Katalog

DUNYA Bahreyn’de gazete kapatıldı Bahreyn’de, ülkenin tek bağımsız gazetesi olduğu yorumları yapılan, Şii toplum tarafından yoğunlukla takip edilen Al Wasat’ın, yaptığı haberlerde “’kardeş Arap ülkesine hakaret ettiği” gerekçesiyle süresiz olarak kapatıldığı duyuruldu. Kapatılmaya sebep olan haberlerin, Fas’taki yolsuzluk ve kötü ekonomik koşulların protesto edilmesine ilişkin olduğu belirtildi. İran masasına ‘Karanlık Prens’ Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü (CIA), 20062009 arasında Terörle Mücadele Merkezi’ni yöneten ve El Kaide lideri Bin Ladin’in yakalanmasında rol oynayan Michael D’Andrea’yı İran masasının başına getirdi. “Karanlık Prens” lakabı ile de bilinen D’Andrea, 2003 Irak savaşı sırasında Bağdat’ta CIA subayıydı. Salı 6 Haziran 2017 [email protected] EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ KATAR KUŞATMASI 7 Körfez’in enerji zengini küçük monarşisine Riyad liderliğindeki bloktan tecrit kararı geldi. İhvan, İran politikalarına tepki gösterdiği Katar’ı teröre destek vermekle suçlayan S. Arabistan, Mısır, BAE ve Bahreyn, Doha ile diplomatik ilişkileri kestiklerini duyurdu Gözler Körfez’in Sünni ve Şii liderleri olarak görülen RiyadTahran arasındaki vekâlet sa vaşlarına da sahne olan ezeli rekabe te çevriliyken bu kez bölgedeki ge rilim hattının merkezine İhvan yan lısı politikalarıyla bilinen, Anka ra ile yakın müttefik Katar oturdu. Arap ülkeleri Suudi Arabistan, Mı sır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn’den dün gelen, petrol ve doğalgaz zengini Körfez ülkesi Katar’la tüm diplomatik ilişkilerin kesildiği ‘Trump’ın yeni Ortadoğu politikası’ açıklaması gündeme damga vurdu. Hava ve denizden abluka Domino etkisi de çabuk geldi, bu dört ülkeyi savaşların sürdüğü Yemen ve Libya’daki Riyad yanlısı yönetimlerle, Maldivler takip etti. Katar, Yemen’de Husilere karşı Suudi ALKAÜMREETNLİENRİ!... S. Arabistan Kralı Selman, ABD Başkanı Trump ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Trump’ın ilk yurtdışı ziyareti olan Riyad te masları sırasında dünyayı temsil eden küreye elle rini koymuş, üçlü arasındaki yakın ittifakı simgele yen bu fotoğraf sosyal medyada fenomen olmuştu. Arabistan’ın öncülük ettiği ulus lararası koalisyondan da çıkarı finan çilerini çekmiş ve o yıl yapılan KİK top lırken yedi ülke, hava ve deniz sahalarını Katar’a kapattı ve Katar IMF’nin 2016 verilerine göre 60 bin 787 dolarlık ki sal destek sağlaması” gerek lantısına Doha yönetimi çağrılmamıştı. Kahire ve Riyad, Müslüman Kardeşler’i Katar ve diğer Körfez ülkeleri arasında iplerin kopması, ABD Başkanı Trump’ın bölgeye ziyaretinden kısa süre sonra yaşandı. Trump’ın selefi Obama’nın İran’la diyalog politikasını değiştireceğinin sinyallerini veren Trump, ilk yurtdışı ziyaretine İran’ın bölgedeki en önemli rakibi Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’dan başlamıştı. 