Katalog

21 EYLÜL1992PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER Gali: 400 tane devlet olabilir • NEW YORK (AA) - BM Genel Sekreteri Butros Gali, azınlıklann haklannın korunmamasi durumunda dünyanın yaklaşık 400 devlete bölünebileceği uyarısında bulundu. Gali, Reuter'e verdiği demecte, "Gelecek on yıl için dUnyamn önündeki en büyük tehlike, ülkelerin daha fazla bölünmesidir" dedi. "Yüzyıün sonuna doğru dünyada 100-200 değü, 400 devlet olabilir" diyen Butros Gali, azınlıklann haklannın korunmasının bu konuya çözüm getirebileceğini söyledi. Irak: 3 İsveçliye 7 yıl hapis • STOCKHOLM (AA) - Irak'a izinsiz giriş yaptıklan iddiasıyla yargılanan üç tsveçli, 7 yıl hapse mahkûm edildi. Ericsson telefon şirketi mühendislerinden Leif Westberg, Christer Stromgren ve Stefan VVihlborg, Kuveyt'te telefon şebekesi kurulmasıyla ilgili projede görcv yapıyorlardı. Üç mühendis, 3 eylülde Irak'a giriş yaptıktan hemen sonra tutuklanmışlardı. lsveç hükümeti tarafından yapılan açıklamada, Kuveyt'in kuzeyinde mobil telefon hattı için çalışmalannı sürdüren mühendislerin, araba ile istasyonlar arasında gidip gelirken yollannı kaybederek yanlışhkla Irak sınırını geçtikleri bildirilmişti. Erbil toplantısı eptelendi •ŞAKLAVA (AA)-Bütün Irak muhaiefeünin katılımıyla dün Erbil'de yapılacagı açıklanan toplanünın "birkaçgûn" ertelendiği bıldırildi. Celal Talabani'nin partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB)yetkililerinden öğreruldiğıne göre toplantı, bütün muhalefet örgütlerinin temsilcilerine katılma olanağı sağlamak amacıyla ertelendi. Erbil'de yapılacak toplanü, bütün muhalefet örgütlerini Irak'ta biraraya getiren ilk toplantı olacak. Azeri birliklerinin Hankenti'nin 10 kilometre yakınlanna geldiği bildirildi Azeriler HaııkeııtTııe dayandış Haberier Servisi - Azerbaycan milli ordusunun Dağlık Karabağ'da Er- menilere karşı giriştiği saldın sürüyor. Azerbaycan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Büyük bir saldın başlatan Azen birliklerinin Dağlık Ka- rabağ'm başkenti Hankenti'nin (Stepa- nakert) 10 km yakınına kadar ilcrledik- leri" bildirildi. AFP'ye göre savunma bakanlığının açıklamasında cuma günü başlatılan saldın sırasında Karabağ'ın güneyinde Şuşa yakınlannda 20'ye yakın köyün ele geçirildiği, Azeri kuvvetlerinin Şuşa'ya 7 km yaklaştıklan bildirildi. Sa- vunma bakanhğı, son kazanımlarla, Azeri birliklennin, Karabağ'la Erme- nistan'ı bağlayan Laçin koridorunu kesme olanağına kavuştuğunu bildirdi. Savunma Bakanlığf ndan bir yetkili de Ermeni birliklerine Şuşa'yı boşalt- malan için iki gün süre tanındığını söy- ledı. Ermeniler yalanladı Dağlık Karabağ'ın yasadışı parla- mentosunun sözcüsü Levon Melihna- AZERBAYCAN • A7erhavcan SflVlinma Azeri-Ermeni çaüşmalanyoğunlaşır- r , , - y L d " ^ , k e n Gürcıstan Cumhuriyeti'nde Ab- zaryan. Azen bırlıklennın Hankentı ve Şuşa'ya doğru ilerlediklen yolundaki haberleri yalanladı. Melihnazaryan yaptığı açıklamada, "durumun istikrar- lı olduğunu" ileri sürdü. Ermenıstan'ın başkenti Erivan'da Enformasyon Merkezi'nden yapılan açıklamada ise Azerilerin son iki gün içinde 200 asker ve 2 tank kaybettikleri Bakanhğı tarafından yapılan açıklamada, cuma günü başlatılan büyük saldınnın devam ettiği, Azeri birliklerinin Şuşa'nın 7 kilometre yakınlanna geldiği, 20'ye yakın köyün ele geçirildiği