Katalog

Ttr kiye'nin ılk ı/e tek akaryakıt kr=di kartı: Pjmukbank Sheil Card. M:I:I PAMUKBANKgJ Cumhuriyet« Î / » S / YUNUS NADI (1924-1945) BAŞYAZARI. NADIR NADI (1945-1991) Akaryakıt atırken Shetl Card'la ışlem tamam! PAMUKBANK | iyi b o n l c a d ı r .Yl. / SAYI 24210/2500 ¥L (KDV dahıl) 14 OCAK 1992 SALI Başbakanlık'tan istenen 1 trilyon lira verilmezse şubatta gylıklar ödenemeyecek Bağ-Kıır'da para foitti^ y l ı k l a r tehlikcde 590 milyar borcu olan ve her ay 190 milyar ödemesine karşılık ancak 90 milyar liralık prim geliri sağİayan Bağ-Kur, acil devlet yardımı sağlayamazsa önümüzdeki ay malullük, yaşlılık ve ölüm aylıklarını ödeyemeyecek. Bağ-Kur acilen 1 trilyonliraparaarıyor. Prim ödenmiyor Bağ-Kur'un 2 milyon 85 bin 933 aktif sigortalısı var. Bunların yalmzca 810bini primlerini ödüyor. Her ay düzenli prim ödeyenlerin sayısı 65 bin. Kalan 750 bin sigortalı düzensiz prim ödüyor. 1 milyon 250 bin kişi ödeme yapmıyor. Ödeme krizi Bağ-Kur'u iflasın eşiğine getirdi. TURAN YILMAZ ANKARA — Devletin sos- yal gûvenlik şemsiyesi olan Bağ-Kur iflas noktasına geldi. 59O mılyarlık borcuna ve aylık 19O milyarlık ödemesLne karşı- lık, her ay ancak 90 rnilyar li- rabk prim geliri sağlayabilen Bağ-Kur "acil devlet yardımı" yapılmaması halinde önümüz- deki ay başındaki malullük, yaşlılık ve ölüm aylıklannı öde- yemeyecek. Bağ-Kur, Başba- kanlık'tan 1 trilyon lira acil yardım istedi. Ancak bu isteme henüz bir yanıt verilmedi. Cumhuriyet'in edindiği bilgi- lere göre 24 Aralık 1991 tarihi itibanyla, Bağ-Kur'un 2 mil- yon 85 bin 933 aktif sigortalısı bulunuyor. Ancak bu aktif si- gortalılann yalnız 810 bini primlerini ödüyor. Her ay dü- zenli prim ödeyenlerin sayısının ancak 65 bin olduğu, kalan 750 bin sigortalımn ise düzensiz ödeme yaptığı kaydedildi. Bun- ların dışında kalan yaklaşık 1 milyon 250 bin Bağ-Kur sigor- talısı ise hiç prim ödemiyor. Bağ-Kur'un kasım ayı prim geliri bu nedenle ancak 88.4 milyar lira olarak gercekleşti. Buna karşılık Bağ-Kur'un 621 bin 289 üyesine her ay 192.1 miJyar lira ödemesi gerekiyor. Bağ-Kur'dan halen 350 bin 923 kişinin yaşhlık, 9 bin 191 kişi- nin malullük, 261 bin 175 kişi- nin de ölüm ayhğı belirlendi. Bağ-Kur'a üye olmasma kar- şın, üyeliğin başlangıcmdan bu yana hiç prim ödemeyen üye- lerin bulunduğu da belirtilirken 31 Ekim 1991 tarihi itibanyla kunımun üyelerinden alacağı- nın toplam 5 trilyon 236 miJyar liraya ulaştığı belirlendi. Bu miktann, 2 trilyon 704 milya- nmn prim borcu, 2 trilyon 532 milyanmn da gecikme zammı olduğu kaydedildi. Hükümet, seçim vaatleri doğrultusunda, prim borçlarını ödeyen Bağ- Kur üyelerinin, gecikme zam- lan ile faiz borçlannm affım öngören yasa tasarısmı Mec- lis'e sevk etti. Bağ-Kur yöneti- mi, bu "af yasas" ile kısa va- dede 500 milyar ile 1 trilyon li- ra arasında bir prim tahsiL bekliyor. Cumhuriyet'e bilgi veren kaynaklar, Bağ-Kur'un şu an- (Arkosı Sa. 17, Sü. 2'dt) Bakanlar Kurulu'ndan bir dizi karar 15 ay askerlik Meclis'e geliyor Bakanlar Kurulu, askerliğin kademeli olarak kısaltılması, vergi cezalarının affı, özel televizyon kurulmasına izin verilmesi, 1402'liklerin görevlerine iade edilmesi, yasak yayınların serbest bıralcılması ve 1992 bütçesi ile ilgili yasa tasarılarıru Meclis'e sevk etmeye karar verdi. ANKARA (Cumhuriyet Bii- rosu) — Bakanlar Kurulu dün bir dizi yasa tasansını