20 Mayıs’taki ziyarette ABD ve Suudi Arabistan arasında savunma başta olmak üzere değeri 380 milyar doları bulan anlaşmalar imzalanırken Suudi Kralı Selman ile Trump, İran’ı terörizmin en önemli destekçisi ilan etti. lı diplomatların 48 saat içinde ülkelerinden ayrılmaları talebi de duyuruldu. Karşılıklı vatandaşların da ülkelerine dönmeleri istendi. Körfez’de deprem etkisi yaratan karar için gerekçe “Katar’ın terö şi başına düşen milli gelirle Arap ülkeleri arasında liderliği elinde bulunduran 2 milyon 675 bin nüfuslu Katar, Basra Körfezi’nde bir yarımadada kurulu ve tek kara komşusu Suudi Ara çesiyle ilişkileri kestiğini duyurdu. Kararı desteklediğini duyuran BAE’nin iki büyük havayolu rizme destek vermesi” gösterilirken Doha yönetimi suçlamaları reddetti. ABD, “Tarafların birlikte oturup farklılıklarını konuşma bistan... Suudilerin sınırı kapatmasıyla üç tarafı denizle çevrili Katar, adeta bir ada ülkesi haline geldi. şirketi Etihad ve Emirates ise Katar uçuşlarını askıya aldı. sını destekliyoruz. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) dağılmamalı” açıkla ‘Kaide, IŞİD’i destekledi’ masında bulundu. Mısır’dan da Katar’a “Kaide ve IŞİD Katar’la ilişkiyi kesme kararını ilk fikrini yaydı” suçlaması geldi. Açık açıklayan petrol devi Suudi Arabistan lamada, “Sina Yarımadası’ndaki terör oldu. Suudi Resmi Haber Ajansı SPA’da örgütlerini destekledi, Arap ülkeleri yayımlanan Dışişleri Bakanlığı açıkla nin içişlerine karıştı. Mısır yönetimi, masında, “Doha’nın açık ya da gizli ger düşmanca tavırları, Müslüman Kar çekleştirdiği ihlaller, teröre destek ver deşler (İhvan) yöneticilerini ülke top mesi, basın yayın organlarında terör ör raklarında barındırması nedeniyle Ka gütlerinin propagandasını yapması, Ka tar ile diplomatik ilişkileri kesmeyi tif ilindeki İran bağlantılı terör eylem kararlaştırmıştır” denildi. “terör örgütü” olarak görüyor. ‘Vesayet kurma çabası’ Katar’dan krizle ilgili yapılan ilk açıklamada ise Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman el Tani, “Haksız şekilde alınmış bu karardan üzüntü duyduklarını” belirtti. Karara, “Katar üzerinde vesayet kurma isteği” tepkisi verildi. Hamas’a kapıyı gösterdi Öte yandan İsrail’in Haaretz gazetesinin haberine göre, Katar’da bulunan üst düzey Hamas yetkililerinin, Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki Hamas temsilcileri ile iletişimde oldukları gerekçesiyle Doha’dan ayrılmaları talep edildi. Müslüman Kardeşler’e yakın Filistin’deki Hamas’ın siyasi büro şefi Halid Meşal geçen ay Doha’da hareketin ye Hack krizleri... ABD ve Körfez ülkelerinin İran’a karşı yeni koalisyonuna çekinceli davranan Katar Emiri Şeyh Tamim el Tani’nin 23 Mayıs gecesi Katar Resmi Haber Ajansı’nda (QNA) yayımlanan röportajında “İran’a karşı düşmanlık beslemek akıllıca değil” ifadelerini kullanması, Körfez ülkelerinin büyük tepkisini çekti. Röportajın yayılmasından birkaç saat sonra Katar, QNA web sitesinin siber saldırıya uğradığını, bu habere itibar edilmemesi gerektiğini açıkladı. Ancak Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleri bu açıklamadan tatmin olmadı. Katar Emiri El Tani’nin İran Cumhurbaşkanı Ruhani’yle telefonla konuşması üzerine Suudi ve BAE’nin eleştirileri yoğunlaştı. Kimi analiste göre Trump’ın gezisinin ardından İran’ın bölgedeki etkisini daraltmak üzere harekete geçen ABD, S. Arabistan, BAE ve İsrail ittifakı, Katar’a da hem Tahran’a net tepki göstermesi hem de