Katalog

Kapak konusunun devamı. Kanatlann, aşklarm ve oyuncaklann yazarı •" lumbağalar yazılanmın bir bölümünde izler bıraktı ve kitabın ilk yazısında "aydın"la "kaplumbağa"yı karşılaştırdım. Çiinkii kaplıımbağalar bana görebilgelikle, kölelikarasmdabiryerdeydiler. Ece Ayhan, "Her çoaığ/tn halhın de kendmden daha buyıık bir çocuk var "Aşk ve Kuyrukluyıldız"da aşk şiirlelcrck .soruyor. dır" diyor ya, bana göre de, "Her büyürinizi bir araya getirdiniz. Neden böyle "Bu evleri neden yakıyorlar biliyo'mu1 $ün kalbınde, küçukkcn oynayamadığı bir şey yapma gereksinimi duydunuzr iunuz?" bir oyuncak vardır" Ben de büyiidüm ve"Hay/r" dıyor dıg"erlen "neden yakı Çocukken, yaz gecelerinde saman sözcüklcr oldıı oyuncaklanm. tşte o yo'lar?" yolu yukarıda şıngır mıngır ışıldarken, oyuncaklardan bir demettir "Güzel Atarada bir bir göktaşji atmosfere girer ve "Savaş bıtsin dıye " lar Ülkeu" yanarak düşerdi. Biz buna, "yıldiz kayDıgcrleri anlamsız baktflarla karşılık dı" dcrdik ve dilek lutardık. Dilegimiz Kitabın başma da, "Bu kitap gerçeğjn vcriyorlar übiirü açıkltyor diişü gördüg'ü, düşiin dc gerçeği vördüğü "Uçan dumanlar gökyüzünün en tepe bir an önce büyümekti. Büyüyünce, dileğimız "ıih, bir tevdıg'ım ol\a"ya dönüşyerlerde yazılmtstır" diycbir not düştüm. sirıc çtkacak. Oraaa Tanrımn boğazına "ijüzel Atlar Ü/keu" bir anlamda, bir şikaçıp onu öksürtecek. O da kızacak insan tii. Sevdiğimiz olduğunda, onunla bera ir dclisinin düş ve gerçek bahçelcrinde lara. 'Savaşmayıri' diyecek. Sava$ o zaman bergolgesindeoturacağımız ağaçlar, yuvarlanacagımız çimenler, su içeceğimiz yaptıöı gezintilerin toplamıdır. Şiirler bıtecek " den elbcttectkilcniyomm. Ama yalnız siirlerden mi? Marangozlardan, kafesteki kıışlardan, Meclis'te birbirlerinc küfreden milletvekilleıinden, lutbol topundan, arabaların ezdiği kedilerden; Güneydoğu'da olanlaıdan, kırık aynalar dan, Kinsteın ve Mahatma Gandni'dcn, düğün törcnlerinden ve bunlara benzer sayısız şeydcn etkileniyorum. O zaman, hepsi birbirine geçip kaynaşıyor, şiirle düzyazı da bunlara dahil. Hem şiir de, düzyazı da, gökyüzünden yeryüzüne çevrilmiş aynalar değiller mir1 "CıiizclAtlar Ülkesı" adlı kitabınızda oldugu gibi, "Yıkık Bir Çocuk Bahçe\ı (iıbıydı Yüzü" adlı kitabınızda da, büyiidüklerinde çocukluğunu yitirmiş insanların dünyasında görülen yıkıcılıkların, içlerindeki çoeuksu bakışın ve masumiyetin kayboluşundan kaynaklandığını düşündüg'ünü gorüyoruz. Bunun bir sonucu olarak, çocuklugunuza ait zengin anı yükünuzle ya da diğer çocukların bakış aularıyla günümüzdeki bazı olayları yargılıyorsıınuz. Buyüduklerinde çocukluğunu kaybeden insanların yaşamlan boyunca mııtsuz bıreyleroldukları ve bu bireylerden oluşan toplumlardaki yıkıcı düşünce akımlarının daha kolay gelişti"Duyguları teknolojinin Içlnde boğulan ınsanlar bir gun yajamiarının hava bojluğuna düsen bir ği görüşünde misiııiz? uçaga benzedlâlnl fark ettikierlnde, aşkı ve a$k siirlenni yeniden kucakiayacaklardır" diyor Akgun Akova Bir yazarın ya da bir şairin yüreğinin bir cocuk yüreği, bcyninin de bir Jüşüniirbeynigibiolması