Katalog

27 MART1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 13 Adh Tıp, tecavüzü algılama yaşının 12'ye yükseltilmesini önerdi Çocuğatecavüzde ceza arbşı T\VFUNGÖNÜLLÜ Adh Tıp Genel Kurulu teca- vuzü algılama yaşının, Tden 12'ye yukseltılmesını Adalet Bakanlığfna ta\sıye etü Ba- kanlığın buyuk olasıhkla kabul edeceğı bu yaş sının, saldırga- nın daha fazla ceza almasına yolaçacak. Kararla ılgılı görûşlennı açıklayan tıp ve hukuk çevrele- n, gelişmenın oldukça onemh olduğunu, ancak sınınn dıger ülkelere göre ıkı yaş gende ol- duğunu vurguladılar Avrupa ulkelennde tecavüzü algılama yaş sının 14 olarak kabul edılı- yor Evet, yedı veya sekız yaşında- kı bır çocuk, kendısıne yapılan tecavüzü algılayabılır mı? Bu- nun bır suç olduğunu kavrayıp, "Bana tecavüz ettıler" dıyebıür mı1 Adlı Tıp Kurumu bugune dek yedı yaşındakı çocuğun ansel saldıraya karşı koyabıle- ceğı ve sonuçlanru değerlendı- rebıleceğı yonünde kararlar venyordu Bu da tecavuzu ger- çekleştıren saldırganın cezasını hafifletıyordu. Küçük çocuklann ve akıl hastalığı olan kışılenn herhangı bır ansel saldınyla karşıiaşma- lan durumunda, bu saldınnın bıyolojık, sosyal, psıkolojık so- ıtıbaren başhyor Adlı Tıp Kurumu'nda "Ah- lakı redaet" konusu goruşüldu- ğünde. "yedı yaş" dıye bır karar çıkmış, daha sonra da bu Yar- gıtay'ın göruşmelennde de ka- bul edıldığınden. bugüne kadar yenı bırdüzenlemeyapılmamış Pekı, yedı yaş sının. ne gıbı • Çocuğun 7 yaşından sonra tecavuze uğradığıru bı- yolojik ve psıkolojik yönlenyle kavrayıp dırenebılece- ğıne ihşkın karar değışıyor Yürürluktekı uygulama^a gore 7 yaşındakı bır çocuğun tecavuze uğradığında "olayı algılayabıldığının" kabul edılmesı. saldırgan ıçın hafifletia neden sayılıyor nuçlannı kavrayıp onu algıla- ması, hukuk termınolojısınde "Ahlakı redaet" olarak geçı- yor Adh Tıp Kurumu, bugune kadar cınsel olarak "latent" (aseksüel) olduğu dönemı, "ah- lakı redaet" ıçın sınır kabul edı- yordu Oysa, dünyada bu sınır, ansel olgunlaşmanın tıbbı ola- rak tamamlandığı 14 yaşından gehşmelere yol açıyor9 Çocuklara ansel saldında bulunulduğunda. daha çok sal- dırganın cezası hatıflıyor Yanı. Adlı Tıp Kurumu 4 İhtısas Kurulu'nun çok uzun yıllar on- ce aldığı ve halen yururlukte olan kararlar, tecavuze uğramış yedı yaşındakı bır çocuğun, olaya karçı koyabıleceğını. so- nuçlanru değerlendırebıleceğını savunuvor Adlı Tıp Genel Kurulu, son karan ıle bu çelışkıyı gıdermek ıçın ılk adımını geçen gunlerde atu ve karannı Âdalet Bakan- lığı'na bıldırdı Yargıtay'm ko- nuyla ılgılı yasal duzenlemeyı vapması beklenıyor Olay bır yetıştırme yurdun- da bulunan çocuklann bırbırle- nne tecavuz etmelenyle ılgılıy- dı Eğer 10 yaşında yaşıtına tecavüz eden