Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SEVLÛL1992ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
ANAP Kayseri'ye
yeni yönetim
• KAVSERİ(AA)-ANAP
Kayseri ıl ve ilçe
başîcanlanyla yönetim
kurulu üyeleri belli oldu.
Genel merkez tarafından bir
süre önce feshedilen ANAP
Kavseri İl Başkanlığı'na
AN AP eski
millet\ekillerinden M. Irfan
Başyancıoğlu, Kocasinan
ilçe başkanlığına Sami
Atmar, Melikgazi ilçe
başkanhğjna da Ahmet
Öksüzkaya getirildiler.
Başyancıoğlu bugün
düzenlediği basın
toplanusında hükümetin 180
günlük ömrü kaldığını öne
sürerek "Biz 8 yıl iktidarda
kalıp yıprandık. Bu nedenle
de muhalefetedüştük. Şimdi
sizlere soruyorum:
Koalisyon hükümeu neyi
ANAP'tan daha iyi
yapıyor?" dedi.
Batallı:
Uyumsuzluk yok
• GAZİANTEP(AA)-
Devlet Bakanı Mehmet
Batallı. hükümeıe
uyumsuzluğun söz konusu
olmadığını bildirdi. Batallı,
yaplığı yazılı açıklamada
DYP ve SHP'nin bir araya
gelerek ülkeyi yönetmesinin
büyük bir fırsat olduğunu,
Türkiye'nin kalkınmasını
istemeyen, hükümeti
karalamak isieyenlerin
çıkardığı söylentılere
kimsenin itibaretmemesi
gerektiğini kaydetti.
Kazan'dan
eleştipi
• ANKARA(AA)-RP
Grup Başkanvekili Şevket
Kazan, Şırnak halkının, bu
ilin emniyet müdürünün
tutum ve uygulamalanndan
şikayeıçi olduğunu öne
sürdü. Kazan,
parlamentonun bugün
düzenlediği basın
loplanusında, Şırnak
olaylan nedeniyle bölgeye
giden milletvekillerinin
tespitlerini ve izlenimlerini
anlattı. Şevket Kazan, 18
ağustos olaylanndan birkaç
gün önce Devlet Bakanı
Orhan Kilercioğlu'nun
Şırnak'ı ziyaret etmesinin ve
bu ziyaretten hemen sonra
olaylann patlak vermesinin
halk arasmda'fevkalade
"anlamlı" bulunduğunu
savundu. Kazan, halk
arasında Kilercioğlu'nun
eski bir MİT üyesi olduğu
söylentilerinin dolaştığıru da
iddia eıü.
Antakya'da17
gözaltı
• ANTAKYA (Cumhuriyet
Günev İlkri Bürosu) -
Türkiye Komünist Partisi
Marksist Leninist
(TKPML)örgütünü
yeniden toparlayarak
eylemlerde bulunmaya
hazırlandıklan ileri sürülen
17 kişinin yakalandığı
bildırildi. Hatay Emniyet
Müdürlüğü'nden yapılan
açıklamaya göre, Kınkhan,
İskenderun ve İçel"de
gerçekleştirilen
operasyonlarda, örgütsel
konferanslarla yasadışı
TKPML'ye merkez
komiteleroluşturduklan, il
örgütleri kurduklan
savlanan 17 kişi beş tabanca
ve üç Kalaşnikof silahla
birlikte yakalandı. Emniyet
Müdürlüğü açıklamasına
göre. halen gözaltında
tutulan sanıklann isimleri
şöyle: "Bayram Sanbaş.
Kenan Güler. Hakan
Herbiri, Murat İnanç,
Zahide Honca, Gazi Dursun,
Zeliha Serinbağ, Songül
Demir, Muzaffer Yıldız,
Yusuf Demir, Ali Horoz,
Kasım Ceylan.Şahin Geçit,
Derviş Molon, Nuretün
Gedik, FilizTezendi.
Atatürk Spor Salonu'nda gerçekleştirilecek kurultayda 1348 delege oy kullanacak
CHP'ninkaderibelirleniyorANKARA (Cumtaıriyet Uı-
rosu)-25. CHP kuru.tayı bugün
Atatürk Spor Salorıu"nda top-
lanıyor.
