Katalog

Mevduat azaldı Bankacılık sektörü toplam mevduatı, 31 Ağustos ile biten EKONOMİ haftada24.5milyarTLazalış DOLAR 3.4160 la 1.6 trilyon TL’ye geriledi. 1.8 kuruş AVRO 4.1000 0.6 kuruş FAİZ BORSA 11.63 109.742 Sabit 131 puan 8 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: SERPİL ÜNAY Elektriğe zam yolda ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 993.01 1.13 lira 147.57 15 kuruş Cuma 8 Eylül 2017 “Elektrikte maliyetler tarifenin üzerine çıktı, şirketler 8 aydır zararda” diyen tedarikçilere göre zam baskısını ortadan kaldırmak için ‘sosyal tarife’ şart Elektrikte, kavurucu sıcaklarla rekor seviyelere çıkan elektrik tüketimine karşın artan maliyetlerler, tedarikçilere zarar yazdırdı. Gelecek yıl elektrik tarifelerine en az yüzde 10’luk zam bekleniyor. Tarifeye 2016’dan bu yana zam yapılmadığını ifade eden Uzenergy Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Uzun, temmuzağustos aylarında maliyetlerin tarifenin üzerine çıktığını, 8 aydır şirketlerin zarar ettiğini söyledi. Uzun, “Tüketimimizde yüzde 3040’lık bir artış var. Ancak piyasa şartları bizim gibi kuruluşların hep sine zarar veriyor. Bütün girdilerimiz dövize bağlı ama satışlarımız TL” diye konuştu. Bu zararın sebebinin tarifenin 2016’dan bu zamana kadar artış göstermemesinden kaynaklandığını belirten Uzun, “Bu süreçte çoğu firma zarar etti, birçok firma portföy boşalttı veya kapanmak zorunda kaldı. Ocak 2018 ve Nisan 2018’de yüzde 5’lik olmak üzere 2018’de tarifede yüzde 10’luk bir artış beklentimiz var” dedi. Elektrik üretimine verilen desteklerin ticaret kısmına verilmediğinin altını çizen Uzun, şunları söyledi: “Türkiye’de elektrik ener jisi 36 milyon meskende tüketiliyor. Bu 36 milyonun 28 milyonu serbest tüketici vasıflarına sahip olmayan meskenler. Abonelerin sadece yüzde 9’u perakende şirketlerinden enerji tedarik ediyor. Mesken kullanıcıları toplam elektrik tüketiminin sadece yüzde 24’lük miktarına denk geliyor. Bu rakam da yaklaşık olarak aylık 4 milyar, yıllık ise 48 milyar dolarlık bir piyasaya tekabül ediyor. Enerji Bakanlığı’nın sosyal bir tarife geliştirmesi gerek. Bu sos yal tarife sektörü rahatlatır ve elektrikteki zam baskısını ortadan kaldırır.” Kilovatı 41 kuruş Elektrik fiyatlarına en son 1 Ocak 2016’da yüzde 6.8 zam yapılmıştı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) açıkladığı 1 Temmuz 2017 30 Eylül 2017 dönemine ilişkin tarifelere göre şu an itibarıyla 1 kilovatsaat için ödenecek vergi ve fonlar dahil toplam tutar mesken aboneleri ve ticarethaneler için 41 kuruş, sanayi için ise yaklaşık 36 kuruş. l Ekonomi Servisi Taksi ücretine yüzde 15 zam İstanbul’da taksi ve taksidolmuş ücretlerine yüzde 15 oranında zam yapıldı. Taksimetre açılış ücreti 4 liraya yükseltilirken, kısa mesafe ücreti 10 lira olarak belirlendi. Kilometre ücreti de 2.5 liraya yükseldi. Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin (UKOME) yapmış olduğu yeni düzenleme ile artık taksimetre ücretlerinde her yıl eylül ayında düzenli olarak TEFETÜFE, asgari ücret ve yakıta gelen zam oranlarının ortalaması alınarak artış yapılacak. TÜSİAD’daki görüşmede yatırım ortamı ve AB konusu ele alındı. TÜSİAD: Öncelik normalleşme olmalı Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek 7 Eylül Perşembe günü TÜSİAD’ı ziyaret ederek, TÜSİAD üyeleri ile bir araya geldi. TÜSİAD Başkanı Erol Birecik, ekonomi yönetiminin bağımsız kurumlarca iyi denetlenen ve düzenlenen bir serbest piyasa ekonomisi anlayışına sıkı sıkıya bağlı olmasına büyük önem verdiklerinin altını çizerek “Gerek içerde gerekse küresel düzeyde rekabetçi ve verimli bir ekonomiye ancak böyle ulaşabileceğimizi düşünüyoruz” dedi. Bilecik, şu noktalara dikkat çekti: 4 Ekonominin yeni yol haritasında demokrasi, temel hak ve özgürlük alanları ve hukuk sisteminde kaydedilecek gelişmeler en önemli olumlu etkiyi yaratacak. 4 Özellikle normalleşme sinyallerinin yatırımcılara verilmesinin önemini çoğu zaman vurguluyoruz. 4 Zaman zaman iş dünyasına OHAL’in ekonomiyle ne ilgisi var diye soruluyor. Yurtdışında Türkiye markamızın ve imajımızın negatif algılanmasından, yabancı yatırımcı ve iş ortaklarımızın karar alma mekanizmalarındaki etkilerine kadar pek çok madde sıralayabiliriz. 4 Öncelikli mevcut sorunlarımız yüksek enflasyon ve yüksek finansman maliyeti l Ekonomi Servisi AVM’lerde teknoloji tırmanışta Alışveriş merkezlerinde teknoloji kategorisinde fiyatlar temmuzda yüzde 32.6’lık artış gösterdi. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin temmuz ayı sonuçları açıklandı. Buna göre ciro endeksi 2017 Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 18 artış kaydederek 223 puana ulaştı. Temmuzda, kategoriler bazında en yüksek ciro artışı yüzde 32.6 ile teknoloji kategorisinde yaşandı. Yiyecek içecek kategori ciroları yüzde 21.5, giyim kategori ciroları yüzde 16.7 arttı. l Ekonomi Servisi TOKİ isyanı Niğde’de Kentsel Dönüşüm çerçevesinde TOKİ konutları yapılan vatandaşlar ödeme artışına isyan etti. Belediye ve Valilik önünde toplanan vatandaşlar sorunlarına çözüm istedi. CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyonu üyesi Ömer Fethi Gürer, TOKİ konutlarında belirlenen metrekare fiyatlarının değişmesi ile vatandaşın neye uğradığını şaşırdığını ve ödeme sorunu yaşadığını ifade etti. l Ekonomi Servisi Ökisalmrüiımsşaalüknlkfaainzrmmaaaynyaıancak Emniyet Genel Müdürlüğü, trafik kazalarına ilişkin açıklamalarında yeni bir uygulama başlattı. Buna göre ölümlü kazaya karışan firmanın ismi resmi olarak açıklanacak. Bu çerçevede, ölümlü trafik kazasına karışan özel toplu taşıma firmalarının isimlerine de emniyetin açık lamalarında yer verilmesi kararı alındı. Karar’ın haberine göre, bu kapsamdaki ilk uygulama, önceki gün Sivas’ın Zara ilçesindeki bir trafik kazasına ilişkin yazılı açıklamayla başlatıldı. l Ekonomi Servisi Perakende teşvikleri kurdaki dalgaya takıldı Gıda ve hazır giyim dışında kalan organize perakende sektörünü temsil eden Kategori Mağazacıları Derneği (KMD) Yönetim Kurulu Başkanı Yenal Gökyıldırım, ilk altı ayda yüzde 9 büyüyen sektörde, hayata geçirilen KDV ve ÖTV teşvikinin destek verdiğini ancak kurdaki sert yükseliş ile ithal ürünlere yönelik vergilendirmenin büyümeyi sınırladığını söyledi. 