Katalog

11 MART 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Beattie Tiirkiye'den aynıldı • ANKARA (AA) - ABD Başkanı Bıll Clinton'ın Kıbns Özel Temsilcisi Richard Beattie, Ankara'daki temaslannı tamamlayarak dün sabah NVashıngton'a gitmek üzere Türkiye'den aynldı. Ankara'daki Amerikan Haberler Merkezi yetkilıleri. Beattie'nin önceki gece Başbakan Tansu Çiller tarafından kabul edildiğıni bildirdiler. Richard Beattie, önceki gûn Ankara'daki temaslan sırasında, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Murat Karayalçın ve Dışişleri Bakanlığı Mûsteşan Büyükelçi Özdem Sanberk ile görûşmüştü. Dünya'mn Dupumu Fonıımı' • \VASHLNGTON (AA) - Başbakan Tansu Çiller, dünyanın en ünlü sıyasetçılen, devlet adamlan, düşünürleri, aydınlan ve ruhanı liderlerinin katılacağı Dünya'nın Durumu Forumu'na eşbaşkanhk yapacak. Başkanhğmı SSCB'nin son lideri Mihail Gorbaçov'un yapacagı açıklanan uluslararasi forum, 27 eylül-1 ekim tarihleri arasında ABD'nin San Fransisco kentinde gerçekleştınlecek. ABD Gorbaçov Vakfi'nm gırişımleriyle başlatılan Dünya'nın Durumu Forumu'nun ilk toplantısına yaklaşık 100 kadar "çok ünlü isim" katilacak. Başbakan Çiller'in yanı sıra Kırgızistan Devlet Başkanı Asker Akayev, Hollanda eski Başkanı Ruud Lubbers, ABD eski Dışişleri Bakanı George Shultz ve CNN'nin sahibi Ted Turner de forumun • eşbaşkanlığını üstlenecekler. Talebanlarla • TAHRAN(AA)- Afganistan'da faaliyet gösteren Iran yanlısı Şii örgüt Hizb-i Vahdet ile Afgan hükümetıne karşı mücadele veren aşın dınci ögrenci örgütü Taleban arasında ortak tavır alınması konusunda anlaşma sağlandığı bildirildi. Hizb-i Vahdet'in Tahran temsilcisi Muhammed Natıki yaptığı açıklamada, anlaşmanın üç maddeden oluştuğunu belirtti. Natıki. bu maddeleri şöyle sıraladı: "1- Geçen ay, Kabil'in güneyınde Gülbeddin Hikmetyar'a bağlı güçlerin çekilmesi sırasında Vahdet tarafından elde edilen bölgelenn Talebanlara bırakılması. 2- Devlet Başkanı Burhaneddin Rabbanı güçlerine karşı Talebanlarla. Vahdet üyelerinin ortak tutum almalan. 3- Ulusal ordu ve geçiş hükümetı oluşturulduktan sonra bütûn Afgan güçlerinin silahsızlandınlması çerçevesinde Hizb-i Vahdet'in tek yanlı olarak silahsızlanması." Danimarka basım: Claes gitsin • BRÜKSEL (AA) - Son haftalarda Belçika'da ortaya çıkan Agusta helikopter rüşvet skandalında adı birinci derecede geçen NATO Genel Sekreteri Willy Claes'a karşı Brüksel NATO Karargâhı'ıida eleştiriler büyüyor. Özellikle 3 gün önce aynı olayda ismi geçen ve intihar eden eski Hava Kuvvetleri Komutanı Jack Lefebre'nin ölümünden sonra Claes'm Özel Müdürü De Lange'nm tutuklanması durumu ağırlaştırdı. Dûn Danimarka'da " Yeter artık, Claes gitsin" gibi manşetler büfünbasının baş sayfalannda yer aldı. Gazete yorumlannda Claes'm gitmesi halinde Elleman- Jensen'nın bu görevi üstlenmeye hazır olduğu yer aldı. YoksuDukla mücadelede uzlaşmaLALE SARIIBRAHIMOGLU FERRLH YILMAZ ANKARA - KOPENHAG- Cum- hurbaşkanı Süleyman DemireL Birleş- miş Milletler Sosyal Kalkınma Zirve- si'nde Türkiye'nın vermeyi hedefledi- ği ana mesajın, "Sosyal kalkınmanın, ulusal ve uluslararası politika öncelik- leri arasında ön