Bu sabah saat 10.00'da başla-
yacak kurultay öncesinde CHP
Genel Yönetim Kurulu (GYK)
üyeleri Arutkabir'e gidecek.
CHP Genel Sekreter Yardımcı-
sı Erol Tuncer, Anıtkabir özel
defıerini imzalayacak. CHP
GYK üyeleri, daha sonra elle-
rinde CHP bayrağı ile yürüye-
rek, kurultayın yapılacağı
Atatürk Spor Salonu'na gide-
cekler.
GYK'nın en yaşlı ü>esi İlyas
Kılıç'ın açılış konuşmasıyla
başlayacak kurultayda, daha
sonra divan seçimi yapılacak.
Divan seçimlerinden sonra ses,
müzık ve ışık göstenJeri yapıla-
• GYK'nmen yaşhüyesi İlyas Kıhç'maçahşkonuşmasıyla başlayacak kurultayda,
daha sonradivan seçimiyapılacak. Divan seçimlerindensonra ses,müzik veışık
gösterileri yapılacak. Dağbaşınıdumanalmışmarş, 10.ytfmarşı,Mülkiyernarşıve
CHFnin 1973 seçimkampanyasında kuUandığı ŞenayY&başıoğlu'nun seslendinüği
"Hayatbayram olsa" ve "Sev kardeşim" adlı şarkılarçahnacak.
cak. Dağ başmı duman almış
marşı , 10. yıl marşı. Mülkiye
marşı ve CHP'nin 1973 seçim,
kampanyasında kullandığı Şe-
nay Yüzbaşıoğlu'nun seslendir-
diği "Hayat bayram olsa" ve
"Sev kardeşim" adlı şarkılar
çahnacak. Ardından partinin
açılmasına ilişkin karar oylana-
cak ve komisyonlar oluşturula-
cak. Bu arada. adaylar ve dele-
geler konuşmalar yapacak. İlçe
seçim kurulu seçimlerin de bu-
gün yapılması isterken, GYK,
seçimlerin ikinci güne bırakıl-
ması için çaba gösteriyor. Ku-
rultay ikinci güne sarkmazsa,
genel başkanlık ve genel yöne-
tim kurulu üyelikleri için seçim
karan aldığı takdirde, oylama
bugün gerçekteştirilecek.
Kurultay'da İ065'i il kongre-
lerinden seçilen.23ri imletveki-
li ve senatör, 52'si merkez ku-
rullan delegeleri olmak üzere
toplam 1348 delege oy kullana-
cak
CHP genel merkezinde dün
yoğun hazırlıklar yapıldı. CHP
genel merkezi davetiye bulama-
yan kızgın partililerin akınına
uğrarken, sık sık tartışmalar
yaşandı. Kurultayın yapılacağı
salona bir CHP, bir de Türk
bayrağı ile "25. Kurultay" yazı-
lı bir pankart ve büyük boy
Atatürk posteri asıldı. Kurulta-
ya 500 onur konuğu çağnldı.
Çağnlanlar arasında cumhur-
başkanı, meclis başkanı, başba-
kan, siyasi parti liderleri, An-
kara'da bulunan elçilik görevli-
leri, SHP ve DSP'nin tüm par-
lamet.terleri ve PM üyeleri, sen-
dikalar, odalardan temsilciler,
kapatılan DP'nin yetkilileri .
Bosna Hersek Cumhurbaşkanı
Yardımcısı Muhammed Ccn-
giç, Irak Milli Türkmen Partisi
Lideri MuzafTer Aslan, KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş
yer aldı. Çağnlılar arasında
Türkiye'nin en verimli 6 işçisi,
CHP emektarlan, 29 üniversi-
tenın birincileri, Barselona
Olimpiyatlan'nda madalya
alan 6 sporcu ve ölen bazı
CHP'li yöneticilerin eşleri de
bulunuyor.
Kurultay salonunda 50'si
profesyonel 300 kişi görevlen-
dirildi. Aynca gazeteciler için
bir basm merkezi de oluşturul-
du.
CHP 9 eylül kongresine genel başkanlık bunalımıyla girdi
II başkanları tek
adayda uzlaşamadı
ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - CHP Genel
Yönetim Kurulu'nca düzenlenen il başkanları
toplanusında, genel başkan adaylannın teke in-
dirilmesi konusunda uzlaşmaya vanlamadı.