bildirildi. öne sürüldü. Ermeniler, mayıs ayında gerçekleştir- dikleri saldında. Şuşa ve Laçin korido- runu ele geçirmişlerdi. AFP, Ermeni topçusunun Azeri sal- dınsına misilleme olarak Ağdam'daki Azeri karargahını bombaladığını bildir- di. hazlarla Gürcüler arasındaki çatışmalar devam ediyor. Abhazya'da dün bir oto- büsü pusuya düşüren Abhazlar, 7 Gür- cü askenni öldürdüler. Abhazya'daki kaynaklar. pusuda 14 Gürcünün de ya- ralandığını .bildirdıler. Gürcistan'ın Moskova Elçiliği'nde yapılan açıklama- da ise 29 kışınin yaşamını yitirdiği bildi- rildi. Karabağ-AGİK Bu arada Avrupa Güvenlik ve İşbirlı- ği Konferansı (AGİK.) Kıdemli Me- murlar Komitesi, Dağlık Karabağ konusunda Minsk'te yapılacak konfe- ransa hanrlık amacıyla yapılan görüş- melerdekı başansızlıktan ciddi birendi- şe duvduğunu bildirdi. Kıdemli Memurlar Komitesi'nin üç gün süren toplantısından sonra yayım- lanan bildıride hazırlık amacıyla Roma'da yürütülen görüşmelerde cık- maza ginldiği ıfade edildi. BOSNA-HERSEK Sırplardan napalmterörüDış Haberier Servisi - Saray- bosna radyosu. Sırplann önce- ki gün başkentın 150 km kuzey- doğusundaki Brcko'ya düzen- ledikleri hava saldınsında kente napalm bombası atuklannı ve saldında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 42 kişinin öldüğü- nü duyurdu. Başkent Saraybosna'nın da gece boyunca Sırplarca topçu ateşine tutulduğu ve ısabet alan parlamento binasında yangın çıktığı gelen haberier arasında. AFP'nin Saraybosna radyor su ve Hırvat haber ajansı Hina'- ya dayanarak verdiği haberde. Sırp hava kuvetlerine bağlı dan kendilerinin sorumlu ol- madığını, saldınnın Hırvatlarca düzenlenmiş olabileceğıni öne sürdüler. Bosna-Hersek'teki bir Sırp yetkilinin, Sırplann ellerinde MIG-21 uçaklann bulunmadı- ğını, olsa bile kendi denetimlen altıdaki bir kente saldırmaya- caklanru söylediğı bildirildi. Aynı yetkilinin Hırvatlar'ın bu tip uçaklara sahip olduğunu ve bunlan eski Doğu Almanya"- dan aldıklannı öne sürdüğü kaydedildi. Ajanslar, Bosna-Hersek ge- nelinde son 24 saattte meydana gelen saldınlarda en az 53 kışi- MIG-21 uçaklann önceki gün nin öldüğünü, 259 kişinin de ya- 40 bin nüfuslu Brcko kentine ralandığını bildirdi. sabah ve öğleden sonra üç kez Saraybosna radyosu, ülkenin napalm bombası attıklan bildi- güneyindeki Mostar kentinde rildi. Radyo, Hırvatistan sını- şiddetli çaüşmalann olduğunu nndaki saldında ilk belırleme- ve Sırp tanklannın kente doğru lere göre 42 kişinin öldüğünü ilerlediğini duyurdu. Mostar'da belirtti. önceki günkü Sırp saldırsında AFP'ye göre Sırplar Brcko'- bir Alman gazetecinin öldüğü ya düzenlenen hava saldınsın- bildirildi. Saraybosna'da aylardır silah sesleriyle yatıp kalkan ve top ateşi içinde yaşayan çocuklar, sonun- da oyuncak bile olsa silahlanna sarüıp 'savaşcılık' oynamaya başladılar. POLİTİKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Panorama A K K R E D 1 t h d i Krot MikUrı (MttyonTL) 3 10 15 20 30 Aylık Taksit Tutan 3Ay Vaddi 1.147.648. 3.825.494, 5.738241, 7.650.988, 11476.482, 6Ay Vadeli 633.571, 2.111.903, 3167.854, 4.223.805, 6335.708, 9Ay Vadeli 464.680.- 1.548.931- 1323399, 3.097.865- 4A46.797.- 12 A? VıdeU 382.045.- 1J73.485- 1.910227.- 2.546.970.- 3.820.455.- Kndi Mikun (HÜyooTL) 20 75 150 200 250 Ayhk Taksit Tutan 3Ay Vaddi 7.573.738.- 28.401.519.- 56J03.038.- 75.737384.