Katalog

Tatil beni hasta ediyor! ıpkı cennet sendromu, kronik yorgunluk sendromu, kış hüznü olarak da bilinen S AD (seasonal affective disorder) ve hasta bina sendromu gibi, boş zaman sendromu da günümüzde çok sık yaşanan, ancak böylesi bir derdi olmayanlar tarafından ipe sapa gelmez ve anlamsız bir şeymiş gibi yorumlanan bir durum. Boş zaman sendromuna yakalanıp yakalanmadığınızı anlamak için geçmişe dönüp kendinizi hasta hissettiğiniz dönemleri anımsamanızyeterli. Bu dönemlerde işten izin almak zorunda kaldınız mı? Yoksa onca zaman turp gibiyken, iple çektiğiniz tatile tam da çıkmak üzereyken ansızın içinize bir kurt mu düştü? Ikinci şık geçerliyse, o zaman siz de boş zaman sendromunun etkisindesiniz demektir. Iştesizeçokbildik bir öykü. "Bir keresindeezeldenberi düşünükurduğum Afrikagezisindeydim. Bu yurüyüş ağırlıklı bir tatil olduğundan, sağlıklı ve dayanıklı olmalıydım. Tatile çıkmadan ön ce turp gibiydim ve yola çıkacağım günüdörtgözlebekliyordum. Amauçağa adımımı atar atmaz gribi andıran belirtiler baş gösterdi. Oraya vardığımızda güç bela yutkunabiliyordum. Hastalığım tam iki hafta boyunca sürdü. Eve döneceğimiz gün kendimi biraz daha iyi hissetmeyebaşladım." Boş zaman sendromu, kendi durumundan yola çıkarak konuyu araştırmaya koyulan Hollandalı ruhbilim uzmanı Profesör Ad Vingerhoets tarafından belirlendi." Hastalık dönemlerim mutlaka bir bayrama, ya da hafta sonlarına rasthyordu. Daha sonra arkadaşlarımdan da benzer öyküler duyunca, bu da neyin nesi dedim. Bu konuda bilimsel yazılar bulmaya çalıştım, ama eli boş dönünce bir ilk araştırma yapmaya karar verdim," diyen Vingerhoets araştırmasını yaşları 16 ile 87 arasında değişen Hollandalı 1128erkek ve765 kadın denek üzerinde yaptı. Sonuçta, nüfusun yüzde 3 kadarının hafta sonu ya da tatil sendromunun sıkıntılarını çekebileceğini ortaya koydu. Bir araştırmada ise, en sık dilegetirilen belirtilerin baş ağrıları, migren, halsizlik, kas ağrıları, bulantı ve özellikle de tatille bağlantılı, grip ve nezle türü belirtiler ol duğu orta yaçıktı. Sendromun kurbanlarının büyük bir çoğunluğu on yılı aşkın bir süredir bu tür olumsuzluklar yaşıyor ve hastalığın genellikle düğün, doğum, iş değişikliği gibi kimi önemli olaylarla birlikte baş gösterdiğini dilegetiriyordu. Çoğunluğu yoğun bir iş temposu, çalışmalarda kılı kırk yarma, başarıya ulaşma arzusu ve aşırı sorumluluk gibi kimi ortak özelliklere sahipti. Belirtilerin algılanmasında yaşanan bir tür yarışma söz konusuydu. İnsan dışarıdan gelen bilgilere aşırı bir ilgi gösterdiğinde, bedenden gelen içsel bilgiler bastırılır. Sıkıcıbirortamda içsel bilgiler çok daha kolay algılanabilirken, hareketli ve renkli bir ortamda bu sinyallerin ayırdına varılmaz. Bu durum anlağın maddeye üstünlüğüolasılığını.birbaşkadeyişlebireyin hastalığı işi aksatmayacak daha uygun bir zamana erteleme gücüne sahip olduğu konusunu da gündeme getiriyor. Vingerhoets bu durumun az buçuk ölümcül hastalığı olanların durumunu andırdığına, bu kişilerin kendileri için büyük önem taşıyan çocuklarının düğünü, torunun doğumu gibi bir olaya tanık olmak amacıyla ölümü erteleyebildiklerine dikkat çekiyor. Olası bir başka açıklama da, yaygın görüşün tersine, şiddetli gerilim altında bedenin hastalıklara karşı direncinin azalmak şöyle dursun, artmasıdır. Bu durumu bizzat yaşadığından soruna oldukça aşina olan Middlesex Üniversitesi psikoloji ve psikoterapi uzmanı Leila Collins," Çalışırken beden savunmaya geçiyor ve tepkiler çok daha sert oluyor. Kafanız işe yoğunlaştığından ve tüm davranışlar ona odaklandığından, bedenin savunma mekanizması da verimli bir biçimde çalışıyor. İşten uzaklaşır uzaklaşmaz, beden gevşiyor ve buna bağlı olarak savunma düzeneği de sekteye uğruyor. Her tür olumsuzluk bedeni bugüçsüzanındayakalıyor," diyor. Peki, boş zaman sendromundan kurtulmak için ne yapmak gerekiyor? Hollanda araştırmasına katılan ve bu durumdan kendilerini sıyırdıklarını ileri süren 20 kişinin yüzde 85'i yaşamlarında yeni bir çığır açan bir olguya, ya da bir tavır değişikliğine parmak basıyor. Bu değişiklik ya başka bir işe girme, ya da genelde işe ve yaşama karşı takınılan tavırda köklü bir değişimle ortaya çıkıyor. Ancak işini (ya da genel tutumunu) değiştiremeyenler için Vingerhoets, iş ile hafta sonu dinlencesi arasında uyumlu bir geçiş sağlanması amacıyla, cuma akşamlan yürüyüşe çıkmayı öneriyor. Yok eğer işini aşırı ciddiye alan, mükemmeliyetçi biriyseniz bir ruhbilimciye danışıp bilişsel terapi almanızda yarar var. Bu da işinizegelmiyorsa, son seçenek dört elle işe sarılıp tatili unutmak. Üstelik, bu seçenek çok daha ucuz ve sağlıklı.• Kimileri tatillerini gösterişli bir otel odasında, sancılar içinde kıvranarak geçirirler. Ayağa kalkacak gücü kendilerinde bulamazlar. Bu kişiler için tatil bir cehennem azabına dönüşür. iem, >nra... abonesi bulunuyor. Gabon'da ise37 bin telefon hattı varken 250 binden fazla Gabonlunun cep telefonu bulunuyor. Uganda, Tanzanya ve Kamerun'da da yüz binlerce insan sabit telefona gerek görmeden doğrudan cep telefonu sahibi olmuş. Çin isebugün 145 milyon cep telefonu abonesi ile ABD ve Kanada'n ın toplamına fark atıyor. lObuçuk milyon cep telefonu abonesinin bulunduğu Filipinler'de ise önceki yıl cep mesajları, yolsuzlukla suçlanan Devlet Başkanı Joseph Estrada'nın devrilmesinde büyük rol oynadı. Ceptelefonlarıylanihaibir devprotesto gösterisine çağnlan yüz binlerce kişi, Estrada'nındasonunugetirdi.0 The Guardian'dan / AZE MARŞ AN