Toplanüda. GYK üye sayısının artünlmasına
ilişkin tüzük değişikliği önergesi verilmesi, çarşaf
liste yerine "palamut" denilen blok liste kullanı-
lması konulannda ise görüşbirliğine vanldı. 129
CHP'li eski miletvekili ve senatör yaptıklan açı-
klamada, dolaylı olarak Tuncer'e desteklerini
açıkladılar. CHP kadın kollan açıklamasında
da, Tuncer'e açık destek verildi.
CHP GYK'nın çağnsı üzerine dün il başkan-
lan Harb-İş Sendikası'nın salonunda toplandı.
Toplantıya 58 il başkanı, 6 il temsilcisi katıldı.
Edirne, İsparta, Sinop illerinden ıse il başkanı ya
da herhangi bir temsilci toplantı>a katılmadılar.
Toplantıyı Genel Sekreter Yardımcısı Erol Tun-
cer açtı ve yoklama >aptı. Manisa ve Mardin ille-
rinden iki kişinin toplantıya katılması tartışmaya
yol açarken. sonuçta bu ikı ilden ikişer temsilci-
nin katılması kabul edildi. Açılıştan sonra Erol
Tuncer ve GYK üyeleri salondan aynlırken,
Baykalcı üyeilerin larafsız olmadığı gerekçesıyle
karşı çıkmalanna karşın, toplantıyı GYK üyesi
Genel Sekreter Yardırncısı Altan Öymenin yö-
netmesine karar verildi.
5 saat süren il başkanlan toplanusında aday-
lann teke indinlmes: konusunda uzlaşma sağla-
namadı. Toplantıdan sonra bir açıklama yapan
Altan Öymen "CHP açılacaktır, sonsuza kadar
yaşayacaktır. Bu konuda tartışmaya bile gjrilme-
di. GYK üye sayısını 20'den 44'e çıkanlmasına
ilişkin bir tüzük tadilatı yapılması görüşü benim-
sendı. Seçimlerde çarşaf liste yerine, palamut de-
nilen blok liste kullanılması da kabul edildi"
dedi. Öymen, "adaylann il başkanlan toplantısı-
na çağnlarak konuşması, genel başkan aday-
lannın teke indirilmesi" konulannda uzlaşma
sağlanamadığını belirti.
CHP il başkanlan dün Deniz BaykaHa bir araya geldi. \ma
toplantıdan beklenen sonuç çıkmadı.
Baykal bugün aday
gösterilecek
ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - CHP'nin bu-
gün yapılacak kurultayında, SHP Antalya Mil-
letvekib Deniz Baykal, 40 dolayında il başkanı
tarafından genel başkanlığa aday gösterilecek.
Baykal'ı destekleyen il başkanlan. tüm il başkan-
lan arasında uzlaşma sağlanamayınca, destek
için deklarasyon yayınlamaktan vazgeçtiler.
CHP'nin Baykalcı olarak bilinen GYK üyesi
ve eski Kars Milletvekili İsmet Atalay'ın çağnsı
üzerine dün sabah Merit Altınel Oteli'nde topla-
nan ve bir kısmı da vekaleten geldiklerini söyle-
yen 44 il başkanı, yaptıklan sohbet toplanusı-
nda, kurultayın birlik ve bütünlük içinde geçmesi
dileklcrini dile getirdiler. Baykal ekibinden bazı
GYK üyeleri ile eski parlamenterlerin de otel lo-
bisinden merakla izlediklen il başkanlan top-
lantısının açış konuşmasını yapan GYK üyesi
İsmet Atalay, genel başkan adaylan ve liste ko-
nusunda bir konsensus sağlamak amacıyla böyle
bir toplanü çağnsı yaptığını açıkladı. Ancak,
toplantının başlarnasından hemen önce usul
hakkında söz alan İstanbul eski İl Başkanı Erol
Ünal, yapılmakta olan toplanunın gayriresmi bir
toplanü olduğunu, bir sohbet toplantısı niteüğiru
uşıdığını söyledı. Bu görüşün, toplanüya kaü-
lanlarca da kabul edilmesi üzerine toplantı, bu
nitelikte ve basına kapalı olarak devam etti.
