Katalog

7-TEMMUZ1992SAL1 CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ TOBB genişliyor • ANKARA (UBA)- 1 ürkiye Odalar ve Borsalar Birliği 10 temmuzda Roma'da imzalanacak aaJaşma ile Avrupa Topluluğu İşletmeler Birliği ağj ile jyelerinin dışında 30 ülkenın de üye bulunduğu "Işletmeler Işbirliği Merkezi"ne bilgisayar ağı ile bağlanjyor. Demir ithalatına tepki • ALİAĞA (AA) - îzmir'in Aliağa ilçesinde faaliyet gösteren Habaş Demir-Çelik Fabrikası Genel Müdürü Esat özalp, sınır ticareti yoluyla demir ithalatının önlenmesini istedi. özalp, Türkiye'de ihtiyaan iki misli üretirnyapıldığinı belirterek, "tç piyasadaki durgunluk devametmektedir. Bu durumda, birde Doğu Bloku ülkelerinden sınır ticareti yoluyla demir ithaline izin verilmesi, fevkalade hatah bir uygulamadır" dedi. Sabancı'dan Karpuz-Sa • ADANA (AA) - Sabana Holding kuruluşlanndan Sapeksa, "Lira-Sa" adı verilen, yüksek verimü buğday tohumunu üretükten sonra bu defa da sadece Japonya'da yetiştirilen çekirdeksiz karpuz tohumunu ıslah ederek Çukurova bölgesi şartlanna uydunnayı başardı. Piyasaya sürûlen çekirdeksiz karpuz tohumunun, dönüme 4-7 ton verim sağladığı bildirildi. Sabana Holding Yönetim Kurulu üyesi Hacı Sabana, tanm sektörüne verdikleri önem nedeniyle, araştırmalannın aralıksız devam ettiğini, yıllar önce başlattıklan çalışmalann ve yaünmlann sonuçlannı almaya başladiklannı söyledi. EPOI Aksoyda "Alo"cu oidu •ANKARA (ANKA) - Son günlerde hızla çoğalan "Alo" servislerine bir yenisi daha eklendi. İktisat Bankası ve Shov TV'nin sahibi işadarru Erol Aksoy, telefonla bilgj servisleri kurmak amaayla Aloshow İleüşim A.Ş. adında bir şirket kurdu. Şırketın ortaklan arasında gazeteci Nuri Çolakoğlu ve Gûneri Civaoğlu gibi ünlü isimler de bulunuyor. Şirketin diğerortaklannın Edatur Turizm A.Ş. Mehmet Fehim Tobur, Altan Ediş, Sedat Üreten ve Abdullah Ata olduğu belirlendi. En pahalı şehir Ankara •ANKARA (UBA)-En pahalı şehir sıralamaşında Ankara birinci oldu. İstanbul etiketleri geriledi. Îzmir'in etiketleri yerinde saydı, Ankara etiketleri ise tüketiciyi vurdu. Son iki ay içinde en büyük uçuzluk ise Ankara, tzmir ve İstanbul'da meyve ve sebze fıyatlannda görüldü. Son iki ay içinde temel gıda ve ihtiyaç maddelennin fıyatlannda İstanbul etiketlerinde yüzde 2.4 azalma görülürken, Izmir etiketleri yerinde kaldı. SEK'tegrev16 temmuzda • ANKARA (AA) - Hak-İş Genel Başkanı Necati Çelik, Türkiye Süt Endüstrisi Kurumu'nda 16 temmuzda greve başlayacaklannı belirtti. Necati Çelik, SEK Temsilciler Meclisi toplantısında yaptığı konuşmada, görüşmeler masada bitmediği takdirde 16 temmuz tarihindegreve başlayacaklannı bildirdi. Çelik, greve ihtiyaç kalmadan işçınin yüzünü güJdürecek şekilde sözleşmenin sona ermesini temenni ettiğini kaydetti. Kaçak motorin •SAMSUN- Petroi Ofisi Samsun Bölge Müdürü Tufan San, Bağımsız Devletler Topluluğu'ndan (BDT) kaçak olarak yurda sokulan motorinlerin kullanılmamasını istedi. San, Petroi Ofisi bayilerinden akaryakıt ve madeni ya| alanlann fatura ve fişlerini saklamalanm söyleyerek "Yakında büyük sürprizlerimiz var bekleyiniz"dedi. "Akû'92" seminepi •Ekooomi Servisi - Akü ûreticileri, standartlann yeniden düzenlenmesini ve ithalatta haksız rekabetin önlenmesini istiyor. Akü üıeticilerinin sorunlan Ankara'da düzenlenen "Akü *92" seminerinde tartışıldı. IstanbuTda' Yıldızlar Savası 9 DENİZŞAHİN Son iki yıl içinde beş yıldızlı otel sayısının sekizden on üçe yükselmesi ve bunlara 1994'e kadar dokuz yeni otelin daha eklenecek olması İstanbul'da "yıldızlar savaşı" başlattı. Dün- yaca ünlü otel zincirlerinin Tür- kiye halkalannı cazip şartlarla işletmeye açması, beş yıldızlı oteller arasında fıyat ve pazar- lama rekabetini kızıştırdı. Otel- ler yüzde 50'ye varan fıyat indi- rimine gittiler. İstanbul'da, beş yıldızlı tu- rizm potansiyeli uzun yıllar Hil- ton, Sheraton, The Marmara, Büyük Tarabya, Divan, Dede- man ve Sürmeli otelleri arasın- da paylaşıhrken, 1982'de yü- riirlüğe giren Turizm Teşvik Yasası'yla birlikte İstanbul lüks oteller için çekim merkezi hali- ne geldi. Laleli'deki Tayyare Apartmanlan'nın restore edile- rek beş yıldızlı otel haline geti- rilmesiyle 1987'de Ramada Oteli açıldı. Swiss, Akgün, Çı- rağan Kempinski, Mövenpick ve Conrad otelleri 1991'den iti- baren faaliyete geçti. Uluslara- rası Amerikan otelcilik zinciri Regency Hyhatt'ın İstanbul Oteli, Ataköy Turizm AŞ'nin Holiday Inn, Polat Holding'in Penta, Site Turizm'in Park, Sü- zer Holding'in Taksim, Net Holding'in Akaretler vakıf binalaruıda yapacağı Residen- ce ve Net Taksim, Eresin şirke- tinin Topkapı ve Uran Tu- rizm'in Grant Prestige otelleri sırada bekliyor. Son iki yılda açılan beş yıl- dızlı oteller cazip kampanyalar ve indirimli fiyatlarla piyasaya girdiler. Lufthansa havayollan- na bağlı Kempinski oteller gru- bu tarafından Ocak 1991 'de açılan Çıragan Kempinsk, ilk Beş yıldızlı otel sayisı artınca, fiyat ve pazarlama rekabeti de arttı. üç ay boyunca, üç gece kalan müşterilerinden iki geceiik fiyat alarak kampanya yaptı. Tek ki- şilik oda fiyatlannm 195-320, çift kişilik oda fiyatlannm 235-360 dolar arasında değişti- ği Çırağan Kempinski'de, 450 metrekarelik süit oda fiyatı 2 bin 900 dolar. Sene sonuna ka- dar uygulanan üç günlük özel programlarda ise kahvaltı dahil sair ve Zihni Holding ortaklığı ile kurulan ve Mart 1991 'de açı- lan Swissotel başlangıçta fıyat- lannı normal fiyatlann altında tuttu. Bugün ortalama oda fiyatının 135 dolar olduğunu belirten Swissotel Satış ve Pa- zarlama direktörü Eyüp Babür kapasite olarak hedeflerine ulaştıklannı belirtiyor. Atalay ailesi, Pelit pastaneleri, Libya mal Özyiğit, arzın artmasıyla birlikte rekabetin de arttığmı belirterek " Yeni açılan oteller kendilerini tanıtıp müşteri çe- kebilmek için maliyetlerin altın- da fiyatlarla piyasaya çıktılar. Bu kampanya tiyatlanyla otel- lerin kâretmesi mümkün değil'" görüşünü dile getiriyor. Ramada Oteli Genel Müdü- rü Benito Marcopoü, İstanbul'- • Turizm Teşvik Yasası'nın yürürlüğe girmesiyle birlikte İstanbul lüks oteller için çekim alanı haline geldi. 