sırada yer alması ge- re^" olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Demirel, BM Dün- ya Sosyal Kalkınma Zirvesi'ne katıl- mak ve bazı ikili temaslarda bulun- mak üzere dün Danimarkanın baş- kenri Kopenhag'a gitti. Demirel hare- ketinden önce Esenboğa Havaala- nı'nda düzenlediğı basın toplantısm- da, bugün dünyanın her yöresinde sos- yal sorunlar bulunduğunu, sayılan milyarlan aşan insanlann güç şartlar altında yaşadığını belirtti.Demirel, tablonun sadece oiumsuzluklardan • Dünya Sosyal Kalkınma Zirvesi kapsamında Kopenhag'da bir araya gelen dünya liderleri, yoksul ülkelere yardım konusundaki planın büyük bölümü üzerinde anlaşmaya vardılar. • Zirveye katılmak üzere Danimarka'ya giden Demirel: "Türkiye'nın vermeyi hedeflediği ana mesaj, sosyal kalkınmanın ulusal ve uluslararası politika öncelikleri arasında ön sırada yer almasıdır" dedi. ibaret olmadığını belirtirken, refah düzeyinin son 50 yıl içinde dünya ça- pında 7 kat arttığına, ortalama yaşam süresinin uzadığma işaret etti.Türki- ye'nin konferansta vermeyi hedefledi- ği ana mesajın, "sosya! kalkınmanın ulusal ve uluslararası politika öncelik- leri arasında ön sırada yer alması ge- reğT olduğunu vurguladı. Gali özür diledi Demirel, dün gece Kopenhag'da BM Genel Sekreteri Butros GaB ile bir görüşme*yaptı. BM Genel Sekreteri Butros Gali, Cumhurbaşkanı Süley- man Demirel'in Saraybosna'ya gide- memesinden dolayı büyük üzüntü duyduğunu belirterek özür diledi. Cumhurbaşkanı Süleyman Demi- rel, Gali ile yaptığı görüşmeden son- ra Türk basınına yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri'nin. Zenica'da görev yapan Türk Birliği'nin çalışma- lanndan övgü ile bahsederek teşek- kür ettiğini söyledi. Türkiye'nin böl- gede banş ve istikrar isteğini belirten Demirel, Bosna-Hersek'teki gelişme- lerden dolayı duyulan endişeleri dile getırdiğini söyledi. Görüşme sırasında Kıbns sorunu- nu gündeme getirdiğini belirten De- mirel, "Kıbns'ta zorlama ile bir yere gidflemez, çözümün iki toplumun iste- ği doğnıltusunda olması gerekir" de- di. Gali ile yapılan görüşmede Irak'ta- ki duruma da dikkat çektiğini belirten Demirel, Irak'ın parçalanmasının ka- bul edilemeyeceğini söyledi. Kafkas- ya'daki duruma da değindiklerini be- lirten Demirel, Türkiye'nin Azerbay- can ve Ermenistan'a anlaşmalan ko- nusunda telkinlerde bulunduğunu be- lirtti. Kopenhag zirvesi Kopenhag'daki Birleşmiş Milletler Sosyal Kalkınma zirvesi sonucunda yayımlanacak iki belge üzerindeki son pürüzler de giderildi. En çok tartışma yaratan konulann başında gelen, fakir ülkelerin borçla- nnm silınmesi konusu da uzlaşmaya bağlandı. Vanlan uzlaşmaya göre Uluslararası Para Fonu, Dünya Ban- kası ve diğerözel kredi kuruluşlanna, borç batağındaki ülkelerin yükünü ha- fıfletecek girişimlerde bulunma çağ- nsı yapılıyor. Zirveye başkanhk eden Danimarka Başbakanı Poul Nynıp Rasmussen, borç konusunun ilk defa uluslararası birbelgeye konu edildiği- ne dikkati çekerek. üzerinde uzlaşma sağlanan metnin beklenender daha bağlayıcı olduğunu söyledi. Dünya- nın en fakir 132 ülkesini kapsayan G- 77 ülkeleri de vanlan uzlaşmadan memnun olduklannı