İhvan gibi örgütlerle ilişkilerini kesmesi yönünde baskı yaptı. Bu ittifakın parçası olmakta tereddüt gösteren Katar, daha lerini desteklemesi, Yemen’deki Hu 2014’te Mısır’daki İhvan destekli ni vizyonunu ve siyaset belgesini açık sert bir tepkiyle “terbiye edilmeye” çalı si militanları desteklemesi sonrasında bu kararları almak durumunda kalındı” denildi. Ardından açıklama yapan Bahreyn de “İran ile bağlantılı silahlı terör Mursi iktidarının halk hareketini takip eden bir ordu müdahalesiyle devrilmesinin ardından Katar, iktidara gelen Sisi yönetimini tanımamış bunun üzerine larken, Müslüman Kardeşler’le aralarına mesafe koyduklarını ve İsrail’in var olma hakkını tanıdıklarını öne sürmüş, bu kararın Katar’ın üzerindeki baskılar şılıyor. BAE’nin ABD Büyükelçisi Yusuf El Uteybe’nin hacklenerek önceki gün sızan epostalarında, Türkiye, İran ve Katar’a karşı ABD, İsrail ve BAE’nin ne yapabileceğinin tartışıldığı iddia edilmişti. örgütlerine ülkede eylem yapması için Tahran ‘diyalog’ dediSuudi Arabistan ve Mısır, Katar’dan el nedeniyle alındığı yorumları yapılmıştı. KMARKETLERE AKIN... atar’da tecrit kararıyla birlikte panik yaşandı. Temel kaynaklara ulaşım konusunda endişe duyan halk marketlere akın etti. S. Arabistan’dan Katar’a gıda taşıyan TIR’ların geçişine izin verilmediği duyuruldu. Doha ise gıda ticareti konusunda denizhava ulaşımının açık olduğunu savundu. Piyasalar tetikte Katar krizi piyasaları da salladı. Petrol üretiminde en büyük paya sahip bölgede gerilimin artmasının ardından, petrol fiyatları yükselişe geçti. Vadeli petrol fiyatları yüzde 1.6 oranında yükselirken Katar Borsası yüzde 6 düştü. Ortadoğu’daki krizi yakından takip eden Türkiye piyasalarında da Katar’da 2.3 milyar dolar değerinde 3 projesi bulunan Tekfen Holding hisseleri de yüzde 4’ten fazla değer kaybetti. Katar ile dış ticaret hacmi 710 milyon dolar olan Türkiye, bu ülkeden geçen yıl 375 milyon dolar doğrudan yatırım aldı. Türk şirketlerine akın Türkiye’nin toplam ticaretinde 168 milyon dolarlık fazla verdiği Katar, son yıllarda Türkiye’de birçok satın almaya da imza attı. TMSF’nin idaresinde olan Digiturk, El Cezire kanalının da sahibi olan Katarlı BeIN Media Grubu’na geçerken; lüks devi Valentino’nun da sahibi olan Katar merkezli “Mayhoola for Investments” fonu, Boyner Grubu’nun yüzde 30’unu satın aldı. Türk bankacılık sektöründeki Finansbank, Şekerbank ve Abank’ta da yine Katar sermayesi bulunuyor. l Ekonomi Servisi IŞİD’in kaleleri Suriye’de Rakka, Irak’ta ise Musul’un geri alınma sına yönelik operasyonlarda son aşa madayken Körfez’de patlayan kriz dünya liderlerin gündemine oturdu. Suriye, Irak ve Yemen’deki vekâlet savaşlarında Katar ile karşı saflar da bulunan İran’dan diyalog yönünde açıklamalar gelmesi dikkat çekti. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yardımcılarından Hamid Ebu Talebi’nin Twitter hesabından yapılan paylaşımda, “Diplomatik iliş kileri kesmek ve sınırları kapatmak, krizi çözmenin yolu değil” ifadesi yer aldı. