d « 41 Caidloglu VH34kt PK 246lstanbulTe] •»120505Tele\ 22246 Fax (1>SH8S9S lmsak Guneş 6 24 Ogle 12 20 Ikındı I? M IS06 Yatsı 19 2^ Besteciün büstte yaşayacak • İSTANBIL(AA)- Kadıkoy Beledıyesı tarafından Istanbul Anadolu Gıizel Sanatlar Lısesı bahçesıne vapunlan bestecı Ekrem Zeki t'n bustu torerüe açıldı Torende bır konuşma yapan Kadıkoy Beledıye Başkan Yardımcısı Selami Öztürk, Ün'un Turk muzığının gehşımınde buyuk katkısı olduğunu, ıkıncı özellığının de Atatürk ve demokrasıye olan bağlıhğı olduğunu soyledı Özturk. kültur. sanat. spor gabı alanlarda ulkesıne hızmet vermış kışılenn. yaşadıklan yerlere büstlenru dıkerek onlan gelecek kuşaklara anlatma> a çalıştıklannı da sozlenneekledı Buarada törene katılan sanatçılar, Ekrem ZekıLn'un bestelennden oluşan bır konser verdıler Kadına özel emeklilik • Istanbul Haber Senisi-Halk Yaşam Sıgorta, Turkıye'de ılk kez uygulamaya konulan 'kadına ozel emeklilik sıgortası'nı başlattı Dunyada benzer aıle polıçelennın olduğunu, ancak >alnızca kadına ozel ılk emeklıbk sıgortasının Turk kadınına ozel sosyal guv ence sağlay acağını behrten Halk Yaşam Sıgorta Genel Muduru Abdullah Karacık. uygulamanın, çalışan. ancak sosyal guvencesı bulunmayan hanımlar ıçın ıkıncı bır emeklilik fırsatı olduğunu vurguladı SSK'yaodenmesı gereken mınımum pnm mıktannın da altında. 100 bın lırayla yapılabılen kadına ozel emeklilik sıgortasında ıstenırse yıne SSK'nın aksıne pnm odemelennde smırlama olmadan da odeme yapıyabüıyor. Sabatini elendi • Spor Servisi- Arjanünlı unlu raket Gabnela Sabatini, 'ısımsız' bır tenısçıye yenılerek elendi. Vırgınıa Shms Tenıs Turnu\asrnın3 turunda Lındse> Davenport'tanset alamay an unlu tenısçının tnbüneçıkması tenıs camıasında buyûk surpnz olarak değerlendınldı Kadın Haftası • İstanbul Haber Servisi- İstanbul Üru\ersıtesı Kadın Sorunlan Araştırma Merkezı ve Kadın Araşürmalan Derneğı'nın duzenledığı Kadın Haftası etkınlıklen kapsamında bugun yuvarlak masa toplantısı yapılacak "Turk Ceza Kanunu"nun Kadına Bakışı"' konulu toplanüya konuşmacı olarak ProfDr Koksal Bayraktar. DoçDr NurCentel.Yrd Doç Dr Fusun Sokollu ıle ProfDr FerudunYenıse> katılacak TankZafer Tunaya Kultur Merkea'nd-e yapılacak toplanü 11 OO'de başlayacak. İFSAK'tan ditekçe • İstanbul Haber Servisi- İstanbul Fotoğraf \e Sınema Amatörlen Derneğı (IFS AK) Yönetım Kurulu üyelen dun valılığe bır dJekçe ıle başvurarak derneğın kamu yaranna derneklerden sayılmasını ıstedı Dılekçede, 1959 yıhnda kurulmuş bulunan IFSAK'ın Türkıye'nın en eskı fotoğraf derneğı olduğu belırtılerek "Derneğımızın uluslararası duzeyde, gerek aldığı kışısel unvanlar ve gerekse başanlan ıle tanınan ve taruşılmaz bır yen vardır Bugunku konumumuz ıle ulaştığımız noktanın, kamu yaranna dernek sayılmamız ıle ödullendınlmesını, çalışmalanmızın desteklenerek daha ust düzeylereçıkanlabılmesı ıçın kamu yaranna çalışan demek sayılmamızı dılemekteyız" denıldı Yaşa Lorenzo, ağla seyirciEleştirmenlere göre Lorenzo'nun Yağı isimli fılm gözüyaşlı basit kalıplara girmiyor. Film İstanbuTda gösterime girdi • FılmdeLorenzo'nun annesı rolündeSusan Sarandon, babası rolünde Nıck Nolte oynuyor. Fılm. gerçek öyküde kendılennı çaresızlıklennın acısına bırakmak yerine, hastalık hakkında bırer uzman olan anne babanın, oğullanna olmuş gozüyle bakan tıp adamlarına olan ofkelennı saygıyla anlatıyor. Filmde MichaelaOdone rolüniıSusanSarandon, Lorenzo'>u ZackO"V1alle> Greenburg t Augusto'yudaNick Noltecanlandınyor. Kültur Servisi - Hollyvsood. tedavısı olmayan ender ve de çoğu zaman oİumle sonlanacak bır hastalığa yakalanmış kışıle- nn \urek parçalavıcı dramlan- nı beyazperdeye getırmeye ba- ılır Bunu yaparken ızleyıcılen ' ganp hastalık hakkında yal- nızca bılgılendırmekle kalmaz korkutur ve gerer de Eleştir- menlere gore George Vliller'ın >enı fılmı "Lorenzo's Oil" ke- sınlıkle Hollyvvood'un bu gozu- >aşlı fılmlennın basıt kalıplan- na gırmıyor. fılmın sonunda tu- tamadığımız gozyaşlannı du- rustlukle elde edıyor Konusunu gerçek bır oyku- den alan "Lorenzo'nun Yağı' henuz altı yaşındayken "Adre- nolokodıstrofi" (ALD) adlı bır hastalığa yakalanan. doktorlar tarafından yalnızca uç yıllık omrunun kaldığı so>lenen Lo- renzo'nun oykusunu anlatıyor ABD de yalnız bın kışıde rast- lanan \e kurtulanın olmadığı bu olumcul hastalıkta, gıderek çoğalan yağ asıtlen omunlıkte- kı myelın tabakasını parçalava- rak bevın fonksıyonlannın ya- vaş yavaş kaybedılmesıne >ol açıyor Fakat Lorenzo. dılbı- lımcı annesı Michaela ve Dun- ya Bankası'nda ekonomıst ola- rak çalışan Italyan babası Au- gusto"nun umıtlennden hıçbır şe\ kavbetmeven ınatçı çaba- Bir Hollywood fılmi ölümcül bir hastahğın öyküsünü zeki ve duyarb bir şekilde sununca, tıbbın ilgisini arttırdı 'Lorenzo'mın Yam' übba yol gösterdi• Fılm sonucunda tıp dunvası ı *— ' ; ı : : *f \—'ıpd harekete geçtı "Myelın Projesı" adlı bır vakıfkuruldu Fılme konu olan tedavı yöntemınden hareketle, Amerika'da Wısconsın Vetenner Fakultesf nde köpekler uzennde deneyler yapıhyor Yöntemın ınsanlar üzennde 1994'ten ıtıbaren deneneceğı bıld;nlıyor EDİPEMfLÖYMEN LONDRA - Çocuğunuz ha^ta Ne vaparsınız' Doktora. olmazsa hasta- nevegıdersınız Tedavısı mumkun ol- mavan bır hastalığı olduğunu. ve ole- ceğinı sovlerlerse ne v.aparsınız' 1 Mumkun olan ne tedavı varsa onu uygulavıp. kadere bovun mu eğersı- nız° Bay 4ugusto ve Bayan Michaela Odone, boy un eğmemışler Dunya Bankasfnda uzman olarak çalışan Augusto ıle ıyı eğıtımlı kansı. 