açıkladılar. Önceki gün sabaha karşı üzerinde uzlaşmaya vanlan öneride. fakir ül- kelerin bütçelerinin en az yüzde yir- mısıni sosyal kalkınma hedeflerine ayırmalan, zengin ülkelerin de dış yardımlannın en az yüzde yirmisini sosyal kalkınmaya yönelik projeler için yapmalan öngörülüvordu. Çeçenya'nın baösmda baştaüian ancak başansız olan ateşkeş görüşmelerinin yapıküğı binanın önünde bir Rus askeri nöbet tutuyor. Rus güçlerineDış Haberler Servisi - Şeriat ilan eden ve başkenti Şali'ye ta- şıyan Ceçenya yönetimi, Rusla- nn tüm şiddetiyle sürdürdüğü saldınlara karşı dırenişi güçlen- dirmek için tüm kentlerin sava- şa hazır duruma getirilmelerini istedi. Rusya'nın Eho - Maskva (Moskova'nın Sesi) radyosunun Çeçen kaynaklanna dayanarak dün verdiği habere göre, Groz- ni'nin Ruslann eline geçmesi nedeniyle başkentin geçici ola- rak Şali'ye taşındığı. savaş duru- munda toplumsal düzenın koru- nabilmesi için de şeriat uygula- masma geçilmesine karar veril- diği kaydedildi. Grozni'nin 50 kilometre kadar güneydoğusun- ^ Şali'yi yeni başkent ilan eden ve genel seferberlik başlatan Çeçenya Devlet Başkanı Cahar Dudayev, dünya liderlerinin Rusya'nın saldınlannı durdurmak için müdahalede bulunmalannı istedi. da bulunan Şali kentinde önce- ki gün Çeçen lider Cahar Duda- yev'in başkanlığında düzenle- nen Çeçenya Halk Kongre- si'nde ülkede şeriat düzenine geçilmesi ve genel seferberlik ilan edilmesi kararlaştınlmıştı. Toplantının ardından yayınla- nan bildiride, bundan böyle ül- kede şeriat yasasının uygulana- cağı, ülkedeki din görevlilerinin yetkilerinin arttınîacağı ve ço- cuklann bundan böyle Kuranı Kerim'ı okuyabilmeleri için okullarda Arapça dersi görecek- lerinı belirtti.Rusya'nın saldın- lanna karşı koymak için ülkede yeni düzenlemelere gidilirken. Rus topçusunun da Grozni'nin doğusundaki Argun kentine yö- nelik bombardımanmı yoğun- laştırdığı bildiriliyor. Bölgedeki kaynakJar, stratejik önemi bulu- nan Argun kenti önünde yakla- şık 3 aydan bu yana mevzılen- miş bulunan Rus birliklerinin. kente yönelik topçu ateşıni özel- likle dün sabahtan beri iyice yo- ğunlaştırdıklannı kaydettiler. Bu arada, Çeçenya Devlet Başkanı Dudayev, önceki gün Washington Post gazetesinde yayımlanan demecınde "Savaşı durdurmak ve bölgede istikran sağlamak için özellikle ABD ve Almanya olmak üzere dünya li- derierini müdahaleye çağınyo- ruz"dedi. Çeçenya'nın sahip olduğu ham petrol ve doğalgaz rezerv- lerinin yanı sıra Karadeniz ile Çeçenya arasındaki petrol boru hattının Ruslar. Ortadoğu ve Ba- tı için son derece önemli oldu- ğunu da kaydeden Dudayev, Çe- çen petrolü ve boru hattının Rusya'yı harekete geçiren asıl konu olduğunu söyledi. BAKÜ; DESTEKLEMtYORUZ, ANKARA; DESTEKIİYORLAR Ermenistan'a hava koridoru kartnasasıLALE SARltBRAHİMOĞLU ANKARA - Türkiye'nin, Er- menistan'a kapalı tuttuğu H-50 hava koridorunu, Azerbay- can'ın isteği üzerine açmaya hazırlandığı yolundaki haber- ler, Bakü tarafından yalanlan- dı. Bakü'deki üst düzey yetkili- ler, Azerbaycan'ın yüzde 20'si- ni işgal altında tutan Ermenis- tan için hava koridorunun açıl- ması yolunda Türkiye'ye bir ta- lepte bulunmalannın söz konu- su