Katalog

14 GEZİ de yürümek... büyüleyici, çarpıcı bir duygu. Bu duyguyla sarhoş oldum. Ve Ay'dan Dünya'ya baİctığınızda, görcceğiniz tek yer Çin Seddi. Şu anda Ay'dan Dünya'ya bakıyorsanız size salladığım mendili görüyorsunuz değil mi? Çin Seddi üzerindc yürürken, başımdaki kızıl yıldızlı Mao şapkasını görcn Çinliler'in bazılan eliyle zafcr işareti yapıyor, bazılan da 'Mao dönemi çoktan bitti' bu şaşkın turist ne yaptığını sanıyor' diye düşünüyor olmalı. Çinli kızlar, birbirlerine beni göstererek gülüyorlar. Çok güzel genç bir Çinli kız yanıma gelerek bana sanldı. Benimle rcsim çektirdi. Mao şapkasının önünde kızıl yıldız var, yanlannda da, üzerine Çin Seddi resimleri çizilmiş küçük metal parçalan sallanıyor. Yerli ve yabancı ruristlerin Çin Seddl'ne girdiği kaptnın adı: Ganbe Beji. Otobüsle otele dönerken geçtiğimiz bir meydandaki bir heykeli gösterdi Ylva. Bir köylünün heykeli idi. 1645 yılında isyan eden bu köylü kendini çar ilan etmiş. Fakat çarlıgı pek uzun sürtnçmiş. Herhalde kellesi kesilmiş olmalı. 11 milyonluk Pekin'de 5t).000 motorlu araç varmış. Çin'de her yıl doğan çocuk sayısı da 20 milyon. Pekin'in pek çok ycrinde asılı büyük levhalarda Çincc,"Seni daha açık (toleranslı) bir Çin bckliyor," cümlesi yazılı. Çincede 500.000 harf var. Liseye giden öğrcnciler bunun ancak 45 binini öğrcncbiliyorlar. 100 lehçesi var Çinccnin. Bazılannın birbiri ile hiçbir ilişkisiyok. HongKongÇinlilerininkonuştuğu dil farklı bir Çince. Fakat Pekin'de herkes, resmi dil olan Mandarince'yi anlıyor. Pekin Çincesi'de,Mandarince'dengeliştirilmiş. Gezimizin 5'inci gününde, bir Çin mahallesini ve bu mahallcdcki bir aileyi ziyaret ettik. Böylece Çinlileri günlük yaşamlan içinde daha yakından tanıma olanağımız ötdu. Yanyana iki odası olan bir ailcyle tanıştık. Evin küçük avlusundaki küçük bir odada mutfak vardı. Bu aile orta sınıfın üst kesiminde ycr alıyor. Türkiye'de gecekonduda yaşayan bir ailenin yaşamı, Çin'deki orta sınıfın üst kesiminde yeralan bir Çinli aileden daha iyi. Bu iki odadan birinde, ailenin oğlunun kansıyla kaldığını duyunca çok şaşırdım. Çin'de başınızı sokacağınız bir odanız varsa ne mutlu size. Pekin'de evsizlerin sayısı çok fazla ve çogu sokaklarda, ya da satış yaptıkları el arabalannda uyuyorlar. Çin çok yoksul bir ülke, tam anlamıy la bir 3 'üncü Dünya ülkesi. Bu nedenle, her gün kapılannı Batı sermayesine ve turistlcre alabildiğine açıyor. Dünyada, izole olmuş bir şekilde tek başlanna yaşayamayacaklarını anlamışlar sonunda. Daha sonra bir çocuk yuvasını ziyaret ettik. 3 ila 6 yaşlan arasındaki 250 çocuğa 19 ögretmen bakıyor. Kare şeklinde dizilmiş tek odalannın ortasındaki avluda oynuyordu çocuklar. Hepsi de hayat dolu sevimli, cana yakın ve çok güzel çocuklar. lsveç çocuk yuvalanndaki gibi şımankdeğillerDisiplinlivesözdinler hepsi. Dans geleneği Tang Imparatorluğu (618907), müzik formu da, Ming Imparatorluğu'na (13681644) kadar uzanan 200 yıllık Çin Operası'ndagöstcri hepimizi büyüledi. Hayatımda bu kadar güzel bir oyun izlcmemiştim. Pekin Operası, Batılı ülkelerden büyük ölçüde aynlıyor. Pekin Operası'nın gösterisinde, şarkı, diyalog, akrobasi, pandomim, komedi... her şey var. CUMHURtYETDERGİ Çin 'de bugün ne oluyor? Çin'de ne olupbittiğini anlamak için son kapitalizmin gelişmesi için yakıt olarak yıllarda dünyamızı sarsan değişimleri çok kullanılıyor. Komünizmin'çelikdisiplini' iyi