Katalog

PAMUKBANK Konut Destek Kredisi. Yuva sahibi yapar... Cumhuriyet Konunuz konutsa Pamukbankİa konuşun. PAMUKBANK iyi ba n kad ı r 66. Yıl; Sayı: 23568 Kurucusu: Yunus Nadi 700 TL. 1 Nisan 1990 Pazar Gençliğe yasak çemberîÜniversitede 12 Eylül sonrasında oluşturulan Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) düzeni içinde üniversiteler bir yasaklar zinciri ile kuşatıldı. Gençlerin her türlü sosyal etkinliği ve kültürel faaliyeti binbir türlü kısıtlayıcı kuralla önlenmiş durumda. Bir araştırma, düşünme, tartısma kurumu olması gereken üniversiteler, gençleri dışlayan bir yapıya dönüştürüldü. Yurtlarda Üniversiteli gençliğin önemli mekânlarından biri olan yurtlar, '12 Eylül öncesine dönmeyelim' düşüncesi altında çok sıkı disiplinin uygulandığı ve gençlerin gazete ve kitap okumalannın bile yasaklandığı yerler haline geldi. Doğudaki yurtlar ise neredeyse 'bir toplama kampı' görünümünde. Buyöredeki gençler, özellikle kızlar toplumun büyük baskısı altında yaşıyorlar. Evlerde Ana-babalar, çocuklarının siyasal akımlara kapılması, şiddet hareketlerine katılmasını önlemek amacıyla sıkı bir kontroluyguluyorlar. Onları korumak ve kollamak için kurulan bu baskı ortamı gençleri bunalıma ve kişilik arayışı içinde, yaşlı kuşaklardan tamamen kopmaya itiyor. Gençler karar alabilmek ve bunun sorumluluğunutaşımak istiyor. ŞÜKRAN KETENCİ'nin yazı dizisi 6. Sayfada îşadarnları seçim havasındaBu hükümetle işlerin iyi yürümeyeceğine inanan işadamları erken seçime nasıl gidileceği sorusuna yanıt anyorlar. İşadamları, hükümetin güçlü olmadığı, koalisyonlann bile protokolü varken, bugünkü hükümetin protokolünün bir koalisyon olduğu görüşünde birleşiyorlar. Bu çevrelere göre seçim kaçınılmaz. MERAL TAMER lstanbul'da büyük iş çevrelerin- de son günlerde esen hava.Türki- ye'nin bir erken seçime gitmesi yönünde. Bu hükümetle bu par- lamento kompozisyonuyla işlerin yürümeyeceğine inanan isadamla- nna, her gün yenileri ekleniyor. Ancak erken seçime nasıl gidi- lebileceği sorusuna pek yanıt bu- lunabilmiş değil. İş çevrelerinde "Mayıs 1991'de seçim yapılması koşnluyla bfr bayik koalisyon kurulabilir mi" sorusuna yanıt aranıyor. Hatta çeşitli siyasal par- tilerin üst yönetimlerinde dostla- n bulunanların, böyle bir oluşu- mu sağlayabilmek için çaba har- cadıkları belirtiliyor. tş âleminde erken seçim "dek- lcrasyoiHi"nun öncülüğünü, Türk Sanayici ve lşadamlan Derneği (TÜStAD) yaptı. Çetin Emeç'in öldürülmesiıun ardından TÜSt- AD tarafından 13 martta yapılan yazılı açıklamada, açıkça "erken seçim" istendi. TÜStAD'ın genç Başkanı Cem Boyner'in bu görûşlerini, Çetin Emeç öldürülmeden çok önceleri çeşitli vesilelerle dile getirdiği de biliniyor. örneğin şubat ayı orta- (Arkası Sa. 14, Sü. 4"te) ANAP'ın gündemi erken kongre 7 nisanda