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de diplomatik çö Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Katar Emiri Tani arasında yakın ilişkiler bulunuyor. züm çağrısı yaparak “Komşuluk kalı cıdır, coğrafya değiştirilemez. Baskı 500 askeri bulunan ABD’den de taraf hiçbir zaman çözüm olamaz. Diyalog lara diyalog çağrısı geldi. mecburidir, özellikle de Ramazan’da” diye konuştu. Zarif’in Türkiye, Endo Rusya: Biz karışmayız nezya, Irak ve Umman’la telefon trafi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lav ği yaptığı bildirildi. rov ise “Bu, onların bileceği iş. Biz ül Ülkede, Katar hükümetinin kendi kelerin ikili ilişkilerine karışmıyoruz. bütçesinden 1 milyar dolar harcaya Şu anda en önemli olan, uluslararası rak inşa ettiği bir hava üssü ve 3 bin terörizm tehdidine karşı tüm çabaların birleştirilmesine odaklanmak” dedi. Kalın: Erdoğan devrede Ankara, ülke sınırları dışındaki ilk askeri üssünü kurmak için 2016’da anlaşma imzaladığı Doha ile Riyad arasındaki diplomatik gerginliği çözmek için harekete geçti. Yaptırım kararını “üzüntü ile karşıladıklarını” duyuran Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın diplomatik temaslara başladığını belirtti. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş “Cumhurbaşkanımız, İslam İşbirliği Teşkilatı dönem başkanlığı sıfatıyla sürece dahil olmuştur. Aslolan diplomasi kanallarının açık tutulmasıdır” dedi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da durumun normalleşmesi için her türlü desteğin verileceğini açıkladı. Erdoğan’ın gerginlikle ilgili olarak Rus lider Putin ile de telefonda görüştüğü belirtildi. Türkiye, Doha’da kurulacak TürkKatar tümen taktik karargâhına 500 ila 600 asker göndermek için de TBMM’nin onayını bekliyordu. Corbyn’den May’e istifa çağrısı Britanya art arda gelen terör saldırılarının gölgesinde genel seçime hazırlanıyor Manchester’da 22 kişinin öldüğü intihar saldırısının yaraları daha sarılamadan Londra’daki kanlı eylemlerle sarsılan Britanya 8 Haziran’daki genel seçimlere günler kala diken üstünde. Son anketlere göre Başbakan Theresa May’in liderliğindeki Muhazafakâr Parti ile anamuhalefet İşçi Partisi arasındaki puan farkı hızla kapanıyor. İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, içişleri bakanlığı döneminde polis sayısındaki kesintilerden dolayı May’e istifa etmesi çağrısı yaptı. Geçen cumartesi günü Londra Köprüsü ve köprünün güneyindeki Bo SALDIRIYI YİNE IŞİD ÜSTLENDİ Khuram Butt Cumartesi günkü saldırıyı IŞİD üstlenirken Londra polisi iki saldırganın kimliğini Raşid Redouane açıkladı. rough Market’ta 7 kişinin öldüğü, 48 kişinin de yaralandığı saldırıyı, tıpkı Manchester’da olduğu gibi IŞİD üstlendi. Londra polisi iki saldırganın kimliğini açıkladı. Buna göre sal dırgan Khuram Butt (27), eşi ve çocuklarıyla birlikte son birkaç yıldır Londra’nın doğusundaki Barking’de yaşıyordu. Diğer saldırganın ise Raşid Redouane (30) olduğu bildirildi. Butt’ın Pakistan doğumlu Britanya vatandaşı, Redouane’nin ise Fas kökenli Libyalı olduğu belirtildi. Daily Mail’in haberinde ise saldırganlardan birinin geçen yıl cihatçılarla ilgili bir belgeselde yer aldığı öne sürüldü. Daily Telegraph gazetesi, polisin Londra’nın Barking bölgesinde yer alan IŞİD’den ilham alan bir hücreyi Mart ayından beri takip ettiğini iddia etti. Kıbrıs