anlamak gerekiyor. Glasnost'u, Berlin ile denetim altına alınan köylüler, Duvan'nınçöküşünü.iki Almanya'nın kapitalizmin kazanına atılıyor. birleşrhesini, 1989'daTienanmen Çin Halk Ordusu'ndaki yüksek rütbcli meydanında dcmokrasi güçlerinin subaylar, generaller fabrikaların sahipleri katledilmesini.SovyetlerBirliği'nin, ve genel müdürleri olma yolunda. Yugoslavya'nınveÇekoslovakya'nın Yademokrasl? parçalanmasını... Kapitalizm kaçınılmaz Son yıllarda Çin'de, 90 olarak çoğulcu dcmokrasiyi milyon köylü, köylcrini degetirdi yanında. Siyasi terkederek kentlere göçtü. partilcr, scndikalar, düşünce Fazla önemsenmeyen bu göç özgürlüğü... Bunların izine belki de tarihin en büyük iç bilerastlayamazsınızÇin'de. göçlerindenbiri. Pekin'de, Çin'deki yüksek kalkınma çok az para ile çalışmaya hazır hızının, hapishanelerdeki binlerce köylünün toplandığı politik mahkumların işçi pazarlan var sokak ürctimine bağlı olduğunu tüm başlarında. Sosyalist dünyabiliyor. ekonomi.diğersosyalist ' ülkelerde olduğu gibi Çin 'de Çin'deki bir fabrikada de işlevini yitirdi. işçilerin grev yapabileceğini düşünebi I iyor musunuz? Çin Komünist Partisi, Ben düşünemiyorum. komünist ideoloji ile "Sonuç ne mi olur?" kapitalizmi kurmak için 5 Haziran 1989 yılında kolları sıvadı. Köylerden Başkan Mao Zedung. Tienanmcn meydanında ne gelen binlerce köylü oldu?Neolabileceğinin fabnkalara doldunılarak daha küçük birörneği bu olay. ucuza ve daha kaliteli mal ürctmek için kullanılıyor. Kapitalizm, Batılı ülkelerde ya Fakat hepimizin üzerinde anlaştıgı bir da Amerika'da olduğu gibi kendi doğal gerçek var: Çin'de, tarihin en büyük ve en diyalektiği içinde vebeîirli bir tarihscl tehlikeli deneylerinden biri yapılıyor: misyonudoldurarakgelişmiyorÇin'de. Komünizmden bozma bir kapitalizm. Kapitaliznıe veemperyalizme karşı Başan şansı var mı? Bilmiyorum. alternatifoluşturmagörevi iletarih Dünyadaki hiçbir dcğişim şaşırtmıyor artık sahnesinc çıkan sosyalist/komünist ideoloji beni. ^ manlar kenti teslirn almıştı. Parkta, Çinliler'in 'gölge boksu' dedikleri ünlü TaiChi jimnastiği yapan insanlan izledik. Çoğu yaşlıydı, fakat gençlcr de vardı aralannda. Bir köşede, yaşlı biradam, clindeki kılıcı görünmcyen birine sallar gibi harckct ediyordu. Parkın içindeki tek katlı bir yapının önündeki terasta kadınlar birbirleriyle dans cdiyorlardı şafak vaktinde. Ağaçlara kuş kafesleri asılmıştı. Yaşlı adamlar kafeslerdeki kuşlara ötmesini öğretiyorlar. Biradam sol elinde tuttuğu kafesin içindeki kuşa gözlerini dikip onbeş dakika baktı. Gözlerini kırpmadan, sabit gözlcrlc baktı. Sonra kafesin üzerinc bir örtü örttü. Daha sonra kuşlan yarıştıracaklardı. Kimin kuşu daha güzel ve daha uzun ötecek? Nesli tükenmekte olan (belki de tükenmiş olan) ünlü pandalan Pekin Hayvanat Bahçesi'nde gördük. Hayvanat bahçesinden sonra tekrar otobüse bindik. Ve Pekin'in kuzeybatısındaki imparatorluk yazlık sarayına doğru yola çıktık. Imparatorun 1750 yılında annesi için yaptırdığı bu saray 18'inci yüzyılda Batılı emperyalistler tarafından yakılmış. Daha sonra yeniden inşa adilmiş. Suni olarak yapılan Knming gölünün kenanndaki 700 metre uzunluğundaki üstü kapalı, yanları açık koridorda yürürken, kendimizi yüzyıllarca geriye fırlatılmış hissettik. Koridor sanki bir zaman ayıracı idi. vardı. Tapınak binlerce insanla dolup taşıyordu. Budist rahiplcr yere bağdaş kurmuş tef