çocuk. bu olayı kavramış olsaydı, kendısı teca- vuze maruz İcaldığında buna ızın vermezdı Yola bu nokta- dan çıkıldı Çocuk tecavüz ettı- ğınde "olayı algılayamadığı ıçın " suç ışlelememış sayılıyor. an- cak tecavuze uğradığında ıse "olayı algılayabıldığı" kabul edılıyordu Bu çelışkı, Adlı Tıp Genel Kurulu'nun aldığı yaş sınınnı yukseltme karannı Yargıtay da onaylayıp, gereklı duzenlemeyı yapınca, problem bır olçüde ço- zurnlenmış olacak Prof. Zeytinoğlu: Yetişkinlerin işsizliği çocuklan sokağa itiyor Sokağuıbir sahibi varÜMİTOTAN İZMİR - Kımılen acuna duygusuyla, kımılen saygıyla yaklaşıyor onlara Kımılen de potansıyel suçlu olarak gönı- yor Onlar "sokak çocuğu" değıl. sokaktakı çocuklar, so- kağın küçuk "ışadamlan" Yem satan kuçuğu "yaka pa- ça" goturuyor zabıtalar Kuçuk dırenıyor. yerlere atıyor kendını Dığer kuçukler kaçıp, pobs araanın arkasına sığını- yor Boyacı çocuklar sandıkla- nnı ortaya koyup, "yuvarlak" masa oluştunnuşlar, dertleşı- yorlar Sımıtlennı zabıtalar gormesın dıye karton kutuya saklamış kuçuk, urkek bakış- Iarla etrafıru suzuyor Sımıtçı dıye bağıran sesı utangaç "Kımdır bu çocuklar0 " Prof Dr Sezen Zeytınoğlu, "Onlarla yüzyüze gelmeden, konuşup dost olmadan bızde kım olduk- lannı bılmıyorduk" dıyor Kırsal kesımde yaşayan "ta- nm çocuklan" nın tek ozlemı kentlere gıtmektj Bu ozlemını gerçekJeşürebılenler ışte her adımda önümuzde duruyor Bıamle bırlıkte yaşıyorlar On- larla dıyaloğumuz bır ıkı kelı- meyı geçmıyor çoğu kez Nere- Psıkolojı Bölümüoğrencılenyle bırhkte Ankara, İstanbul ve Iz- mır'ın sokaklardakı çocuklan- nı araştıran Zeytınoğlu, çarpıa, duşundürucu ıpuçlan yakala- mış Sokaklarda çeşıth ışler yapan 112 çocukla yuzyüze yapılan • Çocuklar var kentlenn soKdklannda; kımı cam sılı- yor, kımı ayakkabı boyuyor, kımı sımıt satıyor. Üç büyük kentte araştırma yapan Prof. Sezen Zeyti- noğlu'na göre bu tür çocuklann yüzde 7O'ı kırsal ke- sımden gelmış yoksuliar Annelennın yuzde 9O'ı evde oturuyor, babalannîn ıse yuzde 51 'ı ışsiz. den gelmışler, neden gelmışler. nerede otururlar, nasıl yaşarlar, nelerden hoşlanırlar, nelerden korkarlar, gunde kaç ıaat so- kaklarda kahrlar9 Sorular uza- dıkça uzuyor Çoğumuzun belkı de aklına bıle gelmeyen bu sorulann peşıne duşmaş Prof Dr Sezen Zeytınoğlu Ege Ünı- versıtesı Edebıyat Fakultesı göruşmelenn sonucunda, bun- lardan yuzde 90' ına yakın bo- lumünun kımsesız değıl, aılele- nyle bırhkte oturduklan sap- tanmış Bu aılelenn yuzde 70'ı kırsal kesımden goç ederek kente gelmışler Çocuklann yuzde 67'sı dört ya da daha çok kardeşesahıp Aılelenn tumüne yakın bır bolumu çok yoksul Sokaktakı çocuklann annelen- nın yuzde 95'ı evde oturuyor, yanı çahşmıyor Babalannîn da yuzde 51 'ı boşta gezıyor Ana- babalann eğıtım duzeyı çok du- şuk Çocuklarda ılkokulu bıtı- renler çoğunlukta Orta ve lıse eğıtımlı yok denecek kadar az Çocuklarda şu an okula gıden- lenn orara yuzde 36 İlkokulu bıtırenlenn yüzde 46'sı eğıtımı- nı bırakmak zorunda kalmış Buyuk bır ış potansıyelıne sa- hıp annelenn yuzde 95'ının ev- de otururken. 