TBMM'ye sundu. Bakanlar Kurulu'nda ka- bul edilen askerliğin kısaltılma- sı, vergi cezalanmn affı, özel te- levizyon kurulmasına izin veril- mesi, 1402'liklerin görevlerine iade edilmesi, 141, 142 ve 163. maddeler uyannca yasaklanan bazı yayınlann serbest bırakıl- ması ile ilgili tasarılar Meclis'e sunuldu. Bakanlar Kurulu ayn- ca, 205 trilyon lira olarak öngö- rülen 1992 bütce yasa tasansını da kabul ederek TBMM'ye su- nulmasını kararlaştırdı. Bakanlar Kurulu Başbakan Süieyman Oemirel başkanlığın- da dun 4 saat suren bir toplantı yaptı. Devlet Bakam ve Hüku- met Sözcüsu Akın Gönen, top- lantıdan sonra yaptığı açıklama- da, Bakanlar Kurulu'nca 205 trilyon lira olarak bağlanan 1992 (Arkası Sa. 6, Sü. l'de) DEMİREL: ENFLASYON %50'YE İNECEK17.Sayfa KURUIJÂYA DOĞRUSHP Tfeniükçiler yol aynmında RUMKtklriJdCİ'nin hrttriSıSayfaia Yeni Şol'dan çağn Selvi: SHP umut kaynağı olacak ISayfaia Zana: Önyargılı bakıyorlar Işçi çıkarma TİSK'ten Çalışma Bakanı'na tepki Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, sendikaların görüşüne sunulan yeni iş yasası taslağını sert bir dille eleştirdi. Türk-İş ise taslağın değerlendirilmesi amacıyla hukukçuları perşembe günü toplantıya davet etti. 3. Sayfada Cezayir'de seçimlerin iptali, durumu gerginleştirdi İslamcılardireniyor ÇATIŞMA tSTENMİYOR - Cezayir'de İslamcı kesim, orduvla çatışmak istemiyor.(Fotoğraf: AP) 11. *Gayrhneşnı canavar' Islami Selarnet Cephesi, yönetime el koyan Yüksek Gûvenlik Konseyi'ni 'gayrimeşru canavar' olarak niteleyerek tüm vatanseverleri .'her türlü olasıhğa karşı hazırhklı bulunmaya' çağırdı. 4 AUah'a ihanet ettiler9 FIS, Yüksek Gûvenlik Konseyi'nin seçimlerin ikinci turunu iptal etmekle Allah'a ve halka ihanet ettiğini savundu. Yönetim başbakanda Cezayir'de yönetim şu anda Başbakan Sih Ahmet Gazali başkanlığındaki Yüksek Gûvenlik Konseyi'nde.11. Sayfada Erbakan: Emperyalist saldınvar Hasan Mezareı (RP) Cezayır nedenıyle Paris Şartı'nı da Fransa'yı da kınıyorum. Fehmi Koru ABD'nin 'yeni dünya düzeni'nin baskıcı yönü Cezayir'de görulüyor. Aydın Menderes Dünya demokrasi için onemli imtihanla karşı karşıya. tstanbuVda iki kişinin gripten öldüğüyolundakigörüşlerşimdilik kesin tanıya dönüşmedi için çelişik iddialarIstanbul Haber Servisi — ls- tanbul'da son bir haftadır iki ki- şinin ölümüne neden olan "Çin gribi"yle ilgili olarak tıp uzman- lan farkh görüşler belirtiyorlar. Lise öğrencisi Müge Ergenç ve bankacı Gülgün Kursoğlu'nun "Çin gribi"nden ölduğü yolun- da öne sürülen görüşler de şim- düik kesin bir tanıya dönüşme- di. Göruşlerine başvurduğumuz tıp uzmanlannın kimisi grip vi- rüsünün iki gün gibi kısa bir za- manda ölüme yol açmayacağım savunurken kimisi de "Virüs kalp adalesi ya da beyni tutarsa kisinin ölttmune yol açar" dedi- ler. Aşın ateş yükselmesi sonucu geçen hafta kaldınldığı tstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi'nde gripten öldüğü öne sürülen Sa- int Benoit Lisesi öğrencisi Mü- ge Ergenç (19) ile geçen cumar- tesi günü yine yüksek ateş nede- niyle International Hospital'a kaldırüırken yolda ölen Pamuk- bank Bank 24 Servisi yönetici- lerinden Gülgün Kursoğlu'nun (29) "Çin gribrnden öldüğü gö- rüşleri otopsi sonuçlanmn he- nüz alınamaması nedeniyle ke- sinlik kazanmadı. Çin gribinin ölüme neden olup olmadığı konusunda gö- ruşlerine başvurduğumuz Ame- rikan Amiral