2016’da 5 bini aşkın satış noktasıyla 70 milyar TL’lik ciroya ulaşan sektörün 3 Ekim’de gerçekleştireceği 4. Perakende Teknolojileri Konferansı öncesinde düzenlenen toplantıda konuşan Gökyıldırım, teknoloji yatırımlarının toplam yatırımlardan alacağı payın önümüzdeki dönemde hızla artacağını vurgulayarak, “Her türlü dijital altyapıyı sağlıyor olmamız lazım” dedi. KMD Başkan Vekili ve Koçtaş Genel Müdürü Alp Önder Özpamukçu da, “Konu sadece teşvik meselesi değil. İthalata getirilen ek vergiler konusu birçok alanı etkiliyor” diye konuştu. Perakendecilerin yoğun bir şekilde verimlilik arayışına girdiğine dikkat çeken Özpamukçu, firmaların önümüzdeki dönemde verimliliği artırabilmek için teknoloji yatırımlarına ağırlık vereceğini söyledi. l Ekonomi Servisi Elif Çapçı Beymen Cadde’ye döndü Yıllık yatırımının yarısını daha önce mağaza kapattığı Bağdat Caddesi’ne harcayan Beymen, 100 milyon TL’lik ciro hedefi koydu. Beymen, Erenköy’de kentsel dönüşümün yarattığı olumsuzluklar nedeniyle kapattığı mağazasının ardından 25 milyon TL’lik yatırımla Suadiye’de yeni mağazasını açıyor. Bu seneki toplam 50 milyon TL yatırımlarının yarısını bugün açılacak Beymen Suadiye 481 mağazası için gerçekleştirdiklerini belirten Beymen Üst Yöneticisi (CEO) Elif Çapçı, yeni mağazalarının ilk yıl ciro hedefinin ise 100 milyon TL olduğunu dile getirdi. Mağazanın İngiliz perakende mimarı HMKM tarafından projelendirildiğini aktaran Çapçı, yeni mağazanın metrekare büyüklüğünden dolayı tüm ürün kategorilerine yer verme imkânlarının olduğunu ve 700’ü aşkın dünya markasını bulundu racaklarını söyledi. Çapçı, “Çok uzun zamandır gönlümüzde Bağdat Caddesi’nde büyük ve müstakil bir binada olacak Beymen mağazası yatıyordu. Aradığımız lokasyonu bulunca, 2015’te Akiş GYO’nun inşaata başlamasıyla projeyi hayata geçirdik. Caddeye yeniden dönüyor olmaktan dolayı mutluluk duyuyoruz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi TVF nereye ne harcadı sahi? Türkiye Varlık Fonu (TVF) kurulalı bir yılı geçiyor. 15 Temmuz darbe girişiminden hemen sonra, “Gazi Meclis”te görüşülen bir kanun teklifiyle, Sayıştay’ın denetim yapamayacağı bir anonim şirket olarak kurgulandı. TVF, yürürlükteki yasalar karşısında gelmiş geçmiş en ayrıcalıklı A.Ş. Denetimden uzak ve belirsizliklerle dolu yapısının inşasında OHAL düzeni, bu imtiyazlı şirkete, olağan rejimlerde tahkim edilemeyecek bir zemin oluşturdu. Tartışmasız, sorgusuz sualsiz “küt” diye geliveren gece yarısı KHK’leriyle, kimseye ağzını açma fırsatı dahi verilmedi. İlan edilme gerekçesi darbeci kadroları hızla yargılayıp cezalandırmak olan OHAL rejimi, başka pek çok “tahkim” işlevinin yanı sıra, halkın birikimleriyle kurulup yaşatılan büyük kamu kuruluşlarının TVF’ye devrine yaradı. HHH AKP medyasına bakarsanız TVF, küresel bir aktör olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. (Devredilen varlıkların aktif büyüklüklerinin 160 milyar dolar, özkaynak büyüklüğünün de 35 milyar dolar olduğu açıklanmıştı.) Oysa henüz ortada ne plan var, ne de denetim raporu. Yasa teklifi Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülürken, AKP’li