Baykalalar. öğleden sonra GYK'nın çağnsı
üzerine yapılan il başkanlan toplanusında da,
tek aday, tek liste önerisini gündeme getirdiler.
Ancak. bu konuda uzlaşma sağlanamadığı için
oylama yapümadı ve bir karar alınmadı. Bay-
kal'a destek veren il başkanlan, toplanü sonrası-
nda yaptıklan değerlendirmede, Baykal'ın
adayhğını isteyen ortak deklarasyonu yayınla-
maktan vazgeçtiler, bu konuda bugün kurultay
divan başkanîığına bir ortak önerge verilmesi ka-
rarlaştınldı.Baykal'ın genel başkan adaylığı için
hazırlanan önergeye 40 dolayında il başkanının
imza attığı bildirildi.
Sosyal demokratlar lıala örgütlü değil
Av.YAŞAR AR.4S(SHP Ba-
ukesir İl Başkanı): Kurulacak
olan bir partide örgütlenme hcr
zaman tabana ve halka dayalı
olmalıdır. Örgüt gücünü halk-
tan alıyorsa, demokratik kitle
örgütü ile birlikte çalışıyorsa, o
zaman o örgüt başanh olur.
Ancak DSP gibi bir iki kişinin
hâkimiyetindeyöneulen birpar-
tide başanh olmak alaydan öte-
yegeçemez.
Şu anda kurulacak olan
CHP'de durum bundan
farksızdır. CHP halkla birhkte.
yasal çevçevede kanunlan Mec-
lis'ten geçirmeye çalışan bir
parti olmahdır.
ORHAN ÇAKIR (SHPli
Muğla Beıediye Başkanı): Sos-
yal demokratlar hâlâ tabandan
tavana örgütlenemedi. Bu ör-
gütlenme gerçekleştirilmeli.
Sendikalarla, sivil toplum ör-
gütleriyle olan kopukluk gide-
rilmeli. Toplumun, emekçi ke-
simlerin katılımı sağlanmalı.
Birleşme CHP'de gerçekleş-
meli. CHP. bizim baba ocağı-
rmz. Ancak bu birleşme koalis-
yon hükümetine zarar verme-
den gerçekleştirilmeli. Mevcut
sosyal demokrat pârtilerin
programlan bir araya getirile-
rek çağdaş yeni bir program
hazırlanmalı.
AHMET KÖSTEM (DSP
Muğla İl Başkanı): Tabandan
kopuk bir örgütlenme olmama-
lı. Tabanın sesine kulak veril-
meli. Demokratik bir yapılan-
ma gerçekleştirilmeli. Birleşme
mutlaka CHP'de olmalı. Sosyal
demokratlann bütünlüğünü
CHP sağlayabilir. Demokratik
sol bir program yapılmalı.
ESAT BEYLERCE (SHP
L'şak İl Başkanı): Nasıl bir ör-
güt? Örgütün sağhklı olmasını
sağlayıcı en önemli etken ve yol
sağhklı üye kaydından geçmek-
tedir. Bunu sağlayabildiği tak-
dirde meydana gelecek örgütler
sağlıklı. üretken olmak duru-
munda olacakür. Yapılanma
arzu edilen düzeye ulaşacakur.
Sağhklı program, sağlıkh üye,
öne çıkartılmış örgüt anlayışı
baz alınmalıdır.
Devlet kurmuş, sağlam ve
sağlıklı ilkeleri olan, devrimltri
gerçekleştirmiş Atatürk ve İnö-
nü'nün kurduğu ve 12 Eylül
1980'e kadar demokrasimize.
ülkemize büyük kazandınmlan
olan. sosyal demokrasimize, ül-
kemize büyük kazandınmlan
olan, sosyal demokratlan bir-
leştırmede bugün gerek SHP'de
gerek DSP'de gerekse de deği-
şik yerlerde yer alan insanlan
bir araya getirmede, demokra-
simiz, ülkemiz adına büyük ya-
rarlar sağlayacağı inancında-
yım.
' Av. BEKİR SITKI GÜN
(DSP Lşak İl Başkanı): Yapı-
lanma, gerçekçi, üîke şartlanna
uygun, uygulanabilir ve inandı-
ncı olmalıdır. Örgütlenme açık
ohnalı, kaynağın nasıl ve nere-
lerden oluşturulacağjnı, nasıl
değerlendirileceğini açıkca ve
genel ekonomi prensiplerine
uygun olarak göstermelidir.