- 94İ71.729.- 6Ay Vadeti 4.151.975.- 15.569.906. 31.139.811 41.519.749.- 51.899.686. 12 Ay Vadeti 1471608.- 9.271278.- 18.544.557- 24.726.075- 30.907.594. 18 Ay V.ddi 1.939.734.- 7J74.004-- 14.548.008. 19.397344. 24.245.681. 24 Ay Vaddi 1.691063- 6345237.- 11690.474. 16.920.631 21.150.789, Otomobilin yanı stra minibüs ve kamyonet için de Taftt fredisı altnabiUr. Kredi Mikun (UilyonTL) 20 75 150 250 300 Aybk Taksit Tutan 3Ay Vadeb 7.447.613- 27.928.550, 55.857101, 93.095 168, 111714201, 9Ay Vadeii 1908.534- 10.907.001- 21.814004.- 36356^74, 43628.009.- 12 Av Vadeli 1351953- 8Jİ23r575.- 17.647.151.- 29.411.918, 35294301- 24 Ay VadeU 1556.956- 5J38.584, 11.677169, 19.461 948, 23.354337, 36 Ay VadeU 1327379- 4.977.670, 9.955.340, 16.592233 19.910.679. Şahıı firaıalairı da tfin Akkredi çefitleriııden yararlanabilır. I h t i y a ç l a r ı n ı z ı n p e ş i n d e k o ş m a y ı n Akbank'tan Akkredi alın Ev ya da araba sahibi olmak, buzdolabı ya da bulaşık makinesi almak hiç de zor değil... Çünkü Akkredi var Akkredi, uygun faiz ve ödeme koşullanyla Akbank şubelerinde... Tabloyu inceleyin... Akbank'a gelin, Akkredi alın! Akkredi avantajıyla hayatınızı yaşayın. Ne kadar Akkredi? Konut için300 milyon 7Z'na kadar. Taşıt için 250 milyon TZ'na kadar. Diğer tüm ihtiyaçlarınız için 30 milyon 7Z'na kadar Akkredi kullanabilirsiniz Yöresel sorunların ayrtntılannda boğulmadan arada bir olaylara kuşbakışı bakmak yararlı olabilir. Soğuk savaş döneminde, dünyanın Ortadoğu ya da Asya gibi bunalım bölgelerine Avrupa'dan baktlırdı. Günü- müzde ise Avrupa bunalım bölgeleri arasında yer alıyor. Yugoslavya'daki kanlı savaş aslında yaşlı kıtadaki diğer iç karartıcı eğilimlerin geri planda kalmasına neden oldu. Yugoslavya'nın parçalanmasının, Çekoslovakya'nın da bölünmesinin ardından, Belçika'da Flamanlarla Fransız- ca konuşan Valonlar arasındaki ilişkiler gergınleşmeye başladı. Dış basında Flamanlar arasında ayrılıkçı eğilimle- rin giderek güçlendiğine ilişkin haberier çıkıyor. Macaristan'da, milliyetçiliği bayrak yapan sağcı akımlar güçleniyor. Koalisyoridaki Demokratik Forum Partisi'nin sağ kanadı, Macaristan'ın sınırlarının Romanya ve Sırbis- tan'da yaşayan Macar azınlıklara güvenlik sağlayacak bi- çimde yeniden düzenlenmesini istiyor. Sırbistan'ın Voyvo- dina bölgesinde 60t) bin, Romanya^nın Transilvanya böl- gesindede 1.5 milyona yakın Macar yaşıyor Transilvanya yüzünden Macaristan-Romanya arasındaki gerginlik ye- niden tırmamyor. Ayrıca Çeklerden ayrılan Slovakya'daki Macar azınlığının da Vladimir Meciar yönetiminin milliyet- çi ve baskıcı politikasına karşı tepkisi artıyor. Tabii bu ge- lişmeye koşut olarak Macaristan-Slovakya ilişkileri ger- ginleşiyor. Almanya'da Neo-Nazi saldırıları ile "Almanya Alman- larındır" sloganlarının, sadece ekonomik koşulların ve iş- sizliğin doğurduğu geçici bir olgu olmadığı konusunda bir- çok Avrupalı yorumcu görüş birliği içinde. Sorunun çok daha ciddi olduğu, kökenlerinin Almanya'nın tarihinde, milliyetçilik geleneğinde aranması gerektiği belirtiliyor. Neo-Nazilerin eylemlerinin halk arasında giderek destek bulması Alman milliyetçiliğinin hortladığına ya da hortla- mak üzere olduğuna ilişkin savlara güç kazarvdırıyor. Körfez'de Irak üçe bölünmüş durumda. Kuzeyde Türki- ye'deki Çekiç Güç'ün kanatları altında fiili bir Kürt