Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
15EYLÖL1992SAU CUMHURİYET SAYFA
DIŞHABERLER
Alia'yasıkı
koruma
•TİRAN(AA)-
Arnavutlukun eski devlet
başkanı Ramiz Alia (67)çok
sıkı güvenlik tedbirleri
' ahında evinde göz hapsinde
tutulmaya devam ediliyor.
Alia'nın oturduğu evin
etrafında çok sayıda güvenlik
görevlisınin yanı sıra bir de
zırhlı araç dıkkat çekiyor.
Alia'nın ne zaman
tutuklanacağı konusunda
henüz bir karar alınmadı.
Tiran mahkemesı cumartesi
günü "devlet mülkünezarar
vermek" suçlamasıyla eski
Devlet Başkanı Alia
hakkında soruşturma
açılmasına karar vermişti.
Dalay Lama
Rusya'da
• MOSKOVA(AA)-
Tibet'ın sürgündeki dini
lideri Dalay Lama,
Rusya'nın Budızmi
benimsemiş kuzeydoğu
bölgelerinde inceîemeler
yapmak üzere Moskova'ya
gitti. Dalay Lama, ılk olarak
Rusya Federasyonu'nabağlı
Kalmuk Cumhunyetine
gidecek. Dalay Lama
Moskova'ya vanşında
gazetecılere. Rushalkının
içinde bulunduğu zor
ekonomik koşullar
karşısında vakur ve akıkn
karakterini koruması
dileğinde bulundu.
Dolunay
festivali
•SEU L(AA)-Güney
Kore'nin en büyük festivali
olan Dolunay Festivali
süresince meydana gelen
trafık kazalannda toplam
194 kişinin öldüğü bildirildi.
Polis yetkilileri, 5 gûn süren
festival sırasında toplam 3
bin 823 trafık kazasının
meydana geldiğini ve bu
kazalarda 4 bin 782 kişinin de
yaralandığını kaydettiler.
Güney Kore'de yaklaşık 20
milyon kişi. Dolunay
Festivali strasında ailelerini
ziyaretegidiyor. ölen
akrabalannın mezarlan
başında dua edi\orlar
Bulgar Savunma
Bakanı Tiran'da
•TİRAN (AA) - Bulgaristan
Savunma Bakanı Aleksandr
Stalinski, iki gûnlük resmi bir
ziyaret için Arnavutluk'a
gitti. tki ülke arasındaki
ilişkjlerin geliştinlmesi
çabalançerçevesinde, üst
düzey askeri bir heyetle
birlikteTirana gelen
Stalinski, önceki akşam
Arnavut meslektaşı SafTet
Culali ile görüştü.
Görüşmede Culali,
Arnavutluk'taki
demokratikleşme süreci ve
ordunun modernizasyon
çalışmalan hakkında bilgi
verdi.
KKTC'de 2 kişiye
bip araba
• LEFKOŞA (AA) - Kuzey
Kıbns Türk
Cumhuriyeti'ndeiki kişiye
yaklaşık bir araba düşüyor.
Ülkede yıl başında kayıtlı
araç sayısı 71 bin 84 iken, bu
rakam eylül ayı itibanyla 3
bin 627 artarak 73 bin 756'ya
ulaştı. Trafık Müdürlüğü
yetkililerinin verdığı bilgiye
göre son bir yıl içinde 43 bin
498 trafık suçuişlendi. 100
ceza puanını geçen 92
sürücünün ehliyeti üç ay süre
ileahndı.KKTCdel99rin
ocak-ağustos döneminde bin
345 trafık kazası meydana
gelirken bu yılm aynı
döneminde trafık kazası
sayısı bin 5 olarak belirlendi.
Türkiye-Güney
Afpika
• ANKARA (AA) -Türkiye
ik Güney Afrika arasındaki
ilk resmi temaslardün
Dışişleri Bakanlığı'nda
başladı. Türk hükümetinin
davetlisi olarak Ankara'ya
gelen Güney Afrika Dışişleri
Bakan Yardımcısı Zenier
Sıephanus Schoeman bu
sabah Dışişleri Bakanhğı
Müsteşan Ozdem Sanberk ile
görüştü. Görüşmeden sonra
heyetler arası temaslara
geyildi. Müsteşar Sanberk
görüşme sırasında konuk
rreslekıaşı ile ikilı ilışkilerin
ymı sıra, iki ülkeyi
Ilşlendiren dünya ve bölge
sıfunlannı görüşeceklerini
tdirtti.
