Katalog

26 MART 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/ll taponya, tngiltere ve ABD Merkez Bankalan'nm duviz piyasaİanna müdahalesi sonucu dolçr 149.60 yene ve 1.82 marka yükseldi Vkvmmk SenM Dolann dnsflfn, andricme mlkfath«lrifrie f m l e n i £ . Japonya Merkez Bankas'nın öncdb gfin art arda yapoğı Oç naüdahakden soora, araayJa tngBiere ve ABD Merkez Bankalan bonalaıa mOdahale ettikr. Japonya Merkez Btnkas, dün de 300 m&yoo ddann »«an**» bir ftmıi» mOdahale ancirine bir haiv» daha ekiedi. Bu gefifaader uzerine, önoeki gun 148.40 yen ve 1.81 marka kadar gcrikyen dolar, dön biraz toparbndı ve 149.60 yea ve 1.82 marka ve Tahtakale'de 792 liraya yükseldi. Geüsmeter üzerine gazetecüere bir açiktoma yapan Japony» Mafiye Bakanbgı'mn birfl*tduzey yetküisi, "Aata^H e U, ı dedi. Dolann panik yaratan dfisOsOnu fraüeyen en öoemli etken, Japooya Merkez Bankası'nın, tam olarak beurlenemeK de, toplam 2 mÜyar doian geçtiji samian mfldahalea oldu. Japonya'nın ardından tnjiBr ve ABD mudahaieJerinin miktan konusunda ise bir cdsoücnıcdi. Erol Aksoy içîni döktü MERAL TAMER Bankacı Erol Akso>. Iktisat Bankası'mn diğer yoneticilerıyle birlikte, basından dar bir grup içın duzenledıği yemekte, Jktisat Bankası'na nasıl sahıp olduğundan, Ergur Grtıbu Ue sürtüşmelerinden, şirket kurtarma yasasından, RaJnni Koç'tan yıllar önce satın aldığı deniz motonına kadar, sorulan her soruya aet ve açık yamtlar verdi. Şirket Kurtarma Yasası konusunda, "tddia ediyorum ki, bu yasa hiçbir şey getirmiyor. Acaba şirket kurtanyormuş gibi bir kanun çıkararak gozier boyanmak mı isteniyor?" derken, Ergür Gnıbu ile aralanndakı sürtuşmeyle ilgili olarak, "Bugünkü hukok diueninde herhangi biri sahte hisse seoedi çıkartıp bir Koç Holding'i büe 34 ay yönetebüir ' şeklinde konuştu. Gazetecılerın yonelttıkleri çeşitli sonılar uzerıne Erol Aksoy'un verdığı yarutlar, kendi agzından şu noktalarda toplanabılır: KOKAİN DE, KAÇIŞ DA GÜRBÜZ*E Bankanın sahibı ben olduğum halde, yönetim kurulu başkanlığına Gürbuz Tumay'ın getirilmiş olması çok dogaldır. Gurbuz Tumay, bunu haketmıştir. (Hem bundan böyle, kokain soylentileri de, Paris'e kaçış da, onun üzerine kalacaktır. Ben kurtuluyorum. Paris'e de kaçmıyorum.) Yönetim kumlundaki dığer arkadaşlarımız da, diğer pek çok bankanın aksine, ust yönetimde fîilen çalışan kışilerdir. Bu yıl 400 milyon hralık temettu de onlar arasmda dağıtılmıştır. Ben isterim kı, bankanın sorumluluğunu birlikte yuklenen arkadaşlarım, yılda 100200 milyon kazansınlar. Hem bız; Gurbuz Tumay, murahhas aza ve genel mudur Caner Ersoy ve genel mudur yardımcılanmızdan Altan Ediz ile, 1112 yıldan beri uyum ıçınde çalışan bir ekibiz. Önce Koç Holdiog'te, ardından Garanti Bankasında, sonra Uluslararası'nda, şimdi de Iktisat Bankası'nda ekip olarak bu işi göturüyoruz. RAHMİ KOÇ'UN DENİZ MOTORU Ben Amerika'dan Türkiye"ye döndüğumde Koç Holding fınans bölümünde sorumlu olarak ise başladım. Yıl 1976. Maaşım o gunlerin ölçülerine göre çok