Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28MART1993PAZAR OLAYLAR VE GORUŞLER Başkanlık rejimi Türkiye'yi kurtanr mı? Başkanlık rejımınin gereklıliğine ılışkın Sayın Özal tarafından yapılan onende, sadece yurütmeyı değıl; aynı zamanda yasama ve yargüama organlannı da etkıleme düşüncesinın yattığı kolayca sezümektedır. Prof.Dr.NECİPBİLGE B dsin haberlenne gore Cumhurbaşkanı Sayın Ozal. hemcn her ko- nuşmasında. memleke- tımızde başkanlık rejı- mını benımsementn gerekhlığındeıı soz etmekte. bırçok so- runun tek çozum yolunun bu olduğu- nu savunmaktadır Ortaya atılan bu gorüşıi ırdelemek gerekır 1- Bılındığı uzere bır devlette yasa- ma, yurutme ve yargılama olarak üç lemel gorev ve bunlan karşılayan uç temel organ vardır Yasama veyurut- me guçlen pratık yaşamdakı etİcın'ık- lennden ötüru. yargı gucune orunla daha etkın sayılmaktadır Bu necienle de ulkedekı sıyasal rejımın nıtehğı. ya- sama ıle yurutme guçlen arasındakı ılışkıye gore saptanmaktadır Bunun bır nedenı. çağımızda yasama ve yu- rütme organlannın sıyasal partıler ta- rafından temsıl edılmesıdır Halbukı yargı organı açısından boyle bır temsıl soz konusu değıldır \e bunun olma- masına dıkkat edılır Çağdaş anay asa- larda. yargı yetkısının bağımsız mah- kemeler ve tarafsız hakımler elıyle yurutuleceğı belırtılmektedır 2- Yasama ve yurutme organlannın bırbırlenyle ıhşkısı açısından guçler bırhğınden \e güçler aynlığından söz edılır Guçler bırlığınde. butun \etki- ler -mona's.ıler bır yana bırakılırsa- bır kurulda. yanı vasama meclısınde top- lanır Memleketımızde Ulusal Kurtu- luş Savaşı sırasındakı I921 vecumhu- rıyetın kuruluşundan sonra yapılan 1924 anayasalannda guçler bırlığının esas alındığı soylenebılır Zıra bu ana- yasalarda yasama yetkısı ıle yurutme gorevının TBMM'de toplandığı belır- tılmıştır (m 3.5) Boylece yurutme or- ganı hukuksal açıdan Meclıs adına gorev yapar gozukmektedır Oysa 1961 ve 1982 anayasalan yumuşak guçler aynlığına ornek gostenlır Ya- sama ve yurutme organlarının genel- lıkleeşıt sayıldıklan, ancak kımı yetkı- lerle bırbırîennı etkıledıklen bu reııme parlamenter rejım de denılmektedır Bu sıstemın onemlı ozellıklennden bı- nsı, yurutme gücunun yasamaya karşı sıyasal açıdan sorumlu olmasıdır Bu nedenle hükumet genellıkle Meclıs uyelennden oluşur, onun guvenıy le ış- başına gelır ve bu güvenın devamı su- resınce ışbaşında kalır Meclısın bu yeıkısıne karşılık, yurutme gucunun de belh koşullar altında Meclısı feshe- derek yenı seçımlere gıdebıleceğı kabul olunmuştur V Bırle^ık Amenka da -ve bır bakı- ma Fran^a'dan bdşka- Gune\ Amen- ka devletlennde sert \a da kdtı guçler aynlığı sistemının egemen olduğu soy- lenebılır Buna başkanlık sistemı de denılmektedır Ornek alınan Amenka Bırleşık Devletlen Anayasası'nd gore yasama ve yurutme guçlen bırbınn- den lamamen