Sırp milisler Yugoslav tanklannın desteğinde Saraybosna'ya saldırdı
Ağır sîlahlar ateş kustuDış Haberler Servisi -
Bosna-Hersek'teki Sırp milisle-
ri, ağır silahlann Birleşmiş Mıl-
letler (BM) denetımine girmesi-
ne karşın dün öğle saatlerinden
itibaren tank, top, roket ve ha-
van ateşiyle başkent Saray-
bosna'ya yoğun bir saldın baş-
lattı. Saldında Yugoslav ordu-
suna ait 100 adet yeni tankın da
yer aldığı bildirildi.
Saldınnın Sırp lider Rado-
van Karadziç'in, Bosna-Her-
sek'te askeri uçuşa kapah bölge
oluşturulması durumunda ba-
nş görüşmelerinden tümüyle
çekileceği tehdidinde bulunma-
smın ardından gerçekleşmest
dikkat çekti. Bosna-Hersek
Devlet Başkanı Alia İzzetbego-
viç de Sırplann anlaşmalara
uymadıklannı vurgulayarak
Cenevre'de yapılacak görüşme-
leri boykot edeceğıni açıkladı.
Saraybosna ateş altında
AFP'nin haberine göre, baş-
kent Saraybosna'nın güneyba-
tısındaki tepelerde mevzilenmiş
olan Sırp güçlen, TSİ 11 40ta
tank, top, roket ve havan ate-
şiyle saldınya geçti. Kentin ara-
İıİcsız patlamalaria sürekli sar-
sıldığı. Müslüman ve Hırvat
güclerinin uçaksavar ateşiyle
Şırplara karşılık verdjği bildiri-
liyor.
Bosna-Hersek başkanhk
konseyince dün sabah yayınla-
nan açıklamada, Yugoslav or-
dusuna ait 100 tankın stnın
geçerek Sırp milislerin yanında
saldınya katıldıklan belirtildi.
Başkentin dışında Gorazde.
Mostar, Jajce, Gradacac, Bo-
sanski Brod, Bihaç ve birçok
kentin yoğun Sırp saldınsı al-
tında olduğu kaydedilen açıkla-
mada, baa yerlerde saldınya
Sırp uçaklannın da katıldığı
bildirildi.
Saraybosna radyosu, baş-
kentin 300 kilometre kuzeyin-
Müsjüman genç kızın yanıbaşında patlayan havan bacaklannı kaybetmesine neden oMu.
dekı Banjaluka hava üssündekı
Sırp savaş uçaklannın dün TSİ
10.00'dan itibaren havalanma-
ya başladıklannı, çevredeki bir-
çok kentte hava saldınsı alarmı
verildiğinı duyurdu.
Bosna-Hersek Devlet Başka-
nı Alia İzzetbegoviç de dün sa-
bah Saraybosna radyosundan
yayımlanan açıklamasında.
Sırplann anlaşmalara aldırma-
dan saldınlannı sürdürdüğüne
dikkat çekerek cuma günü Ce-
nevrede yapılması planlanan
banş görüşmelerini boykot
edeceğini bildırdi.
Sırp milisieri destekleyen Yu-
goslav ordusunun ülkeye yeni
tanklar gönderdiğini ve uçakla-
nn kentleri bombaladığını kay-
deden İzzetbegoviç, "Birçok
kent yoğun saldın alünda. Ağır
hasar ve çok sayıda kayıp var.>
Bu koşullar altında Cenevre'ya
da başka herhangi bir yerde ya-
pılacak görüşmeler işİevsel ol-
mayacakür" dedi.
Bosnalı Sırplann lideri Ra-
dovan Karadziç ise önceki gece
İngjltere Başbakanı John Ma-
jor'a gönderdiği mesajda,
Bosna-Hersek'te askeri uçuşa
kapah bölge oluşturulması du-
rumunda banş görüşmelerin-
den tümüyle çekilme tehdidin-
de bulundu. Karadziç Tanjug
tarafından yayımlanan açıkla-
masında da boyle bir girişimin
••Bosna-Hersek'teki stratejik
dengeyi tümüyle bozacağını,
bunun ülkenın geleceği konu-
sunda vanlan Londra Anlaş-
ması'nın ihlali olacağını" söyle-
di.