devleti var. Güneyde "uçuşa yasak bölge" uygulamasının uzun süre devam etmesi, Şiilerin de kuzeydeki gibi özerk bir yönetim kurmalarına yol açacak. Bu durumdan da en fazla ıran yararlanacak. Körfez şeyhlikleri tam bir ikilemde. Bir yandan Saddam Hüseyin'in devrilmesini istiyor, öte yan- dan Irak güçten düştükçe, iran'ın etkinliğinin artmasını korku içinde izliyorlar. Nitekim Tahran, Hürmüz Boğazı'n daki üç ada üzerindeki hak iddialarını tekrarlamaya başla- dı Iran aynı zamanda hızla silahlanıyor. Kafkasyadaki kaynaşma, gazete sayfalarından eksik olmuyor. Azeri-Ermeni çatışmaları yoğunlaşırken, Gürcis- tan'da Abhazya ve Güney Osetya'da kan akmaya devam ediyor. Orta Asya yakında ciddi çalkantılara gebe görünüyor. Tacikistan'da Islamcılar, diğer muhalefet gruplarını temiz- leyip iktidara tek başına gelebilirlerse, köktenci Islam akımı, başta Özbekistan olmak üzere, bölgedeki Türk cumhuriyetlerinde etkinlik kazanmaya çabalayacak. Mü- cahitlerin Afganistan'ı yörede köktenci Islamın kalesi ola- rak ortaya çıkmış durumda. Ne ilginçtir ki bu radikal islamcı kaleyi yaratan da komünist Sovyetler Birliği ol- muştur. Kapitalist ABD'nin, komünist Küba'yı yaratbğı gibi. Diyeceksiniz ki "bu çizdiğin karamsar tabloda, hiç ol- mazsa Uzakdoğu yer almıyor. Orası şimdilik istikrarlı." • "-"*•• • •*•'- Ne gezer. Uzakdoğu ülke- lerinin şimdiye dek en büyük korkusu, Japonya'nın silah- lanmasıydı. Günümüzde, Asya ülkelerinin uykularını kaçıran olgu Çin'in silahlan- masıdır. Çin, Rusya'dan SU- 27 ve Mig-31 uçakları gibi çok gelişmiş silahlar alırken de- niz kuvvetlerini de hızla mo- dernleştiriyor. Bu olgu da başta Tayvan ve Vietnam ol- mak üzere, Malezya, Tay- land, Singapur gibi ülkelerin huzurunu kaçırıyor. Tayvan, ABD'den 150 F-16 uçağı ala- cak. Tayland'la Singapur'un da F-16 jetleri almayı tasar- ladıkları bildiriliyor. Tayvan, F-16'ların yanı sıra Fransa'- dan da Mirage uçakları al- mak için girişimde bulunu- yor. Gelişmiş silah peşinde olan diğer bir ülke de Malez- ya. Böylece Asya'da, Ortado- ğu'yu aratmayan birsilahlan- ma yarışı başlamış durumda. Bu gelişmelere nükleer silah çalışmalannı sürdüren Ku- zey Kore'yi ve Çinle Vietnam arasında son zamanlarda tekrar alevlenen Spratlay adaları anlaşmazlığını da ek- lemek gerekiyor. "Yeni dünya düzeninin" kuşbakışı görünümü böyle. Fransa'da yapılan Maast- richt referandumunun sonuç- larını bu tablonun çerçevesi içinde hep birlikte değerlen- direceğiz. ORTADOĞU Israil barış için iyimser AKBAIMK ''Güvcnini/.ın l'.seri" KÜDÜS(AA)-lsrail televiz- yonunun, hükümetin üst dü- zeydeki yetkililerine dayanarak bildirdiğine göre, Suriye'nin Golan Tepeleri'nin bütünüyle iadesi sorunu nedeniyle çekilme tehdidi dışında banş çalışma- lannı tehdit eden bir engel şim- dilik bulunmuyor. Suriye heyeti başkanı Mu- vaffık El Allaf, perşembe günü aldığı kararh tavırla, tsrail, iş- gal altında tuttuğu kendilerine ait Golan Tepeleri'nden tü- müyle çekileceğini ilan etmedigi takdirde, ülkesinın müzakerele- ri terk edeceğini bildirmişti. Is- rail Dışişleri Bakanı Şimon Pe- res de bunun üzerine iki gün önce yaptığı açıklamada, bütü- nüyle çekilmenin 'hiçbir za- man' söz konusu olmayacağw», Suriye ile ülkesi arasında 'kesin banş kurulması belirginlik ka- zanmadan" Golan Tepeleri'n den çekilmenin tartışmaya açı- lamayacagını kaydetmişti.