ayndırlar ve kural ola- rak bırbırlennın ışlenne kanşamazldr Başkan ve onun sekreten durumunda olan bakanlar. yasama organı uvesı olamazlar Başkan meclısı feshede- mez Buna karşılık. vasama organı da yurutmenın ışıne karışamadığı gıbı guvensızlık oyu vererek hukumetı du- şuremez Zıra bakanlar. yasamd orga- nına karşı değıl. başkana karşı sorum- ludurlar Aynı zamanda başkomutan durumunda olan başkanın genış yet- kılennden oturu. ıdare mekanızması da sıyasal bır nıtelığe burünmuştur orada 4- Başkanlık sıstemı sadece teonk olarak değıl. pratıkte gorulen sonuçla- nyla değerlendınlırse. denebılır kı. demokrası geleneğı ıvıce yerleşmış olan ulkelerde bu sıstem syı ışleyebıl- mekte, fakat bu geleneğın tam yerleş- medığı ve dolayısıyla demokraıık yaşamın henuz alışkanlık halınc gel- medığı ortamlarda ıyı sonuç verme- mektedır Boylece başkanlık sıstem; bu gıbı yerlerde başkancı sisteme do- nuşerek yozlaşmakla ve sonuçta dık- tatorluğe yol açmaktadır Gerçekten anayasalan Amcrıka Bırleşık Devlet- len Anayasası'ndan esınlenmış olma- sına karşın. demokrası geleneğı yerleş- memışolanGuney Amenka ulkelenn- de sıyasal darbelenn eksıkı olmavışı bunun kanıtını oluşturmaktadır Memleketımızde ıse geçınlmış olan ıkı darbenın sıkıntılan halâ atlatılabılmış değıldır 5- Bu ıtıbarla Türkıyemız de de de- mokratık vaşam geleneğının koklu bıçımde yerleştığı kolayca soylene- mez Çağdaş demokrası ılkelennden bırısı hukukun ustunluğune saygıdır Bu saygının ozellıkle ust duzey yonetı- cılennce gostenlmesı gerekır Fakat ustlendığı gorevın gereğı olarak ""ana- yasaya. hukukun ustunluğune. de- mokrasıye laık cumhunyete bağlı kalacağına. tarafsız davranacağına namus ve şeref sozu" verdığı halde. "Anayasayı bır kez de bız ıhlal etsek ne çıkar0 ' denılebılen. belh partılenn ıçışlenne kanşan bır başkanın bulun- duğu ortamda demokrasının ve hu- kuk ustunluğunun gerçekten ve ıçten- lıkle bcnımsendığı soylenebılır mı1 Yetkıler daha da genışletıldığı takdır- de benzer yonetıcılenn ne yapacağına guvenılebılır mı'7 6- Başkanlık rejımınde cumhurbaş- kanının mıllet tarafından seçılmesı ve genış yetkılerle donatılması da ongo- rulur Seçımde başanlı olmak ıçın. adayın ya partılı olması ya da bır partı tarafından desteklenmesı gerekır Bu- gunku anayasaya gore sınırlı olan yet- kılen zorladığı sayısız orneklenyle basına yansıyan bır başkanın. bır de partılı olması ve genış yetkılerle dona- tılması halınde neler yapacağını tah- mm etmek zor değıldır Başkanlık reıı- mının gereklıliğine ılışkın Sayın Ozal tarafından yapılan onende. sadece yu- rutmeyı değıl, aynı zamandd yasama ve vargılama organlarını da etkıleme duşuncesının yattığı kolayca sezılmek- tedır Zıra Özal'a gore anayasanın bu kadar aynntılı olması gerekmedığı gı- bı yargınm da her ışc karışması doğru değıldır Hukukçu olmadığı hdlde