olmadığını belirttiler. Ancak Cumhuriyet'e bilgi veren üst düzey Dışişleri Ba- kanlığı yetkilıleri, Azerbay- can'ın Türk Ulaştırma Bakanlı- ğı'na hava koridorunun açılma- sının kendileri için de avantajlı olduğunu dile getirdiğini belirt- tiler. Bakû'den yalanlama Bakü'deki yönetime yakın bir yetkili, Azerbaycan Sivil Hava- cıhk Orgütü'nün önceki gün Türkiye-Erivan arasındaki ha- va koridorunun açılması yolun- da Ulaştırma Bakanlığı'na baş- vurduğu yolundaki haberlerı yalanladı. Aynı yetkili, şu gö- rüşleri dile getirdi: "Hava koridoru açıldığı za- man Ermenistan'a silah gitme- si de kaçımlmazdır. Hangi man- bkla Wz topraklanmı/ı işgal al- ünda tutan Ermenistan için bir diğer ülkeve (Türkiye) hava ko- ridorunu açması için başvuruda bulunaum." Cumhuriyet'e bilgi veren üst düzey Dışişleri Bakanlığı yetki- lileri ise Bakü'nün açıklamaşı- nın tersine, Azerbaycan'ın Türk Ulaştırma Bakanlığı'na hava koridorunun açılmasının kendi- leri için de avantajlı olduğunu dile getirdiğini belirttiler. Aynı kaynaklar, Türkiye'nin H-50 hava koridorunu açma ha- zırlıklan ile ABD Kongresi'ne sunulan ve Ermenilere yardımı engelleyen ülkelere askeri yar- dımın kesilmesi yolundaki ka- rar tasansmın sunulmasının za- manlama açısından kötü oldu- ğunu anımsattılar. Bir yetkili ise şu görüşleri dile getirdi: "Tam tersine, Azerbaycan ile Ermenistan arasında uzlaşma olasıuklannın gerçekleşmesinüı yakında gerçekleşmeshle hava koridoıiannuı açılma girişimle- ri arasında uygun bir zamanla- ma söz konusudur. Türkiye, ih- tilafa taraf değilken koridoru kapalı tutarak taraf durumuna düşüyor. Oysa ihtilaflı taraflar olan Bakü ve Erivan arasında uçuşlar serbestçe yapıbyor." Ankara. Azerbaycan ve Er- meniler arasındaki çatışmalann da sürmesi üzerine Ermenis- tan'a Türk hava sahası üzerin- den yapılacak uçuşlan engelle- mek amacıyla, bu ülkeye giden H-50 hava koridorunu trafiğe kapatmıştı. H-50 hava koridorunun Er- menistan'ın Batı'ya açılışı açı- sından önem taşıdıgına dikkat çekiliyor. Bu hava koridorunun trafiğe kapalı tutulması nedeniyle, Türkiye ve Azerbaycan arasın- daki uçak seferleri de Ukrayna ya da lran üzerinden gerçekle- şiyor. DUMA, KOVALYOV'U KOVDU Riıs şahînler 'güvercin'i yedi Dış Haberler Servisi - Rus- ya Parlamentosu'nun alt kana- dı Duma, insan haklan sorum- lusu Sergey Kovalyov'u Çeçen- ya operasyonu için hükümete yönelttiği şiddetli eleştiriler ne- deniyle görevinden aldı. lnterfaks ajansının haberine göre, ocak 1994'de çıkartılan ve Kovalyov'a "Rusya'nın İn- san Haklan Komiseri" yetkisi veren karar dün yapılan oyla- mada 240'a 75 çoğunlukla ip- tal edildi. Çeçenya operasyo- nunun başta gelen muhalifle- rinden olan Kovalyov'un yetki- lerinin iptal edilmesi önerisi, muhafazakar milletvekillerin- den Serge\' Baburin'den geldi. Baburin. parlamentonun Ko- valyov'u bu göreve atamakla başta "hata yapnuş" olduğunu ifade ederek, Kovalyov'un Çe- çenya operasyonu hakkında dünya kamuoyuna verdiği de- meçlenn "Rusya üzerinde bas- kı yarattığını ve kendilerini utandırdığınrsöy ledi. Çeçenya'da başlattığı operas- yon ve buradaki sivil halka yö- nelik saldınlar nedeniyle Yelt- sin'i şiddetle