1987'de Ramada oteli, 1991'den itiba- ren de Svviss, Akgün, Çırağan Kempinski, Mövenpick ve Conrad otelleri faaliyete geçti. 1994 yıhna kadar bu zincire dokuz otel daha katılacak tek kişilik bir günlük oda fiyat- lan 77 dolara iniyor. Hilton Hotels Corporation, Emekli Sandığı, SSK, Aksoy İnşa- atçılık ortaklığı ile Beşiktaş'ta kurulan Conrad Oteli henüz 640 odasından 217'sini işletme- ye açtı. Conrad, tek kişilik 165 dolar, çift kişilik 195 dolarhk fı- yat yerine, 31 Ağustos'a kadar 99 dolar oda fiyatı uyguluyor. Anadolu Japon Turizm, Swis- kamu kuruluşları, Mövenpick International ortaklığı ile kuru- lan ve nisan ayında açılan Mö- venpick Oteli özel paket prog- ramlar ve promosyon etkinlik- lerinin yaru sıra 31 ağustosa ka- dar iki kişilik odalara bir kişilik oda fiyatı uyguluyor. Üç ay önce açılan 275 odalı Akgün Otel de piyasaya beş yıldızlı otel fiyatlannm altında girdi. TUROB Genel Sekreteri Ke- un beş yıldızlı otel kapasitesinin dolduğunu savunuyor. "İstan- bul Singapur gibi oldu, ama bu- rası Singapur değil. Yeni oteüe- rin açılması pastayı çok böldü. Körfez krizi bitti, şimdi de fiyat harbi başladı" diyen Marcopo- ü, fiyatlannı yüzde 50 oranında düşürdüklerini kaydediyor. Beş yıldızlı otel sayısının artmasına karşı talebin azaldığını belirten Dedeman Oteli Satış ve Pa- zarlama Müdürü Can Tam- kan, bu nedenle yeni ve eski otellerin fiyat düşürmek duru- munda kaldıklannı belirtiyor. Tamkan, Dedeman'ın da oda fiyatlannı yenf fiyat sıstemıne uydurduğunu belirtiyor. Tarabya Oteli, özellikle yerli müşterileri çekmek amacıyla üç günlük paket programlar uygu- luyor. K.işi bâşına normal oda fiyatı 645 bin lira iken, oda, kahvaltı ve akşam yemeği dahil cuma, cumartesı ve pazar gun- lerinde kişi başına günlük 600 bin lira fiyat uygulanıyor. Nor- malde yüzde 35 indirim uygu- ladıklannı belirten yetlcililer bu dönem fiyatlarda yüzde 45"e varan ındırimler yaptıklannı bildirdiler. Hilton Oteli'nde de fiyatlar yüzde 30 oranında düş- tü. Divan Oteli yöneticileri, yeni otellenn açılacağını goz önüne alarak 92 fıyatlannı be- lirlerken haziran-temmuz ayı fi- yatlannı düşük tuttuklannı ve sonradan fiyat indirmek zorun- da kalmadıklannı belirtıyorlar. The Marmara Oteli'nde de paket program ındirimleri yüz- de 40 varabiliyor. İstanbul Fes- tivali Vakfı'yla yapılan anlaş- ma çerçevesinde festival sa- natçılannı ağırlayan The Mar- mara Oteli'nde uygulanan, fes- tival paketinde. üç gecelik ko- naklamalarda müşteriye bir festival bileti' veriliyor. The Marmara Satış ve Pazarlama