Anayasa Mahkemesı'nın ıptal karar- lannı eleştırmekten ve bu mahkeme- nın etkı altında kaldığını soylemekten (1) çekınmeyecek başka ust yonetıcıler de çıkabılır Sonuç 7- Bu zıhnıyet değışmedıkçe. bızde başkanlık rejımınin guçler aynlığına değıl. yurutmenın ve onun başının us- tunluğune dayanan guçler bırlığınc yol açması ve bunun da sonuçta baş- kancı sısteme. yanı tek adam ıktıdan- na donuşmesı kaçınılmaz olur Yukandan ben açıklanan nedenler- le sonucunun ne getıreceğı belh olma- yan başkanlık Mstemı şeklındekı bır seruvene atılmaktansa. ıçınde bulun- duğumuz parlamenter sıstemı kuralla- rına uygun olarak yurutmeye ve gelış- tırmeve çalışmak ve kusuru sıstemde değıl. kendımızde aramak daha ıyı olursanınz (I) Bkz H Pulur ŞcrCcphoı vc Kılku>rjklar Mıl- lıvct GaKtcsı H 1 1991 ARADABIR VURAL ARIKAN Eski Maliye Bakanı Gökova Sorunu Gökova'da ANAP donemınde yapılmaya başlanan nukleer santralın doğayı çevreyı tahrıp edeceğı ılerı su- rulduğu zaman, donemın başbakanı gunumüz teknığı- nın bunu onlemeye musaıt bulunduğunu futursuzca ıfade etmışlerdı Doğancan Akyurek ın çevre bakanlığına getırılmesın- den sonra, konu çevreye vereceğı zarar yonunden gun- deme getırılmış, Sayın Basbakan Demırel de ınşaata devam edılmeyeceğını kamuoyuna duyurmuş ıdı Ne var kı haberlere gore muteahhıdın sıkıştırılarak tesısın bıtırılmekte olduğu ve 1993 yılında çalıştırılacağı anlaşılmaktadır Enerjı Bakanı Faralyalı da ozellıkle ka- muoyunu etkılemek amacı ıle yorede dolaşmaya başla- mıştır Oysa, yanılmıyorsam 198O'lı yılların sonuna doğru Sa- yın Kenan Evren Gokovanın yerının kendısıne helıkop- terle yanlış gosterıldığını, Sayın Özal da Sayın Semra Özal Hanımefendı ıle o bolgede yuzerlerken yapılan yaıilışlığı anladıklarını ıfade etmekten kaçınrtıamışlar- dır tşte ulkemızın halı purmelalı' Onun ıçındır kı bu yazımızda Halıç'ı Izmır Körfezı'nı Izmıt Körfezı'nı koruyamamış olmamıza bakarak ya da Akçımento'nun Buyuk Cekmece yı, Nuh Çımento'nun Darıca'yı yaşanır olmaktan çıkardığını soyleyerek konu- ya yaklaşacak değılız Yaklaşmamız daha çok kamu ekonomısı ozellıkle kamusal malların nıtelıklerı açısın- dan olacaktır Bılındığı gıbı, devletın temel gorevı toplumsal ıhtıyaç- ları gıdermektır Bunun ıçın devlet kamu hızmetı, bır başka anlatımla kamusal mal uretır Devlet bunu butçe araçlarını kullanarak yapar Bu araçların vergıler, har- camalar ve borçlanmalar olduğunda kuşku yoktur Ulkemızde 1970 lı yıllara kadar kamu hızmetlen ya da kamusal mallar hep hukuksal yonden ıncelenmış iktısa- dı tahlıllerı yapılmamıştır Öğretıde ' kamu ekonomısı' ıçerısınde artık bunların ıktısadı araştırmaları yapılmak- tadır O halde 'kamusal mallar' nedır ve nıteliklerı neler- dır? Kamusal mallar toplumun butün bıreylerı tarafın- dan bırlıkte ve eşıt olarak tuketılen mallar dıye tanımla- nır örnek olarak