Aynca üretken emeğe, hak etti-
ği değeri de vermelidir.
Her fert ve kesimin ürettiği
kadar tüketme hakkı olacağı
vurgulanıp ülkede süratli bir
üretim seferberliğini başlatacak
somut ekonomik hedefleri gös-
terip. sosyal alanda bu seferber-
liğin moral ve coşkusunun lo-
komatifliğini yapabilmeli.
Önce insan diyebilmeli.
SHPlideri Inönü:
CHP'yiselaııılıyOITIZ
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - SHP Genel Başkanı,
Erdal İnönü, "Biz kendimizi,
CHP'nin ilkelerini, CHFnin
adı anılmadığı zaman da Tür-
kiye'de yaşatmış, geliştirmiş,
günün ihüyaçlanna uydurmuş
insanlar olarak görüyoruz.
Şimdi CHP admın ortaya
çıkmasını da bu açıdan se-
lamlıyoruz. CHP kurultayına
başanlar diliyorum" dedi.
İnönü, gazetecilerin "CHP
kurultayına katılacak
mısınız?" sorusuna "Konuk
olarak çağnldım. Tabii, konuk
olarak bulunmam o kadar
önemli değil, ama yann (bu-
gün) sabah karar vereceğim"
yanıtını verdi. fnönü, "ka-
tılması durumunda konuşma
yapıp yapmayacağı" soruldu-
ğunda da, "Bunlar benim ira-
deme bağh şeyler değil, ben
kurultayın konuğuyum. Ku-
rultay iradesidir önemli olan.
bu konulan bizim burada ko-
nuşmamız da doğru değildir
ashnda" dedi. İnönü sözlerini
şöyle sürdürdü:
"Daha fazla bir şey söyle-
mem doğru olmaz, görüşle-
rimiri hep belirttik. CHP'nin
Türkiye'de siyasal haraketin.
demokrasinin, çağdaşlaşma-
nm, geh'şmenin geçmişte en
büyük temsilcisi olan bir parti
olduğunu hepimiz biliyoruz ve
demokrasinin Türkiye'de hiç-
bir kesintiye uğramadan de-
vam edeoeği anlayışını bütün
dünyaya duyurmak için
CHP'nin yeniden büyük bir
parti olarak ortaya çıkması-
nda da, elbet büyük yarar gö-
rüyoruz. Bir süreklilik, bir sü-
rekli gelişme, demokraside
halka hizmetin önemli bir ko-
şuludur. Siyasette boşluk Oı-
maz, yasaklarla engellenmek
istcndiği zaman, halkın iradesi
başka türlü kendini gösterir"
Ercan Karakaş:
Yasa darbeciye verilen ders oldu
12 Eylül darbecilerinin hu-
kuk ve demokrasi dışı bir ka-
rarla kapattıklan siyasi parti-
ler tekrar açılabilecek. Buna
olanak veren yasa SHP'nin
öncülüğü ile TBMM'den geçü
ve yürürlüğe girdi. Bu yasa
darbecilere verilen bir ders
oldu. Siyasi yaşamı doğalhğı-
ndan koparmanın ola-
naksızhğı da anlaşıldı.
Yasa yürürlüğe girdikten
sonra en cok tartışılan konu
ise CHP kurultayı ve buna
bağh olarak sosyal demokrat-
lann birliği konusu oldu.
Bir grup sosyal demokrat,
CHP'nin açılacak olmasını
birleşme ve bütünleşme yolun-
da bir fırsat olarak değerlendi-
rip ona göre davranırken, bir
grup da bunu solda bir üçüncü
parti yaratmanın araa olarak
gördü. Solda yenileşme ve de-
ğişim süreklidir. Dünyanın ve
toplumlann hızlı değişimi. in-
sanlann ihtiyaçlannı. taleple-
rini ve özlemlerini de değişüri-
yor. Siyasi partiler bu duruma
ayak uydurabildikleri sürece
var olabilmekte ve halkın gü-
venini kazanabilmektedirler.