Karadziç'in tehdidi ve İzzet-
begoviç'in boykot karanyla
cuma günü Cenevre'de başla-
yacak olan görüşmelerin çık-
maza girdiği belirtiliyor. Yu-
goslavya Konferansı'nın baş-
kanlan Cyrus Vance ve Lord
Owen geçen hafta bölgede ta-
raflarla yaptıklan temaslardan
sonra Cenevre görüşmelerini
"önemli bir aşama" olarak de-
ğerlendirmişlerdi.
Tifüskorkusu
Saraybosna'da geçen hafta
dört tifüs vakasına "ratlanma-
sından sonra doktorlar bu has-
tahğın büyük bir salgına neden
olabileceğinden endişe ediyor.
Başkenttekı askeri hastanenin
doktorlanndan Zeljko Ler,
hastahğm ekimden itibaren
kente yayılmasından korktuk-
lannı söyledi.
Maastrichtreferandumunabeşgün kala belirsizlik sürüyor
Fransalıalkıkararveremiyor
SABETAY VAROL
PARtS - Referanduma bir haftadan
az bir süre kala Maastricht Anlaşması
konusunda Fransız seçmenin eğilimin-
deki belirsizlik sürüyor. Başkan Mıtter-
rand'ın geçen hafta ansızın prostat ame-
liyau olmasının eğilimkrde değjşıklik
yaratıp yaratmayacağı merak ediliyor.
1964'te aynı ameliyatı geçiren General
De Gaulle'ün seçmen nezdinde özel
sempati topladığı hatırlatıldı.
Son yoklamalann bir bölümü, evet ve
hayırlara eşit şans tanırken diğer baa
kamuoyu araştırmalan 'kabul' oylanna
ufak bir üstünlük veriyor. Sondajlarda
yanılma payının en az yüzde 2 olduğuna
dikkat çeken uzmanlar, Maastricht An-
laşması'na hayır çıkma ihtimalinin hiç
de küçümsenmeyeceğini durmadan
vurguluyor. Geleceğe dönük endişelerin
hayırlan yükselttiği saptanıyor.
Geneleksel politikacılarla iş adamla-
nnın \e aydınlann ezici çoğunluğunun
'evet" lehine kampanya yürütmelenne
rağmen 'birlik' anlaşmasına hayır de-
meye hazırlananlann bu kadar çok sa-
yıda olması dikkat çekiyor. İngiliz ve
Danimarkalılann eskiden beri sürege-
len 'mesafeli' yaklaşıma oranla genelde
koyu bir'Avrupa' yanlısı ulus olarak bi-
linen Fransızlann ağustos ayının ortala-
nndan itibaren. Maastricht karşıtı ya da
tereddütlü bir tavır içine girmesi politi-
ka bilimi ile ilgilinenlerceçeşitlı yanıtlar-
la açıklanmay a çalışılıyor.
Tüm yoklamalar, 'hayır' demeye ha-
zırlanan kesimlerin genelde dar gelirli
nüfus olduğunu ortaya koyuyor. Ma-
astricht karşıtlannın gerçekte Cumhur-
başkanı Mitterrand'a karşı oy kullan-
maya hazırlandığı iddialan, sondaj ku-
rumlannca pek doğrulanmıyor. Fransız-
lann çoğunluğu "Mitterrand'a evet mi
hayır mı" sorusuna yanıt vermeyı dü-
şünmediklerini, 20 Eylül'de oylannı
'birlik' sözleşmesi ile bağlantılı kulla-
nacaklannı ifade ediyorlar.
'Evet' demeye hazırlanan kesım için-
de 25 yaşından küçük gençlerle 65 yaş
sonrasının çoğunlukta olduğu gözlenı-
yor. Başka bir deyişle, 'hayır' yanlılan
çoğu kez iş hayatında aktif durumda
olan ve geleceğinden endişe eden kesim-
lerle 25 yaşından büyük işsizler. Bunla-
nn başında, Avrupa Topluluğu'nun iz-
lediği tanm politikasından şikayetci
olan çiftçiler geliyor. Çiftçileri, küçük
esnaf ve diğer emekçiler izliyor. Serbest
meslek sahipleri, memur ve öğretmenle-
rin ise "evet'i yeğlediği biliniyor.