8-14 yaşlanndakı kuçuklenn para kazanma kay- gısı, az para kazanınca evde dayak yeme korkusu yaşaması- nı Prof Dr Sezen Zeytmoğlu "onemh" dıye değerlendınyor "Yetışkınlenn ışsızlığı çocuk- lan yoğun olarak sokağa ıtıyor Bu çocuklann çoğu öteben sa- tıyor, ayakkabı boyuyor, sımıt satıyor, çok az kısmı araba ca- mı sıhyor Dılenen de çok az var Yunus Nadi Armağanı Yarışması 1946'da kuruldu; biri geçmişe, biri geleceğe dönük anlamı, gazetemizin kurucusu Yunus Nadi'ye saygı ve sevgiden kaynaklanıyor. Yalnız Cumhuriyet gazetesinin değil, Türkiye Cumhuriyeti'nin ku- ruluşunda büyük emeği bulunan Yunus Nadi'nin anısını her yıl tazelemek bizim için bir görev. Devrimci ve demokrat Cumhuriyet'in ulusal bağımsızlık savaşımızla ve Türkiye Cumhuriyeti'yle zamandaş ve eşanlamlı bir kuruluş tarihçesi var. Yunus Nadi gazetemizin temel taşlarmı bu doğrultuda koydu. Yunus Nadi'nin ölüm yüdönümünü geçmişe dönük bir acı olarak değil, geleceğe yönelik bir kültür olayına dönüştürmek amacıyla bu yarışma düzenlendi. Yarışmanın ilk düzenlendiği yıllarda Türkiye'de sanat alanında hiçbir özel ödülyoktu; tekparti dönemiydi veyalnız CHP'nin koyduğu birşiir ödülü vardı. Aynı dönemde bütün dünyada sanat, bilim ve edebiyat ödülleri ün yapmışlardı. İsveç'te Nobel, ABD 'de Pulitzer, Sovyetler 'de Lenin, Fransa 'da Goncourt ödül- lerinin sonuçları Türkiye'de de izleniyordu; ama ülkemiz bu alanda da geç kalmıştı. Cumhuriyet gazetesi bu öncülüğü üstlendi, kırk altı yıl önce düzenle- nen Yunus Nadi Armağanı 'yla sanat ve kültür yaşamımızda bir yarışma çoşku- su oluşturdu. Daha sonraki yıllarda Türkiye 'de de yarışmaların ve ödüllerin sayısı çoğaldı, yirmiyi aştı. Bugün belki ödülenflasyonundan söz açılabilir; eleş- tirel bir yaklaşımla sakıncaları gündeme getirilebilir, ama yine de kültür, bilim ve sanat konularında yapılan yatırımların çok yararlı olduğu rahatlıkla söylenebilir. Zamanla ödüller arasında ayrımlar ortaya çıkar; bir yarışma ku- rumsallaştıkça, amacı, nitelikleri, karakteri belirginleşir. Bu arada kimi holdinglerin kendi amaçlarınayönelik yarışmalar düzenlemele- ÖYKÜ KİTABI Ödüle 1 Nisan 1992 ıle 31 Mart 1993 tarihleri arasında yayımlanmış bır kıtapla aday 6*lunabılır. Aday- lar adı geçen kıtaplannı 6 adet olarak göndereceklerdır Seçici Kurul Melih Cevdet Anday, Aydın Boysan, Zeynep Oral, GürolSözen, Celal Vsîer. YAYIMLANMAMIŞ ÖYKÜ KİTABI Yapıt yayına hazır bir kıtap özelliklerini taşımalıdır. Kıtabı oluşturacak öyküler. beyazdaktilo kağıdı- na çift aralıklı makine yazısıyla yazılacaktır. Öyküler daha önce kitap olarak yayımlanmamış ve özgün olmalıdır. Ödüle sadece bır "kitap dosyasf'yla aday olunabılir. Adaylar dosyalarını 6 nüsha olarak göndereceklerdır. SeçiciKurulMelih Cevdet Anday, Aydın Boysan, Zeynep Oral, GürolSözen, Celal Üster. YAYIMLANMIŞ ROMAN Ödüle 1 Nisan 1992 ile 31 Mart 1993 tanhlen arasında yayımlanmış 1 romanla ada> olunabılir. Aday- lar adı geçen romanlannı 6 adet olarak göndereceklerdır. Seçici Kurul Konur Ertop, Vedat Günyol, Tarık Dursun K., Hılmi Yavuz, Prof. Tahsin Yücel. YAYIMLANMAMIŞ ROMAN Romanlar, beyaz daktılo kâğıdına çıft aralıklı makine yazısıyla yaalmış olmalıdır. Yayımlanmamış ve özgün olmalıdır. Ödüle sadece 1 yapıtla aday olunabilir. Adaylar yapıtlannı 6 nüsha olarak göndere- ceklerdır. Seçici Kurul Konur Ertop, Vedat Günyol, Tarık Dursun K., Hilmi Yavuz, Prof. Tahsin Yücel. ŞİİR KİTABI Odüle 1 Nisan 1992 ıle 31 Mart 1993 tarihlen arasında yayımlanmış 1 kıtapla aday olunabilir.Adaylar adı geçen kıtaplannı 6 adet olarak göndereceklerdır. Seçici Kurul Prof. Dr. Cevat Çapan, Doğan Hızlan, Alpay Kabacalı, Sami Karaören, Zeyyat Se- limoğlu. YAYIMLANMAMIŞ ŞİİR KİTABI Yapıt yayına hazır bir kitap özelliklerini taşımalıdır. Kitabı uluşturacak şıırler, beyaz daktılo kâğıdına çift aralıklı makine yazısıyla yazılacaktır. Şiırler daha önce kitap olarak yayımlanmamış ve özgün ol- malıdır. Ödüle sadece 1 "kitap dosyasf'yla aday olunabilir. Adaylar dosyalannı 6 nüsha olarak gönde- receklerdir. Seçici KurulProf. Dr. Cevat Çapan, Doğan Hızlan, Alpay Kabacalı, Sami Karaören, Zeyyat Seli- moğlu. AFİŞ Ödülûn konusu "Yunus Nadi ÖdüllerT'dir. Afışte "Yunus Nadi Ödülleri 1994" ibaresi ve Cumhunyet logosu yer alacaktır. Secilen afış, bir sonraki yanşmanın afişi olarak kullanılabıhr. Afişler 50X70 cm. ys da 70X100 cm. kâğıda, ofset baskı teknığiyle basılacaktır Yapıtlar 50X70 cm boyutunda hazırlana- csk; ofset baskı tekniğiyle ve ekstra renk dahıl, en fazla beş renk olacaktır Anlatım teknığı ve malzeme kullanımı serbesttir. Adaylann önerisi, fotograf ya da üç boyutlu çalışmalar gerektınyorsa, 50X70 cm. boyutunda bitmiş bir siyah-beyaz trase verilecek; ayrıca 6X6'dan küçük olmamak koşuluyla bır say- dUin öneriye eklenecektir.