da tek bır radyo verıcısınden radyo alıcı- sı olan butun bıreylerın eşıt bır bıçımde yararlandıkları gostenlır Bu malların ozellıklerı bolunmezlıklerınde, kolektıf tu- ketımın oluşunda,dışsal ekonomı ya da dışsal yarar ya- ratmalarında toplanır Gerçekten savunma hızmetlen bolunmezlığe, sıvrısınek yataklarının yok edılmesı ko- lektıf tuketıme eğıtım hızmetlerinden yararlanan kışının sağladığı faydanın topluma ve çevresıne de yayılması dışsal yarara ornek olarak gostenlır Bu ozelliklerın do- ğurduğu bır sonuç da kamu hızmetı ya da kamusal mal- ların uretımınde kaynağın zorlamaya, yanı vergılere dayanmasıdır Işte burada santralın 'kamu ekonomısı" ıçerısındekı yerının tayın ve tespıtı gelmektedır Elektrık enerjısı ure- tımının bolunmezlığınden soz edılemez Tersıne, enerjı uretımı hem bolunebılır hem de pazarlanabılır nıtelıkte- dır Genellıkle kolektıf tuketım konusu olamaz Dışsal yarar yerıne genelde satın alarak enerjıyı tuketenler ıçın özel yarar yaratır Bu ozelliklerın doğurduğu başlıca so- nuç, santral yerının kaydırılması halınde kuruluş malıye- tındekı ve ışletme gıderlerındekı artışın, santralın ıktısa- di ömru boyunca, bolunebılırlık ve pazarlanabılırlık nıtelığı gereğı telafı edılebıleceğı, karşılanabıleceğıdır Ya kaydırma yapılmayıp da doğa tahrıp olursa, ışte bu- nun karşılanması olanaksızdır Kısacası ulkemızde ormandan ıkt ağaç kesenın ceza- landırıldığını bılıyoruz Nedenı orman varlığının tahrıp edılmesıdır Yıne son gunlerde ıkı bakanın kışısel çıkar gozetmedıklerı halde sırf yol yapımında ulkeyı zarara uğrattıkları ıçın Yuce Dıvan da yargılanmakta oldukları- nı gozlemlıyoruz Ya çevreyı, doğayı mahvedenlere nı- çın bır yaptırım duşunmuyoruz 7 TART1ŞMA İLAN ERZURUM 3. ASLÎYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Sayı 1992/497 Esas Davacı K H Erzurum Cumhunyet Başsavcıhğı tarafından davalı Yakup Duman ve nüfus müdürlüğü aleyhıne açmış bulunduğu kayıt ıptalı davasının yapılan açık yargılaması sırasında venlen karar gere- jınce, Davalı Erzurum ılı Kürabet köyü nüfusuna kayıtlı bulunan Meh- met oglu 1949 doğumlu Yakup Duman'ın aleyhıne açılan kayıt ıptalı davasında adı geçenın tum aramalara rağmen bulunamadığından dava davetnamesının duruşma gününün ılanen teblığıne karar venlmış olup duruşma gûnü olan 11 5 1993 günü saat 9'da duruşmaya gelraedığı- nız veya bır vekıl de göndermedığınız takdırde duruşmada ve venle- cek karann gıyabınızda devara edecegı ılanen teblığ olunur 9.3 1993 Basın 23475 Boşanmalar kolaylaşmalı mı? S on gunlerde değışık çev relerde surdurulen vc gıttıkçe yoğunla^anbır târtîşma da ulkemızde boşanmalann kolaylaştınlmdsının gercklı olupolrruıdığıdır Yasal durumun boşanmalan zorlaştırdığı bunun da onulmazsosVı.l varalara neden olduğu. bu nedenle \asa\la boşanmalan koldyldştınnak gcrcktığı goruşundc olanlar