Evet lehine kampanya yürüten sağ
parti lıderleri, (ki bunlann başında
Cumhuriyet için Birlik Partisi R.P.R.
Başkanı ve eski başbakanlardan Jacqu-
es Chirac ile eski Cumhurbaşkanı Vale-
rie Giscard D'Estaine geliyor) durma-
dan Maastricht Anlaşmasfna evet de-
menin Mıtterrand'ın politikasını tü-
müyle onaylama anlamına gelmeyece-
ğini kendi seçjnenlerine anlatmaya çah-
ştypr.
Iniki kasırgası
8 binkişiyi
evsiz bıraktı
LIHUE (AA) - Hawaü
takımadalanndaki Kunai Adası'nı
cuma günü etkisi altına alan "Iniki"
kasırgasınınen az 10.000 evin hasar
görmesine yol açüğı bildirildi.
Ordu birlikleri adada geniş çaplı bir
yardım ve kurtarma operasyonuna
başladı. 4 kişinin ölümüne, en az 100
kişinin de yaralanmasına yol açan
kasırga nedeniyle yaklaşık 8.000 kışi
evsiz kaldı.Heükopter ve naklıye
uçaklan kullanılarak felaketzedelere
gıda, çadır ve içme suyu dağıtıhyor.
Başkan George Bush. Hawaii'nin
büyük bir bölümünü felaket bölgesi
ilan etti. Zarann en az 1 milyardolar
olduğu tahmin ediliyor. Kunai Adası'nı etkisi altına alan kasırga, en az 10 bin evin hasar görmesine yol açtı.Bölgedeki zarar 1 mih on dolara yakın.
Alman Devlet Bakanı Helmut Schaefer Cumhuriyet'e demeç verdi:
Bamııısız Küıt devletimümkündeğü
HAKANKARA
Güneydoğu'da yaşanan gelişmelerin
Almanya tarafından dikkatle izlendiği-
ni belirten Alman Devlet Bakanı Hel-
mut Schaefer, Türkiye"nın teröre karşı
kullandığı yöntemlerde daha dikkatli
olması gerek'iğini söyledi. Schaefer
"Türkiye'nin teröre karşı reaksiyonu
aşınya kaçmamah, suçsuz yöre halîcı za-
rar görmemelidir" dedi.
İstanbul'da, Avrupa Konseyi Bakan-
lar Komitesi Olağanüstü Toplantısı'na
katılan Devlet Bakanı Helmut Schae-
fer, toplantının ardından Cumhuriyet'e
Türk- Alman ilişkilerini değerlendirdi.
Almanya'dan gönderilen silahlann
Türkiye tarafından Güneydoğu'daki
olaylarda kullanılmaması için iki ülke
arasında fikir birliğine vanldığını belir-
ten Schaefer. şu görüşleri dıle getirdi:
"NATO çerçevesinde verilen silahlar
iç politik olaylarda kullanılmamalıdır
Türkiye bu konudaki görüşümüzü ka-
bul etti. Bu silahlar ancak dıştan gelen
tehlikelere karşı kullanılabilir. Gerçı
Türkiye'de PKK'nın da dıştan gelen bir
tehdıt olduğu şekhnde yorumlar var.
Çünkü kısmen Irak"tan geliyorlar. An-
cak bizim bu -konudaki görüşümüz
açık Öyle davranmak zorundayız ve
Türkiye bunu anlayışla karşılıyor. Şu
SCHAEFER-Partneriz
• Alman Bakan "terörist" olarak
nitelediği PKK ile Kürt sorununun
bir tutulmamasını, Kürtlere bazı
haklar vererek ikinci smıf insan
konumundan çıkanlmalanm
istedi. Schaefer, PKK ile
mücadele konusundaTürkiye'ye
"terörü ezin ama halka zarar
vermeyin" dedi.
anda iki ülke arasmdaki ilişkilerde her-
hangi bir gerginlik söz konusu değil"
Schaefer, "Türkiye'de Güneydoğu'-
da yaşanan gelişmeleri nasıl değerlendi-
riyorsunuz"" sorusuna şu yanıtı verdi:
"Gelışmeler Alman basınına da yan-
sıyor. Kimi zaman parlamenterler ko-
nuyu gündeme getiriyorlar. Türkiye'de
kurumlara. orduya. sıvil halka yönelik
terör-kabul edilemez. Ancak bizim rica-
mız buna karşı kullanılan yöntemlerde
Türkiye'nin daha dikkatli olmasıdır.