Bristol Hastanesi uzmanlarından Dr. Levent Tür- bedar şunlan söyledi. "Virutik hastakklara karşı vü- cut keadi kendine bagışıklık ka- zandınr. Zaten viruslere karşı biçbir iiaç yok. Antibiyotikler bakterilere karşıdır, ancak orga- oizmanın kendi direnciyle bu hastalıklan yenebilmesi söz ko- nusu olabilir. YaşUarda bagışık- lık direncinin duzeyi diişük ola- cağı için ancak bu tur hastalar- da ölüme yol acabilir." îstanbul Üniversitesi Tıp Fa- kultesi Kulak-Boğaz-Burun Bö- lüm Başkanı Prof. Dr. Sedat Katınaoglu, grip virüsünun ken- di başına öldürücü bir özelük taşımadığuu belirterek şöyle ko- nuştu: "Ama baa kompUkasyonlara sebep olabilir. Bu kompükas- (Arkası Sa. 17, Sü. 3y te) G.Doğtrda gerilimNusaybin: 4 yaralı Diyarbakır- da oldurulen universite öğrencisinin Nusaybin'de- ki cenaze töreninde olay çıktı. Polisin.törene katılanları dağıtmak için açtığı ateş sonucu 4 kişi yaralandı. ŞiJvan ve Nusaybin'de kepenkler kapandı. Dicle Üniversitesi öğrencileri iki günlük yas ilan etti. HEP il başkanı bulunamıyor HEP Genel Başkanı Yazar, lOocak gununden beri kayıp olan, partisinin Siirt İl Başkanı Mehmet Demir'in yaşamından endişe ettiklerini söyledi. Işlettiği lokantadan '10 dakikalığına' ayrılan Demir için polis ve jandarma 'Gozaltında değil' diyor. DtYARBAKIR (Cumburiyet Biirosn) — Güneydoğu dün yi- ne olayb ve gergin bir gün yaşa- dı Diyarbakır'da önceki gün öl- dürülen universite öğrencisi için Nusaybin'de düzenlenen cenaze töreninde polisin açtığı ateş so- nucu dört kişi yaralandı. Nusaybin ve Silvan'da ke- penkler kapamrken Diyarba- kır'daki Dicle Üniversitesi'nde öğrenciler "iki günlük yas" ilan ettiler. Siirt'te de, 10 ocaktan bu ya- na kayıp olan HEP U Başkanı Mehmet Demir'den hâlâ haber alınamaması günün konusuydu. HEP Genel Başkanı Feridun Yazar, "Demir'in yaşamından endişe ettiklerini" söyledi. Ça- hştığı lokantadan "10 dakikalı- ğuıa" aynlan Mehmet Demir için gûvenlik vetkilileri, "Gözal- ünda değil" diyor. (Arkası Sa. 17, Su. 6'da) DEMİREL'DEN GÜNEYDOĞU'YA: AYRIMCILARA YÜZ VERMEYİN 17. Sayfada CUDİ DAĞI OPERASYONU 17. Sayfada Sağlık raporu sumen altı mı edildi? 'Parfümlü'de Şıvgın'a suçlama Sağlık Bakanı Yıkhrım Aktuna'nın bizzat yürüttüğü 'parfümlü çamaşır suyu' soruşturmasında, suçlanan bürokratlar 'sağlığa zararlı olabilir' raporunun eski bakan Şıvgın'ın sözlü emriyle sumen altı edildiğini öne sür3üler. ANKARA (Cnmhuriyet Bü- rosu) — Eski Sagük Bakam Ha- lil Şıvgın, "parfümlü çamaşır suyu skandalı'nda "hedef adam" oldu. Sağlık Bakam Yü- dırun Aktuna tarafından yüru- tülen soruşturmada, konuyla il- giü burokratlar "parfümlü ça- maşır suyunun sağlığa zararlı" olduğuna iüşkin raporun, Şıv- gın'ın emriyle "sumen alü" edil- diğini öne sürdüler. Saghk Bakanhğı'nda, gazete- mizde yayımlanan "Parfümlü çamaşır suyu skandalı" habe- riyle ilgili olarak başlatılan so- ruştunna sürüyor. Sağlık Baka- nı Aktuna'nın Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Ser- vet Yiğitbaşı ile birlikte bizzat yurüttüğu soruşturmada, uygu- lamayla ilgili üst düzey bürok- ratların görüşüne başvuruidu. Görüşu alınan bürokratların, bilimsel kurulun hazırladığı "Parfümlü çamaşır suyu saglı- ğa zararlıdır" şeklindeki rapo- run eski bakan Şıvgm'm emriyle göz önüne aunmadığmı ifade et- tikleri öğrenildi. Şıvgm'ın "söı- lü emri" üzerine, parfümlü ça- maşır sulannın ithal