Müdürü ve TUROB Yönetim kurulu üyesi Alı Güreli, beş yıldızlı otellerin fiyat kırmasının istanbul'u ucuzla- tacağını belirterek "Bu, para gelecek işlerin İstanbul'a gel- mesini önler. Uzun dönemde kayba uğranz. Mevcut şartlar- da rekabet ortamı ancak 1994'- te dengelenebilir" görüşünü dile getiriyor. Haziran ayında aslan payı SHOWTV'nin Reklamdabasuıın ı>a\ı azaldıEJtonomi Servisi - Basın sek- törü haziran ayında toplam reklam harcamalanndan bir önceki aya göre yüzde 21 ora- nında daha az geür elde etti. Haziran 1992 toplam reklam harcamalan içinde en büyük düşüşü bir önceki aya göre yüz- de 42'lik bir düşüş yaşayan TRT yaşadı. İnterstar yüzde 16'lık bir gerileme yaşarken Te- leon yüzde 45'ük artış kaydetti. Basın sektörü toplam reklam harcamalannın yüzde 51'lik bölümünü almasına karşın mayıs ayıyla kıyaslandığında haziran ayında yüzde 21 oranı- nda bir düşüş yaşadı. Basın sektörünün haziran ayında aldığı 255 miJyar 749 milyonluk reklamın 210 mil- yarlık bölümünü gazeteler, ka- lan 45 milyarlık bölümünü ise dergiler paylaşü. TRT 1 29 mil- yar 182 milyonluk geliriyle TRT televizyonlan içinde en büyük payı alan kuruluş oldu. Özel televizyonlardan Show TV 110 milyar 125 milyon, İn- terstar 81 milyon 136 milyon, Teleon ise 22 milyar 754 mil- yonluk geür elde etti. lyonTL) INTERSTAR 81.136 veRadyo Topl, 35.77) Beyaz eşya ve otomotiv üretimi artarken, bira ve tuzda düşüş yaşandı Üretiıııiıı lokoıııotifi otomotiv | SANAYİ SEKTÖRÜNOEİLK 3 AYLIK ÜRETİM 1 Mallar Taşkömürü Linyit Hampetrol (2) Filtreli sigara Rakı Bira Pamuk ipliği Pamukdokuma Oto lastiği Kağıt(2) Gazetekağıdı(2) Benzin(2). Motorin (2) Fueloil(2) Pik Demir Çimento(2) Cam (2) Otobüs(l) Minibüs(l) Otomobil(l) Kamyon(1) Buzdolabı Çamaşır makinesi Renkli televizyon Elektrik Not:(l)-Özelsektör Birim Bin ton Bin ton Bin ton Ton Bin litre Bin litre Ton Bınmetre Bin adet Bin ton Bin ton Bin ton Bin ton Bin ton Bin ton Bin ton Ton Adet Adet Adet Adet Adet Adet Adet GWH Ocak- 1991 512 8.742 1.094 17.521 16.093 4.798 7.642 30.934 1.000 185.2 32 636 1.492 2.304 82 4.259 246.087 253 1.596 33.597 2.900 160.157 146.601 637.989 14.316 , (2>- Kamu özel sektör. Mart 1992 766 10.208 1.058 16.816 16.395 2.172 12.032 36.817 1.352 210.3 28.3 572 1.394 1.985 112 4.364 236.804 375 3.106 66.097 4.844 232.849 236.490 594.179 16.555 Değisinı (Yüzde) 49.6 16.8 -}3 -4.0 1.9 -54.7 57.4 19.0 35.2 13.6 -11.6 -10.1 -6.6 -13.8 36.6 2.5 -3.8 48.2 94.6 96.7 67.0 45.4 61.3 -6.9 15.6 • DPT tarafından üretimleri izlenen 118 mal hiz- metten 72'sinin üretimi arttı, 40'ının azaldı, 6'sının aynı seviyede gerçekleşti. İlk üç ayda otomobil üre- timi ikiyekatlandı. Ekonomi Servisi - DPT tara- fından sanayi sektöründe izle- nen 118 mal ve hizmetin ilk üç aylık üretim rakamlan belli ol- du. DPT'nin üretim raporuna göre sanayi sektöründe çoğun- luğu kamu tarafından üretilen 118 mal ve hizmetten ilk üç ay- da, geçen yıhn aynı dönemine göre 72'sinin üretimi artarken 40'ının azaldı, 6'sının ise aynı seviyede gerçekleşti. Rapora göre ilk üç ayda oto- motiv sanayii ve beyaz esya ure- timinde önemli artışlar meyda- na gelirken otomobil üretimi ikiye katlandı. Geçen yılın ilk üç ayında 33 bin 596 adet olan üretilen otomobil sayısı, bu yıhn aynı döneminde yüzde 96. 