yüksekti, haürlıyorum, brut olarak 22 bin 500 liraydı. Dioçkök'ler gibi, Koç'lar gi 'Paris'e kaçmıyorum, Ergür davasını yakında kazanacağım* İSCİNtN EVRENİNDEN ŞÜKJUN KETENCİ TÜRKİYE'den Faiz indirimi mevduata vurdu A nkara (ajx.) Merkez Bankası'mn mevduat faizlerinde ım. yaptığı belirgin indirim, bankalardaki mevduatm artış hıanı yavaşlattı. Merkez Bankası verilerine dayanılarak yapılan hesaplamalara göre, geçen yıl ilk iki ayda yüzde 6.4 olan bankalardaki toplam mevduatm artış hızı, bu yıl aynı dönemde yüzde 2.3'e geriledi. Mevduat artışındaki gerileme, en belirgin olarak vadeli hesaplarda gözlendi. Bankalardaki vadeli mevduatlann artış hızı. geçen yılın ocakşubat aylarmdaki yüzde 8.4'lük düzeyinden, 1987'nin ilk iki ayında yüzde 3.2'ye geriledi. Yılbaşında 10 trilyon 390.3 milyar lira düzeyinde olan bankalardaki toplam mevduat, şubat ayı sonunda 10 trilyon 638.3 milyar liraya yükselmiş bulunuyor. A nkara fa.a.) 1986 yılında, Devlet Planlama Teşkilatı x \ tarafından izlenen 101 temel mal ve hizmetin 55'inde üretim artışı, 40'mda ise azalış görüldü. 6 malda da bir Onceki yılla aynı düzeyde üretim gerçekleştirildi. 1986 yılında kamu kesiminin et üretiminde yüzde 22 azalma kaydedildi. 1985 yılında 55 bin ton olan kırmızı et üretimi geçen yıl 43 bin tona geriledi. 1986 yılında şeker üretimi de önceki yıla göre yüzde 5 azaldı. 1985 yılında 1 milyon 286 bin ton olan şeker üretimi, 1986'da 1 milyon 224 bin tona indi. Geçen yıl içki üretimlerinde artış, sigara üretimlerinde de azalış kaydedildi. A nkara (ajı.) Bakanlar Kurulu, ikinci derecede / l kalkınmada öncelikliyörelerde de, birinci derecede kalkınmada öncelikli yörelere tanınan teşviklerin verilebilmesine imkân sağladı. Bakanlar Kurulu'nun 12 mart tarihli toplantısmda alınan karar, dünden itibaren uygulamaya konuldu. Yeni düzenlemeye göre, ikinci derecede öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlara, birinci derecede öncelikli yörelerdeki teşviklerin uygulanabilmesi için gerekli kararı Yüksek Planlama Kurulu verecek. İktisat Bankası sahibi Erol Aksoy, Ergür Gnıbu ile sürtüşmelerini anlatırken, "hukuk düzenimizde öyle boşluklar var ki, bugün biri çıkıp sahte hisse senedi bassa, Koç Holding 'i bile 34 ay yönetebilir" şeklinde konuştu. "Bankanın sahibi ben olduğum halde yönetim kurulu başkanlığına Tumay'ın getirilmiş olması çok doğal. Hem bundan böyle söylentilerden de kurtuluyorum." bi koklu bir aıleden gelmedim, ama benım ailem de belli bir gelir duzeyindeydi. Buyukada'da buyumuştüm. Bir motorum olsun istiyordum. Böylelikle Rahmi Koç'un motorunu 500600 bin liraya, 67 taksıtte cklemek uzere satın aldım. Sonra da aynı motoru 45 milyon liraya sattım. KARAMEHMETLER'LE YOLLAR NASIL AYR1LD1? Uluslararası Bankası'ru yoktan var edip bir yerlere getirmiştik. Geleceğımı hazırlamak açısından, bir gün Mehmet Emın Karamehmet Beye gıdip bankadan hisse istedim. Olmaz dedi. O zaman ben de kendi hisselerimi bulurum diyerek, yanından ayrıldım. Aradan zaman