Başbakan Akbulut'un başkanlığında toplanacak olan ANAP MKYK'da Güzel ve Yılmaz yanlıları kongrenin erkene alınmasmı isteyecekler. Genel Başkan yardımcıları Özsoy, Gürdere ve Ersümer'in, başkanlık divanında yeni düzenlemeye gidilmesi için istifa etmeleri bekleniyor. ANKARA (Cnmhnriyel Büro- sn) — Uzun bir süredir toplana- mayan ANAP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) 7 nisan cumartesi Başbakan Yddınm Ak- bulul başkanlığında toplanacak. Hükümetten istifalann değerlen- dirileceği ve kongre takviminin gündeme geleceği MKYK'da Ha- san Cela) Güzel ve Mesut Yılmaz yandaşlan olağan kongrenin erke- ne alınmasını isteyecekler. MKYK'da aynca Genel Başkan yardımcıları Halil Özsoy, Metin Gürdere ve Curahur Ersnmer- in başkanlık divanında yeni bir düzenJemeye gidilmesine olanak sağlamak için istifa istemlerini tekrarlamalan bekleniyor. ANAP Merkez Karar ve Yöne- tim Kunılu'nda genel siyasi duru- mun bir değerlendirmesi yapıla- cak. MKYK'da Hasan Celal Gü- zel ile Dışişleri BakanlığVndan is- tifa ederek genel başkanlık yarı- şına katılan Mesut Yılmaz'ın gö- rüşlerini açıklayacaklan öğrenil- di. Gtizel ve Yılmaz, 1991 haziran ayına kadar toplanması gereken (Arkası Sa. 14. Sü. l'de) Başbakan Akbulut açıkladı 'Ydmaz ve Pakdemîrli genel başkan adayı' Inönüy SHPgrup toplantısında 'zirve çağrısına neden evet dediğinV anlattı 'Once can güvenliğf CUNEYTARCAYUREK yazıyor Köşk Ne Önerecek? Köşk, muhalefetin irdeleyeceği ana fikirleri bilirken muhalefet Köşk'ün bilinen gündemi hangi siyasal önerilerie kendine çevireceğine ilişkin bilgilerden yoksun buiunuyor. 14. Sayfada İZMİfTden HİKMET ÇETİNKAYA Tepki Var mı? Örgütlerdeki genel hava olumluydu. Kimi militan kadrolar ve beliıii bir hizbin yönetiminden politik gelecek umanlar, böyle günlerde pusuya yatmış bekleseler bile izlemekle yetiniyortardı. 11. Sayfada SHP lideri, PKK'nın devletle girdiği propaganda mücadelesinde mesafe aldığını ve devletin mücadelede geri kaldığım anlatarak "Bizim için Türkiye'nin ulusal bütünlüğü, toprak bütünlüğü, bu ülke ve bu ulus içinde demokrasinin yürümesi, yaşaması, ekonominin büyümesi, ulusal gelirin artması, bunun hakça bölüşülmesi, birlikte yürüyecektir. Bunu sağlamak için biz her zaman kendimize düşeni yaptık, yapacağız" dedi. ANKARA (Cnmhuriyet Büro- su) — SHP Genel Başkanı Erdal lnönü'nün yarın Çankaya Köş- kü'nde yapılacak "liderler zirvesine" Güneydoğu ve terör olayları başta olmak üzere, ülke sorunlannı ortaya koyan, çözüm yollan öneren ve erken seçimin gerekliliğini vurgulayan bir "pa- ket"le gitmesi bekleniyor. Inönü, dün partisinin Merkez Yürütme Kurulu (MYK) ve Grup Yönetim Kurulu'nun ortak toplantısırun açılışında, iç politikada kaygı ve- rici gelişmeler yaşandığına dikkat çekerek Güneydoğu'da yasadışı aynlıkçı örgüt PKK'nın