7'lik artışla 66 bin 97 adete çıktı. İlk üç ayda diğer bazı ürün- lerdeki üretim artışı ise taşkö- müründe yüzde 49.6, şekerde yüzde 23.2, yemde yüzde 25.7, _ kırmızı ette yüzde 14.5, beyaz ette yüzde 68.4, filtresiz sigara- da yüzde 78.3. pamuk ipliğinde yüzde 57.4, pamuklu dokuma- da yüzde 19, otomobil lastiğin- de yüzde 35.2, kâğıtta yüzde 13.6, pik demirde yüzde 36.6. külçe çinkoda >TÖzde 140.5. çi- mentoda yüzde 2.5, elektrikte yüzde 15.6 olarak gerçekleşti. Üretimi azalanlar Bu arada bu >ilın ocak-mart döneminde üretimi azalan ürünlerden bazılan ise şöyle: "Alümina, tuz, doğalgaz, filt- reli sigara, votka. bira. yünlü dokuma gazete kâğıdı, kapla- ma, benzin, motorin, fuel oil, ham petroi işleme, triple süper- fosfat, kok kömürü. cam, renk- li televizyon." Tariş Genel Müdürü: 6 İddiaIar asılsız' Ekonomi Senisı - Tariş Ge- nel Müdürü Prof Oğuz Oyan, Tariş'in 2.55 dolara pa- muk sattığı iddıalannın doğru olmadığını söyledi. Oyan, bugün düzenlediği basın toplantısında, Tariş pa- muğunun borsada en fazla 14.500 liraya kadar çıktığını, bunun da 2.10 dolara eşit ol- duğunu belirterek, "O hafta sattığımız 4.625 ton pamuğun 59 tonu bu fiyatı buldu. Üste- lik. 14.500 liralık pamuğu tüc- car değil, Tan^ İplık Fabrika- sı aldı" dedi. Tariş'in, pamuk satmaya başladığı 29 kasım tarihinden 30 hazirana kadar. sattığı 63 bin ton pamuğun ortalama fi- yatının 9.157 hra (1.50 dolar) olduğunu ifade eden Oyan. son haftalarda Liverpool Bor- sası'nda 10 centlik bir artış meydana geldiğini. bu eğıli- min izlenerek. kaliteli Ege pamuğu olan standart 1 mın- tıka pamuğunun fivalımn da yükseltildiğini söyledi. Sanayicilerin isteği doğrul- tusunda. kaliteli pamuğun fi- yatının düşürülmesi halinde, bunu satın alacak tüccann spekülasyon \oluyla büyük kazançlar elde edebileceğini ifade eden Oyan. şöyle konuş- tu: "Tariş'in 9.900 ton pamuk stoku bulunmaktadır. Fiyatı yüksek olan pamuk ise bunun içinde 1.500 tondur. Tüm sto- kumuzun 25 bin ton olduğu günlerde. bu tür pamuk için 50 bin tonluk tahsis talebi al- mıştık. Bütün bu isteklen kar- şılamaya imkân olmadığı halde. 