geçti. Iktisat Bankası'mn hisselerini, Uluslararası ile bırlıkte ve ortak aldık. Onlann da yuzde 30 payları vardı. Ama Mehmet Emin Beye diğer patronlar telefon açıp, yahu sen yanında çalışan adama nasıl hisse verirsın, eski köye yeni adet mi çıkanyorsun demişler. Aynca, diğer profesyonel yoneticılerin de böyle taleplerde bulunmaya başlayabilecekleri hesaba katılarak işın tırmandınlmamasına karar venlmiş. Mehmet Emin Beyle bu yuzden yollarımız aynldı. BANKACILIK KARİYERİMİ RİSKE ETTtM Iktisat Bankası, hisselenru aldığımda çok zor durumdaydı. Ben para vermedim, ama o gune kadarki bankacıhk kariyerimi riske ettim. Ya 6 ay sonra işler duzel meseydi, ne olacaktı? Ergür Grubu ile ilişkilerimizin gelişimi çok üzucu bir olaydır. Ergur Kablo'nun yüzde 51 hissesine sahip olmuşken ve 2 yıl sureyle genel kurul bu hisse yapısına göre yapılmışken, gunün birinde aniden sahte hisse senetleri bastırılarak bir oyun tezgâhlanmak istenmiştir. Olay, o dönemde Denizli'deki fabrikada bulunan 2 milyar liralık malı gasp etmeye de yönelik olmuştur. Ama asıl neden, sallantıda olan kuruluşlar duze çıkınca, Ergur ailesi, bunları ucuza elden çıkarttıklan düşüncesıne kapılmışlar ve bu burukluğun etkisıyle, Turk hukuk duzeninin boşluklarından da yararlanarak ışi bu noktaya vardırmışlardır. Şimdı onlar benim peşimdeler. 500600 milyon lira versem bu ış kapanır, ama bu bir ilke meselesi. Ben mahkeme kanalıyla haklarımı elde edeceğitn. TAŞKIŞLADAKİ SÜPER LÜKS OTELE ORTAK Taşkışla binası super lüks bir otel yapılacak. Çünku baktık ki lüks otellerin normal odalannın olmasına karşılık, suitlerde yer bulmak mumkün degil. Bu işte biz de yuzde 10 ortağız. Dığer ortaklar, dunvaca unlu Regent International yuzde 45 ve ESKA yuzde 45. Bir de Fethıye'de Sarsala Koyu'nda, 800 yataklı tatil köyu inşaatına yuzde 15 hisseyle katılıyoruz. Geri kalan hisselerin yuzde 4O'ı ESKA'ya, yuzde 45'i ENKA'ya ait. Dayanışmayı Duyumsamak... Bugünkü yasalaria çok az işçi grev yaptı. O nedenle işçiler bile, tek başianna saatlerte nöbet bekleyen grev gözcüsü arkadaşlannın duygulannı, yalnızlığını, dayanışma gereksinmesini pek algtlayamıyortar. Yasal düzenlemede grevci işçiye yalnızlık duygusunu aşılatacak her aynntı düşünülmüş, moral, güç verebilecek her uygulama yasaklanmış. Bu yasalaria grevi yaşatabilmek, greve gidebilmek kadar zor. Ancak grev korkusu ile geçen 3 toplusözleşme yıtı da gösterdi ki, "korkunun ecefe faydası yok". İşçiler her imzalanan yeni toplusözJeşmede, siyasal iktidann her yeni yasa degişitdiği ve uygulamasında yeni yeni haklar kaybettiler. Grev, başan şansı ne kadar düşük olursa olsun bir zorunluluk olarak sendikalann gündemine geldi. Halen 26 işyerinde 6000'i aşkın işçi grevde. Alınmış grev kararlannı sendikalar uygulamak zorunda kalırlarsa biriki ay sonra yüzlerle işyerinde onbinlerce işçi greve çıkmış olacak. Türklş'in eylem programında işverenstyasi iktidar dayatmasına karşı sendikalann grev dayanışması içinde olmalan da var. Sendikalar ve