gerektiğineinanan insanlardan biriyim. Bu bir ikilem gibi akgün akova gözükse de, asıl sorun her şeyin biiyük bir hızla çürüdügii bir dünyada, şairin de, çocuğun da yüreklerini bu kirlenmeP*p«ty* den nasıl koruyacaklandır. Günümüzde, hiçbir sistem bu soııınun iistesinden gelemcdi. Gcrçi, günurnüzün sistemlerinin bunu gerçekten ipleyip iplemedikleri de tartışılır. Sonuçta, çocuklugun o naif, gerçeküstü ve düşsel dünyası bozuşturuldukça, sınırlar ve yasaklarla durduSansürttiirme Şair Yıkık Bir Çocuk Çüzel Atlar Pepetye lAkgün ruldukça, şiirselliğini yitirmeye başlar. Abiiiiü lAkgün Bahçesi Gibiydi Ülkesi//l/(;,g«« AkoAkova / Cem işte ben, tam bıırada dıırmaya çalışırım, Yüzü lAkgün va /Çınar Yayınları/ Yayınevı / 106 s. Akova / Cem ipin kopmaya başladığı ycrde. Elbette, Akova /Çınar 16i f. Yayınevı / 108 s. çocuklugun zedelenerek yiririlişi, büYayınları/ 224 ı. yüklcrin dünyasına olumlu sonuçlar taşımıyor. Çocııkluğu şiddet, kavga, işkenlarında söyle bir yazı var: "Bu, bir denecc ve acılarla dolu çocukların, büyüdükmeyanılma,yanılmadeneme kitabıdır". lerinde kimi zaman nasıl birer seri cinaGerçek bir afçakgönüllülük ya da yanıltıyetler işleyen katilleıe dönüştüklerini cı bir gonderme mi ? Aslında şaka clolu bir ruhbilinıciler anlatıp duruyorlar. Şiddet sözcuk oyunu: "Deneme" sözcügTı, bir zamanla suya atılan bir ta^ın genişleyen yazın türüniı anlattığı kadar; "denemek" TALAT SAİT HALMAN halkalan gibi insan beyninde genişliyor. fiiliııi de içeren ve "deney'in, edebi an Bu yüzdcn, çocuklugun o bcyaz ^emsilamda "deneme"nin onemini vurgulayan eneme türü Türkiye'de ı yesini, yazının içinde de, savaşın içinde bir sözcüktür de. nı yaşıyor ve Akgiin Akova (dode, aşkın içinde dc, korunması gerekli diBu genış ufııklu vc keyifli dcnemeler, gumu 1962) denemenin genç Mi ye düijiinüyorum. Buna honıut bir örnek şair için tenlikclcr içeren bir deneyim (o, das'ı. 1984 yılında ilk şiirini yayımladıkolarak, "Yıkık Bir Çocuk Bahçrtı Gıbıybunu uçurumıın kenarında dıırmaya bentan sonra, tam on bir yıl hiç düzyazı yazdi Yttz//'ndc yer alan ^u böliimü göstezetiyor) ve girişim olabiliyor; bu durunı mamış. I'anrıyaşükürki, 1995'teyazınsal rebilirim: yalnız kendisi için değil, karşılarında durdenemelerinc başladı ve bunlar önde geduğu düşmanlar için de geçerli. () düşlen sanat dergilerinden biri olan Milliyet manlar ki; Saraybosna'da yazdığı yiirek l'oza vckuna bulalı i'ıcçocuk, alüasker Sanat Dergisi'ndeyayımlandı. Akova, bir parçalayan 28 denemeylc mahkum ettiği lerın ünıformalanm sırtlarına gcçirmi$ üç şair olarak, etkileyici bir yolda ilerliyor. Çi haksızhk ve vahşet, bayağılık veduygu sö çocuk, gb'zyaşı bczlcri kurumuş üç çocuk. çeği burnunda bir deneme yazarı olarak mürüsü yapan yazın, özgürlüklerinbastıbir tepeden Mostar'a bakıyorlar. Kent da, çoktan hatırı sayılır bir yer edindi kenrılışı ve yazınsal kişiliklerin susturuluşuatt^lcrıçinde, yanan cvlcrden kapkara du dine. dur. manlar yükseliyor Denemelerini bir araya getirdiöi bir kiKitap adJarına gelince; yüzü bir bomÇocuhlardan biri, kolları içinde yitip tabı, onun parlak zekâsı