Çalışmalar, aynca mukavva gıbı herhangi bır kalın zemıne yapıştınlma- nralıdır. Afış, açık alanda yan yana ve alt alta, kapalı yerde ise tek olarak kullanılacaktır. Yapıtlarda, S<çici Kurul, seçılen yapıtlann sanatalanndan yapıt üzerinde gereklı gördüğu değışıklıği isterse, bu dUğişiklik için aynca ücret ödenmez. Odüle en çok 3 yapıtla aday olunabılır.Adaylar ılışıktekı katılma bdgesinı doldurup, yapıtlann arka sağ üst köşesine yapıştıracaİclardır Ödüle yapıtlarını verenler yu- lcırda belırtılen koşullan okumuş ve kabul etmiş sayıhrlar. Bu ödül, Grafikerler Meslek Kuruluşu-Gra- fic Yanşmalan Yönetmeliği'ne uygun biçimde düzenlenmıştır. &çici Kurul Yurdaer Altmtaş, Metin Deniz, Mengü Ertel, Sadık Karamustafa, Tan Oral. YUNUS NADİ ODULLERI 1993 ri ve ödüller dağıtmaları da bu alanda kaçınılmdz çoğulculu- ğu yansıtıyor. Kimi bankaların, şirketlerin, ticaret tekelleri- nin reklam amacıyla düzenledikleri yarışmaların ödülleri, parasal açıdan ne kadar büyük olursa olsun, özü maddi çer- çevenin dışındaki anlamında odaklaşıyor. Yunus Nadi Armağanı Yarışması, kırkyılı aşkın bir sürede düzenli olarak gerçekleştirildi, kültür ve sanat hayatımıza amaçlanan katkıları yaptı ve etkilerini duyurdu. Daha önce bir dalda yapılan yarışmamızın kapsamı 1990yılından itiba- ren genişletildi ve Yunus Nadi Ödülleri adıyla sürmeye başladı. Ülkemizin kültür ve sanat yaşamı bütün baltalanmalara ve olumsuz yatırımlara karşı sürekli gelişiyor ve yaygvnlaşıyor. Fikir ve sanat özgürlükleri Türkiye'de tam değil; siyasal iktidarlarm baskıları halâ sürüyor ve çağdaş de- mokratik ortamdan henüz yoksun sayılıyoruz. Buna karşın, fikir, sanat, bilim, kültürde çabalar sürüyor. Tarihsel gelişim sürecinde elbette aydınlanmanın önüne hiçbir güç geçemez. Cumhuriyet, çağdaş uygarlığa giden yolunfikir,sa- nat, kültür, bilim yolu olduğunu kuruluşundan beri savunan bir gazete. Bu yol- daki çabaları desteklemek ve özendirmekte Yunus Nadi Ödülleri rün işlevi süre- cek. 1993 Yunus Nadi Ödülleri nde konu sınırlaması (afisjıariç) yok ve dört ana başlıktajl ödül verilecek. Edebiyat Ana Dalı:O>Â:M Kitabı, Yayımlan- mamış Öykü Kitabı, Şiir Kitabı, Yayımlanmamış Şiir Kitabı, Yayımlanmış Roman, Yayımlanmamış Roman.Görsel S a n a t l a r Ana Dalı:4/^> Fo- toğraf, Karikatür. Sinema: Uzun Metrajlı Film Senaryosu. Bilimsel Araştrrma:Sosyal Büimler Araştırması. Yanşmacûara bugünden başanlar diliyoruz* FOTOÖRAF Ödüle, en çok 3 tane sıyah-beyaz fotoğrafla aday olunabılir. Ödüle gönderilecek siyah-beyaz fotoğraf- lann en az 18X24 en çok 30X40 cm. boyutlannda olması gereklıdir. Söz konusu fotoğraflann daha önce başka yerde yayımlanmamış ve sergılenmemış olması gereklidir. Seçici Kurul Tülin Altılar, Mehmet Bayhan, Ergun Çağatay, Gültekin Çizgen, Paul McMillen. KARİKATÜR Karıkatürler, en az 18X24 en çok 20X30 cm. boyutlannda, beyaz kâğıt ya da kartona sıyah çini mürek- kebıyle çızılecektır Ödüle en az 3 en çok 5 kankatürle aday olunabilir. Gönderilecek karikatürlenn daha önce başka yerde yayımlanmamış olması gereklıdır.