1.500 tonluk pamuk üzerinde tartışmalar olmakta- dır" VILLADA TATIL BODRUM S992YIU Tatil kişibaşma «0.000 TL. 7 gece - 8 gün yp Ödeme: ,150.000,-Peşin 10eşittaksit ÇEVRETE SATdU MOh[Şl ( K < US * 5 YILLIK Devre - Tatil HER YIL 14 gün Peşinat On Taksit 1 +1.5 M i l y o n T L. 3 k i ş i l i k V i l l a TATILDE DEVRIM YALIKAVAK 99Y1LUK | Tapusu Dahtl •' Devre - Mülk İki Taksit 20 + 12+12 MîJyon TL 3 kişilik Viiia S a b i t T Ü R K L İ R A S I Paramızı Seviyoruz - Enflasyonu Yeniyoruz. İşletme BelgeN KonaMama Tesfsif Deniza srfır, Su sporlan, Tenis-Bilardo, Havuz, Market, Rasforan, Bariar. Gerçek tapu, Bedelsiz bahar/Kış ddnemleri, PAMUKBANK Konut Destek Kredisi, 24 aya kadar vade. DuMeks Vülamzda bağımsır birimten Yatak ve Oturma odalan, Mutfak ve Banyo. Ücretsiz günlük bakım. Teknik özellikter : Biyolojik antma, İki Jeneratör, Bin Tonluk su deposu, Monakus bahçeleri. jlTALIKAVAK A.Ş. Ank. (4) 427 39 71-72 bt.: (1) 241 05 21 ist.: (1) 336 98 22 - 337 50 53 izmlr: (51) 21 79 21- 21 79 27 Yalıkavak* (6144) 13 92 -7 Hat Y A Z D Ö N E M L E R İ H I Z L A T Ü K E N İ Y O R . . . A C E L E E D İ N İ Z ÎŞÇİNÎN E VRENEVDEN ŞÜKRAN KETENCİ Memup zammıYazının yazılması ileyayınlanması arasındaki süreç içinde memur zammınm yüzde kaç olacağı kestnleşmiş olabilir. Yüzde yirmibeşin biraz üstü ya da altı, tek tek insanların üc- retlerinde belki önemli bir anlam taşıyabilır. Ancak bu yazıda vurgulanmak istenen sorun açısından birşeyi değiştirmiyor. Ne olursa olsun memtıra yapılan zam, bu yıl kamuda işçiye verilenden oransal olarak da düşük kalacak. Dahası memur zammı öncesi gazetelerin çok fazla işledikleri, işçiden düşük ücret alan mühendis, müdür örnekleri, aynı yerlerde çalışan işçilerin toplu sözleşme görmelerinin ardından daha da önemli farklarla büyüyecek. (Jcuz sendikacılık yapanlar, ya da klişeleşmiş yaklaşım içinde olanlar, "işçi sendikaları işçinin hakkını koruyor. Me- murun sendikal hakları yok. Memur da örgütlensin, sendikal haklarını kullansın '"anlamında bir açıklama getirebilirler. Ta- bii ki, memurların sendikal haklarını kullanamıyor olmaları, demokrasimizin. ülkemizin, insanımızın büyük ayıbı. Ancak yaşanan olayın açıklanması bu kadar basit değil. Oncelikle işçi sendikalanmn işçilerin haklarını, çıkarlarını koruyabildikleri olgusu doğru değil: Dünyanın hiçbir ülkesin- de örneğı olduğunu sanmadığımız bir ilkel uygulama, kamu sözleşmelerinde anlaşılmaz biçımdB sürdürülen yüzdeli zam sistemi ile, yıllar içinde ücretler arasında büyük uçurum ve haksızlık doğmuş bulunuyor. Yüksek ücretli işçi örnekleri, işçi çoğunluğun 1yı haklar aldıkları anlamına gelmiyor. Bütün par- lak ve yapay görüntünün altında kamuda işçi ücret ortalama- lan hala 5 mi/yonun altında, özel sektörde daha da altındadır. Ücretler üzerindeki ciddi bir araştırma, 12 Eylül öncesi sen- dikacılık hareketinin işçi haklarında birçok aksaklık ve soruna rağmen olumlu katkısını ortaya koyacaktır. 1963ten 80'e ka- dar olan süreç içinde, 12 mart dönemi dışında, sınırlı da olsa süreklı biriyıleşme, gerçek ücretlerdeyükselmeyaşanmıştır. Ancak, sendıka içi demokrasinin işlemediği ülkemizde sendi- kal rekabet ve özellikle DİSK'in lokomotif işlevi, 12 eylül önce- si süreçte, işçi lehıne dinamizmı ve hak gelişmesini getirmiş- tir. Işte bu nedenledir ki, 15-16 haziran olaylarına neden olan yasa ile sendika tekelciliğine geçiş, DİSK'in ortadan kaldırıl- ması çabası, OİSK üyesi işçiler kadar Türk-lş üyesi işçilerin sokağa dökülmesmi getirmiştir. 