Sosyal demokratlann bugün
yapması gereken şey solda
Karakaş
üçüncü bir parti oluşturmak
değil, hareketin eksikliklerini
giderecek çalışmalar yap-
maktır. Ülkemizde sosyal de-
mokrat ideoloji net olarak orta-
ya konulabilmiş midir? Halkın
ihüyaçlanna tam olarak yanıt
veren bir programa ulaşılmış
mıdır? Bugünkü üyelik an-
layışı, örgüt yapısı ve çalışma
tarzı sosyal demokrat anlayışa
uygun mudur? Bütünleşmenin,
bu sorulara verilecek yanıtlar
çerçevesinde gerçekleştirilmesi
daha sağlıklı olacakür. SHP bu
sorulan kendisine yöneltmek-
ten çekinmedi. Yenilenme ihti-
yacını gördü ve tüzük program
kurltayı hazırlıklannı başlattı.
Yenileşmenin araa olan prog-
ram ve tüzük değişiklikleri şim-
di örgütlerde ve tabanda
tartışılıyor. Tartışma, önerisi
olan, fıkri olan herkese açık yü-
rütülüyor.Tabanın ve halkın is-
temi solda birliktir. Bu konuda
sosyal demokratlara büyük so-
rumluluk düşmektedir. Bu so-
rumluluğun bilinciyle hareket
edilmelidir. Solda üçüncü bir
parti yaraimanın daha çok bö-
lünme anlamına geldiği görül-
melidir. CHP kurultayına bü-
tünleşme ve yenileşme düşünce-
sinin hakim olacağını umuyo-
ruz. 9 eylülden sonra işbaşına
gelecek yönetimin SHP ile ve
birlik yanlısı DSP'lilerle bir ara-
ya gelerek bütünleşme sürecini
başlatmasını bekliyoruz. Bü-
tünleşme sürecinde; mutlaka 12
Eylül'ün henüz kalkmamış
olan yasaklanndan dolayı par-
tilere üye olmayan toplum ke-
simleri de dikkate alınmalıdır.
Anayasanın ve başta Siyasi
Partiler Yasası'nın değişmesiy-
ie sosyal demokrat hareket hem
doğal tabanına kavuşacak hem
de örgüllenmesini daha sağlıkh
hale getirecektir.
POLİTİKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
NtePhaba Gökyüzür
Gün Ağanyor..
Türkiye'de sosyal demokratlar salt CHP, SHP ve DSP'de
mi toplanmışlardır? Sosyal demokrat olmanın yolu salt bu
partilere üye olmaktan mı geçiyor?
Bugün Ankara'da CHP'nin son kı ırultay delegeleri topla-
nacak. Delegeler hem genel başkan seçecek hem genel
yönetim kurulu üyelerini. 12 yıl önceki delegeler -çoğunlu-
ğu SHP'de- konuşmadan, tartışmadan 2000'li yılların siya-
sal oluşumunda söz sahibi olacak.
Acaba CHP bu dar ve bağnaz tutumun içinde nereye dek
gidecek? CHP çağdaş parti modelini bu kadrolarıyla yaşa-
ma geçirebilecek mi?
SHP izmir il Başkanı Av. Turan Karataş yaptığı açık-
lamada, "Yeni programda, yeni örgütlenme yapısında bir-
leşelim" diyor Bu arayışları ve incelemeleri yapmadan
birleşme çağrılarının ciddi olmayacağını, olsa bile işe ya-
ramayacağını öne sürüyor.
Karataş, aynca şu soruyu yöneltiyor:
"Şikayet edilen SHP'nin niye yapısı, örgütsel işleyişi?
Bu, CHP döneminde tam anlamıyla sorunsuz muydu? Bir-
çok sorun, CHP'den devir alındı mı, alınmadı mı?"
CHP kapatılalı 12 yıl oldu. Türkiye'de 12 yıl önceki si-
yasal partiler, 12 yıl sonraki siyasal pârtilerin örgütlenme
biçimini ele alırsak, Turan Karataş hem haklı hem de
haksız.
Nedenine gelince... Türkiye 12 Eylül 1980 sonrası büyük
değişikliğe uğradı. Siyasal pârtilerin ve özellikle sosyal
demokratlann can damarı olan sendikalar ve demokratik
kitle örgütleriyle ilişkileri yasaklandı. Halkçı Parti ve SO-
DEP12 Eylülün koşulları içinde kuruldu. Daha sonraki bir-
leşme yine o koşullar içinde gerçekleşti.