işçiler buna hazıriıklı mı? ZoriukJan, dayanışmayı duyumsuyorlar mı? Grevden çıkan Netaş işçilerinin hemen ertesi günü Derby grevindeki işçileri ziyaret edip, dayanışma fonlannda kalanlan onlara aktarmalarının anlamını kavrayan var mıl Bu yasalaria grev yapmanın ne demek oldugunu anlamış, grevini başan ile sürdünmüş, ayda 20 bin lira crvannda bir gelirie dayanabilmiş işçinin kendi durumundaki arkadaslannı düşünebilmesi elbette ki doğal. \ a sürekli hak kaybetmekten yakınan kitteter, hak alabilmenin yapılan grevierin, yapılan eylemlerin, kendilerinden çok uzakta imiş gibi görOnen grev ve eylemlerin basanya ulaşmasından geçttğini nasıl algılayacaklar? Değişik etkenterle daha çok kendiliğinden bilince ulaşılmış isyerlerinde işçiler en ağır koşullarda dayanabilir, grevterini başanya ulastırabilirler. Ancak yürürlükteki yasalardaki ağır engellere rağmen kitlesel grevterin yapıfabilmesi, başanya ulaşması çok ciddi, bilinçli dayanışmadan geçer. Henüz Petroliş'in 22 işyerindeki grevleri, yeni grevlerden söz eden Türkİş sendikalannca bir dayanışma geleneğinin gelistirilip yerleşmiş olması gerekiyor. Daha önemlısi Türkİş çapında, yasalann olanak verdtği sendikalann grev fonları ile, çok düşük gelirlerle, işçilerin aylarca yaşayamayacaklan gerçeğı gundemde. Grevlerdeki ışçilerle moral dayanışma yanında, maddi dayanışmanın koşuliarının bulunup kısa sürede uygulamaya geçirilmesi, geçerlilik kazandınlması zorunluluğu var. Grevdeki bir Petroliş işçisi, Türklş'in Meclise ulaşamayan dilekçe yürüyüşünün verikliği TV haberinden birkaç dakika sonr ra öfkeli bir sesle gazeteyi telefonla arıyor. Şevket Yılmaz':n ko» nuşmasının gürültülü verildiğini, araya giren spiker konuşmar sı ile de ne dediğinden hiçbir şey anlaşılmadığından yakını.' yor. "Kimse ne dediğini, mesajını anlayamadı. Bizi o ilgHendiriyor. Halkonu duysun istfyorduk, kasıtiı duyurmadılar" diyor. Grevin içinde olan işçi, konuşmasımn arasında gerçekte beğenmediğini vurguladığı Türkİş Başkanı'nın mesajının bile du^ (Arkosı 12. Sayfoda) * Et> şeker, sigara üretiminde düşüş Ihmcatçı sanayiciye destek tZMİR (Cvmkufyet Efe Btrosa) Hazine ve Dıs Ticaret MOsteşan Yavuz Canevi, ihracau dönük sanayinin yatınm asamasında teşvik edilmesi konusunda çausmalknn hızlandınldığını ve te$viklerin Merkez Bankası reeskont kredilerinden saglanacagını bildirdi. Canevi, Tttrkiye'nin dış borçlannın 31 milyar dolar oldugunu, bunun yalnızca 9.6 milyaruun kısa vadeli borç oldugunu belirterek, "Bunun yüzde 50'si yurtdışındaki isçilerimizin döviz tevdiat hesabıdır. Hakiki borç 4.8 milyar dolardır. Yani tehlike çanlan çalmamaktadır" şeklinde konuştu. Ege bölgesindeki ihracatçı ve sanayicilcrin derüerini dinleyen Hazine ve Dış Ticaret MOsteşan Y»TH2 Caaevi, çeşitli konularda gazetecilerin sorulannı yanıüadı. Ihracatcüarm, özellikle tanm urOnlerinde reeskont kredilerinden "akredKif kof«taı" nedeniyle yanrlanamamakV 4 H hiM «Hk.Dı [BaBkaaBetortisttpçotfcnlemeTe ıMe ü. Tekstil ihrafatyiiMnnin