devletle girdiği propaganda mücadelesin- de mesafe aldığını, devletin bu mücadelede geride kaldığını anlat- tı. lnönü, halkın PKK yanında göründüğune işaret ederken, böy- le bir anda Cumhurbaşkanı Tur- (Arkost Sa. 14, Sü. 2'de) KOZAKÇIOĞLU ANKARA'DA 14 Sayfada TUNCAY ÖZKAN A YAŞ/GL DÜL/BEYPAZA- RI — Başbakan Yıldınm Akbu- lut, iki bakanın ANAP Genel BaşkanlığTna aday olmak için hü- kümetten istifa ettiğini belirterek "Partiden umut kesen arkadaş, partiye başkan adayı olur mu?" diye sordu. Akbulut, muhalefetin iyi propaganda yapmasına karşın kendilerinin propaganda yapama- dıklannı söyledi. Başbakan Yıldırım Akbulut, dün Ankara'nın Ayaş, Güdül, Beypazan ilçelerini gezdi. Başba- kamn gezisine Devlet Bakanı Ke- mal Akkaya ile milletvekilleri Er- can Vuralhan, Curnhnr Ersumer, Sezai Pekuslu, Ankara Valisi Saf- fet Ankan Bedok, ANAP Anka- ra 11 Başkanı Mehmet Demird ka- tıldı. Akbulut'un aracının bulun- duğu konvoyu Ayaş yolu uzerin- de dört yerde durduran vatandaş- (Arkaa Sa. 14, Sü. l'de) 5 GÜNEŞ ÇALIŞANI BASIN KONSEYİ'NDEN İSTÎFA ETTi. 11. Sayfada YASAĞA TEPKİ — "Karartma GecelerTnin yönetmeni Yasnf Knrçenli ve başrol oyancnsu Tank Akan, sansüre tepki gösterdiler. (Fotograf: Esal Pala) 'Karartma Geceleıf filminin gösterimi yasaklandı Festivalde sansür İsteyen bu ay para çekebilecek Çahşana zorunlu tasarruf faizi Araştırmaya göre 2 yıldır asgari ücretle çalışan işçi 8 bin, primi tavandan yatırılan bir çalışan da en çok 47 bin lira geri alabilecek. ANKARA (Cumhariyel Biiro- sa) — Çalısanlar, zorunlu tasar- ruf nedeniyle kendilerinden kesi- len paralann faiz gelirlerinin üç- te birini, isterlerse bu ay çekebi- lecekler. Şeker-tş Sendikası'run araştırmasına göre 2 yıldır asgari ücretle çalışan bir işçi 8 bin lira, yüksek ücret alan ve primi tavan- dan yatınlan bir çalışan da en çok 47 bin lira geri alabilecek. ANAP iktidarı tarafından TBMM'den çıkarılan Zorunlu Tasarruf Yasası uyannca 1988 yüı nisan ayindan başlayarak çalışan- lardan yüzde 3, işverenlerden yüz- de 4.5 olmak üzere toplam ücret- lerin yüzde 7.5'i oramnda kesinti yapılmaya başlandı. 1989 tem- muzundan sonra bu oranlar, işçi- lerden ytlzde 4, işverenlerden yüzde 6 olmak üzere toplam yüz- de 10'a yükseltildi. Şeker-tş Sendikası tarafından yapılan araştırmaya göre zorun- lu tasarruf hesabında, şubat 1990 sonuna değin toplam 2 triryon 180 milyar 590 milyon lira toplandı. Bu tutann, 158 milyar 93 milyon lirası faiz geliri, kalam da anapa- ra kesintilerinden oluşuyor. Birik- miş paralardan, ancak 11 milyar 897 milyon lirası çalışanlara kul- landınldı. Hükümet biriken kay- nağın 2 trilyon 180 milyar 569 milyon lirasını köprü-baraj gibi gelir ortakhğı senetlerine yatırdı. Yine Şeker-tş'in araştırmasına göre zorunlu tasarruf uygulama- sının başladığı aydan