12 Eylül yakın günlere kadar DlSK'i fıilen kapalı tutarken, Anayasa ve yasalarda gerçek sendikal haklann kullanımını fiilen ortadan kaldıran sayısız engel getirmiş, üye sayısı anla- mında çok büyümüş ve güçlenmış görünen Türk-iş gerçek işçi haklarını kollamada güçsüz kalmıştır. Buna 12 eylül süre- cinde ış yapmadan maaş alma rehaveti, sendıkacının taban- dan giderek kopması ve sendıkaların moral güçlerinı yitirme- lerı de eklenince, sendıkaların işçi haklarına katkısı iyice azalmıştır. 1984 sonrası işçilerin toplu sözieşme dûzenı fçîn- de de sürekli hak kaybetmelerı ve gerçek ücretlerinde yüzde 5O'yı aşan kayıplara uğramaları sendikal ışlevin yapılama- masının sonucudur. Şevket Yılmaz'ın kendi deyımı ile 'ker- hen' sö^leşmelerin ımzalanması,işçilerin her yeni sözleşme ile hak kaybetmesı surecı özal ve ANAP ıktıdarlarında aralık- sız sürüpgitmıştır. İlk cıddı gösterge değişimı, bahar eylemleri ile patlayan kamu ışçılerının direnışi üzerıne oldu. Ücretler gerıleye gerı- leye 10 yıllık kamu ışçısinin ücret ortalamasının asgar' ücrete yaklaştığı noktada, sendıkaların becerısindençok işçinin pat- laması karşısında bir düzeltme yapıldı. Dönemin mu^ıaleteti- nin ağırlıklı SHP ve DYP'nin yerel yönetımleri alması ve ardın- dan imzalanan sözieşmelerle, kamuda işveren tarafın hak vermesı ile iyıleşme süreci başladı. Onu yine işçi dırenişi olan yaz eylemleri ve büyük madenci direnişinin yarattığı tır- ıjpanlmalar ızledi. Seçım ortamı ANAP'ı da etkiledi. Ve bu yıl da sendikaların çabası ile değil, Babanın verdiği olarak yüz- de 86 geldi. Aslında bütün bu iyıleştırmeler de genelde 12 eylül kayıplarını ortadan kaldırmadığı gibi, sözleşme sistemi nedeni ile çok büyük eşıtsizliklervehaksızhklaryarattı. Kamu ışvereni olaya çok polıtik ve bütçeden çıkan yüzde olarak bak- tı. Haksız ucretdağılımınaaldırmadı. işçi sendika lıderleri ise sözleşmelerle alınan oranların sahibi görünme, sandığa oy olarak yansıyacak başarı kapma peşınde, ışçı arasındaki paylaşım sorunu ile hıç ılgılenmedıler.Memurların sendikal haklarında örgütlü güç olarak sorumluluk ustlenmeyi dahi düşünmediler. Tıpkı zor olan sendikal örgütlenmeye gırişme- dikleri ve giderek işçi çoğunluğun sendikal haklardan yarar- lanamaması olgusuna seyirci kalmaları gibi, gelınen dar boğazı, tıkanmayı görmezlikten geldiler. Sonuçta 12 eylül ön- cesınde gerçekten işçi sendikalanmn belli ölçüde katkısı ile işçi lehine, memur aleyhine doğan farklılık. 