bakan ve vekiller neredeyse yemin billah bir tarzda TVF’nin denetleneceği sözünü verdiyse de dostlar alışverişte görsün tabii. Toplumsal hafızayı şiddet kullanarak yok etmenin gayet organize bir plan olduğu her geçen gün daha iyi anlaşılırken, “denetim” sözünün lafı mı olur? Dolayısıyla Sayıştay’ın denetlemediği TVF’nin denetim ve değerleme için hangi tanınmış “bağımsız” denetim şirketiyle, yüzde, binde kaç oran üzerinden anlaştığı, bizim vergilerimizden sözleşme bedeli olarak bugüne dek kaç TL ödendiği de belli değil. Yeri gelmişken... TVF yasasının gerekçesine “Otoyollar, Kanal İstanbul, üçüncü köprü ve havalimanı, nükleer santral gibi büyük altyapı projelerine kamu kesimi borcu artırılmadan finansman sağlanması” yazıldığını unutmadık. O nedenle Ulaştırma Bakanı’nın geçenlerde ön fizibilite sözleşmesinin imzalandığını açıkladığı Kanal İstanbul’un, CengizKolinKalyon’un 20 milyar dolarlık Akkuyu Nükleer Santralı’nın yüzde 49’una ortaklık açıklaması ile TVF kaynakları arasında bir bağ kuruldu mu, bilmiyoruz mesela. (Geçen haziranda, bu satın almanın ardından ihtiyaç duyulan büyüklükte kredi finansmanı çekme olanağının bulunacağı duyurulmuştu.) Şeffaflık dediğiniz tam olarak budur. HHH TVF bugünlerde, 2018 bütçe tasarısı ve üç yıllık Orta Vadeli Program (OVP) hazırlıkları sebebiyle gündemde. TVF’nin, ekonomik büyümeye yüzde 1.5 katkı sağlaması bekleniyormuş. Herhalde OVP açıklanırken, Ziraat Bankası, Halkbank, BOTAŞ, PTT, TPAO, Milli Piyango’yu bünyesinde tutan TVF’nin bu katkıyı nasıl sağlayacağını daha ayrıntılı öğreniriz. Keza, TVF’ye devredilen ve toplam büyüklüğü 2.3 milyon metrekare olan Hazine taşınmazlarının nasıl değerlendirileceğini de. TVF’yle ilgili aydınlatılmaya bir başka kayda değer gelişme, Katar Yatırım Fonu’yla ilişkisi. Epeydir konuşulan ortaklık görüşmelerinde ne mesafe alındığı meselesine de açıklık getiren yok. Sonuç olarak TVF’ye yurtdışından büyük ilgi gösterildiğini, yatırımcılarla işbirliği görüşmeleri yapıldığını sürekli duyup okusak da bütün açıklamalar hâlâ son derece genel, hâlâ son derece hamasi. Devasa kamu şirketlerini OHAL rejimi marifetiyle devralan TVF’nin, geliri gideri, nereye ne harcadığı, kimden ne aldığı ve nasıl denetlendiğine dair sorular hâlâ cevapsız. Söyleyin hadi: TVF’nin bir yılda nereye harcadığını bilmeden, büyümeye yüzde 1.5 katkı yapacağına nasıl inanacağız? Yerfıstığı üreticiyi üzdü Kadirli’de 39 bin 570 dekar alana ekim yapıldığını belirten Kadirli Ziraat Odası Başkanı Hanifi İspir, geçen yıl dekara 400 kilo ürün alındığını, bu yıl 250 ile 350 kilo arasında ürün alındığını söyledi. Kadirli’de erken ekim ve erken hasat nedeniyle verimin düşük olduğunu belirten Hanifi İspir, fıstığın kilosunun 5 liradan alıcı bulması halinde çiftçinin zararın biraz da olsa telafi edebileceğini kaydetti. Tarlasında hasat yapan çiftçi Ömer Ela ise, “Normalde Eylül ayının 25’inden sonra hasat yaptığımız yerfıstığını bu yıl Eylül ayının başında hasat ettik. Verim biraz düşük ama fiyat 5 lira gibi olursa çiftçinin verimden kaybı giderilebilir” dedi. l Ekonomi Servisi C MY B