çalıp şarkı söylüyorlardı. Ziyaretçiler Buddha için tütsü yakıyorlar. Avluda da tütsü yakılan bir mangal var. Çarpıcı ve gizemli bir doğu güzelliği taşıyan 17 yaşlanndaki bir kız mangalın önündeki mindere diz çöktü, dua ctti ve sonra tütsüler yaktı. Vücudunun hareketi, diz çöküşü, tütsüleri yakışı bir şiir kadar güzeldi. Büyülenmiş bir şekilde kendisini izledim. Kendisine ne kadar güzel ve zarif olduğunu söylemck için yanına gittim. Zarif kirpiklerinin kuşattığı bal rengi gözleriyle bana baktı. Gözleri küçük ve derin bir okyanustu. Ağzımdan tek bir sözcük çıkaramadım. Yalnızca bu gözlerde boğuldum. BRİÇ ŞtARYALÇIN 1152İşinlzzor • 65 VD87 • R8 • AR9732 • V • • • V • • Batı lPik A7 AV5 962 DV1084 Doğu Pas Güney 3SA... 10842 10432 DV107 5 Kuzey 2 Trefl Batı pik ruasını çıkar ve Doğu dörtlüyü verir. Sıra sizde. Cevap: İlk cli bağışlamanın hiçbir anlamı yoktur. Dışardaki büyük onörlerin hepsi büyük bir ihtimalle oyunu açmış olan Batıdadır. Kör ruasını Doğuya plase ederseniz zaten oyunu yaparsınız. Öyîeyse bağışlamanın faydası yoktur, olsa olsa ilerde göreceğimiz gibi zaranolabilir. öyleyse ilk eli asla alın ve clde kalmak üzere dört el trefl oynayın. Yalnız bu arada elde kalan kâğıdınızın yerde ka!an iki kâgıdın hiç değilse birindcn küçük olmasına dikkat cdin (meselâ elde sekizliyi ve yerde dokuzluyla yediliyi bırakın). Batı bu dört trefle belki dört, belki üç, belki iki kâğıt yiyecektir. Eğer bunlardan biri pik ise, Batının beş pikle başladığını kabul ederek (Doğu ilk ele dörtlüyü vermişti, belki dört kâğıdının sondan öncekidir) hcmen karo ruasına doğru bir karo oynayın ve rakiplerin hiçbirinde üçten çok pik kalmamışsa ve tabiî karo ası Batıda ise kontratınızı garantilcyin. Yok eğer Batı hiç pik yemcz ve dört pik, iki kör ve ikili karo asını saklarsa, trefl dokuzlusuyla yere geçin ve yerin son treflini çekin. Durum şimdi şudur: Aynlış Pekln Operası Rltan Parkı Son günümüz Otobüsümüz bizi Ritan Parkı'na götürürken, Pekin çoktan uyanmıştı. Seyyar satıcıların sehpasında kaynayan çorbalardan çıkan sıcak du Ünlü Lama Tapınağfnı ziyaret edccektik. Bu tapınak 1700'lü yıllarda Tibetlilerin kültür mcrkczi idi. tçinde, Buddha'nın, tek bir agaçtan yapılan 23 metre yüksekliğindeki heykeli Sabah (Çin saatiyle) saat 11.45'te Pekin havaalanından uçağa bindik. 9 saatlik yolculuktan sonra (lsveç saatiyle) 14.45'te Stockholm'e indik. Birgüne iki gün sıkıştırmış olduk. lsveç'te ancak Akdeniz'de yaşanabilecek bir yaz hüküm sürüyordu. Pınl pınl güneşli günler ve sıcaklık 30°. Çilek toplama dönemi de başlamıştı. Karin'le çilek tarlalarına sürdük altımızdaki san Volvo'yu. Kilosu 12 kurona çilek topladık. Dükkânlardaki kilo fıyatı ise 25 kurondu. Çilek toplarken istediğin kadar da yiyebiliyorsun. Karin'e dedim ki, "Birkaç gün önce Pekin'deydik. Şimdi Isveç'teyiz. Asya kıtasını da uçarak geçtik." Bu yazıyı okuduğunuz anda da Bodrum'da olacagım. Dünya ne kadar küçük değil mi? Birportakal kadar. ^ Batı ya karo asını tekleyecek ya da pikini ikili bırakacaktır. Karo asını teklediğini hissederseniz, yerden küçük karo oynayarak, yukardaki gibi kontratınızı yapın. Batı pikini ikili bırakırsa bunların ya doğuştan ya da debloke etmeyi ihmal ettiği için DV veya eşdeğeri olduğunu umarak pikle kendisini yatırın. Karo ruası dokuzuncu cliniz olur. Diyagramdaki durumda iyi savunmaya karşı kontratınızı yapamazsanız. Doğrulayın.