Türkiye'nin teröre karşı reaksiyonu aşı-
nya kaçmamah ve suçsuz yöre halkı
bundan zarar görmemelidir. Bizde, te-
röre karşı göstenlen reaksıyonun kimi
zaman fazla ileri gittiğıne yönelik eleşti-
riler gündeme geliyor. Bizim için Türk-
Alman ilişkilerinin iyi bir düzeyde yürü-
mesi büyük önem taşımaktadır. Tür-
kiye'nin içişlerini ilgilendiren konulara
kanşmak gıbi bir niyetimiz yok. Ancak
her ikimiz de Avrupa Topluluğu'na üye
ülkeleriz. Partneriz. Uluslararası kural-
lar vardır ve Avrupa Topluluğu üyesi
ülkeler bunlara uymak durumundadır-
lar. Ama şunu söylemeliyim. Kürt soru-
nunun çözümlenmesi bizi de hoşnut
edecektir"
-Nasıl bir çözıimden söz ediyorsunuz?
SCHAEFER - Kürtlere kimi haklar
verilmelidir. Kendi dillenni rahatça kul-
lanabilmeleri, kültürlerini gehştırebil-
meleri gerek. Bu yolda onlara bazı ola-
naklar sağlanmalıdır. Zaten ı ürk hü-
kümeti de bunu istemektedir. Kürtlerin
büyük çoğunluğunu hoşnut edecek
böylesi bir gelişmenin sağlanması ger-
çekten önemli bir adım olacaktır. Ama
biliyoruz ki Kürt radikal gruplar da var.
Onlardaha fazlasını istiyor. Bağımsızlık
üzerinde duruyorlar. Ama böyle birşe-
yin Türk hükümeti tarafından kabul
edilmesi mümkün değil. Aynca Kürller
sadece Türkiye'de bulunmuyor. Tür-
kiye'ye komşu ülkeler de bunu kabul
edemezler. Onlara belli bir bölgenin ve-
rilmesi mümkün değil. Ancak yaşadık-
lan ülkelerde kimi haklara sahip olmalı-
dırlar. Onlar yaşadıklan ülkelerde ikin-
ci sınıf insan olmak istemiyorlar. Buçok
eskiye dayanan haklı bir istem.
- PKK'va nasılbakıvorsunuz?
SCHAEFER - PKK terörist bir or-
ganizasyondur. Çeşitli terör eylemleri
gerçekleştirmekte ve Kürt sorununun
daha da keskinleşmesine neden olmak-
tadır.
Biz çeşitli Kürt liderlerie görüştük.
Talabani ile konuştuk. Onlar da PKK'-
yı desteklemiyorlar. PKK'nın yaptığı
eylemlere karşı olduklannı açıkça söyle-
diler. Bu konuyu sanıyorum bizlerin de
Almanya'daki tartışmalarda gündeme
getinnemiz gerekiyor. Kürtlerle PKK
bir lutulmamalıdır.
POLİTIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALO
Suriye-lsrail: Buzlar Eriyor
Bosna-Hersek bunalımı ve Güney Irak'ta uçuşa yasak
bölge ilan edilmesinin heyecanı arasında Ortadoğu banş
görüşmelerindeki önemli olaylar gözden kaçtı.
Oysa, geçen hafta, Suriye-lsrail ılişkilerinde tarihi geliş-
melere yol açabilecek girişimler yapıldı. israil Başbakanı
Izak Rabin, perşembe günü İsrail radyosuna verdiği de-
meçte, Suriye'nin israil'le banş antlaşması yapmayı kabul
etmesine karşılık, Golan tepelerinin "bir bölümünden" çe-
kilebileceklerini söyledi. Bilindiği gibi israil, 1967 savaşın-
da ele geçirdiği Golan tepelerini 1981 'de ilhak etmişti.