için konferans uzlaşısı Kıbrıs’ta taraflar arasında çözüme yönelik BM arabuluculuğundaki müzakereler yeniden başlıyor. Bir süredir taraflar arasında görüş ayrılıkları nedeniyle adeta buzdolabına kaldırılan sürecin yeniden başlayacağı haberi ise önceki gün BM Genel Sekreteri Antonia Guterres’in New York’ta KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum Yönetimi lideri Nicos Anastasiades’le yaptığı toplantının ardından geldi. Guterres, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, bu ay içinde Kıbrıs Konferansı’nın düzenleneceğini belirtti. Konferansa garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve Britanya’nın da katılacağına değindi. Tarafların güvenlik ve garantiler konusunun her iki toplum için de hayati öneme sahip olduğu konusunda uzlaştığını söyleyen Guterres, bu konudaki ilerlemenin genel bir anlaşmaya ulaşmada ve iki toplum arasında güven inşa edilmesinde önemli bir unsur olduğunu vurguladı. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs danışmanı Espen Barth Eide’nin, Cenevre ve Mont Pelerin’deki Kıbrıs konferansının sonuçlarına dayalı güvenlik ve garantiler konusunun görüşülmesine rehberlik edecek ortak bir belgenin hazırlanmasında tüm taraflarla çalışacağı da ifade edildi. Muscat’a vsaiznedçıkıktatın Avrupa Birliği (AB) Dönem Başkanı Malta’da geçen cu martesi günü yapılan erken ge nel seçimlern galibi iktidardaki İş çi Partisi oldu. Resmi olmayan so nuçlara göre, Başbakan Joseph Muscat’nın partisi 30 binin üze rinde oy farkıyla Milliyetçi Parti’ye üstünlük sağladı. Milliyetçi Parti’nin li deri Simon Busuttil’in, Muscat’ı arayarak sonucu ka bul etti ği duyuruldu. Başba Muscat kan Muscat, eşinin yanı sıra par tisinden üst düzey isimlerin Pana ma belgelerinde adlarının geçtiği, yolsuzluk iddiaları üzerine görevi nin sona ereceği Mart 2018’de ya pılması planlanan genel seçimleri erkene almıştı. İlk sonuçlarla bir likte Muscat yanlıları sokaklara çı karak sevinç gösterileri düzenledi. Muscat da eşi ve çocuklarıyla bir likte parti binasının balkonundan destekçilerini selamladı. ‘Flynn ile konuşmadım’ ABD seçimlerine Rusya müdahalesi iddialarına ilişkin Washignton siyasetinde sular durulmuyor. Gözler ise ABD Başkanı Donald Trump tarafından görevine son verilen FBI’ın eski patronu James Comey’in, perşembe günü Senato İstihbarat Komitesi’nde vereceği ifadede. Comey, Başkan Trump ve ekibinin Rusya bağlantıları ile ilgili soruşturmada senatörlerin sorularını yanıtlayacak. Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin NBC’ye verdiği söyleşide, ABD Başkanı Trump’ın Rusya bağlantıları nedeniyle istifasını istediği eski Ulusal Güvenlik Başdanışmanı Mike Flynn’le birlikte akşam yemeği yediği iddialarına ilişkin, söz konusu yemeğin RT televizyonunun rutin bir etkinliği olduğunu, kendisinin konuşmasını yaptıktan kısa süre sonra oradan ayrıldığını, Flynn’le konuşmasının bile söz konusu olmadığını söyledi. Bu arada, Trump’ın karşıtları ve destekçileri Oregon eyaletinin Portland kentinde önceki gün karşı karşı geldi. Trump yandaşları ellerinde bayraklarla “ABD!” sloganları atarken Trump karşıtları “Naziler evinize dönün” şeklinde karşılık verdi. C MY B