vardır İJuna karşı boşanmaldnn kolav Idşünlmasının kadının aleyhıne olduğu. kadını yetennce korunıak ıçın boşdnmaları kolaykıştırmak değıl. zorlaştırmak eereklığı gorujunde olanlar da cksık değıldir Asıl amaç. "kadınlan haksızlıklardan korumak" ıse boşanmanın kadınlar yonunden hangı sakıncdlan doğurduğunu belırleyerek bu sdkıncalan gıdenneyeyonelık çozumler aramak olmalıdır E^lcr. draljnnda mal reıımı sozleşmesı vapmdsalarbılc. \ asd şereâı geçerlı olacağı kabul cdıîecekoyle bır sıstem getırılmelıdır kı bu sısteme gore eşlcnnhcrbınnın. evlenmevcboşanma tarıhlen draMndacdındıklerımallarvc scrvet. boşanmalarında yan yanvaaralannda payfaşılmalıdır Ancak. eşlcnn zaıen ev lcnmeden once sahıp bulunduklan mallar ıle. onlara kcndı hısımlanndan mıras kalan mallar. bu paylaşmanın dişinda luıulmalı ve kendılenne an olmalıdır Medenı Kdnunumuzudldığifnızulke olan t  y p y değışıkhklcne. bü onerdfflmıze bcnzcr yasal mal reıımlcrncabtıi edılmıştır (Is MK 197vd 210. 215. Alm MK I W v d 1378. P84) Amaç kadının korunmasıysa. bunu boşanmalan zorlaştırarak değıl. boşanma sonrası karşılaştığı kötu sonuçlan kaldırarak sağlamak. aklayatkınolanıdır Bu nedenle y ukanda onenlen y asal mal rejırnını (evlılık boy unca kazanılan mallann paylaşımı ılkesıne davalı rejım) bır reform y asası ıle ıv edı olarak kabul etmelıdır Boyle bır yasal reform. kadının ekönomık geleceğını guvencede gormesı ıle, artık dayanılamayacak boyutlara ulaşmış vc ınsan onuru ıle bağdaşmayan durum ve dav rdnışlara koru korune boy un eğme zorunluğundan onu-kurtaracdk dolayısıvld boşamnayı artık bırfelak'el ve va^amın sonu olarak gormektcn vazgeçcn kadın. boşanmayadahakolay razı olacak. bu da yenne gore boşanmay ı kolaylaştıncı clkı vapacaktır Sorunu karşıt goruş açısından ele alırsak. boşanma halınde kadının erkeğın malı ve servetındepay sahıbı olmasını sağlayan bır sıstemde, bı> durum çoğu erkek bakımından boşanmadan caydıncı bıretken olacak ve yenne görede boşanmalar dolay lı y oldan zorlaştınlmış olacaktır Boylelıklehersomutolayın koşullan ve gereklenne gore boşanma dolay lı yoldan kolaşlaştınlmış ya da zorlaştınlmış, fakat çaresız kadını koruma amacı da gerçekleşmış olacaklır O halde karşıt goruştekılenn el ele v ererek bır an once mal rejtmıne ılışkın reformu gerçekleştırmelen asıl amaç olmalıdır. Prof. Dr. Aydın Zevkliler DokuzEylülÜnı Huk. Fak. Medenı Hukuk Anabılım Dalı Başkanı Mikroforilu Don Giovanniozart'ın Don Giovanni Operası, k 1% /•I ^ L # • dünyasında I ^f B gündemdeki - ^ - " ^ ^ - yerinihep korumuştur. Kierkegaard, "Don Giovanni l >ertünı bestecinin en kusursuz v apıtıdır" der. sahnelenmesi gercekleşmlştir. Bu bağlamda türlü sahnelenişleri Lzleme olanağı buMum; itiraf etmeliy im ki mikrofonlusunu hiç ' duymamıştun. 