5 ya^ındakı çocuklan Lorenzo'nun. tedavısı olmavan bır kalıtsal hastalık- tan olume mahkum olduğunu anlayı- nca. ona hem kendılen bakmışlar. hem de tıbbın mevcut bılgısı ve ola- HASTALIK YALNIZCA ANNEDEN GEÇİYOR Füm, tıp dünyasım ayaklamhrdı Doktorlar hep haklı ohınuızhıv FILMIN YONETMEM GEORGE MILLER: ALD olarak bilinen " Adrenolökodistrofi", y ağ metabolizmasındaki bozukluk yuzunden. "uzun zincirli" diye bilinen y ağ asitlerini \ücudun kullanamatnasu ve bunlann sinir liflennde bırikmesı. Sinır liflennı elektrik kablosuna benzetirsek, bunu saran koruyucu plastik de "myelin" tabakasıdır. \ ağ bırikmesi, bu tabakanın eriyip yok oünasına, boy lece sinir ilctiminin dumıasına neden oluyor. Kısacası, y aşam ıçın sureklı gerekh olan elektriğin kesilmesı. \ a> aş ilerleyen bu hastalık, kalıtımsal olarak sadece anneden erkek çocuğa geçiyor. 5-12 yaş arasında \uruyor. Çaresi/ diye bilinir. \ncak. film sonucunda tıp dunyası harekete gecti. "My elin Projesi" adlı bir > akıf kuruldu. Filme konu olan teda>i yönteminden hareketle, Amerika'da VV isconsin \ eteriner Fakultesı'nde köpekler üzerinde deney ler y apüıyor. \ ontemın insanlar üzerinde 1994'den itibaren deoeneceği bildiriliyor. \ apılması düşunulen. "'myelın nakli". Avustnüy alı film yaponcBi George Vliller, aslen doktor. Odone'lerin dyküsüniı duyiınca inanmanuş. Tıp egitimi. >ııcudun nasd çalıştığırn açıklıyor. yol yontem gosteriy or ama açıklay amadığı çok neden \ar. Dr Miller. Odoneierle tanışıp bu konuda okuyunca ö\ kuyü senary oya dökmeye karar vermiş. Televizyonda y ay ımlanan mulakatında Nliller şoy le dedi: "Doktorlar her zaman haklı olamazlar. Çok guçlüdurler kabul. \ma tıpkı politikacı gibidüier. Onlansurekli namusve ahlak yolunda kalmay a ikna etmek gerek. En iyi doktor veen iyi hastalar, sonı soranlardır. Odone'ler en doğru soruları sorabildiler.*' Miller. fihni için oyuncu ararken, bir gün uçakta Susan Sarandon'a rastlamış. Şoy le bir çıtlatrnış. Sarandon, "Odone'ler değil mi!" deyıvennce fihne yazılmış oracıkta. Baba rolune Nıck Nolte.surekli acı çeken ifadesiyle en uygun isün. Lorenzo'yu olağanustu bir doğallıkla 135 dakika Zack O'Malley Greenburg oynuyor. naklan dışmda kalan vontemlerle yıne kendı kendılenne. hayatta kal- masını. hatta bır olçude ıyıleşmesını sağlamışlar Tıptakı adı "Adrenolokodıstrofı" (ALD) olan ve sınır sıstemını yavaş yavaş yok ederek olduren hastalık. yağ metabolızmasının hatalı çabş- masının sonucu Ana-baba, çocuklannın. doğuştan bozuk olan yağ metabolızmasını, tıbbın henuz ınsanlarda denemedığı y ontemlerle duzeltmışler En çok zey - tınvağında bulunan oleık asıt ve turp ve tohumlarda bulunan erüsık asıt ıle Bunlar. •"doymamış yağ asıtlen"nden '"Lorenzo'nun Yağı' bu ıkısının kok- teylı Ve erusık asıt ıçın tıp. "ınsanlara zararlıdır, zehırdır"" dedığı halde Fılm. gerçek bır olaya dayandığı