Izak Rabin, gerçi konuşmasında Golan tepelerinden an-
cak "kısmi çekilmeyi" kabul edebileceklerini belirtti. An-
cak, kendinden önceki Izak Şamir hükümetinin Golan te-
pelerinden çekilmenin kesinlikle söz konusu olmadığını
sık sık vurguladığı anımsandığında, Izak Rabin'In açıkla-
masmın önemi anlaşılabilir.
Surıye, İsrail'in önerisini kabul eder mi?
Şam hükümeti, israil'in Golan'ın tümünden çekilmesi
gerektiğini, "kısmi çekilmeyi" kabul etmeyeceğinı belırti-
yor. Ama iki ülke arasındaki gerginliğin giderek azaldığı,
diyalog yollarının açılmaya başladığı da gerçek. Geçen
hafta International Herald Tribune gazetesi, Suriye ile
İsrail'in, iki ülke arasında barışçı çözüme dönük müzake-
relerin genel ilkelerinin saptanacağı ortak bir belge üze-
rinde çalıştıklartnı haber verıyordu. Gazete, bu girişimi, iki
ülkenin aralarındaki düşmanlığı sona erdirme arzularının
"yeni bir işareti" olarak niteliyordu. Herald Tribune, aynı
zamanda Suriye hükümetinin "sessizce" bir iki aydan beri
ülkede yaşayan Yahudi kökenli Suriyelilerin yurtdtşına çık-
malarına izin verdiğine dikkat çekiyordu.
Izak Rabin'in geçen hafta banş antlaşmasına karşılık
Golan'dan kısmi çekilmeye hazır olduklannı açıkla-
masının ardından, Suriye'nin Tahran Büyükelçisi Ahmed
Hasan, Iran basınına verdiği demeçte, İsrail'in Golan ko-
nusunda yaptığı açıklamayı "olumlu" karşıladıklarını be-
lirterek "İsrail, Golan'ın Suriye toprağı olduğunu kabul
etti" dedi.
Suriye ile israil arasındaki bu yakınlaşmadan en çok kim
kuşkulanıyor?
Doğal olarak Filistinliler. Bu insanlar, Filistin sorununda
bir ilerleme sağlanmadan Suriye ile İsrail'in bir antlaşma-
ya varmalarından korkuyorlar. Başka bir deyişle, Hafız
Esad'ın, 1979da Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'ın
yaptığını tekrarlamasından çekinıyorlar.
Hafız Esad, Enver Sedat'ın 1979'da israil'le ayrı banş
antlaşması imzalamasını, "ihanet" olarak nitelemişti.
Ama Israil'i, Golan'ın tümünü geri vermeye ikna edebilir-
se, büyük bir olasılıkla kendisi de Tel Aviv'le ayrı banş ant-
laşması imzalamakta tereddüt etmez. Çünkü Ortadoğu'da
bağımsız bir Filistin devleti, sadece İsrail'in değil, Urdün
ve Suriye'nin de çıkarlarına uygun değildir. Bölgede kuru-
lacak dinamik, demokratik bir Filistin devleti, Suriye'de
azınlıktaki Alevi diktatörlüğünü temellerinden sarsacak
çalkantılara yol açabılir.
Soğuk savaşın sona ermesi ve Sovyetler Birliği'nin
dağılması Hafız Esad'ı en büyük desteğinden yoksun
bıraktı Şam, bu bakımdan israil'le gerginliği daha uzun
süre devam ettirebilecek durumda değildir.
Peki, Suriye'nin İsrail'le ilişkilerini normalleştirmesi
Türkiye'yi ne yönde etkiler?
Bölgede savaş tehlikesinin ortadan kalkıp istikrarın sağ-
lanması, kuşkusuz Türkiye'nin de arzu ettiği bir gelişme-
dir. Ama soruna başka açıdan da bakılabilir. Türkiye'nin
Suriye ile terör ve su konularmda sorunları var. Suriye'nin
Israjl'le başının dertte olması, bu açıdan Türkiye için bir
avantaj oluşturuyordu. Şam, bir noktadan sonra Türkiye'-
nin "israil kartını" oynayabileceğini ve iki ateş arasında
kalabileceğini düşünmek zorundaydı. Hafız Esad yöneti-
mi, israil'le ilişkilerini normalleştirdiği takdirde, Türkiye'-
ye karşı daha pervasız davranabilir
Ankara'nın, sorunun bu yanım da herhalde gözden kaçır-
maması gerekir.