12 eylülün ilk yılla- rında siyasal politika olarak yuz değıştırdı. YHK ve ANAP'ın ilk iktidardönemlerinde memura verilen işçiden yüksek tutul- du. O tarihlerde işçinin gerçek ucret kaybı memurdan fazla oldu. Siyasi iktidar yukarıda sıraladığımız gelişmeler içinde politık tercihıni değıştirmek zorunda da kalınca, genel geliş- me yeniden memur aleyhine oldu. Aslında sonuçta ne işçi ne de memur kazançlı, belirleyici ve örgütlü değil. Siyasal ıktidarlar da günün sıkışıklığına gö- re, rastgele, keyfi uygulamalar içinde. Asıl sorun ise ücret ile iş arasında tamamen yokolmuş ılışkiden, haksızlıklardan, eşitsizliklerden, ölçüsüzlüklerden doğuyor. Ve bu enflasyon- da, bu gelirdağılımıçarpıklığında, bütçedenayrılan paylar ne kadar büyük, kamuya getirdıği yük ne kadar ağır olursa olsun memurun, işçinin aldığı ücret insanca yaşama ücreti olmak- tan uzak kalıyor. Otinya Rekabet Giicü Raporu Türkiyeiist sıralaratırmanıyor Ekonomi Servisi - Türkiye, önde gelen sanayileşmiş ülİce- ler arasında "imalat sanayii performansı", "yöneticilerin uluslararası deneyımi" ve "ekonominin yeniden yapı- ianma yeterliliği" konulann- da ilk sıralarda yer aldı. 1992 yıhna ilişkin "Dünya- Rekabet Gücü Raporu"nda Türkiye 22 sanayileşmiş ülke arasında "üst düzey yönetici- lerin uluslararası iş camiası deneyimi" sıralamasında 6.. "imalat sanayiinin son 5 yıl- daki performansı" sıralama- sında 7.. "yerli ekonominin uzun vadeli" rekabet yolunda yeniden yapılanma yeterlili- ği" konusunda ise 11. sırada yer aldı. Dünya Rekabet Gücü Ra- poru. merkezi Lozan'dalci Uluslararası İşletme Geliştir- me Enstitüsü (IMD) ile mer- kezi Cenevre'deki bağımsız bir vakıf olan Dünya Ekono- mik Forumu (EWF) tarafın- dan ortak bir çalışmayla ha- zırlandı. Araştırma. dünya genelinde 18 bin üst düzey yö- neticinin görüşleri alınarak gerçckleştinldı. Ekonomik perfonnans Raporun "uluslararası de- neyim ve üst düzey yönetici- Iik" konulu bölümünde, Türkiye "üst düzey yönetici- lerin uluslararası iş camiası deneyımi" sıralamasında 100 üzennden 65.9 puan alarak 6. sırada yer aldı. Bu kapsamda İsvıçne 77.9 puanla birincıliği ahrken ABD ise 46.5 puanla sonuncu oldu. Araştırmanın "imalat sa- nayiinin son 5 yıl içinde kay- dettiği güçlenmenin" yer al- dığı bölümünde yapılan sıra- lamada ise Türkiye 100 üzerinden 53.7 puan alarak 7. oldu. Bu sıralamada lider 77.4 puanla Japonya olurken Yeni Zelanda 19.5 puanla so- nuncu geldi. Raporun "ülke ekonomile- rinin uzun dönemli rekabet yolunda yeniden yapılanma yeterlilikleri" konusuna ayn- lan bölümde ise Türkiye 100 üzerinden 30.3 puan alarak 11. sırada yer aldı. Bu konu- da Yeni Zelanda 65.6 puanla Japonya'yı bile geride bıra- karak ilk sırada yer aldı. Ja- ponya 64 puanla ikinci sırada yer alırken Yunanistan 10 puania sonuncu oldu. Genel rekabet sıralaması Araştırmanın daha önce açıklanan ve 8 ayrı alandaki %erılerin değerlendirilmesiyle oluşturulan "genel rekabet gücü" sıralamasında ise Tür- kiye 1992 yıhnda dünya gene- lindeki 22 sanayileşmiş ülke arasında 21. sırada yer almış- tı.