CHP'nin örgütlenme biçimiyle SHP'nin örgütlenmesi,
üye yapısı elbet birbirinden tarklıdır. Ama birbirine benze-
yen öğeler, CHP'den SHP'ye taşınmıştır. örneğin hizipçilik
ve dar kadroculuk CHP geleneğinden SHP'ye ak-
tarılmıştır.
Şimdi herkes SHP'den şikayet ediyor. SHP'nin bugünkü
kadrolarının CHP'nin temel ilkelerini çiğnediğini, çokfarklı
görüşler taşıdığını söylüyor. Bu farklı görüşlerin SHP'yi
eriyip bitirdiği öne sürülüyor.
Başta söyledik. Türkiye bugün farklı bir noktada. Ör-
neğin 12 yıl önce Kürt sorunu böyle bir boyutta değildi.
Bırakın onu, "BenKürtüm"diyençıksasuçöğesi sayılırdı.
Bugün ise Kürtlerin kültürel kimliklerinin verilmesi, özgür-
lüklerini sınırsız olarak kullanmaları konuşuluyor, tartışılı-
yor ve yazılıyor...
Elbet SHP, CHP'den çok farklı. Üye yapısı da 12 yıl önce-
ye göre değişik. Bu, sosyal bir olay. Görmezlikten gelmek
olmaz.
SHP, CHP'ye katılsa, genel başkanlığa şu ya da bu kişi
seçilse sosyal değişimi gözardı mı edecek?
Hayır, etmeyecek, edemeyecek...
• • •
İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Yüksel Çakmur,
son anda adaylıktan çekildi. önceki gün yaptığı açıklama
ise ilginçti.
Şöyle diyordu.
"Bugün sosyal demokratlar arasında kimlik bunalımı,
kimlik arayışları, yeni ilkeler arayışı tartışılmaktadır. Bu
yapay bir görünüm oluşturmakta ve zaman zaman yüzey-
sel tartışmalara yol açmaktadır..."
Kimlik bunalımı ve kimlik arayışının temelinde yatan
gerçek, CHP'de kimi kafaların ANAP mantığmı içine sindir-
mesinden kaynaklanmaktadır. Düşünce biçimi ve dünya-
ya bakışı, "Sosyalizm oldu, yaşasın liberalizm " sloganıyla
bütünleşmektedir.
CHP'nin altı oku üzerine yapılan tartışmalar ise havanda
su dövmektir. Demokrasi ve insan hakları Türkiye'de dün
olduğu gibi bugün de gözardı edilmektedir. CHP, bu ilkeler
doğrultusunda adım atmak zorundadır.
CHP kurultayı bugün toplanıyor. Kürsüye hepimizin
tanıdığı yüzler çıkacak ve konuşacaklar. Kimileri dele-
geleri coşturacak, kimileri ise 'ofbe' dedirtecek. Sonuçta,
oylama yapılacak, kimileri seçilecek, kimileri ise kaybede-
cek...
Politika sorumluluk, ciddiyet, beceri, akıl isteyen bir bi-
lim dalıdır. Politikada hiçbir zaman duygusallık aklın yerini
almaz. Ama bizde bunun tam tersi olur.
Demokrat olmanın özü, emek-sermaye çelişkisini gör-
me bilincinde yatar. Ne yazık ki Türkiye'de bu görülmez.
Tüm kavga kişisel çıkarlara dönüşür. Böylece, emekçi
kendini kollayacak, koruyacak sol partiyi arayacağına,
sağ bir partinin yanında yer alır. Burada asıl sorumlu
emekçi değil, sol kulvarda yer alan politikacılardır.
Türkiye'de sosyal demokrasiye gönül verenlerin gözü
ve kulağı CHP kurultayına çevrildi...
Soruyorlar:
"Acaba ne olacak?"
Biz yanıt verelim:
"Bir şey olacağı yok. Sonucu hep birlikte göreceğiz..."
Bu oyun hep böyle sürer mi?
Eğer, "Nasıl bir CHP" sorusuna verilecek yanıt tepeden
aşağıya doğru "toplumun istediği biçimde" bütünleşirse
oyunsonaerer...