ıçın. neredeyse yer yer bır "tıp belgeseh" Augusto (Nick Nolte), Lorenzo (ha- nkulade bır Zack O'Malley Greenburg) hastalanıp da tıp çaresız kalınca, paça- lan sıvayıp tıp lıteraturune dalıyor Sı- nır sıstemı bılımı olan norolojırun altı- ndan gınp ustunden çıkıyor Ama bıl- Artık kan-kocanın tek amaa. ço- gı, bır noktada tıkanıyor tabıı cuklannı kurtarmak İlenyeyololsazatentıpkendısıgıde- Tıp kurtaramazsa onlar yapacak Bu arada anne (Susan Sarandon)cek evde Lorenzo nun tum bakımı ıle ılgılı Lorenzo doğduğunda Michaela 39 yaşında Yaşamının başı, ortası ve sonu. tek oğlu Augusto. bır y andan kutuphane- lere. bır y andan uzmanlara koşuşup bır yandan da Dunya Bankasi ndakı onemlı ışını yapamaz hale gelınce. ay nlıp ev ını ıpotek edıy or bu ışı Ama nasıl" 1 Sadece modern tıbbın olanaklannı kullanarak değıl. sevgı ıle. ınanç ıle. ıman gucuyle Te- davısı olmavan hastalıklarda ıman gucunun. gulme. neşe ıyımserlık ve yakınlığıı, vucudun kendı savunma sıstemlennı harekete geçırdığı, ılaç kadar yararlı olduğu artık bılınıyor İşte ""Lorenzo nun Yağı'. boyle bır 1 ^5 dakıkalık oyku Hem de gerçek lan savesınde yaşam kavgası- ndan galıp olarak çıkıyor Filmde Lorenzo nun annesı rolunde "Thelma ve Louıse' filmındekı Mcacık kompozısyo- nuyla belleklenmızde yer eden Susan Sarandon ve babası ro- lunde de son olarak "Dalgala- nn Prensı" adlı filmını ızledığı- mız Nick Nolte oynuyor Fıl- mın senary osu gerçek oykude kendılennı çaresızlıklennın acı- sına bırakmak venne hastalık hakkında bırer uzman olan anne babanın. oğullanna olmuş go- zuyle bakan tıp adamlanna olan ofkelennı saygıyla anlatı- yor "Sonuçta hasta olan ve ya- vaş yavaş dunyasını kaybeden aıle değıl. çocuğun kendısıdır Gerçek Lorenzo 14 yaşında Bugun aılesının çabalan ve kolza tohumundan yapılan oleık asıt" adlı bır ılaç sayesınde hala vaşayan gerçek Lorenzo 14 yaşında \ aşamını ılacı ala- rak surduren Lorenzo'nun myelın tabakasının yenıden ınşa edılebılmesı ıçın 10-15 yıllık bır surenın geçmesı gerek- tığı lahmın edıhyor Projenın adı "Myehn Projesı " Yonet- men George Miller bu çok etkı- levıcı olavı duyduğunda hemen filmını çekmek ıstemış Daha once Mad Ma\ gıbı dbarulı fılmlere ımzasını atan yonetmen George Miller eleş- tirmenlere gore fılmınde. hasta çocuğu ve çabalayan anne- babasını hıçbınnın bakışaçısını baskın kılmadan tarafsız bırşe- kıldevenyor Lorenzo artık ko- nuşamayacak duruma geldı- ğınde yonetmen çocuğun dun- yasını anne-babasının gozun- den anlatmaya kalkmıyor. ya da çocuk tumuyle anne-babası- na bağlı başka bır dunyası ol- mayan bır varlık gıbı gostenl- mıyor Aılenın Afnka'dakı Komor ddalanndakı yaşamından sah- nelerle başlayan fılm. Lorenzo - vu oldukça sosyal bır çocuk olarak tanıtıyor Kendisi de doktordu ^ onetmen olmadan once