TAYLAND
Demokrasi, az
farklakazandı• Seçimlerde demokrasi yanlısı dört parti az fark-
laçoğunluğu sağladı. Gözlemciler kurulacakhükü-
metin uzun ömürlü olmayacağını belirtiyorlar.
BANGKOK (Ajanslar) - almak zorunda. Amabukolay
Tayland'da pazar günü yapı-
lan genel seçimleri demokrasi
yanlısı partiler az bir farkla ka-
zandılar. Demokratik Parti li-
derliğindeki dört parti, 360
koltuklu parlamentoda 185
sandalye elde etmeyi başardı-
lar. Demokratik Parti lideri
Chvan Leepkai seçimlerden
sonra yaptığı açıklamada, "Ül-
kede yeni başbakanın kim ola-
cağı. siyasal partiler arasında
vanlacak anlaşmaya bağlı.
Çünkü hiçbir parti kesin bir
çoğunluk saglayamadı" dedi.
AFP'ye göre gözlemciler,
demokrat koalisyonun çok az
bir farkla kazandıklanna işa-
ret ederek kurulacak yeni hü-
kümetin uzun ömürlü olama-
yacağını belirtiyorlar. Bir göz-
lemci, "Chvan Leepkai. güçlü
bir hükümet kurabilmek için
koalisyona diğer partileri de
olmayacak" dedi.
Chvan'ın liderliğindeki De-
mokrat iuifakında Yeni Umut
Partisi ile Palang Dharma Par-
tisi bulunuyor. Yeni Özlem
Partisinın lideri. silahlı kuv-
vetler eski komutanı Chaowa-
lit Younchaıyudh, Palang
Dharma Partisi'nin Başkanı
ise Bangkok Valisi Chamling
Srimvang. Chamlong ve Cha-
owaht. mayıs ayında demok-
rasi gösterilerinin liderliğıni
yapmışlardı. Gösteriler sonu-
cunda BaşbakanKraprayoon'-
un ordu yanlısı hükümeti düş-
müştü.Yeni parlamentoda, de-
mokratik partilerin karşısında
brdu tarafmdan desteklenen
Chart Thai Partisi bulunacak.
Gözlemciler, Chart Thai'nin,
Demokratik Parti'den sadece
iki koltuk eksik kazandığına
dikkati çekiyoriar.
ARAP BİRLİCİ
Su için koıııite
KAHİRE (AA) - Arap Birliğj
Örgütü Dışişleri Bakanlan'nın
98incı dönem olağan toplantısı
dün sona erdı.
Toplannda, Arap su kaynak-
lan konusunu izlemek ve bu
konuda çalışmalar yapmak
üzere bir komite kurulması ka-
rarlaştınldı.
Arap Birliği Örgütü Genel
Sekrcteri İsmet Abdülmecid ile
dönem başkanlığını devralan
Mısır Dışişleri Bakanı Amr
Musa düzenledikleri ortak ba-
sın toplantısında. 98'ınci dö-
nem çalışmalanndan duyduk-
lan memnunıyeti dile getırdiler.
Genel Sekreter Abdül Mecid
bir soru üzerinc toplannda ör-
güt genel sekreterliği tarafından
hazırlanan su raporunun da gö-
rüşüldüğünü bildirdi. Arap su
kaynaklan konusunun örgüt
acisından önemli bir sorun ol-
duğunu belirten Abdülmecid,
konuyu izlemek ve bu konuda
çahşmalar yapmak amacıyla
bir komite oluşturulduğunu
kaydetti.
İsmet Abdülmecid, Arap
Birliği'nin, uluslararası huku-
kun uygulanmasına ve kaynak
ülkeler ile sulann geçtiği ülkele-
rin haklanna saygıya önem ver-
diğini ifade etti. Kimsenin bu
hukuku çiğnemesinin kabul
edilemeyeceğini kaydeden Ab-
dülmecid. Suriye ve Irak'ın
Dicle ve Fırat nehirlerinde hak-
lan bulunduğunu da söyledi.