CHP bir umut, bir ışık olur. Toplumu kucaklar. Sorumlu-
luk, özverı ve akıl CHP'yi büyütür, bütünleştirir. Karanlı-
ktan aydınlığa çıkılır.
Ne demiş şair:
"Merhaba gökyüzü, gün ağanyor..."
Tolga Yarman:
SHP ilerici dinaıııiği gerçekleştiremedi
Ülkemizde, "benzersiz" de-
nilebilecek, "insan hareketle-
ri" yaşaruyor. Nüfus patla-
ması. buna da bağh göç patla-
masının sonucu bu. Ülkemiz-
deki insan hareketleri, nispe-
ten durmuş, oturmuş kesimle-
rin üzerine kurulu olan -kestir-
meden ifade edersek- "sağ par-
tileri" değil de; esas olarak "sol
partileri". özellikle SHP'yi et-
kiliyor.Bu konuda, korkanm,
çok fazla düşünmüyoruz.
Büyük kentlere önden gelen
Doğulularla sonralan gelen
Doğulular da, ilginç biçimde,
SHP örgütlerinde aynşıyorlar.
Bu İstanbul'un öteki ilçelerin-
de göç akınına uğrayan tüm
kentlerimizde, özellikle ül- °'
an
-
Yarman
partinin tarihten kökler
üü k
p
kemizin kıyı şeridindeki illeri- alarak üstüne oturması gereken
mizde hep aynı, SHP örgütle- '
k l
temel kesımm. nufus ve göç
rinde, benim "ilerici-yerleşik- patlaması sonucu, kendı ara-
dinamikler" dediğim. kenth- lannda kıyasıya yenışmeye tu-
leşmede "kıdemlilik" edinmiş tuşmasıydı. SHP'nin içinde, kı-
ilerici unsurlarla, kentlerimiz- sa», ılencı-yerleşık-dınamık-
k l l d k ldetutunmayauğraşanve"ileri- terle, ılencı-gocer-dmamıkler
ci-göçer-dinamikler" olarak bırbırlennı yazık kı yok etmece-
adlandırdığım, özgürleşmek,
s m
e kavga ettılcr. Toplumsal-
üretici olmak, yaşamı yakala- ılencı-dınamığin tılsımlı
mak isteyen, ilerici unsurlar, kıvamını 1970 lerde CHP. "or-
çoğunlukta aynşıyor ve çaüşı- &
nm s o l u
" hareketıyle yaka-
yorlar. SHP üç kurultay üsl lamıştı. Hareketin "motoru",
üste.taaburalardankaynakla- sendıkal omuzdaşlıklardan
nan sanalar yaşadı. Gerçckte aynca yararlanan, kentlerdeki
ilerici-yerleşik-dinamiklerle o
sıralarda kentsel etkinükleri be-
lirginleşmiş Karadenizli, ilerici-
göçerler, keza biraz biraz, bü-
yük kentlerimize göç etmiş Do-
ğulu-ilerici-göçerlerdi.
SHP. böylesi tılsımlı, aynı za-
manda kalıcı bir "ilerici dina-
miğin" mimarhğmı -tüm çaba
ve başanlara dönük saygıyla
ifade ediyorum- özlenen boyut-
ta gerçekleştiremedi. Üstüne
oturması gereken, "sosyal ze-
minin", kendi öz unsurlannın
catışmasıyla hırpalanmasırun
önüne geçemedi. SHP'nin ileri-
ci-yerleşik-dinamikleri şimdi
çoğunlukla CHP'ye gecmeye
hazırlanıyoriar.
İlerici-göçer-dinamikleri dı-
şarlayan hiçbir hareket "ilerici"
olamaz. Ilerici-yerleşik-dina-
miklik, bilinçli. ilkeli omuzdaş-
lıklar geliştiremeyen hiçbir gö-
çer dinamik de, yerleşik baskı,
zulüm ve adaletsizliğe karşı ba-
şanh mücadele veremez.Bu
denklemleri tüm çağdaş-top-
lumcu-demokrat kişi ve ku-
ruluşlann idrak eünesi bir kacı-
Bölünmemiz, üstümüzdeki
dış tehdit ve olumsuzluklan az-
dınyor, olan yazık ki budur.