eleştiren Koval- yov, bu eleştirilerini özellikle Batı'da dile getirdiği için son dönemde şimşekleri üzerine çekmişti. Rusya Savunma Ba- kanı Pavel Graçov, geçen ocak ayında yaptığı bir konuşmada Kovalyov'u "hain" olarak ta- nımlamıştı. Duma savunma ko- mitesi başkanı Sergey Yuşen- kov'un Kovalyov'un yetkilerini elinden alma karannı protesto ederek istifa ettiği bildirildi. Cumhurbaşkanı Aliyev: Petrol anlaşması sürecekBAKÜ (AA) - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, uluslararası konsorsiyumla imzalanan petrol anlaşmasının bazı çevreleri rahatsız ettiğini belirterek bütün engelleme çabalanna rağmen anlaşmanın yürüyeceğini ve tüm taraf ülkelere faydalı olacağını söyledi. Haydar Aliyev, Uluslararası Petrol Konsorsiyumu Çalışma Komitesi Başkanı Terry Adaras ile ABD ve lngiltere'nin Bakü büyükelçilerini önceki gün kabul etti.Uluslararası Petrol Konsorsiyumu Çalışma Komitesi Başkanı Terry Adams, kabulde, çalışmalannı iki aydır aktif bir şekilde sürdürdüklerini ve teknik konularda önemli gelişme sağlandığını belirtti. Adams, bu çerçevede "Çırak-1" platformunun teknik incelemelerinin tamamlandığını bildirdi. Cumhurbaşkanı Aliyev de çalışmalann programa uygun olarak devam etmesinden memnuniyet duyduklannı söyledi. MACARİSTAN Beli Manastir Betçika ZAGREB 1,490 (Eski Yugoslavya'dakı UNPROFOR guçlennın karargahı) Hırvatistan'daki BM askeri sayısı: 15.230 •ZAGREB Kariavac Osiyeko*». vukovâr BOSNA-HERSEK 0CI0 100 krr Sl l ı -IKnin Krayına 'nın "başkenti" , Tek taram ilan edilen î "Krayina Sırp *Cumhuriyeti"SARAYBOSNA" Topusko Ûrdün 1,010 Kostajnica Danimarka 927 Glına Ukrayna 553 Polonya 1,185 HIRVATİSTATV BM lojistik üsleri kapanmayacakDış Haberler Servisi - Birleş- miş Milletler yetkilileri, Hırva- tistan'daki askerlerinin çekilme- si halinde bile karargahlannı ve lojistik üslerini orada tutmaya devam edeceklerini bildirdiler. BM Koruma Gücü (UNPRO- FOR) sözcüsü Aleksander Ivan- ko. dün Bosna-Hersek'in baş- kenti Saraybosna'da yaptığı açık- lamada, "Şu aşamada. Bosna'da- Id görevimizin sürdürülmesi için şart olan Hırvatistan'daki lojis- tik üslerimtri kapatmayı düşfin- müyonız" dedi. Hırvat yetkili- ler, Krayina bölgesinde tampon güç olarak konuşlandınlmış 12 bin BM askerinin ay sonuna ka- dar çekilmesini talep etmişti. Es- ki Yugosla\7a'dadaki UNPRO- FOR güçlerinin merkez kararga- hı şu anda Hırvatistan'ın başken- ti Zagreb'te bulunuyor. Batı, Hırvatistan Cumhurbaş- kanı Franjo Tudjman'ı ülkesin- deki Birleşmiş Milletler Koruma Gücü'ne bağlı birlikleri ülkeden çıkarma karanndan vazgeçirmek için girişimlerini sürdürüyor. Av- rupa Birliği Komiseri Hans van den Broek ile Hırvatistan Dışiş- leri Bakanı Mate Granlç'arasın- da Belçika'nın başkenti Brük- sel'de gerçekleştirilen toplantı- nın ardından açıklama yapan bir AB yetkilısı. "-Konuyla ilgüi pü- rüzler henûz gidcri lemedi. ancak ay sonuna kadar bir anlaşmaya vanlmasınu umuyoruz*' dedi. Hırvatistan De\r let Başkanı Tudj- man. UNPROFOR birliklerinin bu ay sonunda sona ermesi bek- lenen görev sürelerini uzatmaya- cağını bildirmişti. P r o j e l e r i n d e n Biri D a h a G e r ç e k l e ş i y o r ! CB