18 Mart 1993 günu. G174 numaralı koltukta \nkara'da izlediğim temsilde gerek solistlerin, gerekse orkestranın sesi sanki gazinoday mış gjbi hoparlorlerden y ankılanıv ordu. Bu, o temsile ozgu bir teknik arıza mı. voksa opera müdürlüğü gelecekteki yetersiz sesler için kulaklarımızı •gazinovari' mikrofon olgusuna mı al^tınyor, bilemiy orum. Algıladığun bunun \ anlış bir uygulama olduğu. Ö^ravı Naci Ozguç ilk kez ği d i i d ^ gç y önettıği program dergisinde yanyor. Don Giovanni aynı Kadın ve dayak D ayağın kadını. çocukldrııle bırlıkte olumu goze alacak kadar yıldırtmasıuzun surebasındaveraldı Olayın sorumlusu eşınıkıvasıyd doven koca mıdır1 Sorunu toplumsal boyutlarda duşunduğumuzde sorumluluk. halen kadının dayak yemesını olağan karşılavan toplun zıhnıyetımızdeve kadını koruyamavan ıdan ve adlı mekanızmadadır Dayak karşısında kadın çaresız veçozumsuzbırakılmıştır Dayak yıyen kadının sığınabıleccğı devlet kurum vc kuruluşlan bulunmamaktddır Uygulamada day ak v ıv en kadın ya da yakınları emnıvetc başvurudd bulunduğunda kan-kocaarasınd gınlcmeycceğındcn bahısle olayamudahale edılmemektedır Şdhsıccza davaldnnınbırçoğundadayak fiılıne ılımlı bakılardk caydıncı olmaktan uzak kararlar venlmektedır Budurumdd erkek. fiılınısurdurmeye devam etmekte kadın. çıkmazave maddı manevı mağdurıyete ıtılmektedır Boşanmd ddv alarında da v orumlamdldr genelde toplumun bakışaçısını yansıtmaktadır \argıtay2 Hukuk Daıresı'nın 11 02" 1990 tanhlıkardrında "Ddvacı kocdnındd\dlıkansını do\duğu. davdlının da değışık zaman ve yerlerde kocasına ağır hdkaretlcn gerçekleşmış bulıınması vebudurumda tdrafldrddn bınnın kusurunu dığenne ustun tutmdnın olandksı? olmasına ve Medenı Y asd nın I ^4 maddesı uvdnncdeşıt kusurnedenıyle boşanmdyd kdrdrvenlmesı gerekırken mahkemece venlen boşanmanın reddıne daır zamanda \iicel Erten'in sahnelediği bir opera. Orkestranın sahne uzerine çıkarılması, nota sehpası ışıklannın goz alması. recitativlenn muzıkten arındınlarak Turkçeleştirilmesi, operanın en can alıcı bölümü olan son perderun y etersü tasarlanrnası bu ilk sahneleniş deneyimini bağışlatabilir mi? Belki bir "deneme sahnesi"nde boy le ilk deneyımler olasıdır, ama profesyonel sanatçıların göre\ üstlendiği opera sahnesinde tutarsızlıklan karann boşdnma volunda bozulması "sonucuna vdnlmıştır Dayağın hakaretle karşılaştınlması.suçnevı ve fıılın kışıler uzenndekı bedensel \ e psıkoloıık elkılen y onunden mumkun değılken esdeğerde tutulması gerçeklerle ve hukuk mantığı ıle bağdaşmdmaktadır Olaya objektıf olarak ve mantık kurallan açısından bakıldığında day ak yıyen kışının atana karşı tepkı gostermesınındoğalbırolgu olduğu açıktır Dovulenın tepkısı fızık gucu ve konumu ıçensınde(hakaret karşılıklı darpvb gıbı)gerçekleşecektır Aıle bırlığı ıçınde ıse kadın genelde ağlay arak sessız kalmakdışında bırseçcncğe sahıp olamamaktadır Evlılık bırlığınde dayak fıılı