ve satışının yasaklanması yoluna gidilmedi- (Arkası Sa. 6, Sü. S'de) Dağılan SSCB'de yeni ses Erivan, ABD'den destek beklivorSSCB'nin dağılıp BDT'nin kurulmasından sonra Ermenistan gozünu ABD'ye çevirdi. Kuzeydoğu komşumuz, ABD'deki Ermeni Iobisi sayesinde Türk-Amerikan ilişkilerinde önemli bir rol oynamak istiyor. Türkiye'ye ABD yardımını, Ermenistan sorunu ile etkilemek bu lobinin yeni hedefleri arasında. UFUKGÜLDEMİR'in haberi 10. Sayfada Sinema / 8. Sayfada Kişiliğin karanlık dehlizlerî Sergi / 9. Sayfada Fotoğraflarla dostluk köprtisû Chris Hinterobermaier Satış / Ekonomide Vestel'in binası Garanti'nin Futbol / Sporda Fener hasılatta lider Mûzik / Aıfca Sayfada Kesmebe şekerim Enis Onat Cezayir'le Türkiye Farkı. Cezayir, nasıl oldu da kendini "Islam devleti"nin eşiğinde buldu? İktıdar yolu, İs- lamcı akıma üstelık serbest seçimlerle nasıl açılabildi? Bu soruların karşılıkları değişık noktalar- ca şöyle özetlenebilir: 1) Cezayır'ı 1962'de kazandığı bağımsız- Itk savaşıyla sömürge olmaktan kurtaran "Ulusal Kurtuluş Cephesi", o tanhten berı Clkeyi otoriter bir rejımle yönetıyordu Son yıllara dek her türlü muhalefet yasaklanmıştı. 2) Fransa'ya karşı bağımsızlık kazanılmış; ama aynı zamanda sömürge ezikliğinden kurtulmak mümkün olmamıştı. Bu duygu, bırçok alanda Batı değerlerıyle modellerinin reddine yol açtı. Gerçek anlamda bir laiklik atılımı, çoğulcu demokrasıye zemın hazırla- yabılecek reformlar yapılmadı. Çok partilı dü- zen küçümsendi. Böylece, modernleşme (Arkası Sa. 17, Sü. 6'da) HASAN CEMAL İçinde âşık olunan tek hapishaneHaber Merkezi — Avrupa'- nın en şanslı mahkûmlan Ispan- ya'mn Picassente Cezaevi'nde. Nedeni, olanaksız sayılan bir durumun bu hapishanede ger- çekleştirilmiş olması. Picassen- te'nin 4. bloku kadın ve erkek- lerin birlikte yaşadıkları tek ce- zaevi. Avrupa'da bir benzeri yok. Picassente Cezaevi'nin 4. blo- kunun havası diğer dokuz blok- taki yaşam tarzından çok fark- lı. Diğer bloklarda ya sadece ka- dınlar var ya da yalmzca erkek- ler. Homoseksüel ilişkiler, şid- det ve uyuşturucu kullanımı son derece yaygm. Hava her an ger- gin, elektrikli. Oysa 4. blokta bunlann hiç- biri yok. Her şey son derece normal görunuyor. Blokun he- men girişinde bornozlu bir ka- dın jetonlu telefonda konuşur- ken biraz ileride merdivenlere oturmuş kadınü erkekli bir gru- bun konuşmalan, kahkahaları ortalığı çınlatıyor. Kahkahalar o kadar şiddetli ki telefondaki bornozlu kadm eliyle açıkta ka- lan kulağım kapatmak zorunda. Valencia yakınlanndaki ceza- evinin duvarlan da' bu insanal yaklaşıma uygun olarak renkli mozaiklerle kaplı. Ne var ki ce- zaevindeki erkekler kadınlar ka- dar mutlu değil. Çünkü 35 er- keğe karşılık yalmzca 12 kadın var. Bunlardan yedi tanesi zaten kendine "arkadaş" bulmuş du- rumda. Picassente'de cinsel iliş- ki yasaklanmış değil ama teşvik de edilmiyor. Çiftler yasal olarak ayda yal- mzca iki saat kendilerine ayrı- lan bir odada kalabiliyorlar. Ama gayri resmi olarak "Yal- nız kahnabilecek başka yerler" buhnak da olanaksız değil. Isabel 28 yaşında, eski bir eroin bağımlısı ve silahlı soy- gundan sekiz yıl yemiş. Buraya geldiğinde ilk önceleri nasıl dav- ranması gerektiğini pek bileme- miş. "Kadınlar hapishanesinde yülar geçirdikten sonra buraya geldigimde tam bir şok yasa- dun. Üstümde havluyla dusa (Arkası Sa. 6, Sü. 6'da)