durumlanndan memnun okhıklanna işaret eden Canevi, sanayicflerle yapacafc gOrOsmede özellikle üretim asamasında teşvik konusunu de alacaklannı vurguladı. Sanayide kapasite kullanımırun yüzde 7375'lere tırmandıgına dikkati çeken Carıevi, "Sanayicilerimiz de bu I & i » i i m kaühyortaraa, kapaatte arttmmı Içie yeai yatuuüar giMİeBM gekcektir. Ba konda aalafinak, fl« fonua ortaya çtkacakbr. Buda da ea öaeaıtt kayaak Merkeı Baakmsı'dır. Merkeı Baakaa'un ıtcskoat krtdfleri kaymatm nacU InBaoabaMz, om ı " biçiminde konuştu. Sermaye piyasasuun, I" oldutuna deginen Canevi, "SaBaytcier taT W ' MM&KJMMUnta gOruSunU Yatırımlara ek teşvik f^ ' savundu. İthal yumurta 36 liradan piyasada / stanbulBursa (a.a.) Yumurta piyasasında ithal yerli kavgası başladı. Cukurova Dıs Ticaret A.Ş., iç piyasada fıyatların pahalı olduğu gerekçesiyle, ithal ettiği 3 milyon yumurtayı pıyasaya sıirdu. Yerlisme göre 14 lira daha ucuz olan ithal yumurta, perakendede 36 liradan satılıyor. Nisan ayı sonuna kadar ithalatın 15 milyon adedi bulacağını belirten Cukurova Dış Ticaret yetkılilerı, belediye tanzim satış mağazalan ile marketlerde ithal yumurta satışına başlandığını bildırdiler. Firma yetkilileri, tstanbul'da Aksaray, Beşiktaş, Şişlı, Kasımpaşa kamyon pazarları ile Ankara, tzmir ve Bursa'da tuketıciye ulaştırılan ithal yumurtamn, bir sure sonra Adana ve Konya'da da satışına başlanacağını kaydettiler. Türk TicareVin kân 28.4 milyar T? konomi Servisi Genel Hı kurulunu dün yapan Türk Ticaret Bankası (Türkbank), 1986 yüı faaliyetleri sonucunda 28 milyar 42 milyon lira ticari kâr elde ettiğini açıkladı. Türk Tıcartt Bankası Genel Müdürü Behzat Tuncer, genel kurulda yaptığı konuşmada, 1986 yılında mevduatta yüzde 54.3, ticari kârda ise yüzde 152.5 artış sağlandığını açıkladı. Bankanın olağanüstü genel kurul toplantısmda ise, sermayenin 10 milyardan 50 milyar liraya çıkanlması kararlaştınldı. BA N KACI Ll KTA İSTİKRARVE GELİSEN "SÜMERBANK BANKACILIĞI" "Sümerbank Bankaalığı" istikrarın, sağlıklı gelişmenin temeli oldugunu bilir. Mevduat sahiplerinden ihracatçı, ithalatçı ve sanayici işadamlarına kadar herkese güvenceli hizmet sunar. Doğru projelere destek verir. "Sümerbank Bankaalığı'Vıın 1986 yılında elde ettiai basarı, istikranı gelişmesinin doğal sonucudur. Bu basarı, geleceğe güvenle yürümenin ve umutla SÜMERBAN! bakmanın da kaynağıdır. I I I ' DÜNYA'dan Brezilya'da IMF çağrısı E * konomi MI/ Servisi Brezilyalı işadamları, Devlet Başkanı Jose Sarney'den, Uluslararası Jose SanyDtvkt para Fonu ***"" ile "acil" işbırliği yapılmasmı ıstediler. Başkan Sarney'le bir toplantı yapan işadamları, daha once IMF ile uzlaşmayı reddeden Devlet Başkanı'nı, Fon ile yenıden masaya oturmaya çağtrdılar. Toplantının bitiminde gazetecüere bir açıklama yapan bir işadamı da, IMF ile gorüşmeyi savunarak, "Bu Fon, bir canavar değil ya" dedi. Ferit İnal Lisesi'nden aldığım 19861987 öğretim yılına ait 341116 Nolu pasomu kaybettim. Hukumsuzdür. FÜSUN ŞENTÜRK W* " *