şubat 1990 sonuna değin, halen asgari ücretle çalışan bir kişi toplam 311 bin 850 lira, 1988 yılında 640 bin lira, 1989 yılında 1 milyon 312 bin li- ra ve ocak 1990'dan itibaren 1 milyon 632 bin lira alan yüksek ücretli bir çalışan da 1 milyon 766 bin 850 lira ödemede bulundu. Kesintiler, çalışanlara, emekli olduklarında kendilerine, ölümle- ri halınde de mirascılarına anapa- (Arkası Sa. 14, Sü. Tdt) BONN 9. İstanbul Uluslararası Film Festivali programında yer alan, Rıfat Ilgaz'm aynı adlı yapıtından sinemaya uyarlanan film, 2. Dünya Savaşı yıllarında İstanbul'da işkence gören bir şairin yaşamöyküsünü anlatıyor. Kültür Servisi — 9. Uluslararası tstanbul Film Festivali kapsamında yer alan "Karartma Geceleri" filminin gösterimi yasaklandı. Filmin yönetmeni Yusuf Kurçenli'nin, Rıfat II- gaz'ın "Karartma Geceleri"adlı yapıtından sine- maya uyarlayıp yonettıği, 2. Dünya Savaşı yılla- rında lstanbul'da işkence gören bir şairin yaşam öyküsünü anlatan film, 3 üyeden oluşan Dene- (Arkası Sa. 14, Sü. 6'da) 'Türklere vize şart' Demokratik Almanya'nın Türklere vize uygulamasım kaldırması Federal Almanya'da şokyarattı. Bonn, vizenin yeniden uygulanması için Doğu Berlin ile temasa geçti. D. Almanya'da iktidarın en büyük adayı muhafazakâr partilerin vizenin kaldırılmasına karşı oldukları bildiriliyor. DİLEK ZAPTÇIOĞLU'nun haberi 3. Sayfada LlTVANYA Gorbfden sert uyarı Sovyet lideri Litvanya'nın bağımsızlık kararını geri almasını istedi ve "Bağımsızlık kararında ısrar tüm Sovyet halkı için tamiri mümkün olmayan sonuçlar doğurur" dedi. 3. Sayfada PARTt NEDİR? AU SIRMEN PRAG'dan yazdı. 3 Sayfada Romadan Kaçm, top geliyor NİLGÜN CERRAHOĞLU ttalya 90 Dünya Kupası'nın başlamasına dokuz hafta kaldı, ancak bazı statlar hâlâ hazır değil. İtalyanlar bu işin son anda Akdeniz usulü çözüleceği inancında. Paris'ten Alkol-tütün savaşları SABETAY VAROL Fransa'da hükümet sigara ve alkole karşı büyük bir savaş başlattı. Bunun ilk adımı olarak sigaraya yüzde 15 zam yaptı. New York'tan Kıyamet yaklaşıyor ŞEBNEM ATtYAS Kanada sınırındaki Montana eyaletinde yaklaşık 3 bin kişi yeraltında sığınaklara girmek için yoğun bir faaliyet içinde. Londradan Karton kentler EDÎP EMİL ÖYMEN Londra'da yersiz yurtsuz kişilerin sayısı hızla artıyor. 80 bin dolayında insanın kentin kuytularında kartondan, naylondan ve çerden çöpten yapılmış mekânlarda yaşadığı bildiriliyor. Stuttgart'tan Kuran kursu tuzaklan AHMET ARPAD Yalnızca Stuttgart'ta okul çağında 6 bin Türk çocuğu var. Almanya'daki diğer çocuklar gibi onlar da yasadışı kişilerin kurduğu Kuran kurslarmın pençesine düşüyor. 