bır doktor olan George Mıller'ın fılmı duygusuz. katı bır bılımsel duzene karşı cansıkıcı bır ya- kınmaya donuşmuyor Fılm uzenne Independent gazetesınde çıkan bır yazıda şoyle denılıvor Kolay. buyu- lu. çozumlenn ıstendığı. aran- dığı çağımızda fılm zorlu for- muluyle oldukça cesur" En ıyı kadın oyuncu (Susan Saran- don) ve en ıyı senaryo dalında (George Mıller ve Nıck En- nght) olmak uzere ıkı dalda Os- car'a aday gostenlen fılm İstan- bul'da gostenme gırdı AVRUPA BİRİNCİLERt İZMİR'DEN Mateıııatik şampiyonları • Cem Gomel, Demz Erdoğmuş ve Ant Öztaşkent, Türkıye'dekı okullarda matematık eğitımınin bütün Avrupa'dakı okullardan daha ıyı olduğuna ınanıvorlar. ASLMAN ABACIOĞLL IZMİR - Avrupa Uluslararası Okullar Kon^eyı tarafından Atına'da duzenlenen 17-18 y aş grubu Senıorlar Matematık Yan- şması'nda gnıp olarak bınncılığı kazanan Izmır Özel Amenkan Lısesı oğrencılen Cem Gomel, Deniz Erdoğmuş v e Ant Öztaşkent, Turkıve'dekı okullarda matematık eğitımınin butun Avrupa'- dakı okullardan daha tvı olduğuna ınanıyorlar Matematık şam- pıyonlanlanna göre "Turkıve'de bıhm hıçde gen değıl, ancak tek sorun. bıhm adamlannın yetennce teşvık edılmemesı Yanşmada Turkıye'yn Uskudar Amenkan Lısesı, Robert Ko- lej ve Koç Lısesı ekiplenyle bırhkte temsıl eden İzmırOzel Amen- kan Lısesı oğrencılen. başanlannı "Bıraz kışısel zeka. bıraz aıle- nın etkısı ama buyuk oranda okuduklan lısede aldıklan eğıtıme ' bağlıyorlar Hepsı de matematık sevgısını bu okulda oğretmenle- n sayesınde edındıklennı belırtıyorlar Amenkan Lısesı'vle olan ılışkılen ıse çok daha eskılere uzanıyor Cem Gomel'ın annesı \nette Gomel, bu okulun eskı mezunu olmasının yanı sıra 19 yıllık oğretmenı Denız Erdoğmuş un annesı ve annesının teyzesı de bu okulun mezunlanndan Şımdı şampıyonlann kız kardeşlen de bu okulun oğrenusı olmaya hazırlanıyorlar 115 yıllık bır geçmışı olan Izmır Özel Amenkan Lısesı'nın son gunlerde ıçınde bulunduğu maddı darboğazın eğıtımı etkılemedı- ğını savunan ekıp. "Bu kadar koklu bır okul. kuçuk bır maddı sorun vuzunden kapanamaz, bu çok saçma. boyle bır şey ola- cağını duşunemıyoruz bıle" dıyorlar "Turkıve'de bıhm ve eğıtım konusunda uçu de çok olumlu gorûşlere sahıpler Türkıye'dekı okullarda matematık eğıtımı on- lara gore Avrupa dakı butun ulkelenn okullanndan daha ıyı du- zeyde Acaba valnızca kendı okullanndakı eğıtımı goz onune ala- rak mı boyle duşunuyorlar 0 Buna yanıtlan ıse " T I J B I T A K yaz kamplannda normal lıselerde okuyan oğrencılen de tanıdıklan ve onlann, aldıklan eğıtımle vıne aynı sonuca ulaştıklan' oluyor Öy le kı Hollanda'y 1 temsıl eden ekıbın de Turkıye'de eğıtım alan Turk oğrencılerden oluşması bu goruşlennı kanıtlıyor Cem Gomel, Deniz Erdoğmuş ve \nt Öztaşkent AvTupa şampi- yonuoldular. (Fotoğraf