ve şen şakrak tarbayla parçalanmış komadaki bir Bosnagitmı) yeşil renkli giysisiyle burnunu sizının canlı birer kanıtı. Kitapların kapak Akaiin Akova pınarlar ortadan kalkmış, bahçelerimiz betona gömülmüş, gökyüzü küçücük bir mendil parçasına dönüşmüştü. Gökyiizüne, gitgide daha az bakar olduk. Genc düşlerimiz, gündüz uykıılarına dönü^tü. "A)k ve Kuyrukluyrfdtz", bir anlamda gökyüzüne bakmayı ıınııtanlara, sevgiyi yeniden anımsatmanın kitabıdır. Ve tenin yüceltilişidir. "A$k. ve Kuyrukh/yıldız"da yeni aijk ijiiılerimle, eski kitaplanmda yer alan aşk şiirlerini bir araya topladım. Aslında bu ba^ka ülkelere dağılnıış kardeşlerin so nunda bir arava gelmesinden başka bir şey değil. Onfar yürcğin dilini konuşu yorlardı, ben de birbirlerine sokulabilsinler, öpüijüp koklaşabilsinler diye, "Aşk ve Kuyrukluyıldız"\n kapağını yor gan yaptım onlara. Böylece kırk sekiz aşk şiiri veiki şiiısel metinden oluşan bir bu luşma gerçekleşti. Onların uyumadan önce anlattıkları aşk masalını da arka ka pakta onlara yastık yaptım: Yaşamın çıkmaz sokaklannda ytırıirkcn, bir kuyrukluyıldtza çarpmaktır aşk Söylendıkçe bızttn olan $arktdır lene daBılatı mıknatısdır, iitcğjn masalıdır. özun bacıiklı bir yaban hayvanıdır aşk En denn kuyumuza düşcn kenıandır. Dikcy bir şıtrdır biitün kuşları aynı anda havalandıran. Aşk, yasemin kokan bahçclvri ve (iteşböceklerım bir arada anıımamaktır Çocuk Kalmışlar Derneği'ne üyedir tişk. Keııte kanadt kırık melekler yağdırtr Aşk, ılkyardım çantası olmak, dalgakıran olmaktır Kırık camlara •ievdıgının adtnı yazmaktır ıkikışının bildig'ı bir dilde. Aşk, sevenlerirı yüzlerinde tabtlar devirır, saraylar yıkar Bılgısayarları erı/ir, oyuncak mağazaları için soygun planları yıipar Aşk, Öpüşen Çı/tlert Alkışlama Ektplcri kurdurur scvilcnlere. O, uzun uıçlı bir yıldızdtr, yüreğın içinde taramr Bılimlc açıklanamaz aşk, şiirle a^ıkla nabilir ancak "Aşk ve Kuyrukluyıldız"c\a, diger şiir kitaplarınızda olduğu gibi ironik ve erotizm bize gülümsemekte. Erotizm şiiraşk ilişkisini nasıl yorumluyorsunuz? Günümüzün komputerize olmuş dün Seçme Şiirler lAkAşk ve Kuyrukluyıldız//1£ gün Akova / Çtnar gün Akova /Çınar Yayınları /123 s. Yayınları/ 709 ç. lı'yla bizi yüzyüzc getiren öyküsüyle "Yıkık Bir Çocuk Bahçesi Gibiydi Yüzü" ve yazarın, Ursula K. LcGuin, Yorgo Seferis ve Juan Goytisolo'yu diişsel bir biçim de Kapadp.kya'da bir araya getirdigi "Güzel Adar Ülkesi." Kimya Mühendisliöi ve işletme cgitimi gören yazar, dünya edebiyatı konusunda imrenilecek derecede bilgiye sahiptir. Türk ve Avrupa şiirini çok iyi harmanlaması onun en yetkin yanıdır. De|*işik ve çeşitli yazınsal yapıtları bir araya gcürebilme zekâsına sahip oluşu, onun Milliyet Sanat Dcrgisi'ndeki geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmasını sağlaclı. Akgiin Akova, "deneme" yazmayı bırakmazsa, bu yazın dalının Türk ustalarından biri olacaktır. • Bu mutin, ilalman'ın Amcrika Btrleşık Devletlerı 'nde yayımlanan "World Lıterature Tcıday" dergisinin Sonbabar 1'Jl>7 sa yısındakt yazısından çevnlmıştır CUMHURİYET KİTAP SAYI 424 Genç Midas D SAYFA 4