10. Sayfada Cumhuriyet D E R G İ İşte size Nisan Bir: Şakalan, takvımdeki yen ve ünlü balıklanyla... Anket Defteri'nde: Çanakkale Belediye Başkanı İsmaüÖzay... Mektuplardan: Zekeriya Sertel, Kemal Sülker'e Paris 'ten yazdığt mektupta nediyordu? Yolboyu: Refik Durbaş ve Ümit Kıvanç Çıldırctvartndan bildiriyor... Selçuk Erez: 'Pazann Penceresı 'nden, eski evlere nasıl omuz verilebileceğim anLzttyor... Armağanlı 'OSCAR-LOTO' Yanşması: Sonuçlar belli oldu. Bugünve her pazar Cumhuriyet'le birlikte Politika, Politikacı ve Demokrasi. vrünlük yaşamda arasıra kulağımıza ça- lınır: — Sen de amma politikacı oldun... — Politika yapma bana! — Fazlasıyla politik bir davranış... — Sen de mi politikaya bulaştın? Halk arasında ağızdan ağıza bunlara ben- zer çok söz dolaşır. Tümü de politika ile po- litikacıya dönük olumsuz bir bakış açısını dile getirir; polıtikayı küçümser, onu kendisinden uzak durulması gereken bir uğraş alanı ola- rak görür. Sanki politika ve politikacı, bir top- lumda kötülüklenn kaynağıymış gibi bir ha- vası vardır bu deyişlerin. Türkiye'de özellikle askeri yönetim dö- nemlerinde bu tür sözlerin dolaşımı daha hız- lanır. Askeri liderler, demokrasiyi rafa kaldı- ran müdahalelerini kitlelerin gözünde haklı (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Londra'da kanlı gösteriA'e//e vergisini protesto etmek için toplanan onbinlerce kişi polisle çatıştı. 3. Sayfada • Lambada hızını kaybediyor Ömer Karacan 'ın sunduğu 'Pop 100' adlı programda Kaoma Topluluğu 2. kırkbeşliği 'Dançando Lambada 'yı seslendiriyor. 4. Sayfada • Mlzahladuygusalfıkatbaşı TV3 Sinema'da 'Eski Bir Suvari' adlı film gösteriliyor. Filmde Wayne, Joande Dru oynuyorlar. 4. Sayfada • Pazar konuğu Robinson t m Club'un Yönetim Kurulu 1 * Başkanı Johann F. Engel 20 • \«^ yıldır işledıği Türk turizmini Cem Hamuloğlu ve Sina Koloğlu'na anlattı. 12. Sayfada i A • Egebank Bayraktar'ın özakat Holding hisselerinın yuzde 76'lık bölümü ve yönetim Hüseyin Bayraktar'a geçti. Ekonomide • Yatırımcının haftalık rehberi Yatınm cephesinde zarar vardı. Borsa ve altın yatmmasım zarara uğrattı. Ekonomide • Düğüm maçı Fener kazandı Lig ikincisi Trabzonspor ile üçüncü F.Bahçe arasındaki dev maçı 1-0 Fenerbahçe kazandı. Sporda • Bir özgürlük giysfsi: Duffle-coat Mareşal Montgomery'nin Normandiya çıkarmasında giydiği ceket paltoyu bu kış kullanan modacılardan biri de Scherrer. Arka Sayfada • Geçmişte kalan lezzet: Tandır ekmeği Bir yıl bayatlamayan Malaiya 'nın tandır ekmeği Sanayi Çarştsı'nda tteıon bir yapının üst katında yaşatılmaya çalışıhyor. Arka Sayfada . >< » f• GOZLEM UGUR MUMCU Sonuç Önemli., Çankaya toplantısından ne gibi kararlar çıkar? Bu toplantıya Demirel'in katılıp katılmayacağı yarın sabah belli olacak. Varsayalım ki katıldı. Ne olur bu toplantıda? Muhalefet "erken seçim" ister; Cumhurbaşkanı Özal da bu istekleri kabul etmez. özal, "Konu erken seçim değildir" der. Muhalefet erken seçim konusunda direnir. (Arkası Sa. 14, Sü. Tde)