ASUMAN ABACIOĞLU) "Pekıyı Turkıye'de neden buyuk bılımsel buluşlar yapıla- mıyor" sorusuna ıse verdıklen yanıt çok basıt "Turkıye aslında çok başanlı Ancak maddı ımkansızlıklar nedenıyle araştırma yapılamıyor Devlet bıhm adamlannı yetennce teşvık etmıyor Ama yavaş vavaş bu olacak Turkıye bılımde çok başanlı ama matematık şampıvonlan ODTL. Boğazıçı gıbı bır unıversıtede alacaklan eğıtımı "dışan- da" master ve doktora yaparak tamamlamayı planlıyorlar Ama sonunda "kesınlıkle Turkıye yedonecekler Çunku onlan yetiş- tıren ulke Turkıye bunu ' ona hızmet ederek" genye odeyecek- ler Cem Gomel, "elektronık muhendıslığı ve matematık" oku- mayı duşunuyor, Denız Erdoğmuş da 'matematık ve elektro- nık' dıyor. Ant Öztaşkent ıse "fizık ve elektronık" eğıtımı almayı ıstıvor Bakan Faralyah: Termik santrallara desülfürizasyon takılacak Yatağan açılıyor• Enerjı veTabıı Kavnaklar Bakanı Ersın Faral>alı, Gokova dadahıl tum termik santrallara desulfunzasvon sıstemı kurulması ıçın ıhalelere başlanıldığını söyledı Faral>alı. "'Llkemızın menfaatlerı ne\ı gerektınyorsao vapılacaktır" dedı MERIHAK MUĞLA -Enerjı ve Tabıı Kavnaklar Bakanı Ersin Faral- >alı. Gokova da dahıl tum ter- mik santrallara desulfunzas- yon tesısı kurulacağını. bunun ıçın de ıhalelere başlandığını söyledı Faralyah. Bergama Ovacık'ta sıyanur kullanılarak çıkanlacak altın konusunda ıse "Bu ışletmenın çevreye ve msa- na zararlı olup olmadığına bız değıl. Çevre Bakanlığı karar v e- recek' dedı Son gunlerde termik santral- lara karşı yapılan yoğun eleştı- nler uzenne Ersın Faralyah. berabennde 35 gazetecıyle 3 santralı ıncelemek uzere Muela'ya eeldı Berabennde TEK GenefMuduru Sedat Yıl- dız. Genel Mudur Yardımcısı Necdet Tayıhan'la bırhkte bol- gede ıncelemelerde bulunacak olan Bakan Faralyah. Muğla'- da yaklaşık 100 kışılık bır grup tarafından "Sansasyona hayır, gerçekçı olalım". "Santral ça- lışsın.onlem ahnsın. fıltre takıl- i sın", "Enerjı hayattır. medenı- yettır" sloganlanyla karşılandı Faralyah. Avşın ve Elbıstan'- dan sonra en buyuk komur havzasının Yatağan'da bulun- duğunu anımsatarak. "Tur- kıye'de bilinen, 5 mılyar ton hnyıt rezervı var Bunlar 150 mılvar dolarlık fuel oıl ve 110 mıly ar dolarlık doğalgaza bedel duzeyde Bılındığı gıbı bunlan ıthal edıyoruz Bu yerlerdekı kay naklan kullanmak zorun- dayiz Daha bol, daha kalıteh, daha ucuz enerjı uretırken çev- reye de dıkkat etmek zorunda- yız Sanayıleşmış ulkeler "bun- lan kullanmayın' dıyor. ancak bız bunlan kullanmak zorun- dayız' dedı Bakan Faralyah, Turkıye'de bulunan termık santrallann toplam 21 unıteyı ıçerdığını be- hrterek bunlardan sadece Çayı- rova'dakının desulfunzasyon sıstemıne sahıp olduğunu söy- ledı Faralyah, dığer santralla- nn da aynı sısteme kavuşturu- lacağını vurgula