sovme ıle hırsını alamayan kocdnın başv urduğu ey lem olup hakaretle bırlıkte gerçekleştınlmektedır Zatcn hoşgörmemiz en çok opera kurumuna zarar verecektir. Donna \nna >e Leporello roUerinin y orum za> ıflıklan, orkestranın seslendirmedeki hantallığı müziksel eksikliklerdir. Perde kapanırken masanın devrilmesi sahne müdüriinün dikkatini nasıl çekmez? Sorumlulara operadaki 'eeza puanı" sistemi uygulanmalıdır. Opera aşkına, artık bu gibi hafıfliklere bır son >erilmelidir. ÜmitGültekin Sanat Tanhçisi / Ankara kansını dovebılecek y apıda olan kışının eşıne karşı sessız ve nazık olamayacağı da bır gerçektır Insan haklannın uluslararası onem ve guncellığını hergeçen gun drtiırdığı y umıncı y uzy ılın sonyıllannda tumdunyada dayağınbıreyleruzenndekı fızıkselvepsıkolojık olumsuzluklan, saptanan tartışmasızgcrçeklerdır Gelışmış toplumlarda buna karşı tepkılersuımekteve onlemlcrdlınmaktadır Çağdaş bır loplum ıçın bırey olarak her bınmızın ınsanı aşağılayandavak fiılıne karşı duşuncedc ve ev lemde tepkı gostermemız gerekmektedır Devletın dayağa karşı alacağı onlemlcr vc day ağa odun vermeyen yargı kararlan. toplumun bakışdçısını değıştırct.ek en buy uk etken oldcdktır Av.SalihaEsen PENCERE Petrol Coğrafyasında Türkiye'nin yeri? Bır evın dunyası, kımı zaman daralır, ufalır, kuçulur, ıkı uç odanın duvarları arasına sıkışır, cocuk şamatası, karı koca kavgası kaynana dırdırı ortalığı cehenneme çevı- rır Cocuklar sumuklerını cekıp bırbırlerıyle kavga eder- ler kaynana gul gıbı kızını damat olacak herıfe verdığı ıçın dovunur kadın sabah akşam kocasından yakınır, adam evlenıp de bır tuzağa duştuğune ınanır Evın ıçın- dekı uç kuşak, bır ıncır çekırdeğı doldurmaz dıdışmele- rın ıçınde gunlerını geçırırler Kımse ustune alınmasın, bozulmasın, basının da bu- yuk katkısıyla ulkede dırdır soylentı, dedıkodu, çekışme ve on para etmez mavra ustune sıyaset yapılıyor Oysa olağanustu bır tarıh yaşanıyor, dunyanın denge- lerı değışıyor, yenı ufuklar açılıyor Bız 'vtzyon'u ya Ankara'dakı sıyaset kodamanı ya da Istanbul'dakı holdıng babasının telefon goruşmesınde aradığımız ıçın susuz bostan kuyusu dolabını çevırıyo- ruz ^ Sovyetler dağılıncaya kadar Turkıye Rusya ya ve As- ya ıçlerıne yonelık Amerıkan savaş planlarının ussu gı- bıydı Batı, komunızm tehlıkesı uzerine ayarlanmış bır saatın zembereğını kuruyordu Anadolu 'olası' bır nük- leer savaşın ilk deneme tahtası sayılıyordu Ankara'dakı ıktıdarlar hıç tartışmadan, bu oyundakı rollerını 1950- den berı ustlendıler Anadolu Kafkasya ya Rusya ıçlerıneve Orta Asya'ya donuk saldırının tramplenıydı Ama yetmıyordu Ortadoğu da petrol kaynakları uzerınde yukselen em- peryalıst duzenin bozulmasına Batı goz yumamazdı, Turkıye bu yolda da sırası geldığınde kullanıldı 1989'da Sovyetlerdağıldı OrtaAsya'da bağımsızTurk cumhurıyetlerı