- Seçici Kurul Semih Balcıoğlu, Savaş Dinçel, Turhan Selçuk, Nehar Tüblek, Ali Ulvi. UZUN METRAJLI FİLM SENARYOSU Senaryolar, beyaz daktılo kâğıdına çift aralıklı makine yazısıyla yazılmış olmalıdır. Yapıtlar özgün ol- malı ve klasik senaryo teknığıne asgan düzeyde uymahdrr Senaryonun yanı sıra konuyu özetleyen, en çok üç sayfalık bır "Sinopsıs"in de eklenmesi gerekmektedir. Ödüle sadece bır yapıtla aday olunabılir. Göndenlecek senaryolar 6 nüsha olarak hazırlanmahdır. Ortak çalışmalar da katılabilir. Seçici Kurul Tarık Akan, Macit Koper, Onat Kutlar, Ziya Öztan, Memduh Ün. SOSYAL BİLİMLER ARAŞTIRMASI Ödüle Sosyal Bilımler'in herhangı bir dalında daha önceyayımlanmamış 1 adet çalışmayla aday oluna- bılir. Çalışma, beyaz daktılo kâğıdına çıfj aralıklı makine yazısıyla yazılmış olmalıdır. Odüle aday ola- cak çalışmalar 6 nüsha göndenlecektir. Seçici Kurul Prof. Dr. Toktamış Ateş, Prof. Dr. Aydın Aybay, Prof. Dr. Taner Berksoy, Prof. Dr. İzzettin Önder, Prof. Dr. Kemali Saybaşılı. HER DAL İÇİN GEÇERLİ GENEL KOŞULLAR Yunus Nadi Ödülleri, her dalda amatör-profesyonel herkese açıktır. (Cumhuriyet mensuplan hiçbir dalda ödüle aday olamaz) Adaylar gerçek ad ve adreslerini ve telefon numaralannı belirtmek zorun- dadır Ancak adaylar ad ve adreslerinın saklı tutulmasını ısteyebdırler. Yürürlükteki yasalara aykın ve sakıncalı görülen ve ödül koşullanna uymayan yapıtlan yanşma dışında tutmak zorundayız. Adaylann yapıtlanyla birlikte adlannı ve soyadlannı arkasına yazacaklan ıkı fotoğraflannı, açık adreslennı vejaşamoykulerini 1 Nisan 1993 Perşembe günü akşamına kadar "Cumhunyet Gazetesi, Yunus Nadi Ödülleri, Cağaloğlu 34334 İstanbul" adresine elden teshm etmeleri ya da ıadelı taahhütlü olarak postayla göndermelen gerekmektedir. Özel olarak paketlenmesı gereken (afiş, fotograf, karikatür) yapıtlann postadan zarar görmesinden kurumumuz sorumlu tutulamaz. Yayımlanmış yapıtlann daha önce herhangi bir ödül almamış olması gerekmektedir. Zarfin ya da paketın uzenne hangı dal ıle ılgıli olduğunun (Yayımlanmamış Şıır Kitabı, Fotograf vb.) yazılması zo- runludur. Ödül dallannda (Afiş hariç) konu sınırlaması yoktur. Fotograf, karikatür, afiş dışında kaian yapıtlar hiçbir şekılde ıade edılmez.Iade edilecek yapıt- lann 31 Temmuz 1993 tanhıne kadar ahnması zonınludur.Aksı takdirde hiçbir hak iddıa edile- mez. Ödül alan ya da herhangı bır şekılde tasnıf- ten geçınlen yapıtlar, genel yayın ilkelerimız doğrultusunda gazetemizde yayımlanabilır Ödül sonuçlan 29 Hazıran 1993 günü açıklana- caktır. ÖDÜL Her dal için: 5.000.000 TL. Seçici Kurul isterse ödülü 2 kışı arasında paylaştırabılır. KATILMA BELGESİ ADIM SOYADIM ADRESİM TELEFONUM.- KATILDIĞIM DAL