kuruldu komunızm tehlıkesı' ortadan kalktı, dunya dengelerı oylesıne değıştı kı Turkıye'nın ufukları ıster ıstemez açıldı ve buyudu Ne yazık kı bu ufukları bız yaratamadık, şımdi dışımız- dakı oluşumlar bızı zorluyor • Cumhurıyet ın dunku sayısında (27 Mart 1993) man- şetten verılen haber Petrole yenı korfez Ceyhan! Eğer 'Ceyhan Projesı gerçekleşebılırse Turkıye'nın konumu da değışecek Çunku gezegenımızde petrol coğrafyası yenıden oluşuyor belkı de ulusal sınırlardan daha onemlı bır harıta çızılıyor Orta Asya ve Kafkasya petrolu, Anadolu uzerınden Akdenız'e ulaştığında Nâ- zım Hikmet'ın unlu şıırındekı dızelerı anımsatan bır şey oluşacak 'Dort naia gelıp uzak Asya dan Akdenız e bır kısrak başı gıbı uzanan Bu memleket bızım ' 20'ncı yuzyılın ilk çeyreğınde Enver Paşa, Turan'ı fet- he çıkmıştı 21'ıncı yuzyılda Turan ın kaynakları Akdenız'e aka- cak. Orta Asya petrolu ya Hınt Okyanusu'na, ya Basra Korfezı'ne ya da Akdenız'e yonelecek Yeryuzunun bu- yuk guçlerı bu ışın tasarımlarını yapıyorlar Avrupa, Kaf- kasya ve Orta Asya'dan Batı ya doşenecek petrol boru hattının, şerıatçı Iran dan değıl, laıkTurkıye'den geçme- sını ve Akdenız e akmasını ıstıyor Eğer bu tasanm yasama geçınlırse, hem Irak'tan ge- len hem Kafkasya dan doşenecek olan boru hatlanyla Iskenderun Korfezı (artık adı Ceyhan Korfezı mi ola- cak') Basra Korfezı nı aşan bır onem kazanacak Pekı, Turkıye yenı dunya dengelerınde, ABD'nın gö- zunde nasıl bır yere konacak"? • Kurt sorunu yenı ufukların açılımı ıçinde ancak bir parantez' oluşturabılır Anadolu ınsanı, dunya dengelerını hesaba katmadan, Kurt sorununu bır kan davasımn ya da mıkro-mıllıyetçılı- ğın bağnazlığında ele alırsa, kendısine yazık eder; bu durumda 21'ıncı yuzyıl uygarlığınındışınaduşebılırız Çağdaş uygarlıkla şovenlık bırbırıne ters duşen ıkı kavramdır, petrol coğrafyasında suregelen bır etnık kav- ga, ancak emperyalızmın ekmeğıne tereyağı surer ENGLISH CENTRE * Tamamı Ingılız ve Profesyonel Ogretmenterle • Genel Ingılızce Kursları • MEB-OSYM Lısan Sınavı Hazırlık Kursları • KPDS Hazırlık Kursları ENGLISH CENTRE • ' Busmess Englısh Kursları • FCE Hazırlık Kursları • TOEFL Hazırlık Kurslan ENGLISH CENTRE • Yogun programlar • Yan yoğun programlar 0 Normal programlar TC.M.E.B. OZEL EMSA OİL EGITlM MERKEZİ KURSU ISTANBUL : Rumelı Cad No 924-5-6 Osmanbey Tel (1) 247 09 83 241 20 34 252 82 71 - 72 ANKARA : Selanık Cad No 8 Kat 5 Kızılay Tel (4) 435 23 97 - 435 30 94 - 435 25 03 Devnmcı arkadaşımız ve vakfımızın kurucu üyesı VELİYILMAZ'ın 25 yıldır bağımsızlık, ozgurluk ve demokrası ıçın çarpan kalbı 27 mart cumartesı gunu durdu Sevgıyleanıyoruz 29 mart pazartesı gunu saat 12 00"de Şışlı Camısf ndekı torenden sonra Zıncırlıkuyu Mezarhğı'nda toprağa venlecektır Dostlanmızı torene kaülmaya çagınyoruz 68'ÜLER BİRLİĞİ VAKn YÖNETİM KURULU